Detección de anomalías contextuais colectivas en redes complexas
Autoría
M.A.F.
Máster Universitario en Computación de Altas Prestacións / High Performance Computing from the University of A Coruña and the University of Santiago de Compostela (presencial)
M.A.F.
Máster Universitario en Computación de Altas Prestacións / High Performance Computing from the University of A Coruña and the University of Santiago de Compostela (presencial)
Data da defensa
02.09.2025 10:30
02.09.2025 10:30
Resumo
As redes complexas están presentes en múltiples dominios: desde invencións humanas como Internet e os sistemas de transaccións bancarias ata fenómenos naturais como as redes neuronais do cerebro. A súa análise adquiriu unha gran relevancia na actualidade. A detección de anomalías, e en particular a detección de anomalías colectivas contextuais, é unha das ferramentas máis poderosas para extraer información significativa destas estruturas. Non obstante, a alta complexidade temporal e espacial dos métodos existentes impide a súa aplicación a redes a grande escala, o que limita a súa utilidade práctica. Neste traballo, propoñemos un marco escalable que, mediante o procesamento paralelo con Apache Spark, permite a detección de anomalías colectivas contextuais en grandes redes complexas.
As redes complexas están presentes en múltiples dominios: desde invencións humanas como Internet e os sistemas de transaccións bancarias ata fenómenos naturais como as redes neuronais do cerebro. A súa análise adquiriu unha gran relevancia na actualidade. A detección de anomalías, e en particular a detección de anomalías colectivas contextuais, é unha das ferramentas máis poderosas para extraer información significativa destas estruturas. Non obstante, a alta complexidade temporal e espacial dos métodos existentes impide a súa aplicación a redes a grande escala, o que limita a súa utilidade práctica. Neste traballo, propoñemos un marco escalable que, mediante o procesamento paralelo con Apache Spark, permite a detección de anomalías colectivas contextuais en grandes redes complexas.
Dirección
Fernández Pena, Anselmo Tomás (Titoría)
PICHEL CAMPOS, JUAN CARLOS Cotitoría
Fernández Pena, Anselmo Tomás (Titoría)
PICHEL CAMPOS, JUAN CARLOS Cotitoría
Tribunal
GARCIA LOUREIRO, ANTONIO JESUS (Presidente/a)
QUESADA BARRIUSO, PABLO (Secretario/a)
González Domínguez, Jorge (Vogal)
GARCIA LOUREIRO, ANTONIO JESUS (Presidente/a)
QUESADA BARRIUSO, PABLO (Secretario/a)
González Domínguez, Jorge (Vogal)
Estudo de mellora dunha planta de produción de sulfato de aluminio
Autoría
N.A.L.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
N.A.L.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
Data da defensa
09.09.2025 16:30
09.09.2025 16:30
Resumo
O catión de aluminio +3 é un dos mellores catións para neutralizar a carga negativa presente na materia orgánica. Tamén é un ión significativo, que promove a formación de flóculos formados polo catión de aluminio 3+ e coloides de materia orgánica cargados negativamente. Isto fai que varias partículas se coalescan, xerando unha estrutura máis voluminosa e pesada (flóculos), capaz de sedimentarse por gravidade ou ser separada por filtración. O uso de coagulantes e floculantes é un paso crucial no proceso de purificación da auga. Neste sentido, o sulfato de aluminio utilízase en moitos procesos domésticos e industriais. O seu uso principal é como floculante para a coagulación e floculación do material coloidal presente na auga recollida, facilitando a posterior separación dos flóculos formados e conseguindo unha calidade de auga potable para a súa distribución que cumpra as calidades organolépticas e de saúde pública esixidas para o consumo humano segundo a normativa vixente.
O catión de aluminio +3 é un dos mellores catións para neutralizar a carga negativa presente na materia orgánica. Tamén é un ión significativo, que promove a formación de flóculos formados polo catión de aluminio 3+ e coloides de materia orgánica cargados negativamente. Isto fai que varias partículas se coalescan, xerando unha estrutura máis voluminosa e pesada (flóculos), capaz de sedimentarse por gravidade ou ser separada por filtración. O uso de coagulantes e floculantes é un paso crucial no proceso de purificación da auga. Neste sentido, o sulfato de aluminio utilízase en moitos procesos domésticos e industriais. O seu uso principal é como floculante para a coagulación e floculación do material coloidal presente na auga recollida, facilitando a posterior separación dos flóculos formados e conseguindo unha calidade de auga potable para a súa distribución que cumpra as calidades organolépticas e de saúde pública esixidas para o consumo humano segundo a normativa vixente.
Dirección
GARRIDO FERNANDEZ, JUAN MANUEL (Titoría)
GARRIDO FERNANDEZ, JUAN MANUEL (Titoría)
Tribunal
ROCA BORDELLO, ENRIQUE (Presidente/a)
Montes Piñeiro, Carlos (Secretario/a)
HOSPIDO QUINTANA, ALMUDENA (Vogal)
ROCA BORDELLO, ENRIQUE (Presidente/a)
Montes Piñeiro, Carlos (Secretario/a)
HOSPIDO QUINTANA, ALMUDENA (Vogal)
Predicción da resposta aos fármacos contra o cancro mediante a integración de datos multi-ómicos: unha abordaxe baseada na aprendizaxe automática
Autoría
L.A.M.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
L.A.M.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
Data da defensa
09.09.2025 19:00
09.09.2025 19:00
Resumo
Un obxectivo principal na investigación do cancro é identificar as alteracións xenéticas que impulsan a tumorexénese e predicir a resposta aos fármacos para desenvolver terapias dirixidas que aproveiten estes cambios. Neste contexto, demostrouse que os factores multiómicos desempeñan un papel fundamental. Dado que estes datos son inherentemente heteroxéneos, a súa integración é un paso crucial na análise de datos multiómicos. Neste traballo, describimos un fluxo de traballo completo para predicir a resposta a compostos anticanceríxenos mediante a integración de datos multiómicos: desde o proceso ETL para a limpeza de datos ata a integración vertical con selección de características. Finalmente, presentamos o GACE-1 (Modelo de Atención Baseado en Gráficos para a Estimación da Resposta a Compostos) como unha nova abordaxe para tarefas de predición da resposta aos fármacos, capaz de manexar gráficos heteroxéneos con características de bordo mediante o uso de múltiples cabezas de atención en diferentes tipos de nodos. O método de selección de características non supervisado proposto demostra a súa capacidade para proporcionar un subconxunto de características suficientemente informativo ao garantir correlacións melloradas entre a media e a mediana coa distribución IC50. O modelo GACE-1 está adestrado para predicir compostos invisibles e avalíase utilizando métricas de regresión comúns. En xeral, o GACE-1 consegue un alto rendemento na tarefa de predición da resposta a fármacos, superando varios modelos da literatura en termos de correlación.
Un obxectivo principal na investigación do cancro é identificar as alteracións xenéticas que impulsan a tumorexénese e predicir a resposta aos fármacos para desenvolver terapias dirixidas que aproveiten estes cambios. Neste contexto, demostrouse que os factores multiómicos desempeñan un papel fundamental. Dado que estes datos son inherentemente heteroxéneos, a súa integración é un paso crucial na análise de datos multiómicos. Neste traballo, describimos un fluxo de traballo completo para predicir a resposta a compostos anticanceríxenos mediante a integración de datos multiómicos: desde o proceso ETL para a limpeza de datos ata a integración vertical con selección de características. Finalmente, presentamos o GACE-1 (Modelo de Atención Baseado en Gráficos para a Estimación da Resposta a Compostos) como unha nova abordaxe para tarefas de predición da resposta aos fármacos, capaz de manexar gráficos heteroxéneos con características de bordo mediante o uso de múltiples cabezas de atención en diferentes tipos de nodos. O método de selección de características non supervisado proposto demostra a súa capacidade para proporcionar un subconxunto de características suficientemente informativo ao garantir correlacións melloradas entre a media e a mediana coa distribución IC50. O modelo GACE-1 está adestrado para predicir compostos invisibles e avalíase utilizando métricas de regresión comúns. En xeral, o GACE-1 consegue un alto rendemento na tarefa de predición da resposta a fármacos, superando varios modelos da literatura en termos de correlación.
Dirección
VIDAL AGUIAR, JUAN CARLOS (Titoría)
Calvo Almeida, Shaila Cotitoría
VIDAL AGUIAR, JUAN CARLOS (Titoría)
Calvo Almeida, Shaila Cotitoría
Tribunal
GARCIA POLO, FRANCISCO JAVIER (Presidente/a)
FERNANDEZ PICHEL, MARCOS (Secretario/a)
López Martínez, Paula (Vogal)
GARCIA POLO, FRANCISCO JAVIER (Presidente/a)
FERNANDEZ PICHEL, MARCOS (Secretario/a)
López Martínez, Paula (Vogal)
Avaliación ambiental da horta gallega: estudo de caso do tomate
Autoría
A.E.A.J.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
A.E.A.J.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
08.09.2025 11:00
08.09.2025 11:00
Resumo
En Galicia, o cultivo de variedades locais de tomate como o Negro de Santiago, a Avoa de Osedo e o Corazón de Buey espertou un interese crecente entre agricultores e consumidores. Estas variedades non só destacan polo seu sabor único, moi valorado polos padais máis esixentes, senón que tamén contribúen positivamente á economía rexional. En particular, o tomate Negro de Santiago é apreciado pola súa colleita tardía entre tres e catro meses, o que permite que os tomates locais de alta calidade estean dispoñibles no mercado durante un período máis longo. Este estudo ten como obxectivo avaliar a produción destas tres variedades autóctonas tanto desde unha perspectiva ambiental como económica, co fin de demostrar os beneficios asociados ao consumo de produtos locais nos fogares galegos en comparación coas variedades convencionais. Para iso, seleccionáronse seis explotacións representativas, con superficies de entre 0,5 e 1 hectárea, situadas en concellos con importante produción de tomate: Betanzos, Bergondo, Cerceda, Coristanco e Laracha, con 1 kg de tomate como unidade funcional. A investigación baséase na metodoloxía ACV, complementada por un cuestionario específico deseñado para recoller datos de inventario e toda a información necesaria para unha avaliación exhaustiva dos escenarios de produción. Os resultados obtidos compararanse cos dos sistemas comerciais de produción de tomate documentados na literatura científica. As principais tarefas do estudo son: 1 Recollida de datos de inventario sobre o cultivo das variedades seleccionadas. 2 Análise do perfil ambiental e identificación de puntos críticos. 3 Comparación do rendemento ambiental con estudos de referencia sobre variedades non locais. Os resultados obtidos mostraron que o cultivo de tomate autóctono en sistemas de produción ecolóxica presenta un mellor perfil ambiental en comparación cos sistemas convencionais, especialmente en categorías como o cambio climático, a eutrofización e a toxicidade humana. Non obstante, os escenarios convencionais mostraron maiores rendementos económicos debido á súa alta produtividade por hectárea. Este achado destaca a necesidade de considerar tanto os impactos ambientais como os beneficios económicos na toma de decisións agronómicas, buscando un equilibrio entre a sustentabilidade e a viabilidade financeira.
En Galicia, o cultivo de variedades locais de tomate como o Negro de Santiago, a Avoa de Osedo e o Corazón de Buey espertou un interese crecente entre agricultores e consumidores. Estas variedades non só destacan polo seu sabor único, moi valorado polos padais máis esixentes, senón que tamén contribúen positivamente á economía rexional. En particular, o tomate Negro de Santiago é apreciado pola súa colleita tardía entre tres e catro meses, o que permite que os tomates locais de alta calidade estean dispoñibles no mercado durante un período máis longo. Este estudo ten como obxectivo avaliar a produción destas tres variedades autóctonas tanto desde unha perspectiva ambiental como económica, co fin de demostrar os beneficios asociados ao consumo de produtos locais nos fogares galegos en comparación coas variedades convencionais. Para iso, seleccionáronse seis explotacións representativas, con superficies de entre 0,5 e 1 hectárea, situadas en concellos con importante produción de tomate: Betanzos, Bergondo, Cerceda, Coristanco e Laracha, con 1 kg de tomate como unidade funcional. A investigación baséase na metodoloxía ACV, complementada por un cuestionario específico deseñado para recoller datos de inventario e toda a información necesaria para unha avaliación exhaustiva dos escenarios de produción. Os resultados obtidos compararanse cos dos sistemas comerciais de produción de tomate documentados na literatura científica. As principais tarefas do estudo son: 1 Recollida de datos de inventario sobre o cultivo das variedades seleccionadas. 2 Análise do perfil ambiental e identificación de puntos críticos. 3 Comparación do rendemento ambiental con estudos de referencia sobre variedades non locais. Os resultados obtidos mostraron que o cultivo de tomate autóctono en sistemas de produción ecolóxica presenta un mellor perfil ambiental en comparación cos sistemas convencionais, especialmente en categorías como o cambio climático, a eutrofización e a toxicidade humana. Non obstante, os escenarios convencionais mostraron maiores rendementos económicos debido á súa alta produtividade por hectárea. Este achado destaca a necesidade de considerar tanto os impactos ambientais como os beneficios económicos na toma de decisións agronómicas, buscando un equilibrio entre a sustentabilidade e a viabilidade financeira.
Dirección
GONZALEZ GARCIA, SARA (Titoría)
GONZALEZ GARCIA, SARA (Titoría)
Tribunal
Rojo Alboreca, Alberto (Presidente/a)
PARADELO NUÑEZ, REMIGIO (Secretario/a)
GIL GONZALEZ, ALVARO (Vogal)
Rojo Alboreca, Alberto (Presidente/a)
PARADELO NUÑEZ, REMIGIO (Secretario/a)
GIL GONZALEZ, ALVARO (Vogal)
Investigación e desenvolvemento de modelos de predición de ingresos no sector hoteleiro
Autoría
C.B.L.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
C.B.L.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
Data da defensa
20.02.2025 11:00
20.02.2025 11:00
Resumo
A industria hoteleira é un entorno dinámico onde os axustes constantes nos prezos das habitacións son necesarios para optimizar os ingresos de cada hotel. Neste contexto, a capacidade de predicir con precisión os ingresos futuros é clave para a toma de decisións estratéxicas e a optimización de prezos. A previsión de ingresos refírese á capacidade de estimar os beneficios que un hotel xerará nun día determinado, considerando toda a información dispoñible ata o momento no que se realiza a predición, independentemente da antelación coa que se faga. Neste proxecto, utilizando técnicas de Machine Learning, desenvólvense modelos de predición de ingresos para Eurostars Hotel Company, abordando desafíos relacionados coa calidade dos datos, os custos computacionais e a necesidade de interpretabilidade. Mediante técnicas de Ciencia de Datos, analízanse as limitacións do conxunto de datos e trátanse problemas como a alta dimensionalidade, o tamaño do conxunto de datos e a presenza de valores atípicos. Explórase a efectividade de modelos xeneralizados que cobren múltiples hoteis para reducir o número total de modelos e permitir a previsión de ingresos en hoteis con datos históricos insuficientes. Ademais, introdúcese unha separación na predición segundo o lead time (curto e longo prazo), o que permite mellorar a precisión en períodos críticos de vendas. Finalmente, avalíanse os resultados destas implementacións tanto de forma individual como en comparación cos modelos previos en uso, extraendo conclusións sobre a súa efectividade e utilidade para a empresa.
A industria hoteleira é un entorno dinámico onde os axustes constantes nos prezos das habitacións son necesarios para optimizar os ingresos de cada hotel. Neste contexto, a capacidade de predicir con precisión os ingresos futuros é clave para a toma de decisións estratéxicas e a optimización de prezos. A previsión de ingresos refírese á capacidade de estimar os beneficios que un hotel xerará nun día determinado, considerando toda a información dispoñible ata o momento no que se realiza a predición, independentemente da antelación coa que se faga. Neste proxecto, utilizando técnicas de Machine Learning, desenvólvense modelos de predición de ingresos para Eurostars Hotel Company, abordando desafíos relacionados coa calidade dos datos, os custos computacionais e a necesidade de interpretabilidade. Mediante técnicas de Ciencia de Datos, analízanse as limitacións do conxunto de datos e trátanse problemas como a alta dimensionalidade, o tamaño do conxunto de datos e a presenza de valores atípicos. Explórase a efectividade de modelos xeneralizados que cobren múltiples hoteis para reducir o número total de modelos e permitir a previsión de ingresos en hoteis con datos históricos insuficientes. Ademais, introdúcese unha separación na predición segundo o lead time (curto e longo prazo), o que permite mellorar a precisión en períodos críticos de vendas. Finalmente, avalíanse os resultados destas implementacións tanto de forma individual como en comparación cos modelos previos en uso, extraendo conclusións sobre a súa efectividade e utilidade para a empresa.
Dirección
LAMA PENIN, MANUEL (Titoría)
Comesaña García, Alejandra Cotitoría
Freire Martínez, Ignacio Cotitoría
LAMA PENIN, MANUEL (Titoría)
Comesaña García, Alejandra Cotitoría
Freire Martínez, Ignacio Cotitoría
Tribunal
TABOADA IGLESIAS, MARÍA JESÚS (Presidente/a)
Pardo López, Xosé Manuel (Secretario/a)
VILA BLANCO, NICOLAS (Vogal)
TABOADA IGLESIAS, MARÍA JESÚS (Presidente/a)
Pardo López, Xosé Manuel (Secretario/a)
VILA BLANCO, NICOLAS (Vogal)
Cálculo da pegada hídrica dunha entidade bancaria con actividade internacional
Autoría
A.B.G.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
A.B.G.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
21.02.2025 10:45
21.02.2025 10:45
Resumo
O acceso e a xestión sostible da auga é actualmente un reto global debido ao crecemento da poboación, a urbanización e o cambio climático, que xeran un aumento da demanda do recurso e afectan á súa dispoñibilidade. Neste contexto, o uso de ferramentas de avaliación ambiental, como a análise do ciclo de vida e as metodoloxías de cálculo do impacto, permiten cuantificar o impacto do uso da auga en distintos sectores, entre eles o financeiro. Este estudo analiza a pegada hídrica dunha entidade bancaria con presenza internacional, aplicando a metodoloxía ISO 14046, tanto a pegada hídrica directa (asociada ao consumo de auga en oficinas e oficinas) como a indirecta (relacionada co consumo de enerxía, combustibles e materiais). Para iso utilízanse bases de datos como Ecoinvent e metodoloxías de avaliación ambiental como AWARE, ReCiPe e USETox. Os resultados mostran que a pegada hídrica distribúese de forma diferente nas distintas rexións, entre impactos directos e indirectos, sendo estes últimos predominantes polo consumo de enerxía. Países como Perú e Turquía teñen os valores máis altos de pegada hídrica, mentres que Uruguai, pola súa banda, é o que ten os máis baixos, debido ao seu menor estrés hídrico e ao maior uso de enerxías renovables. O estudo axuda a identificar puntos críticos desde a perspectiva ambiental, abrindo a posibilidade de centrar os esforzos nas áreas de maior impacto. Ademais, fálase de escenarios simulados, como a influencia da mobilidade dos empregados ou o uso de enerxías renovables, que poderían ter un impacto significativo en futuros estudos.
O acceso e a xestión sostible da auga é actualmente un reto global debido ao crecemento da poboación, a urbanización e o cambio climático, que xeran un aumento da demanda do recurso e afectan á súa dispoñibilidade. Neste contexto, o uso de ferramentas de avaliación ambiental, como a análise do ciclo de vida e as metodoloxías de cálculo do impacto, permiten cuantificar o impacto do uso da auga en distintos sectores, entre eles o financeiro. Este estudo analiza a pegada hídrica dunha entidade bancaria con presenza internacional, aplicando a metodoloxía ISO 14046, tanto a pegada hídrica directa (asociada ao consumo de auga en oficinas e oficinas) como a indirecta (relacionada co consumo de enerxía, combustibles e materiais). Para iso utilízanse bases de datos como Ecoinvent e metodoloxías de avaliación ambiental como AWARE, ReCiPe e USETox. Os resultados mostran que a pegada hídrica distribúese de forma diferente nas distintas rexións, entre impactos directos e indirectos, sendo estes últimos predominantes polo consumo de enerxía. Países como Perú e Turquía teñen os valores máis altos de pegada hídrica, mentres que Uruguai, pola súa banda, é o que ten os máis baixos, debido ao seu menor estrés hídrico e ao maior uso de enerxías renovables. O estudo axuda a identificar puntos críticos desde a perspectiva ambiental, abrindo a posibilidade de centrar os esforzos nas áreas de maior impacto. Ademais, fálase de escenarios simulados, como a influencia da mobilidade dos empregados ou o uso de enerxías renovables, que poderían ter un impacto significativo en futuros estudos.
Dirección
FEIJOO COSTA, GUMERSINDO (Titoría)
FEIJOO COSTA, GUMERSINDO (Titoría)
Tribunal
PRIETO LAMAS, BEATRIZ LORETO (Presidente/a)
Triñanes Fernández, Joaquín Ángel (Secretario/a)
ROMERO CASTRO, NOELIA MARIA (Vogal)
PRIETO LAMAS, BEATRIZ LORETO (Presidente/a)
Triñanes Fernández, Joaquín Ángel (Secretario/a)
ROMERO CASTRO, NOELIA MARIA (Vogal)
Estratexia de neutralidade hídrica para unha entidade bancaria en España
Autoría
P.B.P.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
P.B.P.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
23.06.2025 17:00
23.06.2025 17:00
Resumo
Este Traballo de Fin de Máster propón unha estratexia de neutralidade hídrica para unha entidade bancaria en España. Pártese dun análisis da pegada de auga directa da organización, calculada mediante a norma ISO 14046:2014, e plantéase a súa compensación mediante proxectos certificador por Act4water, unha entidade que regula mecanismos de compensación hídrica. De esta maneira, diseñáronse cinco escenarios que inclúen solución basadas na natureza para mellorar a calidade da auga, melloras na eficiencia hídrica coa finalidade de reducir o consumo de auga, e accións de recarga de acuíferos para aumentar a resiliencia hídrica na cuenca. En cada escenario calcúlase a cantidade de CAPseq xerados (Créditos de Auga Positiva equivalentes), o que permite identiicar distintas opcións para alcanzar a neutralidade. Con todo, este estudo demostra que, aunque o sector financieiro presenta unha pegada de auga reducida en comparación con outros sectores, pode contribuir activamente a unha xestión sostible do recurso hídrico e xerar impacto positivo na cuenca.
Este Traballo de Fin de Máster propón unha estratexia de neutralidade hídrica para unha entidade bancaria en España. Pártese dun análisis da pegada de auga directa da organización, calculada mediante a norma ISO 14046:2014, e plantéase a súa compensación mediante proxectos certificador por Act4water, unha entidade que regula mecanismos de compensación hídrica. De esta maneira, diseñáronse cinco escenarios que inclúen solución basadas na natureza para mellorar a calidade da auga, melloras na eficiencia hídrica coa finalidade de reducir o consumo de auga, e accións de recarga de acuíferos para aumentar a resiliencia hídrica na cuenca. En cada escenario calcúlase a cantidade de CAPseq xerados (Créditos de Auga Positiva equivalentes), o que permite identiicar distintas opcións para alcanzar a neutralidade. Con todo, este estudo demostra que, aunque o sector financieiro presenta unha pegada de auga reducida en comparación con outros sectores, pode contribuir activamente a unha xestión sostible do recurso hídrico e xerar impacto positivo na cuenca.
Dirección
FEIJOO COSTA, GUMERSINDO (Titoría)
Estévez Rivadulla, Sofía Cotitoría
FEIJOO COSTA, GUMERSINDO (Titoría)
Estévez Rivadulla, Sofía Cotitoría
Tribunal
PEÑA VAZQUEZ, ELENA MARIA (Presidente/a)
PARAJO MONTES, MARIA MERCEDES (Secretario/a)
SOUTO GONZALEZ, JOSE ANTONIO (Vogal)
PEÑA VAZQUEZ, ELENA MARIA (Presidente/a)
PARAJO MONTES, MARIA MERCEDES (Secretario/a)
SOUTO GONZALEZ, JOSE ANTONIO (Vogal)
Aplicación de técnicas de minería de procesos para mellorar a predición do risco cardíaco.
Autoría
A.C.L.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
A.C.L.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
Data da defensa
16.07.2025 17:00
16.07.2025 17:00
Resumo
A rehabilitación cardíaca constitúe un proceso clínico estruturado que implica múltiples fases interdependentes, decisións médicas individualizadas e a participación de distintos profesionais da saúde. Esta natureza secuencial e adaptativa permite modelar o programa como un proceso de negocio, facilitando así a súa análise. Non obstante, os estudos neste contexto enfróntase a importantes limitacións inherentes ás bases de datos médicas reais: os datos adoitan ser escasos, tanto polo custo económico como polos requerimentos temporais para a súa recolección; moitos dos rexistros existentes non resultan útiles para análises específicas; e, finalmente, existe unha elevada presenza de valores ausentes, xa que non todos os pacientes son sometidos ás mesmas probas. Para abordar estas limitacións, neste traballo proponse unha arquitectura baseada nun conditional variational autoencoder (CVAE) para a síntese de rexistros clínicos realistas e coherentes coa realidade. O obxectivo principal é aumentar o tamaño e diversidade do conxunto de datos dispoñible, co fin de mellorar a capacidade dos modelos predictivos do risco cardíaco e non ter que recorrer a probas de certo perigo, como a ergometría. Os resultados amosan que a arquitectura proposta permite xerar datos sintéticos coherentes e realistas, cuxo uso incrementa a precisión dos distintos clasificadores empregados para detectar o risco, superando ao estado da arte en aproximacións de aprendizaxe profunda.
A rehabilitación cardíaca constitúe un proceso clínico estruturado que implica múltiples fases interdependentes, decisións médicas individualizadas e a participación de distintos profesionais da saúde. Esta natureza secuencial e adaptativa permite modelar o programa como un proceso de negocio, facilitando así a súa análise. Non obstante, os estudos neste contexto enfróntase a importantes limitacións inherentes ás bases de datos médicas reais: os datos adoitan ser escasos, tanto polo custo económico como polos requerimentos temporais para a súa recolección; moitos dos rexistros existentes non resultan útiles para análises específicas; e, finalmente, existe unha elevada presenza de valores ausentes, xa que non todos os pacientes son sometidos ás mesmas probas. Para abordar estas limitacións, neste traballo proponse unha arquitectura baseada nun conditional variational autoencoder (CVAE) para a síntese de rexistros clínicos realistas e coherentes coa realidade. O obxectivo principal é aumentar o tamaño e diversidade do conxunto de datos dispoñible, co fin de mellorar a capacidade dos modelos predictivos do risco cardíaco e non ter que recorrer a probas de certo perigo, como a ergometría. Os resultados amosan que a arquitectura proposta permite xerar datos sintéticos coherentes e realistas, cuxo uso incrementa a precisión dos distintos clasificadores empregados para detectar o risco, superando ao estado da arte en aproximacións de aprendizaxe profunda.
Dirección
LAMA PENIN, MANUEL (Titoría)
VIDAL AGUIAR, JUAN CARLOS Cotitoría
LAMA PENIN, MANUEL (Titoría)
VIDAL AGUIAR, JUAN CARLOS Cotitoría
Tribunal
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Presidente/a)
IGLESIAS RODRIGUEZ, ROBERTO (Secretario/a)
RIOS VIQUEIRA, JOSE RAMON (Vogal)
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Presidente/a)
IGLESIAS RODRIGUEZ, ROBERTO (Secretario/a)
RIOS VIQUEIRA, JOSE RAMON (Vogal)
Deseño e implementación dun acelerador para controis de calidade en procesos de inxesta e transformación do dato
Autoría
J.C.M.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
J.C.M.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
Data da defensa
16.07.2025 16:00
16.07.2025 16:00
Resumo
Este Traballo de Fin de Máster presenta o deseño e a implementación dun acelerador para a configuración automatizada de controis de calidade en procesos de inxesta e transformación de datos, dentro de arquitecturas analíticas modernas baseadas en Snowflake. A solución busca simplificar tarefas habitualmente manuais como a validación de datos en táboas intermedias ou finais, propoñendo un enfoque declarativo, no que o usuario define que controis desexa aplicar sen preocuparse pola súa implementación técnica, o que favorece a reutilización, a trazabilidade e a escalabilidade. A arquitectura baséase en compoñentes nativos de Snowflake, como streams, tasks e procedementos almacenados, para construír un sistema reactivo capaz de executar controis de forma autónoma ante calquera cambio na súa configuración. Entre os tipos de validacións soportadas atópanse controis de frescura, unicidade, nulos e consistencia. O sistema complétase cunha interface web para a definición visual de controis sen necesidade de escribir SQL, e cun panel de Power BI que facilita a súa monitorización por parte de perfís tanto técnicos como de negocio. Ambos compoñentes reforzan a súa aplicabilidade práctica e permiten a súa adopción en contextos reais sen requirir coñecementos avanzados. Como proba de concepto, simulouse un caso de uso con datos do campionato de Fórmula 1, demostrando a eficacia do sistema na detección de erros, na estruturación de resultados e na automatización de tarefas repetitivas. Aínda que o sistema está actualmente limitado a Snowflake e non foi validado en escenarios de alta concorrencia, o seu deseño modular e xeneralizable permite a súa extensión a novos tipos de control e a outros contornos organizativos.
Este Traballo de Fin de Máster presenta o deseño e a implementación dun acelerador para a configuración automatizada de controis de calidade en procesos de inxesta e transformación de datos, dentro de arquitecturas analíticas modernas baseadas en Snowflake. A solución busca simplificar tarefas habitualmente manuais como a validación de datos en táboas intermedias ou finais, propoñendo un enfoque declarativo, no que o usuario define que controis desexa aplicar sen preocuparse pola súa implementación técnica, o que favorece a reutilización, a trazabilidade e a escalabilidade. A arquitectura baséase en compoñentes nativos de Snowflake, como streams, tasks e procedementos almacenados, para construír un sistema reactivo capaz de executar controis de forma autónoma ante calquera cambio na súa configuración. Entre os tipos de validacións soportadas atópanse controis de frescura, unicidade, nulos e consistencia. O sistema complétase cunha interface web para a definición visual de controis sen necesidade de escribir SQL, e cun panel de Power BI que facilita a súa monitorización por parte de perfís tanto técnicos como de negocio. Ambos compoñentes reforzan a súa aplicabilidade práctica e permiten a súa adopción en contextos reais sen requirir coñecementos avanzados. Como proba de concepto, simulouse un caso de uso con datos do campionato de Fórmula 1, demostrando a eficacia do sistema na detección de erros, na estruturación de resultados e na automatización de tarefas repetitivas. Aínda que o sistema está actualmente limitado a Snowflake e non foi validado en escenarios de alta concorrencia, o seu deseño modular e xeneralizable permite a súa extensión a novos tipos de control e a outros contornos organizativos.
Dirección
RIOS VIQUEIRA, JOSE RAMON (Titoría)
Graña Omil, Ángel Cotitoría
RIOS VIQUEIRA, JOSE RAMON (Titoría)
Graña Omil, Ángel Cotitoría
Tribunal
VIDAL AGUIAR, JUAN CARLOS (Presidente/a)
Sánchez Vila, Eduardo Manuel (Secretario/a)
MERA PEREZ, DAVID (Vogal)
VIDAL AGUIAR, JUAN CARLOS (Presidente/a)
Sánchez Vila, Eduardo Manuel (Secretario/a)
MERA PEREZ, DAVID (Vogal)
Sostibilidade da produción de enzimas dende a perspectiva da análise do ciclo de vida e os principios da química verde
Autoría
A.C.N.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
A.C.N.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
20.02.2025 16:30
20.02.2025 16:30
Resumo
Moitos consumidores buscan alternativas sostibles debido aos problemas ambientais que presentan os plásticos convencionais. Un polímero verde similar ao PET (tereftalato de polietileno) é o PEF (furanoato de polietileno), que xorde como unha solución máis ecolóxica, fabricado a partir de fontes renovables. Este estudo presenta os resultados da Avaliación do Ciclo de Vida (ACV) da produción da encima HMFO (5-hidroximetilfurfural oxidasa), clave na síntese de PEF, desde unha perspectiva da cuna á porta. Avaliáronse catro escenarios de produción, comezando nunha escala de laboratorio de 5 litros e escalando ata 1 m3, considerando tamén escenarios intermedios de 25 e 50 litros, co obxectivo de analizar os impactos ambientais a unha escala industrial. A análise revelou que a glicosa, a enerxía e o K2HPO4 son os principais contribuíntes ao impacto ambiental do proceso. Entre as diversas etapas, as fases de fermentación e purificación mostraron os impactos ambientais máis significativos. En contraste, as etapas de preinóculo e inóculo demostraron impactos comparativamente menores, en gran parte debido aos seus períodos operativos máis curtos. Ademais, ao escalar a produción a unha capacidade de 1 m3, observouse unha diminución notable nos impactos ambientais xerais, destacando unha mellor eficiencia no uso de recursos e unha redución na xeración de residuos. Ao comparar este estudo con outras investigacións na literatura, atopouse que este proceso demostra un maior grao de sostibilidade. A aplicación dos principios da química verde foi central nesta avaliación, coa sostibilidade avaliada a través de 15 métricas distintas. Esta metodoloxía destacou que a escala de produción de 1 m3 é substancialmente máis sostible que as operacións a escala de laboratorio. Ademais, no que respecta á comparación dos impactos ambientais asociados a este proceso e os doutros estudos sobre a produción de enzimas, as comparacións directas con este Traballo Final de Máster foron limitadas debido ás discrepancias nas unidades funcionais e nas categorías de impacto consideradas.
Moitos consumidores buscan alternativas sostibles debido aos problemas ambientais que presentan os plásticos convencionais. Un polímero verde similar ao PET (tereftalato de polietileno) é o PEF (furanoato de polietileno), que xorde como unha solución máis ecolóxica, fabricado a partir de fontes renovables. Este estudo presenta os resultados da Avaliación do Ciclo de Vida (ACV) da produción da encima HMFO (5-hidroximetilfurfural oxidasa), clave na síntese de PEF, desde unha perspectiva da cuna á porta. Avaliáronse catro escenarios de produción, comezando nunha escala de laboratorio de 5 litros e escalando ata 1 m3, considerando tamén escenarios intermedios de 25 e 50 litros, co obxectivo de analizar os impactos ambientais a unha escala industrial. A análise revelou que a glicosa, a enerxía e o K2HPO4 son os principais contribuíntes ao impacto ambiental do proceso. Entre as diversas etapas, as fases de fermentación e purificación mostraron os impactos ambientais máis significativos. En contraste, as etapas de preinóculo e inóculo demostraron impactos comparativamente menores, en gran parte debido aos seus períodos operativos máis curtos. Ademais, ao escalar a produción a unha capacidade de 1 m3, observouse unha diminución notable nos impactos ambientais xerais, destacando unha mellor eficiencia no uso de recursos e unha redución na xeración de residuos. Ao comparar este estudo con outras investigacións na literatura, atopouse que este proceso demostra un maior grao de sostibilidade. A aplicación dos principios da química verde foi central nesta avaliación, coa sostibilidade avaliada a través de 15 métricas distintas. Esta metodoloxía destacou que a escala de produción de 1 m3 é substancialmente máis sostible que as operacións a escala de laboratorio. Ademais, no que respecta á comparación dos impactos ambientais asociados a este proceso e os doutros estudos sobre a produción de enzimas, as comparacións directas con este Traballo Final de Máster foron limitadas debido ás discrepancias nas unidades funcionais e nas categorías de impacto consideradas.
Dirección
MOREIRA VILAR, MARIA TERESA (Titoría)
Arias Calvo, Ana Cotitoría
MOREIRA VILAR, MARIA TERESA (Titoría)
Arias Calvo, Ana Cotitoría
Tribunal
HOSPIDO QUINTANA, ALMUDENA (Presidente/a)
PARADELO NUÑEZ, REMIGIO (Secretario/a)
CARBALLA ARCOS, MARTA (Vogal)
HOSPIDO QUINTANA, ALMUDENA (Presidente/a)
PARADELO NUÑEZ, REMIGIO (Secretario/a)
CARBALLA ARCOS, MARTA (Vogal)
Producción de polihidroxialcanoatos a partir de correntes residuais lipídicas
Autoría
D.C.P.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
D.C.P.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
20.06.2025 10:30
20.06.2025 10:30
Resumo
Actualmente, o uso excesivo de plásticos derivados do petróleo representa un grave problema ambiental. Debido á súa acumulación e lenta degradación, contribúen á contaminación dos ecosistemas terrestres e mariños, así como á emisión de gases de efecto invernadoiro, o que agrava o cambio climático. A pesar dos esforzos de reciclaxe, gran parte destes residuos non se xestionan axeitadamente. Por este motivo, nos últimos anos, realizouse unha gran cantidade de investigacións destinadas a mitigar os efectos negativos mencionados anteriormente e a atopar alternativas sostibles e biodegradables aos plásticos convencionais. Así, a tecnoloxía PRETENACC, desenvolvida polo grupo de investigación BIOGROUP da Universidade de Santiago de Compostela (USC), xurdiu como unha solución innovadora que transforma residuos graxos en biopolímeros de PHA mediante o empleo de cultivos microbianos mixtos nun único reactor. Isto non só reduce a dependencia dos recursos fósiles, senón que tamén reduce o impacto ambiental e promove a economía circular. A Avaliación do Ciclo de Vida (ACV) mostrou que a maior contribución ao impacto ambiental provén da etapa de centrifugación da Sección 400. Ademais, no que respecta aos diferentes parámetros avaliados, destaca a redución da contribución á escaseza de minerais e combustibles fósiles e a redución das terras cultivables. En termos de viabilidade económica e ambiental, descubriuse que unha planta de produción de PHA pode deseñarse para recuperar a maior parte dos subprodutos utilizados, grazas á capacidade do equipo para realizar varios procesos simultaneamente, aforrando espazo, recursos e enerxía. Polo tanto, a produción de PHA como substitutos dos plásticos derivados do petróleo mediante o proceso PRETENACC senta as bases para a integración óptima dos procesos biotecnolóxicos no panorama da xestión de residuos, avogando por unha estratexia economicamente sólida que tamén sexa respectuosa co medio ambiente e co consumido.
Actualmente, o uso excesivo de plásticos derivados do petróleo representa un grave problema ambiental. Debido á súa acumulación e lenta degradación, contribúen á contaminación dos ecosistemas terrestres e mariños, así como á emisión de gases de efecto invernadoiro, o que agrava o cambio climático. A pesar dos esforzos de reciclaxe, gran parte destes residuos non se xestionan axeitadamente. Por este motivo, nos últimos anos, realizouse unha gran cantidade de investigacións destinadas a mitigar os efectos negativos mencionados anteriormente e a atopar alternativas sostibles e biodegradables aos plásticos convencionais. Así, a tecnoloxía PRETENACC, desenvolvida polo grupo de investigación BIOGROUP da Universidade de Santiago de Compostela (USC), xurdiu como unha solución innovadora que transforma residuos graxos en biopolímeros de PHA mediante o empleo de cultivos microbianos mixtos nun único reactor. Isto non só reduce a dependencia dos recursos fósiles, senón que tamén reduce o impacto ambiental e promove a economía circular. A Avaliación do Ciclo de Vida (ACV) mostrou que a maior contribución ao impacto ambiental provén da etapa de centrifugación da Sección 400. Ademais, no que respecta aos diferentes parámetros avaliados, destaca a redución da contribución á escaseza de minerais e combustibles fósiles e a redución das terras cultivables. En termos de viabilidade económica e ambiental, descubriuse que unha planta de produción de PHA pode deseñarse para recuperar a maior parte dos subprodutos utilizados, grazas á capacidade do equipo para realizar varios procesos simultaneamente, aforrando espazo, recursos e enerxía. Polo tanto, a produción de PHA como substitutos dos plásticos derivados do petróleo mediante o proceso PRETENACC senta as bases para a integración óptima dos procesos biotecnolóxicos no panorama da xestión de residuos, avogando por unha estratexia economicamente sólida que tamén sexa respectuosa co medio ambiente e co consumido.
Dirección
HOSPIDO QUINTANA, ALMUDENA (Titoría)
Vázquez Vázquez, Brais Cotitoría
HOSPIDO QUINTANA, ALMUDENA (Titoría)
Vázquez Vázquez, Brais Cotitoría
Tribunal
Fiol López, Sarah (Presidente/a)
BELLO BUGALLO, PASTORA MARIA (Secretario/a)
OTERO PEREZ, XOSE LOIS (Vogal)
Fiol López, Sarah (Presidente/a)
BELLO BUGALLO, PASTORA MARIA (Secretario/a)
OTERO PEREZ, XOSE LOIS (Vogal)
FireWatcher: Detección de incendios en etapas tempranas con sistemas de baixa potencia
Autoría
M.J.C.F.
Máster Universitario en Internet das Cousas - IoT
M.J.C.F.
Máster Universitario en Internet das Cousas - IoT
Data da defensa
14.07.2025 11:00
14.07.2025 11:00
Resumo
Este proxecto ten como obxectivo principal o desenvolvemento dun sistema IoT de detección temperá de incendios en zonas rurais illadas. O dispositivo aliméntase con enerxía solar, o que permite o seu funcionamento autónomo e sostible. Emprega sensores de gas, temperatura e humidade para detectar posibles focos de incendios e transmite a información de maneira inalámbrica mediante LoRaWAN. Ademais, tiveronse en conta técnicas de aproveitamento enerxético para prolongar a vida útil do sistema. No futuro, prevese adestrar modelos de predición e despregar unha rede real de sensores.
Este proxecto ten como obxectivo principal o desenvolvemento dun sistema IoT de detección temperá de incendios en zonas rurais illadas. O dispositivo aliméntase con enerxía solar, o que permite o seu funcionamento autónomo e sostible. Emprega sensores de gas, temperatura e humidade para detectar posibles focos de incendios e transmite a información de maneira inalámbrica mediante LoRaWAN. Ademais, tiveronse en conta técnicas de aproveitamento enerxético para prolongar a vida útil do sistema. No futuro, prevese adestrar modelos de predición e despregar unha rede real de sensores.
Dirección
PARDO SECO, FERNANDO RAFAEL (Titoría)
VAZQUEZ ALVAREZ, ALVARO Cotitoría
PARDO SECO, FERNANDO RAFAEL (Titoría)
VAZQUEZ ALVAREZ, ALVARO Cotitoría
Tribunal
CARIÑENA AMIGO, MARIA PURIFICACION (Presidente/a)
Burguillo Rial, Juan Carlos (Secretario/a)
Pardo Martínez, Xoan Carlos (Vogal)
CARIÑENA AMIGO, MARIA PURIFICACION (Presidente/a)
Burguillo Rial, Juan Carlos (Secretario/a)
Pardo Martínez, Xoan Carlos (Vogal)
Adestramento Paralelo de Redes de Kolmogorov-Arnold: Avaliación do Rendemento e Análise en Sistemas de Computación de Alto Rendemento
Autoría
G.C.
Máster Universitario en Computación de Altas Prestacións / High Performance Computing from the University of A Coruña and the University of Santiago de Compostela (presencial)
G.C.
Máster Universitario en Computación de Altas Prestacións / High Performance Computing from the University of A Coruña and the University of Santiago de Compostela (presencial)
Data da defensa
03.09.2025 11:00
03.09.2025 11:00
Resumo
Esta tese presenta un estudo exhaustivo das estratexias de adestramento paralelo para as Redes Kolmogorov-Arnold (KAN), unha arquitectura de rede neuronal innovadora que substitúe os pesos lineais tradicionais por funcións univariantes aprendibles. Dado que as KAN demostran unha interpretabilidade e eficiencia superiores en comparación cos Perceptróns Multicapa (MLP), comprender as súas características de adestramento paralelo convértese en algo crucial para escalar estas redes a problemas e conxuntos de datos máis grandes. A investigación examina catro aspectos clave do adestramento paralelo de KAN: rendemento de escalado forte, comportamento de escalado débil, análise da sobrecarga de comunicación e características de escalado do modelo. Os experimentos realizáronse no supercomputador FinisTerrae III de CESGA, empregando ata 8 GPU en múltiples nodos co framework Distributed Data Parallel (DDP) de PyTorch. Os achados clave inclúen: (1) As KAN acadan unha eficiencia paralela do 74,7% en 8 GPU cunha aceleración de 5,97 X, demostrando boas propiedades de escalado forte; (2) A análise de escalado débil revela unha excelente estabilidade cun coeficiente de variación do 9,7% no rendemento por GPU; (3) A sobrecarga de comunicación mantense baixa, oscilando entre o 1,3% para configuracións intra-nodo e o 6,1% para configuracións inter-nodo; (4) A análise de escalado do modelo mostra que, aínda que as KAN máis grandes consomen máis memoria, acadan unha mellor eficiencia na utilización da memoria.
Esta tese presenta un estudo exhaustivo das estratexias de adestramento paralelo para as Redes Kolmogorov-Arnold (KAN), unha arquitectura de rede neuronal innovadora que substitúe os pesos lineais tradicionais por funcións univariantes aprendibles. Dado que as KAN demostran unha interpretabilidade e eficiencia superiores en comparación cos Perceptróns Multicapa (MLP), comprender as súas características de adestramento paralelo convértese en algo crucial para escalar estas redes a problemas e conxuntos de datos máis grandes. A investigación examina catro aspectos clave do adestramento paralelo de KAN: rendemento de escalado forte, comportamento de escalado débil, análise da sobrecarga de comunicación e características de escalado do modelo. Os experimentos realizáronse no supercomputador FinisTerrae III de CESGA, empregando ata 8 GPU en múltiples nodos co framework Distributed Data Parallel (DDP) de PyTorch. Os achados clave inclúen: (1) As KAN acadan unha eficiencia paralela do 74,7% en 8 GPU cunha aceleración de 5,97 X, demostrando boas propiedades de escalado forte; (2) A análise de escalado débil revela unha excelente estabilidade cun coeficiente de variación do 9,7% no rendemento por GPU; (3) A sobrecarga de comunicación mantense baixa, oscilando entre o 1,3% para configuracións intra-nodo e o 6,1% para configuracións inter-nodo; (4) A análise de escalado do modelo mostra que, aínda que as KAN máis grandes consomen máis memoria, acadan unha mellor eficiencia na utilización da memoria.
Dirección
QUESADA BARRIUSO, PABLO (Titoría)
García Selfa, David Cotitoría
QUESADA BARRIUSO, PABLO (Titoría)
García Selfa, David Cotitoría
Tribunal
CABALEIRO DOMINGUEZ, JOSE CARLOS (Presidente/a)
PIÑEIRO POMAR, CESAR ALFREDO (Secretario/a)
González Domínguez, Jorge (Vogal)
CABALEIRO DOMINGUEZ, JOSE CARLOS (Presidente/a)
PIÑEIRO POMAR, CESAR ALFREDO (Secretario/a)
González Domínguez, Jorge (Vogal)
Análise do ciclo de vida do escalope de salmón de Profand Zaragoza S.L.U.
Autoría
V.G.C.S.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
V.G.C.S.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
08.09.2025 12:30
08.09.2025 12:30
Resumo
Neste Traballo Fin de Máster realizouse o primeiro Análise do Ciclo de Vida (ACV) completo do escalope de salmón producido na planta de Profand Zaragoza. A avaliación, con alcance berce porta, incluíu a cría do salmón en Noruega, o seu transporte refrixerado, o corte en escalopes, o envasado en bandexas de PET con 85% de material reciclado e a distribución a maioristas españois. A unidade funcional seleccionada foi 1kg de escalope listo para expedición e o impacto cuantificouse mediante o Potencial de Quecemento Global a 100 anos (GWP100), empregando maioritariamente factores de emisión da base Ecoinvent 3.10. Obtívose unha pegada de carbono de 4,89kg CO2eq/unidad funcional, valor coherente coa bibliografía e indicativo dun impacto intermedio fronte a outros alimentos cárnicos. O 85% das emisións procede da fase upstream: acuicultura e transporte ata Zaragoza son os focos dominantes. O procesado e envasado achegan un 13%, impulsados pola electricidade, o gas natural das caldeiras e os polímeros de embalaxe; a distribución nacional engade un impacto marxinal. Unha análise de sensibilidade amosou que a pegada global pode aumentar un 12% segundo a estimación do impacto para a fase de acuicultura, o que ratifica a necesidade de inventarios primarios máis detallados. As limitacións principais derivan da falta de datos directos das piscifactorías, da exclusión doutras categorías ambientais relevantes para produtos pesqueiros e da simplificación do efecto dos refrixerantes. Con todo, o inventario elaborado constitúe unha liña base operativa para Profand, facilitando a mellora ambiental e o deseño de escenarios futuros. Identificáronse e priorizáronse catro estratexias de mellora: recoller datos primarios da etapa de acuicultura, incorporar enerxías renovables e recuperación de calor, ecodeseñar o envase e reforzar a xestión e trazabilidade dos residuos. Proponse realizar un ACV de seguimento tras implantar estas medidas co fin de cuantificar o progreso e avanzar cara á certificación do produto.
Neste Traballo Fin de Máster realizouse o primeiro Análise do Ciclo de Vida (ACV) completo do escalope de salmón producido na planta de Profand Zaragoza. A avaliación, con alcance berce porta, incluíu a cría do salmón en Noruega, o seu transporte refrixerado, o corte en escalopes, o envasado en bandexas de PET con 85% de material reciclado e a distribución a maioristas españois. A unidade funcional seleccionada foi 1kg de escalope listo para expedición e o impacto cuantificouse mediante o Potencial de Quecemento Global a 100 anos (GWP100), empregando maioritariamente factores de emisión da base Ecoinvent 3.10. Obtívose unha pegada de carbono de 4,89kg CO2eq/unidad funcional, valor coherente coa bibliografía e indicativo dun impacto intermedio fronte a outros alimentos cárnicos. O 85% das emisións procede da fase upstream: acuicultura e transporte ata Zaragoza son os focos dominantes. O procesado e envasado achegan un 13%, impulsados pola electricidade, o gas natural das caldeiras e os polímeros de embalaxe; a distribución nacional engade un impacto marxinal. Unha análise de sensibilidade amosou que a pegada global pode aumentar un 12% segundo a estimación do impacto para a fase de acuicultura, o que ratifica a necesidade de inventarios primarios máis detallados. As limitacións principais derivan da falta de datos directos das piscifactorías, da exclusión doutras categorías ambientais relevantes para produtos pesqueiros e da simplificación do efecto dos refrixerantes. Con todo, o inventario elaborado constitúe unha liña base operativa para Profand, facilitando a mellora ambiental e o deseño de escenarios futuros. Identificáronse e priorizáronse catro estratexias de mellora: recoller datos primarios da etapa de acuicultura, incorporar enerxías renovables e recuperación de calor, ecodeseñar o envase e reforzar a xestión e trazabilidade dos residuos. Proponse realizar un ACV de seguimento tras implantar estas medidas co fin de cuantificar o progreso e avanzar cara á certificación do produto.
Dirección
HOSPIDO QUINTANA, ALMUDENA (Titoría)
Mella Arguerey, María de las Mercedes Cotitoría
HOSPIDO QUINTANA, ALMUDENA (Titoría)
Mella Arguerey, María de las Mercedes Cotitoría
Tribunal
FERNANDEZ ESCRIBANO, JOSE ANGEL (Presidente/a)
MAURICIO IGLESIAS, MIGUEL (Secretario/a)
EIBES GONZALEZ, GEMMA MARIA (Vogal)
FERNANDEZ ESCRIBANO, JOSE ANGEL (Presidente/a)
MAURICIO IGLESIAS, MIGUEL (Secretario/a)
EIBES GONZALEZ, GEMMA MARIA (Vogal)
Reconocimiento de Imaxes no Borde con Algoritmos Eficientes
Autoría
L.C.
Máster Universitario en Visión por Computador
L.C.
Máster Universitario en Visión por Computador
Data da defensa
25.02.2025 10:00
25.02.2025 10:00
Resumo
Este traballo céntrase na optimización da detección de obxectos para dispositivos de bordo utilizando modelos lixeiros de aprendizaxe profunda. Abordamos os desafíos do tamaño dos grandes modelos e a sobrecarga computacional aplicando técnicas como a destilación de coñecementos, o podado e a cuantización. Presentamos unha versión mellorada de YOLOv11 que utiliza imaxes RGB e térmicas para a detección, mellorando a eficiencia e a precisión para dispositivos de baixo consumo no bordo.
Este traballo céntrase na optimización da detección de obxectos para dispositivos de bordo utilizando modelos lixeiros de aprendizaxe profunda. Abordamos os desafíos do tamaño dos grandes modelos e a sobrecarga computacional aplicando técnicas como a destilación de coñecementos, o podado e a cuantización. Presentamos unha versión mellorada de YOLOv11 que utiliza imaxes RGB e térmicas para a detección, mellorando a eficiencia e a precisión para dispositivos de baixo consumo no bordo.
Dirección
BREA SANCHEZ, VICTOR MANUEL (Titoría)
PARDO SECO, FERNANDO RAFAEL Cotitoría
BREA SANCHEZ, VICTOR MANUEL (Titoría)
PARDO SECO, FERNANDO RAFAEL Cotitoría
Tribunal
Cernadas García, Eva (Presidente/a)
Pardo López, Xosé Manuel (Secretario/a)
FLORES GONZALEZ, JULIAN CARLOS (Vogal)
Cernadas García, Eva (Presidente/a)
Pardo López, Xosé Manuel (Secretario/a)
FLORES GONZALEZ, JULIAN CARLOS (Vogal)
Avaliación ambiental comparativa entre a desalinización convencional e o sistema REWAISE mediante Análise de Ciclo de Vida
Autoría
M.C.G.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
M.C.G.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
08.09.2025 12:00
08.09.2025 12:00
Resumo
Este Traballo de Fin de Máster presenta unha avaliación ambiental comparativa entre a desalinización convencional e o sistema innovador REWAISE mediante a análise de ciclo de vida (ACV). Este sistema integra tecnoloxías avanzadas para recuperar auga e materiais valiosos a partir de salmoura mariña. Os resultados mostran que o sistema REWAISE ofrece unha redución significativa dos impactos en varias categorías clave, incluíndo o cambio climático, a toxicidade humana e o uso de recursos, grazas ao seu enfoque circular e integrador. O traballo emprega unha modelización detallada co software SimaPro e a metodoloxía ReCiPe, e propón un enfoque de expansión do sistema que permite comparar un sistema convencional sen coproductos cun outro innovador que si xera coproductos valorizables. As conclusións reforzan a viabilidade ambiental do modelo REWAISE como unha alternativa máis sustentable e aliñada cos obxectivos europeos de transición ecolóxica e economía circular.
Este Traballo de Fin de Máster presenta unha avaliación ambiental comparativa entre a desalinización convencional e o sistema innovador REWAISE mediante a análise de ciclo de vida (ACV). Este sistema integra tecnoloxías avanzadas para recuperar auga e materiais valiosos a partir de salmoura mariña. Os resultados mostran que o sistema REWAISE ofrece unha redución significativa dos impactos en varias categorías clave, incluíndo o cambio climático, a toxicidade humana e o uso de recursos, grazas ao seu enfoque circular e integrador. O traballo emprega unha modelización detallada co software SimaPro e a metodoloxía ReCiPe, e propón un enfoque de expansión do sistema que permite comparar un sistema convencional sen coproductos cun outro innovador que si xera coproductos valorizables. As conclusións reforzan a viabilidade ambiental do modelo REWAISE como unha alternativa máis sustentable e aliñada cos obxectivos europeos de transición ecolóxica e economía circular.
Dirección
HOSPIDO QUINTANA, ALMUDENA (Titoría)
Fernández Braña, Álvaro Cotitoría
HOSPIDO QUINTANA, ALMUDENA (Titoría)
Fernández Braña, Álvaro Cotitoría
Tribunal
FERNANDEZ ESCRIBANO, JOSE ANGEL (Presidente/a)
MAURICIO IGLESIAS, MIGUEL (Secretario/a)
EIBES GONZALEZ, GEMMA MARIA (Vogal)
FERNANDEZ ESCRIBANO, JOSE ANGEL (Presidente/a)
MAURICIO IGLESIAS, MIGUEL (Secretario/a)
EIBES GONZALEZ, GEMMA MARIA (Vogal)
Análise tecnoeconómica e medioambiental dunha biorrefinería centrada na valorización de ósos de oliveira
Autoría
S.C.A.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
S.C.A.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
Data da defensa
26.06.2025 11:30
26.06.2025 11:30
Resumo
O cambio climático representa un desafío crucial para a agricultura, que afecta á dispoñibilidade de alimentos debido á variabilidade climática e ás alteracións dos patróns de precipitacións. A oliva é un dos principais cultivos do noso país, sendo España o maior produtor mundial tanto de oliva de mesa como de aceite de oliva. En concreto, en 2023 producíronse en España unhas 767.000 toneladas de aceite de oliva. O proceso de elaboración do aceite de oliva supón a xeración de fluxos de refugallo, como os huesos, ramas ou follas da oliveira, que en conxunto supoñen ata o 10 por cento do peso da oliva. Este estudo céntrase na procura dunha nova vida para estes residuos de acordo cos principios da economía circular. Para iso, levarase a cabo o deseño dunha biorrefinería para a valorización destes residuos segundo datos experimentais, procedendo tamén á súa simulación, identificarase o seu perfil ambiental e, finalmente, realizarase unha análise tecnoeconómica do sistema.
O cambio climático representa un desafío crucial para a agricultura, que afecta á dispoñibilidade de alimentos debido á variabilidade climática e ás alteracións dos patróns de precipitacións. A oliva é un dos principais cultivos do noso país, sendo España o maior produtor mundial tanto de oliva de mesa como de aceite de oliva. En concreto, en 2023 producíronse en España unhas 767.000 toneladas de aceite de oliva. O proceso de elaboración do aceite de oliva supón a xeración de fluxos de refugallo, como os huesos, ramas ou follas da oliveira, que en conxunto supoñen ata o 10 por cento do peso da oliva. Este estudo céntrase na procura dunha nova vida para estes residuos de acordo cos principios da economía circular. Para iso, levarase a cabo o deseño dunha biorrefinería para a valorización destes residuos segundo datos experimentais, procedendo tamén á súa simulación, identificarase o seu perfil ambiental e, finalmente, realizarase unha análise tecnoeconómica do sistema.
Dirección
GONZALEZ GARCIA, SARA (Titoría)
GONZALEZ GARCIA, SARA (Titoría)
Tribunal
GOMEZ MARQUEZ, JAIME JOSE (Presidente/a)
LU CHAU, THELMO ALEJANDRO (Secretario/a)
MOREIRA MARTINEZ, RAMON FELIPE (Vogal)
GOMEZ MARQUEZ, JAIME JOSE (Presidente/a)
LU CHAU, THELMO ALEJANDRO (Secretario/a)
MOREIRA MARTINEZ, RAMON FELIPE (Vogal)
Análise tecnoeconómica e medioambiental dunha biorrefinería centrada na valorización de ósos de oliveira
Autoría
S.C.A.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
S.C.A.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
Data da defensa
19.02.2025 09:45
19.02.2025 09:45
Resumo
O cambio climático representa un desafío crucial para a agricultura, que afecta á dispoñibilidade de alimentos debido á variabilidade climática e ás alteracións dos patróns de precipitacións. A oliva é un dos principais cultivos do noso país, sendo España o maior produtor mundial tanto de oliva de mesa como de aceite de oliva. En concreto, en 2023 producíronse en España unhas 767.000 toneladas de aceite de oliva. O proceso de elaboración do aceite de oliva supón a xeración de fluxos de refugallo, como os huesos, ramas ou follas da oliveira, que en conxunto supoñen ata o 10 por cento do peso da oliva. Este estudo céntrase na procura dunha nova vida para estes residuos de acordo cos principios da economía circular. Para iso, levarase a cabo o deseño dunha biorrefinería para a valorización destes residuos segundo datos experimentais, procedendo tamén á súa simulación, identificarase o seu perfil ambiental e, finalmente, realizarase unha análise tecnoeconómica do sistema.
O cambio climático representa un desafío crucial para a agricultura, que afecta á dispoñibilidade de alimentos debido á variabilidade climática e ás alteracións dos patróns de precipitacións. A oliva é un dos principais cultivos do noso país, sendo España o maior produtor mundial tanto de oliva de mesa como de aceite de oliva. En concreto, en 2023 producíronse en España unhas 767.000 toneladas de aceite de oliva. O proceso de elaboración do aceite de oliva supón a xeración de fluxos de refugallo, como os huesos, ramas ou follas da oliveira, que en conxunto supoñen ata o 10 por cento do peso da oliva. Este estudo céntrase na procura dunha nova vida para estes residuos de acordo cos principios da economía circular. Para iso, levarase a cabo o deseño dunha biorrefinería para a valorización destes residuos segundo datos experimentais, procedendo tamén á súa simulación, identificarase o seu perfil ambiental e, finalmente, realizarase unha análise tecnoeconómica do sistema.
Dirección
GONZALEZ GARCIA, SARA (Titoría)
GONZALEZ GARCIA, SARA (Titoría)
Tribunal
GARRIDO FERNANDEZ, JUAN MANUEL (Presidente/a)
MAURICIO IGLESIAS, MIGUEL (Secretario/a)
González Álvarez, Julia (Vogal)
GARRIDO FERNANDEZ, JUAN MANUEL (Presidente/a)
MAURICIO IGLESIAS, MIGUEL (Secretario/a)
González Álvarez, Julia (Vogal)
Estudo do impacto ambiental asociado a un olivar andaluz.
Autoría
P.D.T.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
P.D.T.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
20.06.2025 10:00
20.06.2025 10:00
Resumo
O estudo céntrase na avaliación da sustentabilidade ambiental do uso de auga rexenerada para o rego dun olivar tradicional en Andalucía, situado en Carrión de los Céspedes (Sevilla), dedicado ao cultivo de aceitunas de mesa. O olivar emprega un sistema mixto de rego con auga de pozo e auga rexenerada procedente dunha planta de tratamento de auga experimental (CENTA), pertencente ao proxecto I-ReWater, que utiliza tecnoloxía de humidais artificiais. A investigación analiza dúas campañas agrícolas consecutivas, 2022 e 2023. Para cuantificar os impactos ambientais do sistema de cultivo, emprégase a metodoloxía de Análise de Ciclo de Vida (ACV) seguindo as normas ISO 14040 e 14044, utilizando o software SimaPro(r) 10.0.0.29, a base de datos Ecoinvent(r) v.3.8 e o método ReCiPe 2016 Midpoint (H) V1.07 / World (2010) H, que divide os impactos en seis categorías seleccionadas como representativas (quecemento global, diminución da capa de ozono estratosférico, acidificación terrestre, eutrofización de auga doce, eutrofización mariña e consumo de auga). Os resultados mostran que o rego é o principal xerador de impactos na maioría das categorías, na súa meirande parte debido aos procesos asociados á auga rexenerada, especialmente polas emisións da EDAR, o uso de grava machacada durante a construción do humidal artificial e o transporte. Non obstante, tamén se destaca un impacto positivo en forma de captura de carbono (dLUC) polo retorno ao solo dos restos de poda, evitando a súa queima. Comparáronse tamén os impactos da auga rexenerada cos producidos por tres augas obtidas a partir doutras tecnoloxías do proxecto, máis a adición de auga e nutrientes ata acadar as concentracións de estudo, e cos producidos pola auga de pozo máis nutrientes minerais, tamén axustada á concentración obxecto de estudo. Ademais, realizouse unha terceira comparación entre o sistema de estudo e outros sistemas produtivos característicos non experimentais descritos na bibliografía. A conclusión é que, aínda que o uso de auga rexenerada reduce o consumo de auga, incrementa o impacto ambiental global, introducindo importantes efectos negativos. Resáltase a necesidade dunha xestión individualizada do recurso hídrico, avaliando cada caso concreto para mellorar a sustentabilidade do olivar andaluz e loitar contra a seca.
O estudo céntrase na avaliación da sustentabilidade ambiental do uso de auga rexenerada para o rego dun olivar tradicional en Andalucía, situado en Carrión de los Céspedes (Sevilla), dedicado ao cultivo de aceitunas de mesa. O olivar emprega un sistema mixto de rego con auga de pozo e auga rexenerada procedente dunha planta de tratamento de auga experimental (CENTA), pertencente ao proxecto I-ReWater, que utiliza tecnoloxía de humidais artificiais. A investigación analiza dúas campañas agrícolas consecutivas, 2022 e 2023. Para cuantificar os impactos ambientais do sistema de cultivo, emprégase a metodoloxía de Análise de Ciclo de Vida (ACV) seguindo as normas ISO 14040 e 14044, utilizando o software SimaPro(r) 10.0.0.29, a base de datos Ecoinvent(r) v.3.8 e o método ReCiPe 2016 Midpoint (H) V1.07 / World (2010) H, que divide os impactos en seis categorías seleccionadas como representativas (quecemento global, diminución da capa de ozono estratosférico, acidificación terrestre, eutrofización de auga doce, eutrofización mariña e consumo de auga). Os resultados mostran que o rego é o principal xerador de impactos na maioría das categorías, na súa meirande parte debido aos procesos asociados á auga rexenerada, especialmente polas emisións da EDAR, o uso de grava machacada durante a construción do humidal artificial e o transporte. Non obstante, tamén se destaca un impacto positivo en forma de captura de carbono (dLUC) polo retorno ao solo dos restos de poda, evitando a súa queima. Comparáronse tamén os impactos da auga rexenerada cos producidos por tres augas obtidas a partir doutras tecnoloxías do proxecto, máis a adición de auga e nutrientes ata acadar as concentracións de estudo, e cos producidos pola auga de pozo máis nutrientes minerais, tamén axustada á concentración obxecto de estudo. Ademais, realizouse unha terceira comparación entre o sistema de estudo e outros sistemas produtivos característicos non experimentais descritos na bibliografía. A conclusión é que, aínda que o uso de auga rexenerada reduce o consumo de auga, incrementa o impacto ambiental global, introducindo importantes efectos negativos. Resáltase a necesidade dunha xestión individualizada do recurso hídrico, avaliando cada caso concreto para mellorar a sustentabilidade do olivar andaluz e loitar contra a seca.
Dirección
GONZALEZ GARCIA, SARA (Titoría)
GONZALEZ GARCIA, SARA (Titoría)
Tribunal
Fiol López, Sarah (Presidente/a)
BELLO BUGALLO, PASTORA MARIA (Secretario/a)
OTERO PEREZ, XOSE LOIS (Vogal)
Fiol López, Sarah (Presidente/a)
BELLO BUGALLO, PASTORA MARIA (Secretario/a)
OTERO PEREZ, XOSE LOIS (Vogal)
Análise de rendemento en aritmética de punto flotante con 16 bits en arquitecturas ARM e RISC-V multicore
Autoría
A.D.S.M.
Máster Universitario en Computación de Altas Prestacións / High Performance Computing from the University of A Coruña and the University of Santiago de Compostela (a distancia)
A.D.S.M.
Máster Universitario en Computación de Altas Prestacións / High Performance Computing from the University of A Coruña and the University of Santiago de Compostela (a distancia)
Data da defensa
03.07.2025 10:30
03.07.2025 10:30
Resumo
Este traballo investiga o uso da aritmética de coma flotante de 16 bits para o procesamento de imaxes hiperespectrales en teledetección, centrándose en algoritmos de redución de características executados en arquitecturas multinúcleo baseadas en RISC, incluíndo ARM e RISC-V. Aproveitando ferramentas de programación paralela como OpenMP e o soporte de fíos en C++ da biblioteca estándar, avaliamos o rendemento en tempo de execución e as compensacións de precisión ao utilizar formatos de datos de media precisión. O noso benchmark avalía a madurez do soporte de software para FP16 en diferentes plataformas, poñendo de relevo as limitacións actuais do ecosistema de RISC-V. Os resultados mostran que FP16 mellora a eficiencia computacional, pero á conta de reducir a precisión en comparación con FP32, o que indica a súa idoneidade limitada para aplicacións que requiren unha alta fidelidade de imaxe. Este estudo contribúe a optimizar o procesamento a bordo de imaxes hiperespectrales para equipos de satélite e subliña a necesidade de mellorar as ferramentas HPC nas arquitecturas RISC emerxentes.
Este traballo investiga o uso da aritmética de coma flotante de 16 bits para o procesamento de imaxes hiperespectrales en teledetección, centrándose en algoritmos de redución de características executados en arquitecturas multinúcleo baseadas en RISC, incluíndo ARM e RISC-V. Aproveitando ferramentas de programación paralela como OpenMP e o soporte de fíos en C++ da biblioteca estándar, avaliamos o rendemento en tempo de execución e as compensacións de precisión ao utilizar formatos de datos de media precisión. O noso benchmark avalía a madurez do soporte de software para FP16 en diferentes plataformas, poñendo de relevo as limitacións actuais do ecosistema de RISC-V. Os resultados mostran que FP16 mellora a eficiencia computacional, pero á conta de reducir a precisión en comparación con FP32, o que indica a súa idoneidade limitada para aplicacións que requiren unha alta fidelidade de imaxe. Este estudo contribúe a optimizar o procesamento a bordo de imaxes hiperespectrales para equipos de satélite e subliña a necesidade de mellorar as ferramentas HPC nas arquitecturas RISC emerxentes.
Dirección
QUESADA BARRIUSO, PABLO (Titoría)
LOPEZ FANDIÑO, JAVIER Cotitoría
QUESADA BARRIUSO, PABLO (Titoría)
LOPEZ FANDIÑO, JAVIER Cotitoría
Tribunal
Fernández Rivera, Francisco (Presidente/a)
PICHEL CAMPOS, JUAN CARLOS (Secretario/a)
González Domínguez, Jorge (Vogal)
Fernández Rivera, Francisco (Presidente/a)
PICHEL CAMPOS, JUAN CARLOS (Secretario/a)
González Domínguez, Jorge (Vogal)
Caracterizacion de emulsions e oleogel con hidroxipropilmetilcelulosa e microparticulas de quitina
Autoría
A.A.E.O.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
A.A.E.O.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
Data da defensa
25.06.2025 10:30
25.06.2025 10:30
Resumo
As enfermidades cardiovasculares son a principal causa de mortalidade a nivel mundial, e un dos seus factores de risco e o consumo de graxas saturadas e trans. Por este motivo, a substitucion destes lipidos na dieta humana representa un importante desafio para a industria alimentaria. Unha estratexia prometedora e a estruturacion de aceites mediante olexeles. O obxectivo deste Traballo de Fin de Master foi estudar as propiedades fisicoquimicas de emulsions e olexeles formulados con diferentes aceites, empregando hidroxipropil metilcelulosa (HPMC) como axente estruturante e incorporando microparticulas de quitina. Avaliaronse as seguintes variables: tipo de aceite (aceite de xirasol e aceite de cabalon), concentracion de HPMC nas emulsions (1,5; 2,0 e 2,5 por cento p p), tipo de HPMC (alta ou baixa viscosidade) e concentracion de quitina (0,5; 1,0 e 1,5 por cento p p). A obtencion dos olexeles realizouse mediante o metodo de emulsion-template. As emulsions aceite auga secaronse por conveccion a 80 graos Celsius, empregando relacions aceite auga e temperaturas especificas: 50:50 a 25 graos Celsius para o aceite de xirasol e 40:60 a 35 graos Celsius para o aceite de cabalon. A caracterizacion incluiu ensaios reoloxicos (barridos de deformacion, frecuencia, curvas de fluxo e ramplas termicas), microscopia, analise de textura (TPA), colorimetria e avaliacion da retencion de aceite (OBC). O incremento da concentracion de HPMC aumentou os modulos viscoelasticos e reduciu o tamaño de gota das emulsions. As emulsions con HPMC de alta viscosidade (AV) presentaron un punto de xel ben axustado ao modelo xeneralizado de Maxwell con catro elementos. Os modelos de Cross Williamson e Casson describiron axeitadamente as curvas de fluxo das emulsions. A incorporacion de microparticulas de quitina non afectou significativamente o comportamento reoloxico nin a distribucion do tamaño de gota. Os olexeles confirmaron a capacidade estruturante da HPMC, independentemente do tipo de aceite. A resposta termica foi moderada no rango de 25 a 80 graos Celsius, indicando unha alta termoestabilidade. En canto a textura, a dureza aumentou coa concentracion de HPMC de baixa viscosidade (BV); para HPMC AV e aceite de cabalon observouse un comportamento semellante, mentres que nos olexeles con aceite de xirasol a dureza mantivose constante. A cor dos olexeles con aceite de xirasol foi esbrancuxada con tonalidades amarelas, mentres que os de aceite de cabalon presentaron tons mais escuros e laranxa. Non se observaron cambios significativos na luminosidade, croma nin no indice de tonalidade co aumento da HPMC. A adicion de quitina tampouco modificou significativamente a luminosidade nin o indice de tonalidade, ainda que o croma aumentou de forma significativa con concentracions superiores ao 1,9 por cento nos olexeles. Nos olexeles con aceite de xirasol, a retencion de aceite (OBC) foi maior coa utilizacion de HPMC BV. En xeral, estes olexeles presentaron maior OBC ca aqueles elaborados con aceite de cabalon, dos cales algúns non alcanzaron o limiar do 80 por cento de retencion. Ademais, o aumento da concentracion de quitina nos olexeles de aceite de xirasol con HPMC BV reduciu negativamente a OBC. Este TFM contribuíu modestamente a verificacion experimental da capacidade da HPMC como axente estruturante de aceites de diferentes naturezas. Deste xeito, abrese a posibilidade de transformar outros aceites con propiedades de interese alimentario, cosmetico ou farmaceutico en sistemas estables.
As enfermidades cardiovasculares son a principal causa de mortalidade a nivel mundial, e un dos seus factores de risco e o consumo de graxas saturadas e trans. Por este motivo, a substitucion destes lipidos na dieta humana representa un importante desafio para a industria alimentaria. Unha estratexia prometedora e a estruturacion de aceites mediante olexeles. O obxectivo deste Traballo de Fin de Master foi estudar as propiedades fisicoquimicas de emulsions e olexeles formulados con diferentes aceites, empregando hidroxipropil metilcelulosa (HPMC) como axente estruturante e incorporando microparticulas de quitina. Avaliaronse as seguintes variables: tipo de aceite (aceite de xirasol e aceite de cabalon), concentracion de HPMC nas emulsions (1,5; 2,0 e 2,5 por cento p p), tipo de HPMC (alta ou baixa viscosidade) e concentracion de quitina (0,5; 1,0 e 1,5 por cento p p). A obtencion dos olexeles realizouse mediante o metodo de emulsion-template. As emulsions aceite auga secaronse por conveccion a 80 graos Celsius, empregando relacions aceite auga e temperaturas especificas: 50:50 a 25 graos Celsius para o aceite de xirasol e 40:60 a 35 graos Celsius para o aceite de cabalon. A caracterizacion incluiu ensaios reoloxicos (barridos de deformacion, frecuencia, curvas de fluxo e ramplas termicas), microscopia, analise de textura (TPA), colorimetria e avaliacion da retencion de aceite (OBC). O incremento da concentracion de HPMC aumentou os modulos viscoelasticos e reduciu o tamaño de gota das emulsions. As emulsions con HPMC de alta viscosidade (AV) presentaron un punto de xel ben axustado ao modelo xeneralizado de Maxwell con catro elementos. Os modelos de Cross Williamson e Casson describiron axeitadamente as curvas de fluxo das emulsions. A incorporacion de microparticulas de quitina non afectou significativamente o comportamento reoloxico nin a distribucion do tamaño de gota. Os olexeles confirmaron a capacidade estruturante da HPMC, independentemente do tipo de aceite. A resposta termica foi moderada no rango de 25 a 80 graos Celsius, indicando unha alta termoestabilidade. En canto a textura, a dureza aumentou coa concentracion de HPMC de baixa viscosidade (BV); para HPMC AV e aceite de cabalon observouse un comportamento semellante, mentres que nos olexeles con aceite de xirasol a dureza mantivose constante. A cor dos olexeles con aceite de xirasol foi esbrancuxada con tonalidades amarelas, mentres que os de aceite de cabalon presentaron tons mais escuros e laranxa. Non se observaron cambios significativos na luminosidade, croma nin no indice de tonalidade co aumento da HPMC. A adicion de quitina tampouco modificou significativamente a luminosidade nin o indice de tonalidade, ainda que o croma aumentou de forma significativa con concentracions superiores ao 1,9 por cento nos olexeles. Nos olexeles con aceite de xirasol, a retencion de aceite (OBC) foi maior coa utilizacion de HPMC BV. En xeral, estes olexeles presentaron maior OBC ca aqueles elaborados con aceite de cabalon, dos cales algúns non alcanzaron o limiar do 80 por cento de retencion. Ademais, o aumento da concentracion de quitina nos olexeles de aceite de xirasol con HPMC BV reduciu negativamente a OBC. Este TFM contribuíu modestamente a verificacion experimental da capacidade da HPMC como axente estruturante de aceites de diferentes naturezas. Deste xeito, abrese a posibilidade de transformar outros aceites con propiedades de interese alimentario, cosmetico ou farmaceutico en sistemas estables.
Dirección
MOREIRA MARTINEZ, RAMON FELIPE (Titoría)
Montes Martínez, Leticia Cotitoría
MOREIRA MARTINEZ, RAMON FELIPE (Titoría)
Montes Martínez, Leticia Cotitoría
Tribunal
MENDEZ PAMPIN, RAMON (Presidente/a)
MAURICIO IGLESIAS, MIGUEL (Secretario/a)
GOMEZ PEDREIRA, MARIA DOLORES (Vogal)
MENDEZ PAMPIN, RAMON (Presidente/a)
MAURICIO IGLESIAS, MIGUEL (Secretario/a)
GOMEZ PEDREIRA, MARIA DOLORES (Vogal)
Avaliación dos efectos de diferentes mulching sobre a calidade do solo e a nutrición das plantas na horticultura orgánica de invernadoiro
Autoría
S.F.M.D.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
S.F.M.D.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
23.06.2025 10:00
23.06.2025 10:00
Resumo
A horticultura orgánica de invernadoiro é unha práctica cada vez máis estendida, que precisa de métodos sostibles e de baixo custo para optimizar a xestión do solo e mellorar o rendemento dos cultivos. O acolchado ou mulching con tecidos xeotextiles é unha práctica moi empregada para o control das malas herbas e para a conservación da humidade do solo. Sen embargo, resulta unha importante fonte de contaminación por microplásticos. Este traballo forma parte dun proxecto de investigación que busca optimizar a xestión agronómica na horticultura orgánica de invernadoiro no Baixo Miño, aplicando prácticas sostibles para reducir o uso de fertilizantes e fitosanitarios, ademais de mellorar a eficiencia do uso da auga e a produción. Para iso, avaliáronse os efectos de diferentes tipos de acolchados (xeotextil, cortiza de piñeiro e fento) sobre a calidade do solo e a nutrición de cultivos hortícolas. Caracterizouse o solo de cultivo e determinouse o seu contido de humidade, pH, capacidade de intercambio catiónico, fósforo dispoñible, carbono total, carbono lábil, nitróxeno biodispoñible e composición da solución do solo. Tamén se determinou o contido de macro e micronutrientes das especies cultivadas (leituga verde, leituga vermella, pemento e tomate cherry). Os resultados revelaron a viabilidade do mulching de cortiza de piñeiro como unha alternativa sostible á malla xeotextil para a horticultura orgánica.
A horticultura orgánica de invernadoiro é unha práctica cada vez máis estendida, que precisa de métodos sostibles e de baixo custo para optimizar a xestión do solo e mellorar o rendemento dos cultivos. O acolchado ou mulching con tecidos xeotextiles é unha práctica moi empregada para o control das malas herbas e para a conservación da humidade do solo. Sen embargo, resulta unha importante fonte de contaminación por microplásticos. Este traballo forma parte dun proxecto de investigación que busca optimizar a xestión agronómica na horticultura orgánica de invernadoiro no Baixo Miño, aplicando prácticas sostibles para reducir o uso de fertilizantes e fitosanitarios, ademais de mellorar a eficiencia do uso da auga e a produción. Para iso, avaliáronse os efectos de diferentes tipos de acolchados (xeotextil, cortiza de piñeiro e fento) sobre a calidade do solo e a nutrición de cultivos hortícolas. Caracterizouse o solo de cultivo e determinouse o seu contido de humidade, pH, capacidade de intercambio catiónico, fósforo dispoñible, carbono total, carbono lábil, nitróxeno biodispoñible e composición da solución do solo. Tamén se determinou o contido de macro e micronutrientes das especies cultivadas (leituga verde, leituga vermella, pemento e tomate cherry). Os resultados revelaron a viabilidade do mulching de cortiza de piñeiro como unha alternativa sostible á malla xeotextil para a horticultura orgánica.
Dirección
MONTERROSO MARTINEZ, MARIA DEL CARMEN (Titoría)
Montalvo Rodríguez, Javier Cotitoría
MONTERROSO MARTINEZ, MARIA DEL CARMEN (Titoría)
Montalvo Rodríguez, Javier Cotitoría
Tribunal
Omil Prieto, Francisco (Presidente/a)
VAL DEL RIO, MARIA ANGELES (Secretario/a)
BALBOA MENDEZ, SABELA (Vogal)
Omil Prieto, Francisco (Presidente/a)
VAL DEL RIO, MARIA ANGELES (Secretario/a)
BALBOA MENDEZ, SABELA (Vogal)
Aplicación de novos modelos de detección de anomalías en contextos Big Data
Autoría
M.F.L.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
M.F.L.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
Data da defensa
16.07.2025 16:30
16.07.2025 16:30
Resumo
Nesta memoria abórdase o problema da detección temperá de anomalías en contornos de ciberseguridade corporativa, onde o volume e a velocidade dos datos dificultan a aplicación de solucións tradicionais. O traballo enmárcase nun contexto realista de análise de tráfico de rede e rexistros (logs) que monitorizan o comportamento dos usuarios fronte ás aplicacións, o que permite identificar patróns sospeitosos en escenarios UEBA (User and Entity Behavior Analytics). Neste contexto, propónse e desenvólvese un modelo de Autoencoder Variacional beta (beta-VAE) cunha aproximación de inferencia tipo mean-field, orientado á detección de anomalías e capaz de modelar comportamentos complexos mediante un espazo latente probabilístico. A solución implementouse sobre unha arquitectura escalable baseada en tecnoloxías do ecosistema Big Data como Kafka, Spark e Airflow. A diferenza dos autoencoders clásicos, o VAE ofrece vantaxes na regularización do espazo latente e na cuantificación da incerteza asociada a cada reconstrución, o que mellora a interpretabilidade e explicación das anomalías detectadas. O modelo foi implementado de forma modular e flexible, facilitando o seu axuste e escalabilidade, e avaliouse usando conxuntos de datos públicos representativos do ámbito da ciberseguridade. Os resultados demostran un rendemento competitivo na detección de anomalías, superando nalgúns aspectos os enfoques clásicos e amosando un potencial claro para a súa aplicación en pipelines de procesamento streaming. Ademais, o modelo integrouse nunha infraestrutura profesional e reproducible, capaz de operar en tempo real sobre fluxos masivos de datos, o que representa unha achega significativa para a detección automática de ameazas en contornos Big Data. Finalmente, propoñense liñas de traballo futuras orientadas á aplicación en datos reais, optimización do rendemento e mellora da precisión mediante técnicas avanzadas de interpretación probabilística.
Nesta memoria abórdase o problema da detección temperá de anomalías en contornos de ciberseguridade corporativa, onde o volume e a velocidade dos datos dificultan a aplicación de solucións tradicionais. O traballo enmárcase nun contexto realista de análise de tráfico de rede e rexistros (logs) que monitorizan o comportamento dos usuarios fronte ás aplicacións, o que permite identificar patróns sospeitosos en escenarios UEBA (User and Entity Behavior Analytics). Neste contexto, propónse e desenvólvese un modelo de Autoencoder Variacional beta (beta-VAE) cunha aproximación de inferencia tipo mean-field, orientado á detección de anomalías e capaz de modelar comportamentos complexos mediante un espazo latente probabilístico. A solución implementouse sobre unha arquitectura escalable baseada en tecnoloxías do ecosistema Big Data como Kafka, Spark e Airflow. A diferenza dos autoencoders clásicos, o VAE ofrece vantaxes na regularización do espazo latente e na cuantificación da incerteza asociada a cada reconstrución, o que mellora a interpretabilidade e explicación das anomalías detectadas. O modelo foi implementado de forma modular e flexible, facilitando o seu axuste e escalabilidade, e avaliouse usando conxuntos de datos públicos representativos do ámbito da ciberseguridade. Os resultados demostran un rendemento competitivo na detección de anomalías, superando nalgúns aspectos os enfoques clásicos e amosando un potencial claro para a súa aplicación en pipelines de procesamento streaming. Ademais, o modelo integrouse nunha infraestrutura profesional e reproducible, capaz de operar en tempo real sobre fluxos masivos de datos, o que representa unha achega significativa para a detección automática de ameazas en contornos Big Data. Finalmente, propoñense liñas de traballo futuras orientadas á aplicación en datos reais, optimización do rendemento e mellora da precisión mediante técnicas avanzadas de interpretación probabilística.
Dirección
GALLEGO FONTENLA, VICTOR JOSE (Titoría)
Cereijo García, Pablo Cotitoría
GALLEGO FONTENLA, VICTOR JOSE (Titoría)
Cereijo García, Pablo Cotitoría
Tribunal
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Presidente/a)
IGLESIAS RODRIGUEZ, ROBERTO (Secretario/a)
RIOS VIQUEIRA, JOSE RAMON (Vogal)
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Presidente/a)
IGLESIAS RODRIGUEZ, ROBERTO (Secretario/a)
RIOS VIQUEIRA, JOSE RAMON (Vogal)
Avaliación da calidade do compost de residuos urbanos para o seu uso como enmenda orgánica
Autoría
D.F.L.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
D.F.L.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
08.09.2025 10:00
08.09.2025 10:00
Resumo
Este estudo analiza a calidade de cinco compost orgánicos derivados de residuos urbanos e vexetais, co obxectivo de determinar a súa aptitude para seren empregados como enmendas en solos agrícolas e urbanos. Para iso, realizáronse análises físico-químicas, probas de respiración edáfica e ensaios de crecemento vexetal, empregando dous tipos de solo con propiedades contrastadas: un agrícola (Botánico) e outro urbano (Subsoil). Os resultados indicaron que os compost derivados de residuos sólidos urbanos (RSU) presentan limitacións pola súa falta de madurez, elevada condutividade eléctrica e, nalgúns casos, niveis elevados de metais pesados. Pola contra, os compost de orixe vexetal mostraron mellores características para o seu uso agrícola. Nos ensaios de mineralización, observouse que tanto a orixe do compost como o tipo de solo influíron significativamente na actividade microbiana, con taxas de respiración máis altas no solo agrícola. As probas de crecemento vexetal mostraron respostas distintas segundo a especie: mentres o raigrás respondeu positivamente aos compost de RSU, a cebada amosou rendementos reducidos, o que suxire unha aptitude limitada para cultivos máis esixentes. A pesar das súas restricións, os compost de RSU poderían ser aceptables para o seu uso en solos agrícolas en Galicia e non deberían descartarse para fins de restauración ambiental.
Este estudo analiza a calidade de cinco compost orgánicos derivados de residuos urbanos e vexetais, co obxectivo de determinar a súa aptitude para seren empregados como enmendas en solos agrícolas e urbanos. Para iso, realizáronse análises físico-químicas, probas de respiración edáfica e ensaios de crecemento vexetal, empregando dous tipos de solo con propiedades contrastadas: un agrícola (Botánico) e outro urbano (Subsoil). Os resultados indicaron que os compost derivados de residuos sólidos urbanos (RSU) presentan limitacións pola súa falta de madurez, elevada condutividade eléctrica e, nalgúns casos, niveis elevados de metais pesados. Pola contra, os compost de orixe vexetal mostraron mellores características para o seu uso agrícola. Nos ensaios de mineralización, observouse que tanto a orixe do compost como o tipo de solo influíron significativamente na actividade microbiana, con taxas de respiración máis altas no solo agrícola. As probas de crecemento vexetal mostraron respostas distintas segundo a especie: mentres o raigrás respondeu positivamente aos compost de RSU, a cebada amosou rendementos reducidos, o que suxire unha aptitude limitada para cultivos máis esixentes. A pesar das súas restricións, os compost de RSU poderían ser aceptables para o seu uso en solos agrícolas en Galicia e non deberían descartarse para fins de restauración ambiental.
Dirección
PARADELO NUÑEZ, REMIGIO (Titoría)
PARADELO NUÑEZ, REMIGIO (Titoría)
Tribunal
PRIETO LAMAS, BEATRIZ LORETO (Presidente/a)
GIL GONZALEZ, ALVARO (Secretario/a)
BALBOA MENDEZ, SABELA (Vogal)
PRIETO LAMAS, BEATRIZ LORETO (Presidente/a)
GIL GONZALEZ, ALVARO (Secretario/a)
BALBOA MENDEZ, SABELA (Vogal)
Mellorando a extracción de características dos píxeles con Quantum Machine Learning
Autoría
D.B.F.P.
Máster Universitario en Visión por Computador
D.B.F.P.
Máster Universitario en Visión por Computador
Data da defensa
03.02.2025 10:30
03.02.2025 10:30
Resumo
Neste traballo analizouse o uso de modelos de Quantum Machine Learning (QML) para mellorar a extracción de características dos píxeles. O principal obxectivo foi estudar se os modelos de QML poden mellorar a calidade das características e reducir drásticamente o número de parámetros que se necesitan para adestrar un modelo. As características da imaxe foron extraídas usando un Variational Quantum Circuit (VQC) de 4 qubits, que foi adecuadamente adestrado utilizando o algoritmo shift rule. O rendemento logrado co modelo de QML mellora o rendemento de modelos de aprendizaxe profunda para pequenos datasets. Non obstante, ao aumentar o tamaño do dataset, as características extraídas foron menos relevantes, dando lugar a un peor rendemento que as aproximacións clásicas, demandando unha maior análise e aumentar o número de qubits e capas do VQC. Concluímos que QML preséntase como un novo paradigma para mellorar a extracción de características e reducir drásticamente o número de parámetros adestrables.
Neste traballo analizouse o uso de modelos de Quantum Machine Learning (QML) para mellorar a extracción de características dos píxeles. O principal obxectivo foi estudar se os modelos de QML poden mellorar a calidade das características e reducir drásticamente o número de parámetros que se necesitan para adestrar un modelo. As características da imaxe foron extraídas usando un Variational Quantum Circuit (VQC) de 4 qubits, que foi adecuadamente adestrado utilizando o algoritmo shift rule. O rendemento logrado co modelo de QML mellora o rendemento de modelos de aprendizaxe profunda para pequenos datasets. Non obstante, ao aumentar o tamaño do dataset, as características extraídas foron menos relevantes, dando lugar a un peor rendemento que as aproximacións clásicas, demandando unha maior análise e aumentar o número de qubits e capas do VQC. Concluímos que QML preséntase como un novo paradigma para mellorar a extracción de características e reducir drásticamente o número de parámetros adestrables.
Dirección
VILA BLANCO, NICOLAS (Titoría)
Fernández Pena, Anselmo Tomás Cotitoría
VILA BLANCO, NICOLAS (Titoría)
Fernández Pena, Anselmo Tomás Cotitoría
Tribunal
Cernadas García, Eva (Presidente/a)
Pardo López, Xosé Manuel (Secretario/a)
FLORES GONZALEZ, JULIAN CARLOS (Vogal)
Cernadas García, Eva (Presidente/a)
Pardo López, Xosé Manuel (Secretario/a)
FLORES GONZALEZ, JULIAN CARLOS (Vogal)
Impacto da base de datos de controis sans na cuantificación da imaxe PET cerebral
Autoría
E.F.Z.
Máster Universitario en Visión por Computador
E.F.Z.
Máster Universitario en Visión por Computador
Data da defensa
03.02.2025 11:00
03.02.2025 11:00
Resumo
A Tomografía por Emisión de Positrones (PET) é crucial na investigación neurolóxica e na práctica clínica, proporcionando información sobre o metabolismo cerebral, especialmente a través do uso de PET con [18F]FDG, que axuda no diagnóstico de condicións como a epilepsia. Aínda que a análise cuantitativa de PET pode mellorar a precisión diagnóstica, os seus resultados poden verse influenciados pola selección do conxunto de datos de control san (HC). Este estudo utiliza datos sintéticos xerados por SimPET para explorar como a base de datos de controis sans, adquirida en seis escáneres diferentes, impacta na análise cuantitativa de PET, co obxectivo de mellorar a robustez dos métodos de cuantificación clínica. Para avaliar o impacto da variabilidade entre escáneres, realizáronse análises baseadas tanto en VOI como en vóxeles, comparando unha base de datos sintética de pacientes con epilepsia coas diferentes bases de datos sintéticas de HC. Os resultados amosan que a variabilidade entre escáneres afectou significativamente a detección de lesións epilépticas tanto focais como estendidas. Estes achados resaltan a importancia da harmonización de datos para garantir unha cuantificación PET fiable e precisa. En conclusión, aínda que a elección dunha base de datos de control san adquirida localmente é importante, o seu impacto na cuantificación PET podería ser limitado ao comparar escáneres da mesma xeración.
A Tomografía por Emisión de Positrones (PET) é crucial na investigación neurolóxica e na práctica clínica, proporcionando información sobre o metabolismo cerebral, especialmente a través do uso de PET con [18F]FDG, que axuda no diagnóstico de condicións como a epilepsia. Aínda que a análise cuantitativa de PET pode mellorar a precisión diagnóstica, os seus resultados poden verse influenciados pola selección do conxunto de datos de control san (HC). Este estudo utiliza datos sintéticos xerados por SimPET para explorar como a base de datos de controis sans, adquirida en seis escáneres diferentes, impacta na análise cuantitativa de PET, co obxectivo de mellorar a robustez dos métodos de cuantificación clínica. Para avaliar o impacto da variabilidade entre escáneres, realizáronse análises baseadas tanto en VOI como en vóxeles, comparando unha base de datos sintética de pacientes con epilepsia coas diferentes bases de datos sintéticas de HC. Os resultados amosan que a variabilidade entre escáneres afectou significativamente a detección de lesións epilépticas tanto focais como estendidas. Estes achados resaltan a importancia da harmonización de datos para garantir unha cuantificación PET fiable e precisa. En conclusión, aínda que a elección dunha base de datos de control san adquirida localmente é importante, o seu impacto na cuantificación PET podería ser limitado ao comparar escáneres da mesma xeración.
Dirección
BREA SANCHEZ, VICTOR MANUEL (Titoría)
Aguiar Fernández, Pablo Cotitoría
BREA SANCHEZ, VICTOR MANUEL (Titoría)
Aguiar Fernández, Pablo Cotitoría
Tribunal
Cernadas García, Eva (Presidente/a)
Pardo López, Xosé Manuel (Secretario/a)
FLORES GONZALEZ, JULIAN CARLOS (Vogal)
Cernadas García, Eva (Presidente/a)
Pardo López, Xosé Manuel (Secretario/a)
FLORES GONZALEZ, JULIAN CARLOS (Vogal)
Predición de calidade na industria: Detección de taboleiros rebentados.
Autoría
A.F.G.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
A.F.G.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
Data da defensa
19.02.2025 10:00
19.02.2025 10:00
Resumo
Finsa é unha empresa adicada dende fai case cen anos á transformación industrial da madeira, deseñando e fabricando solucións nos sectores do hábitat e a construción. Este conxunto de solucións abarca materiais decorativos, materiais técnicos, chan laminado, mobles e compoñentes ou solucións en madeira sólida. Unha parte importante do proceso industrial de Finsa é a produción de taboleiro, tanto aglomerado como de fibra (MDF, ou taboleiro de densidade media). O seu proceso de fabricación é extremadamente complexo debido aos procesos físicos, químicos e ás complexas interaccións que xurden nel. Isto, sumado á variedade na carteira de produtos, provoca cambios continuos na produción, afectando á estabilidade no propio proceso. É por iso que en ocasións estes taboleiros, ante esta variabilidade do proceso, poden verse afectados por problemas de calidade xerándose distintos tipos de defectos, como por exemplo os rebentados. Asegurar o cumprimento coas especificacións técnicas e a calidade do produto é esencial. Con ese fin, instálanse diferentes dispositivos de medición ao largo do proceso. Actualmente, en gran parte das súas liñas de produción, Finsa dispón dun sensor que analiza o taboleiro á saída de prensa e indica se este aparece rebentado e debe por tanto ser desbotado. Sen embargo, este mecanismo non é completamente fiable en algunhas situacións por distintas problemáticas: suciedade, problemas de calibración... que fai que non esté operativo en todo momento. Por outra parte, a implantación desta tecnoloxía en fábrica é cara e complexa. Por todo isto, xurde a necesidade de dispoñer un modelo preditivo de taboleiro rebentado que funcione como 'sensor virtual' que sirva de apoio. Para realizalo, dispoñemos de centos de sinais de proceso rexistrados segundo a segundo. O estudo da viabilidade de este tipo de modelos preditivos aplicados ao problema dos rebentados á saída da prensa será o obxectivo principal deste TFM. Para isto, realizaranse varias aproximacións con distintos tipos de modelos, calcularemos as métricas obtidas polos mesmos; compararemos estes resultados e seleccionaremos aquel que presente a mellor solución. Se os resultados son favorables, o seguinte paso será levar o resultado á fábrica mediante a implementación dun cadro de mando que permita ver ao operario se o taboleiro está rebentado ou non para que poida tomar accións e minimizar o impacto do defecto.
Finsa é unha empresa adicada dende fai case cen anos á transformación industrial da madeira, deseñando e fabricando solucións nos sectores do hábitat e a construción. Este conxunto de solucións abarca materiais decorativos, materiais técnicos, chan laminado, mobles e compoñentes ou solucións en madeira sólida. Unha parte importante do proceso industrial de Finsa é a produción de taboleiro, tanto aglomerado como de fibra (MDF, ou taboleiro de densidade media). O seu proceso de fabricación é extremadamente complexo debido aos procesos físicos, químicos e ás complexas interaccións que xurden nel. Isto, sumado á variedade na carteira de produtos, provoca cambios continuos na produción, afectando á estabilidade no propio proceso. É por iso que en ocasións estes taboleiros, ante esta variabilidade do proceso, poden verse afectados por problemas de calidade xerándose distintos tipos de defectos, como por exemplo os rebentados. Asegurar o cumprimento coas especificacións técnicas e a calidade do produto é esencial. Con ese fin, instálanse diferentes dispositivos de medición ao largo do proceso. Actualmente, en gran parte das súas liñas de produción, Finsa dispón dun sensor que analiza o taboleiro á saída de prensa e indica se este aparece rebentado e debe por tanto ser desbotado. Sen embargo, este mecanismo non é completamente fiable en algunhas situacións por distintas problemáticas: suciedade, problemas de calibración... que fai que non esté operativo en todo momento. Por outra parte, a implantación desta tecnoloxía en fábrica é cara e complexa. Por todo isto, xurde a necesidade de dispoñer un modelo preditivo de taboleiro rebentado que funcione como 'sensor virtual' que sirva de apoio. Para realizalo, dispoñemos de centos de sinais de proceso rexistrados segundo a segundo. O estudo da viabilidade de este tipo de modelos preditivos aplicados ao problema dos rebentados á saída da prensa será o obxectivo principal deste TFM. Para isto, realizaranse varias aproximacións con distintos tipos de modelos, calcularemos as métricas obtidas polos mesmos; compararemos estes resultados e seleccionaremos aquel que presente a mellor solución. Se os resultados son favorables, o seguinte paso será levar o resultado á fábrica mediante a implementación dun cadro de mando que permita ver ao operario se o taboleiro está rebentado ou non para que poida tomar accións e minimizar o impacto do defecto.
Dirección
MERA PEREZ, DAVID (Titoría)
CONDE LEBORAN, IVAN Cotitoría
MERA PEREZ, DAVID (Titoría)
CONDE LEBORAN, IVAN Cotitoría
Tribunal
VIDAL AGUIAR, JUAN CARLOS (Presidente/a)
Triñanes Fernández, Joaquín Ángel (Secretario/a)
AMEIJEIRAS ALONSO, JOSE (Vogal)
VIDAL AGUIAR, JUAN CARLOS (Presidente/a)
Triñanes Fernández, Joaquín Ángel (Secretario/a)
AMEIJEIRAS ALONSO, JOSE (Vogal)
Aliñamento multinivel eficiente de imaxes multiespectrais mediante un algoritmo multi-GPU
Autoría
D.F.R.
Máster Universitario en Computación de Altas Prestacións / High Performance Computing from the University of A Coruña and the University of Santiago de Compostela (presencial)
D.F.R.
Máster Universitario en Computación de Altas Prestacións / High Performance Computing from the University of A Coruña and the University of Santiago de Compostela (presencial)
Data da defensa
03.07.2025 11:30
03.07.2025 11:30
Resumo
O rexistro preciso de ortomosaicos multiespectrais de alta resolución adquiridos por VANT en diferentes fechas é fundamental para aplicacións de teledetección como o seguimento da superficie terrestre ou a detección de cambios. Esta tarefa é complexa debido á variabilidade nas condicións de adquisición, incluíndo cambios estacionais, diferenzas de iluminación, variabilidade meteorolóxica e nas características do sensor. Este artigo presenta un método de rexistro multinivel paralelo que combina HSI-KAZE (Hyperspectral KAZE), un método baseado en características para un aliñamento groso robusto, con Hyperspectral Fourier-Mellin (HYFM), un método baseado en área para o refinamento do rexistro. O método consta de tres niveis progresivos de rexistro que producen: corrección grosa de escala e rotación en primeiro nivel, axuste de escala, rotación e desprazamento no segundo, e refinamento final do desprazamento no terceiro. A implementación paralela do método proposto, que emprega MPI, OpenMP e CUDA, procesa de maneira eficiente múltiples conxuntos de datos en clústeres de computación de alto rendemento (HPC) acelerados con GPU. Os experimentos realizados con catro pares de ortomosaicos multiespectrais multitemporais de contornas fluviais demostran unha alta precisión de rexistro. A implementación final multinodo e multi-GPU mostra unha aceleración do 20,94x en comparación coa implementación baseada en OpenMP.
O rexistro preciso de ortomosaicos multiespectrais de alta resolución adquiridos por VANT en diferentes fechas é fundamental para aplicacións de teledetección como o seguimento da superficie terrestre ou a detección de cambios. Esta tarefa é complexa debido á variabilidade nas condicións de adquisición, incluíndo cambios estacionais, diferenzas de iluminación, variabilidade meteorolóxica e nas características do sensor. Este artigo presenta un método de rexistro multinivel paralelo que combina HSI-KAZE (Hyperspectral KAZE), un método baseado en características para un aliñamento groso robusto, con Hyperspectral Fourier-Mellin (HYFM), un método baseado en área para o refinamento do rexistro. O método consta de tres niveis progresivos de rexistro que producen: corrección grosa de escala e rotación en primeiro nivel, axuste de escala, rotación e desprazamento no segundo, e refinamento final do desprazamento no terceiro. A implementación paralela do método proposto, que emprega MPI, OpenMP e CUDA, procesa de maneira eficiente múltiples conxuntos de datos en clústeres de computación de alto rendemento (HPC) acelerados con GPU. Os experimentos realizados con catro pares de ortomosaicos multiespectrais multitemporais de contornas fluviais demostran unha alta precisión de rexistro. A implementación final multinodo e multi-GPU mostra unha aceleración do 20,94x en comparación coa implementación baseada en OpenMP.
Dirección
Blanco Heras, Dora (Titoría)
ORDOÑEZ IGLESIAS, ALVARO Cotitoría
Blanco Heras, Dora (Titoría)
ORDOÑEZ IGLESIAS, ALVARO Cotitoría
Tribunal
Fernández Rivera, Francisco (Presidente/a)
PICHEL CAMPOS, JUAN CARLOS (Secretario/a)
González Domínguez, Jorge (Vogal)
Fernández Rivera, Francisco (Presidente/a)
PICHEL CAMPOS, JUAN CARLOS (Secretario/a)
González Domínguez, Jorge (Vogal)
Partición de nubes de puntos LiDAR para o procesamento en memoria distribuída
Autoría
T.G.B.
Máster Universitario en Computación de Altas Prestacións / High Performance Computing from the University of A Coruña and the University of Santiago de Compostela (presencial)
T.G.B.
Máster Universitario en Computación de Altas Prestacións / High Performance Computing from the University of A Coruña and the University of Santiago de Compostela (presencial)
Data da defensa
03.07.2025 11:00
03.07.2025 11:00
Resumo
A tecnoloxía LiDAR permite obter escaneos tridimensionais dunha superficie ou obxecto a moi alta resolución, pero o seu procesamento, sobre todo aquel baseado no cálculo dos descritores xeométricos de cada punto a través da súa veciñanza, é altamente custoso en termos temporais e de memoria cantos máis puntos teña a nube. Unha forma de mellorar os algoritmos de procesamento de nubes de puntos é a súa paralelización en memoria distribuída, repartindo así a carga de traballo entre diferentes unidades de cómputo. Pero, para non malgastar os recursos utilizados, este reparto ten que ser equitativo. O obxectivo deste traballo é implementar unha solución a este problema, desenvolvendo varios algoritmos de partición de nubes de puntos LiDAR para o procesamento en memoria distribuída usando MPI. Na estratexia xeral presentada neste traballo, primeiro as nubes particiónanse e repártense entre os diferentes procesos MPI, de distinto xeito dependendo do algoritmo utilizado. Despois, cada proceso le a parte da nube que lle corresponde, calcula as veciñanzas dos puntos e os seus descritores xeométricos e, por último, garda os seus resultados nun ficheiro binario en formato LAS. Realizarase tamén unha análise de rendemento e eficiencia comparando os diferentes algoritmos de partición en función do número de procesos, usando nubes de puntos con diferentes características. Adicionalmente, probarase a rotar aquelas nubes de puntos non aliñadas ós eixos de coordenadas, para atopar se unha menor bounding box resulta nun mellor reparto da nube entre os distintos procesos.
A tecnoloxía LiDAR permite obter escaneos tridimensionais dunha superficie ou obxecto a moi alta resolución, pero o seu procesamento, sobre todo aquel baseado no cálculo dos descritores xeométricos de cada punto a través da súa veciñanza, é altamente custoso en termos temporais e de memoria cantos máis puntos teña a nube. Unha forma de mellorar os algoritmos de procesamento de nubes de puntos é a súa paralelización en memoria distribuída, repartindo así a carga de traballo entre diferentes unidades de cómputo. Pero, para non malgastar os recursos utilizados, este reparto ten que ser equitativo. O obxectivo deste traballo é implementar unha solución a este problema, desenvolvendo varios algoritmos de partición de nubes de puntos LiDAR para o procesamento en memoria distribuída usando MPI. Na estratexia xeral presentada neste traballo, primeiro as nubes particiónanse e repártense entre os diferentes procesos MPI, de distinto xeito dependendo do algoritmo utilizado. Despois, cada proceso le a parte da nube que lle corresponde, calcula as veciñanzas dos puntos e os seus descritores xeométricos e, por último, garda os seus resultados nun ficheiro binario en formato LAS. Realizarase tamén unha análise de rendemento e eficiencia comparando os diferentes algoritmos de partición en función do número de procesos, usando nubes de puntos con diferentes características. Adicionalmente, probarase a rotar aquelas nubes de puntos non aliñadas ós eixos de coordenadas, para atopar se unha menor bounding box resulta nun mellor reparto da nube entre os distintos procesos.
Dirección
CABALEIRO DOMINGUEZ, JOSE CARLOS (Titoría)
YERMO GARCIA, MIGUEL Cotitoría
CABALEIRO DOMINGUEZ, JOSE CARLOS (Titoría)
YERMO GARCIA, MIGUEL Cotitoría
Tribunal
Fernández Rivera, Francisco (Presidente/a)
PICHEL CAMPOS, JUAN CARLOS (Secretario/a)
González Domínguez, Jorge (Vogal)
Fernández Rivera, Francisco (Presidente/a)
PICHEL CAMPOS, JUAN CARLOS (Secretario/a)
González Domínguez, Jorge (Vogal)
Estimación da evolución da cobertura arbórea nos municipios galegos a partir de datos satelitais
Autoría
I.G.F.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
I.G.F.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
20.06.2025 09:30
20.06.2025 09:30
Resumo
Neste traballo propoñemos usar o conxunto de datos Dynamic World para estimar a evolución da cobertura arbórea nos termos municipais galegos. Dynamic World, baseada en datos satelitais de alta resolución da constelación satelital Sentinel-2, ofrece unha clasificación de distintos tipos de cobertura do chan apropiada para este tipo de estudos a escala rexional. Os resultados espérase que ofrezan unha visión precisa sobre os cambios na cobertura vexetal arbórea nos últimos 10 anos, facilitando a toma de decisións nos campos de xestión medioambiental, planificación do territorio e desenvolvemento de políticas de reforestación. A análise temporal dos cambios na cobertura permitirá identificar tendencias, patróns e, potencialmente, as causas dos mesmos.
Neste traballo propoñemos usar o conxunto de datos Dynamic World para estimar a evolución da cobertura arbórea nos termos municipais galegos. Dynamic World, baseada en datos satelitais de alta resolución da constelación satelital Sentinel-2, ofrece unha clasificación de distintos tipos de cobertura do chan apropiada para este tipo de estudos a escala rexional. Os resultados espérase que ofrezan unha visión precisa sobre os cambios na cobertura vexetal arbórea nos últimos 10 anos, facilitando a toma de decisións nos campos de xestión medioambiental, planificación do territorio e desenvolvemento de políticas de reforestación. A análise temporal dos cambios na cobertura permitirá identificar tendencias, patróns e, potencialmente, as causas dos mesmos.
Dirección
Triñanes Fernández, Joaquín Ángel (Titoría)
RIOS VIQUEIRA, JOSE RAMON Cotitoría
Triñanes Fernández, Joaquín Ángel (Titoría)
RIOS VIQUEIRA, JOSE RAMON Cotitoría
Tribunal
GARRIDO FERNANDEZ, JUAN MANUEL (Presidente/a)
BELLO BUGALLO, PASTORA MARIA (Secretario/a)
ALDREY VAZQUEZ, JOSE ANTONIO (Vogal)
GARRIDO FERNANDEZ, JUAN MANUEL (Presidente/a)
BELLO BUGALLO, PASTORA MARIA (Secretario/a)
ALDREY VAZQUEZ, JOSE ANTONIO (Vogal)
Modelado cinético de fermentación para a valorización de residuos en carboxilatos a través da produción de ácido láctico
Autoría
S.G.G.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
S.G.G.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
20.02.2025 11:30
20.02.2025 11:30
Resumo
A economía circular propón un cambio de paradigma na xestión de residuos, promovendo a súa conversión en recursos reutilizables e valorizables. Neste contexto, a crecente xeración de residuos orgánicos, como os refugallos alimentarios, está a impulsar o desenvolvemento de biorrefinarías, que transforman estes residuos en produtos como biocombustibles e compostos químicos de alto valor engadido. Un residuo agroalimentario con alto potencial de valorización é o lactosoro, un subproduto moi abundante xerado na produción de queixos. A fermentación anaerobia posiciónase como un proceso clave na valorización de residuos. Mediante o uso de cultivos mixtos, que ofrecen flexibilidade metabólica, robustez fronte a fluctuacións ambientais e a capacidade para procesar substratos non estériles e complexos, permite a conversión dunha ampla variedade de residuos en ácidos graxos volátiles (AGV), que teñen numerosas aplicacións como precursores de biopolímeros, biocombustibles e produtos químicos. Os AGV tamén poden transformarse en ácidos graxos de cadea media (AGCM), como o caproato, que presentan vantaxes económicas sobre os AGV. Os AGCM son producidos mediante un proceso de elongación de cadea, que require doadores de electróns como etanol ou lactato. Unha vantaxe clave deste proceso é a posibilidade de substituír os doadores externos por lactato, producido en procesos de fermentación aberta a partir de residuos orgánicos ricos en lactosa, como o lactosoro, optimizando así a produción de AGCM. O uso de cultivos mixtos tamén presenta certos desafíos, como a competencia entre as diferentes especies microbianas. Ademais, co uso de residuos como substratos, estes retos increméntanse debido á súa composición complexa. Os modelos matemáticos preséntanse como ferramentas esenciais para o deseño preliminar de procesos biotecnolóxicos, xa que permiten simular e predicir o comportamento microbiano baixo condicións específicas, como pH, tempo de residencia hidráulico (TRH) e concentración de substratos. Esta capacidade de predición facilita o deseño dos procesos, permitindo axustar as condicións operativas sen necesidade de realizar experimentos custosos e prolongados. Aínda que existen modelos para procesos de fermentación anaerobia, estes non integran a elongación de cadea, o que limita a súa aplicación ao non describir completamente a conversión de substratos complexos en AGCM. Neste traballo desenvolveuse un modelo cinético de fermentación anaerobia que integra a elongación de cadea mediada por lactato para a produción de AGCM a partir de carbohidratos e lactato presentes no lactosoro. Construíuse unha rede metabólica baseada en microorganismos modelo que inclúe os principais procesos relacionados coa produción e consumo de lactato. O modelo foi calibrado mediante a estimación de parámetros cinéticos clave, utilizando datos experimentais, e empregouse para o deseño de experimentos in silico.
A economía circular propón un cambio de paradigma na xestión de residuos, promovendo a súa conversión en recursos reutilizables e valorizables. Neste contexto, a crecente xeración de residuos orgánicos, como os refugallos alimentarios, está a impulsar o desenvolvemento de biorrefinarías, que transforman estes residuos en produtos como biocombustibles e compostos químicos de alto valor engadido. Un residuo agroalimentario con alto potencial de valorización é o lactosoro, un subproduto moi abundante xerado na produción de queixos. A fermentación anaerobia posiciónase como un proceso clave na valorización de residuos. Mediante o uso de cultivos mixtos, que ofrecen flexibilidade metabólica, robustez fronte a fluctuacións ambientais e a capacidade para procesar substratos non estériles e complexos, permite a conversión dunha ampla variedade de residuos en ácidos graxos volátiles (AGV), que teñen numerosas aplicacións como precursores de biopolímeros, biocombustibles e produtos químicos. Os AGV tamén poden transformarse en ácidos graxos de cadea media (AGCM), como o caproato, que presentan vantaxes económicas sobre os AGV. Os AGCM son producidos mediante un proceso de elongación de cadea, que require doadores de electróns como etanol ou lactato. Unha vantaxe clave deste proceso é a posibilidade de substituír os doadores externos por lactato, producido en procesos de fermentación aberta a partir de residuos orgánicos ricos en lactosa, como o lactosoro, optimizando así a produción de AGCM. O uso de cultivos mixtos tamén presenta certos desafíos, como a competencia entre as diferentes especies microbianas. Ademais, co uso de residuos como substratos, estes retos increméntanse debido á súa composición complexa. Os modelos matemáticos preséntanse como ferramentas esenciais para o deseño preliminar de procesos biotecnolóxicos, xa que permiten simular e predicir o comportamento microbiano baixo condicións específicas, como pH, tempo de residencia hidráulico (TRH) e concentración de substratos. Esta capacidade de predición facilita o deseño dos procesos, permitindo axustar as condicións operativas sen necesidade de realizar experimentos custosos e prolongados. Aínda que existen modelos para procesos de fermentación anaerobia, estes non integran a elongación de cadea, o que limita a súa aplicación ao non describir completamente a conversión de substratos complexos en AGCM. Neste traballo desenvolveuse un modelo cinético de fermentación anaerobia que integra a elongación de cadea mediada por lactato para a produción de AGCM a partir de carbohidratos e lactato presentes no lactosoro. Construíuse unha rede metabólica baseada en microorganismos modelo que inclúe os principais procesos relacionados coa produción e consumo de lactato. O modelo foi calibrado mediante a estimación de parámetros cinéticos clave, utilizando datos experimentais, e empregouse para o deseño de experimentos in silico.
Dirección
MAURICIO IGLESIAS, MIGUEL (Titoría)
REGUEIRA LOPEZ, ALBERTE Cotitoría
Catenacci , Arianna Cotitoría
MAURICIO IGLESIAS, MIGUEL (Titoría)
REGUEIRA LOPEZ, ALBERTE Cotitoría
Catenacci , Arianna Cotitoría
Tribunal
Rojo Alboreca, Alberto (Presidente/a)
GONZALEZ GARCIA, SARA (Secretario/a)
FERNANDEZ ESCRIBANO, JOSE ANGEL (Vogal)
Rojo Alboreca, Alberto (Presidente/a)
GONZALEZ GARCIA, SARA (Secretario/a)
FERNANDEZ ESCRIBANO, JOSE ANGEL (Vogal)
Análise tecnoeconómico da reciclaxe encimática de PET utilizando encima inmovilizada
Autoría
L.G.G.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
L.G.G.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
Data da defensa
19.02.2025 11:15
19.02.2025 11:15
Resumo
Os plásticos, en especial o tereftalato de polietileno ou PET, transformaron a nosa sociedade, impulsando unha gran cantidade de avances, aínda que a súa produción masiva xerou graves problemas ambientais. Na actualidade, só unha pequena parte do plástico producido se recicla de maneira adecuada, polo que se require de solucións que permitan mellorar a xestión destes residuos. Neste estudo realízase unha análise tecnoeconómica da produción e aplicación de encimas degradativas de PET, expresadas tanto en forma encapsulada mediante nanoesferas como de forma libre. En concreto, proponse o deseño conceptual de dúas plantas industriais que inclúen as etapas de produción da bacteria E. coli na que se vai a producir a encima, separación e purificación da encima de interese, degradación do plástico residual e, finalmente, purificación dos produtos de reacción. Despois de analizar os custos e indicadores económicos dos casos basee expostos, estúdanse distintos escenarios nos que se modifican parámetros crave do proceso, como o rendemento de produción de microorganismos, o de produción de encimas e a porcentaxe de degradación do plástico. Os resultados indican que, aínda que non se alcanza a viabilidade económica en ningún dos casos propostos, a etapa limitante do proceso é a degradación do polímero. Unha vez identificado o punto crítico, finalízase expoñendo distintas opcións de mellora que permitan lograr a viabilidade económica a través da optimización do proceso e, consecuentemente, converter esta tecnoloxía nunha opción competitiva no mercado da reciclaxe do PET.
Os plásticos, en especial o tereftalato de polietileno ou PET, transformaron a nosa sociedade, impulsando unha gran cantidade de avances, aínda que a súa produción masiva xerou graves problemas ambientais. Na actualidade, só unha pequena parte do plástico producido se recicla de maneira adecuada, polo que se require de solucións que permitan mellorar a xestión destes residuos. Neste estudo realízase unha análise tecnoeconómica da produción e aplicación de encimas degradativas de PET, expresadas tanto en forma encapsulada mediante nanoesferas como de forma libre. En concreto, proponse o deseño conceptual de dúas plantas industriais que inclúen as etapas de produción da bacteria E. coli na que se vai a producir a encima, separación e purificación da encima de interese, degradación do plástico residual e, finalmente, purificación dos produtos de reacción. Despois de analizar os custos e indicadores económicos dos casos basee expostos, estúdanse distintos escenarios nos que se modifican parámetros crave do proceso, como o rendemento de produción de microorganismos, o de produción de encimas e a porcentaxe de degradación do plástico. Os resultados indican que, aínda que non se alcanza a viabilidade económica en ningún dos casos propostos, a etapa limitante do proceso é a degradación do polímero. Unha vez identificado o punto crítico, finalízase expoñendo distintas opcións de mellora que permitan lograr a viabilidade económica a través da optimización do proceso e, consecuentemente, converter esta tecnoloxía nunha opción competitiva no mercado da reciclaxe do PET.
Dirección
EIBES GONZALEZ, GEMMA MARIA (Titoría)
LU CHAU, THELMO ALEJANDRO Cotitoría
EIBES GONZALEZ, GEMMA MARIA (Titoría)
LU CHAU, THELMO ALEJANDRO Cotitoría
Tribunal
HOSPIDO QUINTANA, ALMUDENA (Presidente/a)
FRANCO RUIZ, DANIEL JOSE (Secretario/a)
GONZALEZ GARCIA, SARA (Vogal)
HOSPIDO QUINTANA, ALMUDENA (Presidente/a)
FRANCO RUIZ, DANIEL JOSE (Secretario/a)
GONZALEZ GARCIA, SARA (Vogal)
Caracterización das condicións oceanográficas mediante agrupamento dinámico do espectro de olas mariñas
Autoría
M.G.L.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
M.G.L.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
Data da defensa
16.07.2025 16:30
16.07.2025 16:30
Resumo
Este traballo presenta unha metodoloxía para a caracterización das condicións oceanográficas a través do agrupamento de espectros bidimensionais de oleaxe. Para iso, empregouse un modelo bayesiano non paramétrico baseado en Sistemas Lineais Dinámicos sobre procesos Gaussianos Conmutados (SLDS-GP), combinado cun Proceso de Dirichlet Xerárquico (HDP), que permite identificar automaticamente patróns na oleaxe mariña sen fixar previamente o número de grupos, adaptándose á complexidade dos datos observados. A metodoloxía foi aplicada a datos espectrais dunha boia do National Data Buoy Center (NDBC) situada na costa de Carolina do Norte (EE.UU.), correspondentes aos anos 2017 e 2018. A análise permitiu identificar doce clústeres representativos da dinámica mariña na zona, aos que se lles aplicou un procedemento de partición espectral para recoñecer os sistemas de mar presentes e clasificalos segundo o seu significado físico (mar de vento, mar de fondo ou mar de transición). Os resultados amosan que o modelo é capaz de detectar estruturas coherentes nun espazo bidimensional de frecuencia e dirección, así como captar certa dinámica de transicións entre estados, ofrecendo unha representación interpretable das condicións de oleaxe.
Este traballo presenta unha metodoloxía para a caracterización das condicións oceanográficas a través do agrupamento de espectros bidimensionais de oleaxe. Para iso, empregouse un modelo bayesiano non paramétrico baseado en Sistemas Lineais Dinámicos sobre procesos Gaussianos Conmutados (SLDS-GP), combinado cun Proceso de Dirichlet Xerárquico (HDP), que permite identificar automaticamente patróns na oleaxe mariña sen fixar previamente o número de grupos, adaptándose á complexidade dos datos observados. A metodoloxía foi aplicada a datos espectrais dunha boia do National Data Buoy Center (NDBC) situada na costa de Carolina do Norte (EE.UU.), correspondentes aos anos 2017 e 2018. A análise permitiu identificar doce clústeres representativos da dinámica mariña na zona, aos que se lles aplicou un procedemento de partición espectral para recoñecer os sistemas de mar presentes e clasificalos segundo o seu significado físico (mar de vento, mar de fondo ou mar de transición). Os resultados amosan que o modelo é capaz de detectar estruturas coherentes nun espazo bidimensional de frecuencia e dirección, así como captar certa dinámica de transicións entre estados, ofrecendo unha representación interpretable das condicións de oleaxe.
Dirección
FELIX LAMAS, PAULO MANUEL (Titoría)
RODRIGUEZ PRESEDO, JESUS MARIA Cotitoría
FELIX LAMAS, PAULO MANUEL (Titoría)
RODRIGUEZ PRESEDO, JESUS MARIA Cotitoría
Tribunal
VIDAL AGUIAR, JUAN CARLOS (Presidente/a)
Sánchez Vila, Eduardo Manuel (Secretario/a)
MERA PEREZ, DAVID (Vogal)
VIDAL AGUIAR, JUAN CARLOS (Presidente/a)
Sánchez Vila, Eduardo Manuel (Secretario/a)
MERA PEREZ, DAVID (Vogal)
Automatización e Optimización de Algoritmos de Predición para Dispositivos IoT no Sector Eléctrico: Unha Estratexia Escalable
Autoría
B.G.M.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
B.G.M.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
Data da defensa
21.02.2025 11:00
21.02.2025 11:00
Resumo
A crecente cantidade de datos dos dispositivos IoT afecta a todos os sectores comerciais. Polo tanto, o sector eléctrico non é unha excepción. A rápida evolución da IA mellorou a automatización e a optimización do procesamento de datos, permitindo un manexo máis eficiente de conxuntos de datos a gran escala no modelado preditivo. Neste artigo preséntase unha ferramenta que automatiza de forma eficiente as predicións de series temporais a partir de datos históricos de medicións eléctricas, utilizando un conxunto de algoritmos de Deep Learning, coa súa respectiva validación e posterior análise dos resultados. Estes resultados ilustran a eficacia dos algoritmos de IA para xerar predicións precisas. Ao establecer un marco escalable e automatizado para o entrenamento e avaliación de modelos, este traballo contribúe ao avance continuo das tecnoloxías de IA no sector eléctrico, abrindo o camiño para unha xestión máis eficiente dos recursos no sector.
A crecente cantidade de datos dos dispositivos IoT afecta a todos os sectores comerciais. Polo tanto, o sector eléctrico non é unha excepción. A rápida evolución da IA mellorou a automatización e a optimización do procesamento de datos, permitindo un manexo máis eficiente de conxuntos de datos a gran escala no modelado preditivo. Neste artigo preséntase unha ferramenta que automatiza de forma eficiente as predicións de series temporais a partir de datos históricos de medicións eléctricas, utilizando un conxunto de algoritmos de Deep Learning, coa súa respectiva validación e posterior análise dos resultados. Estes resultados ilustran a eficacia dos algoritmos de IA para xerar predicións precisas. Ao establecer un marco escalable e automatizado para o entrenamento e avaliación de modelos, este traballo contribúe ao avance continuo das tecnoloxías de IA no sector eléctrico, abrindo o camiño para unha xestión máis eficiente dos recursos no sector.
Dirección
CONDORI FERNANDEZ, OLINDA NELLY (Titoría)
Franco Romero, Carlos Cotitoría
Dacosta Tapia, Jorge Cotitoría
CONDORI FERNANDEZ, OLINDA NELLY (Titoría)
Franco Romero, Carlos Cotitoría
Dacosta Tapia, Jorge Cotitoría
Tribunal
Gamallo Otero, Pablo (Presidente/a)
CORES COSTA, DANIEL (Secretario/a)
CHAVES FRAGA, DAVID (Vogal)
Gamallo Otero, Pablo (Presidente/a)
CORES COSTA, DANIEL (Secretario/a)
CHAVES FRAGA, DAVID (Vogal)
Estimación do valor futuro de clientes mediante cadeas de Markov e HPC
Autoría
J.D.G.N.
Máster Universitario en Computación de Altas Prestacións / High Performance Computing from the University of A Coruña and the University of Santiago de Compostela (a distancia)
J.D.G.N.
Máster Universitario en Computación de Altas Prestacións / High Performance Computing from the University of A Coruña and the University of Santiago de Compostela (a distancia)
Data da defensa
03.09.2025 10:30
03.09.2025 10:30
Resumo
A estimación do valor futuro do cliente (CLV) no sector financeiro é un indicador crucial para a toma de decisións estratéxicas e a personalización de produtos e servizos. Neste proxecto proponse combinar o poder preditivo das cadeas de Markov coa capacidade de procesamento das arquitecturas de computación de altas prestacións (HPC) para realizar ditas estimacións. Así pois, búscase deseñar e implementar un algoritmo eficiente baseado en cadeas de Markov capaz de modelar as transicións dos clientes entre os diferentes estados posibles e proxectar o seu valor ao longo do tempo. A implementación en contornos HPC permitirá realizar simulacións complexas en tempos reducidos, superando as limitacións doutras aproximacións tradicionais.
A estimación do valor futuro do cliente (CLV) no sector financeiro é un indicador crucial para a toma de decisións estratéxicas e a personalización de produtos e servizos. Neste proxecto proponse combinar o poder preditivo das cadeas de Markov coa capacidade de procesamento das arquitecturas de computación de altas prestacións (HPC) para realizar ditas estimacións. Así pois, búscase deseñar e implementar un algoritmo eficiente baseado en cadeas de Markov capaz de modelar as transicións dos clientes entre os diferentes estados posibles e proxectar o seu valor ao longo do tempo. A implementación en contornos HPC permitirá realizar simulacións complexas en tempos reducidos, superando as limitacións doutras aproximacións tradicionais.
Dirección
QUESADA BARRIUSO, PABLO (Titoría)
Mazaira Gómez, Juan Manuel Cotitoría
QUESADA BARRIUSO, PABLO (Titoría)
Mazaira Gómez, Juan Manuel Cotitoría
Tribunal
CABALEIRO DOMINGUEZ, JOSE CARLOS (Presidente/a)
PIÑEIRO POMAR, CESAR ALFREDO (Secretario/a)
González Domínguez, Jorge (Vogal)
CABALEIRO DOMINGUEZ, JOSE CARLOS (Presidente/a)
PIÑEIRO POMAR, CESAR ALFREDO (Secretario/a)
González Domínguez, Jorge (Vogal)
Revalorización de salvado de avena para a súa introducción en matrices alimentarias
Autoría
F.G.P.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
F.G.P.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
Data da defensa
25.06.2025 12:00
25.06.2025 12:00
Resumo
No presente Traballo de Fin de Mestrado estudouse a valorización dun residuo da industria de procesado de avea, como é o salvado de avea, así como a súa viabilidade tecnolóxica. Esta iniciativa enmárcase dentro dos principios de sustentabilidade recollidos na Axenda 2030, promovendo así a economía circular e a redución de residuos na industria agroalimentaria. O salvado de avea presenta un alto valor nutricional polo seu elevado contido en proteína e fibra, en concreto betaglucanos. Sen embargo, na actualidade o seu principal destino é a alimentación animal. Por este motivo, proponse a súa revalorización para destinalo ao consumo humano en forma de bebida, aproveitando as súas propiedades funcionais e nutricionais. Foron avaliados distintos tratamentos (térmicos, mecánicos y enzimáticos) co obxectivo de obter un produto estable, cunha viscosidade axeitada para o consumo humano e cun contido nutricional específico (1,1% de materia graxa, 3,6% de proteína e 0,8% de azucres). Desenvolvéronse diferentees formulación aplicando procesos como hidratación a diferentes tempos e temperaturas, homoxeneizacións ascendentes, descendentes ou dobres, así como tratamentos enzimáticos mediante proteasas, amilasas, glucoamilasas e betaglucanasas para mellorar a viscosidade e o tamaño de partícula. A través de análises nutricionais, reolóxicas e de estabilidade de fases conseguiuse crear un proceso que permite obter unha bebida vexetal a base de salvado de avea rica en proteína (3,61%) e fibra (2,63%), con baixos niveis de graxa (0,76%) e azucres (3,63%). Dado que o contido de azucres supera o obxectivo marcado, cómpre destacar que non son azucres engadidos, senón resultado da rotura de enlaces moleculares durante a etapa de hidrólisis enzimática. Por tanto, as fases do proceso de síntese da bebida vexetal a base de avea son as seguintes: Hidratación Homoxeneización Hidrólise de fibra Trtamento térmico Homoxeneización De modo, que os resultados mostraron que é posible desenvolver unha bebida con alto valor nutricional a partir deste subproducto, dándolle valor engadido e salida comercial.
No presente Traballo de Fin de Mestrado estudouse a valorización dun residuo da industria de procesado de avea, como é o salvado de avea, así como a súa viabilidade tecnolóxica. Esta iniciativa enmárcase dentro dos principios de sustentabilidade recollidos na Axenda 2030, promovendo así a economía circular e a redución de residuos na industria agroalimentaria. O salvado de avea presenta un alto valor nutricional polo seu elevado contido en proteína e fibra, en concreto betaglucanos. Sen embargo, na actualidade o seu principal destino é a alimentación animal. Por este motivo, proponse a súa revalorización para destinalo ao consumo humano en forma de bebida, aproveitando as súas propiedades funcionais e nutricionais. Foron avaliados distintos tratamentos (térmicos, mecánicos y enzimáticos) co obxectivo de obter un produto estable, cunha viscosidade axeitada para o consumo humano e cun contido nutricional específico (1,1% de materia graxa, 3,6% de proteína e 0,8% de azucres). Desenvolvéronse diferentees formulación aplicando procesos como hidratación a diferentes tempos e temperaturas, homoxeneizacións ascendentes, descendentes ou dobres, así como tratamentos enzimáticos mediante proteasas, amilasas, glucoamilasas e betaglucanasas para mellorar a viscosidade e o tamaño de partícula. A través de análises nutricionais, reolóxicas e de estabilidade de fases conseguiuse crear un proceso que permite obter unha bebida vexetal a base de salvado de avea rica en proteína (3,61%) e fibra (2,63%), con baixos niveis de graxa (0,76%) e azucres (3,63%). Dado que o contido de azucres supera o obxectivo marcado, cómpre destacar que non son azucres engadidos, senón resultado da rotura de enlaces moleculares durante a etapa de hidrólisis enzimática. Por tanto, as fases do proceso de síntese da bebida vexetal a base de avea son as seguintes: Hidratación Homoxeneización Hidrólise de fibra Trtamento térmico Homoxeneización De modo, que os resultados mostraron que é posible desenvolver unha bebida con alto valor nutricional a partir deste subproducto, dándolle valor engadido e salida comercial.
Dirección
González Álvarez, Julia (Titoría)
Cazón Díaz, Patricia Cotitoría
González Álvarez, Julia (Titoría)
Cazón Díaz, Patricia Cotitoría
Tribunal
MENDEZ PAMPIN, RAMON (Presidente/a)
GOMEZ PEDREIRA, MARIA DOLORES (Secretario/a)
ROCA BORDELLO, ENRIQUE (Vogal)
MENDEZ PAMPIN, RAMON (Presidente/a)
GOMEZ PEDREIRA, MARIA DOLORES (Secretario/a)
ROCA BORDELLO, ENRIQUE (Vogal)
Da Detección de Obxectos Sintéticos á Real con Adaptación de Dominio Non Supervisada
Autoría
P.G.P.
Máster Universitario en Visión por Computador
P.G.P.
Máster Universitario en Visión por Computador
Data da defensa
03.02.2025 11:30
03.02.2025 11:30
Resumo
A detección de obxectos fixo un progreso notable nos últimos anos, impulsada polos avances na aprendizaxe profunda e pola dispoñibilidade de conxuntos de datos anotados a gran escala. Non obstante, estes métodos adoitan requirir grandes cantidades de datos etiquetados, o que pode non ser accesible para aplicacións específicas ou emerxentes. Esta limitación xerou interese na Adaptación de Dominio Non Supervisada (UDA), que facilita a transferencia de coñecemento dun dominio de orixe etiquetado a un dominio de destino non etiquetado ou distribuído de maneira diferente. Este estudo aborda o reto da Adaptación de Dominio entre datos sintéticos e do mundo real. Desenvolveuse unha nova metodoloxía para xerar conxuntos de datos sintéticos utilizando AirSim e Unreal Engine, permitindo a creación de conxuntos de datos altamente personalizables e diversos. Empregáronse dúas técnicas de Adaptación de Dominio diferentes: D3T, derivada do estado da arte de UDA, e MixPL, adoptada do Aprendizaxe Semi-Supervisada. Propuñéronse melloras para maximizar a utilidade do conxunto de datos sintéticos e mellorar a alineación do dominio: no caso de D3T, propúxose varias modificacións na función de custo, mentres que en MixPL, incorpórase un novo detector cun backbone con arquitectura transformer. Os resultados obtidos a través de D3T e MixPL amosan un progreso alentador, xa que se aproximan ao rendemento dos modelos adestrados directamente no dominio de destino. Estes achados suxiren que os conxuntos de datos sintéticos teñen un gran potencial para abordar a escaseza de datos e mellorar a xeneralización do modelo, ao tempo que apuntan a direccións prometedoras para futuras exploracións nesta área.
A detección de obxectos fixo un progreso notable nos últimos anos, impulsada polos avances na aprendizaxe profunda e pola dispoñibilidade de conxuntos de datos anotados a gran escala. Non obstante, estes métodos adoitan requirir grandes cantidades de datos etiquetados, o que pode non ser accesible para aplicacións específicas ou emerxentes. Esta limitación xerou interese na Adaptación de Dominio Non Supervisada (UDA), que facilita a transferencia de coñecemento dun dominio de orixe etiquetado a un dominio de destino non etiquetado ou distribuído de maneira diferente. Este estudo aborda o reto da Adaptación de Dominio entre datos sintéticos e do mundo real. Desenvolveuse unha nova metodoloxía para xerar conxuntos de datos sintéticos utilizando AirSim e Unreal Engine, permitindo a creación de conxuntos de datos altamente personalizables e diversos. Empregáronse dúas técnicas de Adaptación de Dominio diferentes: D3T, derivada do estado da arte de UDA, e MixPL, adoptada do Aprendizaxe Semi-Supervisada. Propuñéronse melloras para maximizar a utilidade do conxunto de datos sintéticos e mellorar a alineación do dominio: no caso de D3T, propúxose varias modificacións na función de custo, mentres que en MixPL, incorpórase un novo detector cun backbone con arquitectura transformer. Os resultados obtidos a través de D3T e MixPL amosan un progreso alentador, xa que se aproximan ao rendemento dos modelos adestrados directamente no dominio de destino. Estes achados suxiren que os conxuntos de datos sintéticos teñen un gran potencial para abordar a escaseza de datos e mellorar a xeneralización do modelo, ao tempo que apuntan a direccións prometedoras para futuras exploracións nesta área.
Dirección
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Titoría)
CORES COSTA, DANIEL Cotitoría
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Titoría)
CORES COSTA, DANIEL Cotitoría
Tribunal
Cernadas García, Eva (Presidente/a)
Pardo López, Xosé Manuel (Secretario/a)
FLORES GONZALEZ, JULIAN CARLOS (Vogal)
Cernadas García, Eva (Presidente/a)
Pardo López, Xosé Manuel (Secretario/a)
FLORES GONZALEZ, JULIAN CARLOS (Vogal)
Asistente Virtual baseado en Axentes para Sistemas de Soporte á Decisión Clínica
Autoría
A.G.L.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
A.G.L.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
Data da defensa
21.02.2025 11:30
21.02.2025 11:30
Resumo
Os Sistemas de Soporte á Decisión Clínica (CDSS) desempeñan un papel crucial na atención sanitaria moderna ao asistir aos profesionais da saúde no diagnóstico, a avaliación de riscos e a recomendación de tratamentos. Este estudo presenta o desenvolvemento dun Asistente Virtual Baseado en Axentes para CDSS, que integra axentes baseados en Modelos de Linguaxe a Grande Escala (LLM) e Xeración Aumentada con Recuperación (RAG) para mellorar a toma de decisións na xestión da Embolia Pulmonar (EP). O sistema proposto está deseñado para ofrecer catro servizos principais: un Servizo de Resposta Estándar para consultas xerais e recuperación de información baseada en guías clínicas, un Servizo de Datos do Paciente para o acceso a datos estruturados do paciente, un Servizo de Métricas para o cálculo de puntuacións de risco relacionadas coa EP, e un Servizo de Recomendacións para xerar recomendacións clínicas personalizadas. O sistema foi avaliado mediante metodoloxías cuantitativas e cualitativas, incorporando avaliacións empíricas de rendemento e validación experta por profesionais médicos. Os resultados experimentais demostraron unha alta precisión e fiabilidade en todos os servizos, co Servizo de Resposta Estándar acadando un forte aliñamento semántico (ASS: 89,50%) e unha alta consistencia factual (F: 97,50%). O Servizo de Métricas mostrou unha precisión do 100% na clasificación dos niveis de gravidade da EP. O Servizo de Recomendacións, a pesar da subxectividade inherente nas recomendacións clínicas, mostrou unha aliñación razoable coas indicacións dos médicos. Ademais, a avaliación experta confirmou que o proceso de razoamento do sistema reflicte de maneira fiel a lóxica clínica, identificando con éxito consideracións clínicas clave e mellorando a eficiencia na consulta das guías clínicas.
Os Sistemas de Soporte á Decisión Clínica (CDSS) desempeñan un papel crucial na atención sanitaria moderna ao asistir aos profesionais da saúde no diagnóstico, a avaliación de riscos e a recomendación de tratamentos. Este estudo presenta o desenvolvemento dun Asistente Virtual Baseado en Axentes para CDSS, que integra axentes baseados en Modelos de Linguaxe a Grande Escala (LLM) e Xeración Aumentada con Recuperación (RAG) para mellorar a toma de decisións na xestión da Embolia Pulmonar (EP). O sistema proposto está deseñado para ofrecer catro servizos principais: un Servizo de Resposta Estándar para consultas xerais e recuperación de información baseada en guías clínicas, un Servizo de Datos do Paciente para o acceso a datos estruturados do paciente, un Servizo de Métricas para o cálculo de puntuacións de risco relacionadas coa EP, e un Servizo de Recomendacións para xerar recomendacións clínicas personalizadas. O sistema foi avaliado mediante metodoloxías cuantitativas e cualitativas, incorporando avaliacións empíricas de rendemento e validación experta por profesionais médicos. Os resultados experimentais demostraron unha alta precisión e fiabilidade en todos os servizos, co Servizo de Resposta Estándar acadando un forte aliñamento semántico (ASS: 89,50%) e unha alta consistencia factual (F: 97,50%). O Servizo de Métricas mostrou unha precisión do 100% na clasificación dos niveis de gravidade da EP. O Servizo de Recomendacións, a pesar da subxectividade inherente nas recomendacións clínicas, mostrou unha aliñación razoable coas indicacións dos médicos. Ademais, a avaliación experta confirmou que o proceso de razoamento do sistema reflicte de maneira fiel a lóxica clínica, identificando con éxito consideracións clínicas clave e mellorando a eficiencia na consulta das guías clínicas.
Dirección
MERA PEREZ, DAVID (Titoría)
Piñeiro Martín, Andrés Cotitoría
López Pérez, María Carmen Cotitoría
MERA PEREZ, DAVID (Titoría)
Piñeiro Martín, Andrés Cotitoría
López Pérez, María Carmen Cotitoría
Tribunal
Gamallo Otero, Pablo (Presidente/a)
CORES COSTA, DANIEL (Secretario/a)
CHAVES FRAGA, DAVID (Vogal)
Gamallo Otero, Pablo (Presidente/a)
CORES COSTA, DANIEL (Secretario/a)
CHAVES FRAGA, DAVID (Vogal)
Influencia de diferentes composts na mobilidade de cobre, chumbo, arsénico e fósforo en hortas urbanas de Santiago de Compostela.
Autoría
W.H.G.A.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
W.H.G.A.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
08.09.2025 10:30
08.09.2025 10:30
Resumo
O uso de compost como emenda orgánica en solos destinados á agricultura é unha práctica cada vez máis habitual e de gran relevancia. Este enfoque promove a economía circular, mellora a xestión de residuos e favorece a sustentabilidade na agricultura urbana, aliñándose cos obxectivos da Axenda 2030 para o Desenvolvemento Sostible. Este estudo, realizado en Santiago de Compostela, céntrase na análise da influencia de diferentes composicións de compost na mobilidade de contaminantes en solos agrícolas urbanos. A partir de experimentos previos sobre cobre (Cu) a unha dose de 20 t/ha, desenvolvidos polo Departamento de Edafoloxía e Química Agrícola da Universidade de Santiago de Compostela, esta investigación ampliouse para incluír concentracións de 100 t/ha e investigar outros elementos como o chumbo (Pb), arsénico (As) e fósforo (P). Realizáronse experimentos de adsorción utilizando solos de hortas urbanas de Belvís de Arriba (B5), Belvís de Abaixo (H24) e Campo das Hortas (H16). Os solos foron tratados con tres tipos de compost: compost de residuos sólidos urbanos procedente da planta de SOGAMA (SOGAMA), compost vexetal de residuos municipais (Vexetal), e compost mesturado, composto por restos vexetais e residuos domésticos recollidos e tratados polo Concello de Santiago (Mestura), comparándoos con solos sen emendar (Ningún). A modelización das isotermas revelou de maneira consistente que o modelo de Freundlich é o máis axeitado para o fósforo, arsénico e cobre, reflectindo a natureza heteroxénea da adsorción e a complexidade das interaccións coa materia orgánica. No caso do fósforo, o incremento da dose de compost de 20 t/ha a 100 t/ha reduciu xeralmente a capacidade de adsorción (Kf), o que indica un posible risco de lixiviación. De xeito similar, para o arsénico e o cobre, as doses elevadas (100 t/ha) tenderon a diminuír a capacidade máxima de adsorción (Qm), aínda que a afinidade (KL) puido aumentar, suxerindo unha menor retención total. No caso do chumbo, as concentracións extremadamente baixas impediron unha modelización robusta, pero indicaron unha forte inmobilidade do elemento ou unha liberación non detectable. En termos prácticos, o compost Vexetal demostrou ser a opción máis equilibrada e segura, mantendo baixos niveis de arsénico e chumbo e mellorando a adsorción de fósforo e cobre en determinados solos. O uso de composts como Mestura e SOGAMA require unha monitorización intensiva, especialmente a doses elevadas, debido ao risco de liberación ou mobilización de contaminantes. Esta investigación subliña a importancia de comprender a mobilidade de múltiples contaminantes para avanzar cara a prácticas agrícolas sostibles e á saúde ambiental, ademais de confirmar que certos composts non aumentan a mobilidade de contaminantes, garantindo así a súa seguridade para o uso en hortas urbanas.
O uso de compost como emenda orgánica en solos destinados á agricultura é unha práctica cada vez máis habitual e de gran relevancia. Este enfoque promove a economía circular, mellora a xestión de residuos e favorece a sustentabilidade na agricultura urbana, aliñándose cos obxectivos da Axenda 2030 para o Desenvolvemento Sostible. Este estudo, realizado en Santiago de Compostela, céntrase na análise da influencia de diferentes composicións de compost na mobilidade de contaminantes en solos agrícolas urbanos. A partir de experimentos previos sobre cobre (Cu) a unha dose de 20 t/ha, desenvolvidos polo Departamento de Edafoloxía e Química Agrícola da Universidade de Santiago de Compostela, esta investigación ampliouse para incluír concentracións de 100 t/ha e investigar outros elementos como o chumbo (Pb), arsénico (As) e fósforo (P). Realizáronse experimentos de adsorción utilizando solos de hortas urbanas de Belvís de Arriba (B5), Belvís de Abaixo (H24) e Campo das Hortas (H16). Os solos foron tratados con tres tipos de compost: compost de residuos sólidos urbanos procedente da planta de SOGAMA (SOGAMA), compost vexetal de residuos municipais (Vexetal), e compost mesturado, composto por restos vexetais e residuos domésticos recollidos e tratados polo Concello de Santiago (Mestura), comparándoos con solos sen emendar (Ningún). A modelización das isotermas revelou de maneira consistente que o modelo de Freundlich é o máis axeitado para o fósforo, arsénico e cobre, reflectindo a natureza heteroxénea da adsorción e a complexidade das interaccións coa materia orgánica. No caso do fósforo, o incremento da dose de compost de 20 t/ha a 100 t/ha reduciu xeralmente a capacidade de adsorción (Kf), o que indica un posible risco de lixiviación. De xeito similar, para o arsénico e o cobre, as doses elevadas (100 t/ha) tenderon a diminuír a capacidade máxima de adsorción (Qm), aínda que a afinidade (KL) puido aumentar, suxerindo unha menor retención total. No caso do chumbo, as concentracións extremadamente baixas impediron unha modelización robusta, pero indicaron unha forte inmobilidade do elemento ou unha liberación non detectable. En termos prácticos, o compost Vexetal demostrou ser a opción máis equilibrada e segura, mantendo baixos niveis de arsénico e chumbo e mellorando a adsorción de fósforo e cobre en determinados solos. O uso de composts como Mestura e SOGAMA require unha monitorización intensiva, especialmente a doses elevadas, debido ao risco de liberación ou mobilización de contaminantes. Esta investigación subliña a importancia de comprender a mobilidade de múltiples contaminantes para avanzar cara a prácticas agrícolas sostibles e á saúde ambiental, ademais de confirmar que certos composts non aumentan a mobilidade de contaminantes, garantindo así a súa seguridade para o uso en hortas urbanas.
Dirección
PARADELO NUÑEZ, REMIGIO (Titoría)
PARADELO NUÑEZ, REMIGIO (Titoría)
Tribunal
MOSQUERA CORRAL, ANUSKA (Presidente/a)
GIL GONZALEZ, ALVARO (Secretario/a)
PRIETO LAMAS, BEATRIZ LORETO (Vogal)
MOSQUERA CORRAL, ANUSKA (Presidente/a)
GIL GONZALEZ, ALVARO (Secretario/a)
PRIETO LAMAS, BEATRIZ LORETO (Vogal)
Optimización e escalabilidade do fine-tuning distribuido de modelos LLM en sistemas Cloud-HPC de AWS
Autoría
D.G.F.
Máster Universitario en Computación de Altas Prestacións / High Performance Computing from the University of A Coruña and the University of Santiago de Compostela (a distancia)
D.G.F.
Máster Universitario en Computación de Altas Prestacións / High Performance Computing from the University of A Coruña and the University of Santiago de Compostela (a distancia)
Data da defensa
02.09.2025 11:00
02.09.2025 11:00
Resumo
Nos últimos anos, os Modelos de Linguaxe de Gran Tamaño (LLM, polas súas siglas en inglés) convertéronse nun piar fundamental da intelixencia artificial moderna. Porén, o seu desenvolvemento e adestramento presentan hoxe en día importantes desafíos computacionais, sobre todo cando se traballa con arquitecturas que conteñen miles de millóns de parámetros. Este Traballo ten como obxectivo analizar a viabilidade, o rendemento e a escalabilidade do fine-tuning distribuído de LLMs empregando distintos frameworks de adestramento distribuído en sistemas cloud. Para isto, realízase un estudo comparativo entre DeepSpeed, PyTorch Fully Sharded Data Parallel (FSDP) e AWS Neuron Optimum, despregados en diversas configuracións de instancias de Amazon Web Services (AWS). Mediante a execución de varios experimentos, recóllense métricas como o throughput, a perda de adestramento, o precio e o tempo de execución en diferentes escenarios (GPU única, multi-GPU e multinodo). Os resultados experimentais permiten extraer conclusións e recomendacións prácticas sobre que framework e arquitectura empregar dependendo dos recursos dispoñibles, o presuposto e os obxectivos do proxecto.
Nos últimos anos, os Modelos de Linguaxe de Gran Tamaño (LLM, polas súas siglas en inglés) convertéronse nun piar fundamental da intelixencia artificial moderna. Porén, o seu desenvolvemento e adestramento presentan hoxe en día importantes desafíos computacionais, sobre todo cando se traballa con arquitecturas que conteñen miles de millóns de parámetros. Este Traballo ten como obxectivo analizar a viabilidade, o rendemento e a escalabilidade do fine-tuning distribuído de LLMs empregando distintos frameworks de adestramento distribuído en sistemas cloud. Para isto, realízase un estudo comparativo entre DeepSpeed, PyTorch Fully Sharded Data Parallel (FSDP) e AWS Neuron Optimum, despregados en diversas configuracións de instancias de Amazon Web Services (AWS). Mediante a execución de varios experimentos, recóllense métricas como o throughput, a perda de adestramento, o precio e o tempo de execución en diferentes escenarios (GPU única, multi-GPU e multinodo). Os resultados experimentais permiten extraer conclusións e recomendacións prácticas sobre que framework e arquitectura empregar dependendo dos recursos dispoñibles, o presuposto e os obxectivos do proxecto.
Dirección
PICHEL CAMPOS, JUAN CARLOS (Titoría)
PICHEL CAMPOS, JUAN CARLOS (Titoría)
Tribunal
GARCIA LOUREIRO, ANTONIO JESUS (Presidente/a)
QUESADA BARRIUSO, PABLO (Secretario/a)
González Domínguez, Jorge (Vogal)
GARCIA LOUREIRO, ANTONIO JESUS (Presidente/a)
QUESADA BARRIUSO, PABLO (Secretario/a)
González Domínguez, Jorge (Vogal)
Avaliación da sustentabilidade das explotacións desde a perspectiva dos Límites Planetarios: Unha extensión global da Análise do Ciclo de Vida.
Autoría
M.G.P.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
M.G.P.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
21.02.2025 09:30
21.02.2025 09:30
Resumo
A procura de modelos de produción máis axeitados e con menores cargas ambientais no sector da gandería considérase como un dos eixos claves para promover a sustentabilidade e a bioeconomía neste sector. A pesares de que, na actualidade, hai unha gran controversia sobre os impactos ambientais deste sector produtivo, é necesario realizar unha análise pormenorizada para avaliar, en profundidade, as cargas ambientais, melloras necesarias e, inclusive, as tecnoloxías empregadas nos sistemas de produción en particular. Tamén é necesario considerar a diferenciación entre sistemas de produción extensivos e intensivos, co obxectivo de identificar que modelo é máis adecuado en termos de impactos, eficiencia e tecnoloxías. Ante este contexto, o obxectivo de este Traballo de Fin de Máster é a avaliación dos efectos ambientais, a nivel planetario, que implica a produción de leite e carne las explotacións leiteiras. Con este fin, consideráronse datos primarios de 100 explotacións leiteiras de Galicia, de diferentes tamaños, con diversas tecnoloxías e capacidades de produción, as cales se lle aplicaron a metodoloxía de Análise de Ciclo de Vida baixo a perspectiva dos límites planetarios. Concretamente, avaliáronse tres límites: o cambio climático, a acidificación dos océanos e o esgotamento da capa de ozono. Os resultados mostraron que aínda que as contribucións individuais das granxas son insignificantes en comparación cos límites planetarios, a súa acumulación a escala global ten un impacto significativo. Ademais, demostrouse que as contribucións individuais das granxas son dependentes de varios factores, como o tamaño, a idade e a tecnoloxía empregada. Polo tanto, non se pode chegar a unha conclusión única, senón que a avaliación ambiental e a carga sobre os límites planetarios debe realizarse de forma particular a cada granxa. Aínda que si que se poden acadar certas conclusións unha vez agrupadas as 100 granxas en función das tecnoloxías, capacidades produtivas e tempo de explotación. Por outra parte, no que respecta aos produtos obtidos (leite e carne), a leite é, sen dúbida, o principal contribuínte ambiental, representando o 94% da asignación económica do impacto.
A procura de modelos de produción máis axeitados e con menores cargas ambientais no sector da gandería considérase como un dos eixos claves para promover a sustentabilidade e a bioeconomía neste sector. A pesares de que, na actualidade, hai unha gran controversia sobre os impactos ambientais deste sector produtivo, é necesario realizar unha análise pormenorizada para avaliar, en profundidade, as cargas ambientais, melloras necesarias e, inclusive, as tecnoloxías empregadas nos sistemas de produción en particular. Tamén é necesario considerar a diferenciación entre sistemas de produción extensivos e intensivos, co obxectivo de identificar que modelo é máis adecuado en termos de impactos, eficiencia e tecnoloxías. Ante este contexto, o obxectivo de este Traballo de Fin de Máster é a avaliación dos efectos ambientais, a nivel planetario, que implica a produción de leite e carne las explotacións leiteiras. Con este fin, consideráronse datos primarios de 100 explotacións leiteiras de Galicia, de diferentes tamaños, con diversas tecnoloxías e capacidades de produción, as cales se lle aplicaron a metodoloxía de Análise de Ciclo de Vida baixo a perspectiva dos límites planetarios. Concretamente, avaliáronse tres límites: o cambio climático, a acidificación dos océanos e o esgotamento da capa de ozono. Os resultados mostraron que aínda que as contribucións individuais das granxas son insignificantes en comparación cos límites planetarios, a súa acumulación a escala global ten un impacto significativo. Ademais, demostrouse que as contribucións individuais das granxas son dependentes de varios factores, como o tamaño, a idade e a tecnoloxía empregada. Polo tanto, non se pode chegar a unha conclusión única, senón que a avaliación ambiental e a carga sobre os límites planetarios debe realizarse de forma particular a cada granxa. Aínda que si que se poden acadar certas conclusións unha vez agrupadas as 100 granxas en función das tecnoloxías, capacidades produtivas e tempo de explotación. Por outra parte, no que respecta aos produtos obtidos (leite e carne), a leite é, sen dúbida, o principal contribuínte ambiental, representando o 94% da asignación económica do impacto.
Dirección
FEIJOO COSTA, GUMERSINDO (Titoría)
Arias Calvo, Ana Cotitoría
FEIJOO COSTA, GUMERSINDO (Titoría)
Arias Calvo, Ana Cotitoría
Tribunal
PRIETO LAMAS, BEATRIZ LORETO (Presidente/a)
RIOS VIQUEIRA, JOSE RAMON (Secretario/a)
ROMERO CASTRO, NOELIA MARIA (Vogal)
PRIETO LAMAS, BEATRIZ LORETO (Presidente/a)
RIOS VIQUEIRA, JOSE RAMON (Secretario/a)
ROMERO CASTRO, NOELIA MARIA (Vogal)
Segmentación de Imaxes Biomédicas Baseada en Modelos Fundacionais Adaptados Sen Reentrenamento e con Estimación da Incerteza
Autoría
F.G.S.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
F.G.S.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
Data da defensa
18.07.2025 09:30
18.07.2025 09:30
Resumo
Dúas limitacións importantes reducen a efectividade das solucións actuais baseadas en aprendizaxe para a segmentación de imaxes biomédicas. Unha delas é que as novas tarefas de segmentación adoitan requirir o adestramento ou axuste fino de novos modelos, un proceso intensivo en recursos que require coñecementos especializados en aprendizaxe automática, frecuentemente fóra do alcance de investigadores e profesionais médicos. A segunda limitación crítica é que a maioría dos métodos existentes só xeran unha única máscara de segmentación determinista, malia a considerable incerteza que adoita existir sobre que é unha segmentación correcta. Esta incerteza xorde tanto da variabilidade inherente dos datos (incerteza aleatoria) como das lagoas no coñecemento do propio modelo (incerteza epistémica). Este traballo aborda especificamente a estimación destas incertezas no proceso de segmentación. Comprendendo e cuantificando estas incertezas, podemos aumentar significativamente a explicabilidade e interpretabilidade dos modelos de segmentación, facilitando unha toma de decisións máis segura e informada en aplicacións médicas críticas. Propoñemos desenvolver un método xeralizado para analizar estes diferentes tipos de incerteza sen necesidade de reentrenar os modelos.
Dúas limitacións importantes reducen a efectividade das solucións actuais baseadas en aprendizaxe para a segmentación de imaxes biomédicas. Unha delas é que as novas tarefas de segmentación adoitan requirir o adestramento ou axuste fino de novos modelos, un proceso intensivo en recursos que require coñecementos especializados en aprendizaxe automática, frecuentemente fóra do alcance de investigadores e profesionais médicos. A segunda limitación crítica é que a maioría dos métodos existentes só xeran unha única máscara de segmentación determinista, malia a considerable incerteza que adoita existir sobre que é unha segmentación correcta. Esta incerteza xorde tanto da variabilidade inherente dos datos (incerteza aleatoria) como das lagoas no coñecemento do propio modelo (incerteza epistémica). Este traballo aborda especificamente a estimación destas incertezas no proceso de segmentación. Comprendendo e cuantificando estas incertezas, podemos aumentar significativamente a explicabilidade e interpretabilidade dos modelos de segmentación, facilitando unha toma de decisións máis segura e informada en aplicacións médicas críticas. Propoñemos desenvolver un método xeralizado para analizar estes diferentes tipos de incerteza sen necesidade de reentrenar os modelos.
Dirección
Pardo López, Xosé Manuel (Titoría)
Pardo López, Xosé Manuel (Titoría)
Tribunal
IGLESIAS RODRIGUEZ, ROBERTO (Presidente/a)
CORRALES RAMON, JUAN ANTONIO (Secretario/a)
ALONSO MORAL, JOSE MARIA (Vogal)
IGLESIAS RODRIGUEZ, ROBERTO (Presidente/a)
CORRALES RAMON, JUAN ANTONIO (Secretario/a)
ALONSO MORAL, JOSE MARIA (Vogal)
Mellora da predición de choiva utilizando aprendizaxe automática
Autoría
S.M.G.S.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
S.M.G.S.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
08.09.2025 13:15
08.09.2025 13:15
Resumo
A predición meteorolóxica que se realiza actualmente polas axencias meteorolóxicas baséase no uso de modelos numéricos. Estes modelos numéricos precisan de infraestruturas de computación para seren xerados e proporcionan predicións de distintas variables (temperatura, precipitación, vento, etc.) cunha determinada resolución temporal e espacial para os próximos días. Un exemplo destes modelos é o WRF (Weather Research and Forecasting Model) que utiliza MeteoGalicia para apoiar os seus procesos de predición. Ademais dos datos xerados por estes modelos, as axencias meteorolóxicas como MeteoGalicia xeran datos de observación ambiental. No caso da choiva, MeteoGalicia dispón dunha rede de estacións meteorolóxicas nas que se mide a precipitación (ademais de moitas outras variables) e dun radar meteorolóxico, que xera observacións en todo o territorio cunha determinada resolución espacial e temporal. O obxectivo deste traballo é probar a eficacia que pode ter un modelo de aprendizaxe automática para mellorar as predicións xeradas por un modelo como o WRF. Para isto, proporanse distintos escenarios de uso nos que se xerará un ou varios modelos de aprendizaxe automática utilizando os datos históricos das estacións e dos modelos como bases de adestramento. O obxectivo destes modelos será a mellora das predicións realizadas polo modelo WRF nunha zona concreta da xeografía galega.
A predición meteorolóxica que se realiza actualmente polas axencias meteorolóxicas baséase no uso de modelos numéricos. Estes modelos numéricos precisan de infraestruturas de computación para seren xerados e proporcionan predicións de distintas variables (temperatura, precipitación, vento, etc.) cunha determinada resolución temporal e espacial para os próximos días. Un exemplo destes modelos é o WRF (Weather Research and Forecasting Model) que utiliza MeteoGalicia para apoiar os seus procesos de predición. Ademais dos datos xerados por estes modelos, as axencias meteorolóxicas como MeteoGalicia xeran datos de observación ambiental. No caso da choiva, MeteoGalicia dispón dunha rede de estacións meteorolóxicas nas que se mide a precipitación (ademais de moitas outras variables) e dun radar meteorolóxico, que xera observacións en todo o territorio cunha determinada resolución espacial e temporal. O obxectivo deste traballo é probar a eficacia que pode ter un modelo de aprendizaxe automática para mellorar as predicións xeradas por un modelo como o WRF. Para isto, proporanse distintos escenarios de uso nos que se xerará un ou varios modelos de aprendizaxe automática utilizando os datos históricos das estacións e dos modelos como bases de adestramento. O obxectivo destes modelos será a mellora das predicións realizadas polo modelo WRF nunha zona concreta da xeografía galega.
Dirección
RIOS VIQUEIRA, JOSE RAMON (Titoría)
VILLARROYA FERNANDEZ, SEBASTIAN Cotitoría
RIOS VIQUEIRA, JOSE RAMON (Titoría)
VILLARROYA FERNANDEZ, SEBASTIAN Cotitoría
Tribunal
FERNANDEZ ESCRIBANO, JOSE ANGEL (Presidente/a)
EIBES GONZALEZ, GEMMA MARIA (Secretario/a)
HOSPIDO QUINTANA, ALMUDENA (Vogal)
FERNANDEZ ESCRIBANO, JOSE ANGEL (Presidente/a)
EIBES GONZALEZ, GEMMA MARIA (Secretario/a)
HOSPIDO QUINTANA, ALMUDENA (Vogal)
Impacto de diferentes prácticas de manexo sobre algunhas propiedades biolóxicas e bioquímicas dos solos de viñedo.
Autoría
J.M.G.S.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
J.M.G.S.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
23.06.2025 16:00
23.06.2025 16:00
Resumo
O estudo enmárcase nun proxecto moito máis amplo, no que se están a desenvolver e avaliar prácticas sostibles de manexo de solos agrícolas, co obxectivo de reducir a dependencia de fertilizantes inorgánicos e pesticidas, evitar a perda de materia orgánica do solo (MOS) e a erosión, e contribuír á recuperación da biodiversidade edáfica. Neste proxecto avaliarase o impacto de diferentes prácticas de manexo sobre algunhas propiedades biolóxicas e bioquímicas dos solos de viñedo. Para iso, seleccionaranse solos de viñedo nos que se aplicou un mantillo de xesta (toxo) e outros nos que se estableceu unha cuberta vexetal cunha mestura de especies herbáceas, incluíndo leguminosas, comparándoos con solos de manexo convencional. En todos os casos tomarase mostraxe dos centímetros superiores do solo e analizaranse diversas propiedades biolóxicas e bioquímicas (biomasa microbiana, respiración basal, carbono soluble en diferentes extractantes, perfil metabólico das comunidades microbianas, etc.). Ademais, caracterizaranse todos os solos en canto ás súas propiedades físico-químicas (pH, contido en carbono e nitróxeno totais, textura, etc.).
O estudo enmárcase nun proxecto moito máis amplo, no que se están a desenvolver e avaliar prácticas sostibles de manexo de solos agrícolas, co obxectivo de reducir a dependencia de fertilizantes inorgánicos e pesticidas, evitar a perda de materia orgánica do solo (MOS) e a erosión, e contribuír á recuperación da biodiversidade edáfica. Neste proxecto avaliarase o impacto de diferentes prácticas de manexo sobre algunhas propiedades biolóxicas e bioquímicas dos solos de viñedo. Para iso, seleccionaranse solos de viñedo nos que se aplicou un mantillo de xesta (toxo) e outros nos que se estableceu unha cuberta vexetal cunha mestura de especies herbáceas, incluíndo leguminosas, comparándoos con solos de manexo convencional. En todos os casos tomarase mostraxe dos centímetros superiores do solo e analizaranse diversas propiedades biolóxicas e bioquímicas (biomasa microbiana, respiración basal, carbono soluble en diferentes extractantes, perfil metabólico das comunidades microbianas, etc.). Ademais, caracterizaranse todos os solos en canto ás súas propiedades físico-químicas (pH, contido en carbono e nitróxeno totais, textura, etc.).
Dirección
MONTERROSO MARTINEZ, MARIA DEL CARMEN (Titoría)
Prieto Fernández, María Ángeles Cotitoría
Trasar Cepeda, Mª del Carmen Cotitoría
MONTERROSO MARTINEZ, MARIA DEL CARMEN (Titoría)
Prieto Fernández, María Ángeles Cotitoría
Trasar Cepeda, Mª del Carmen Cotitoría
Tribunal
PEÑA VAZQUEZ, ELENA MARIA (Presidente/a)
PARAJO MONTES, MARIA MERCEDES (Secretario/a)
SOUTO GONZALEZ, JOSE ANTONIO (Vogal)
PEÑA VAZQUEZ, ELENA MARIA (Presidente/a)
PARAJO MONTES, MARIA MERCEDES (Secretario/a)
SOUTO GONZALEZ, JOSE ANTONIO (Vogal)
Sistema de Visión Artificial en Tempo Real para o Control de Calidade en Liñas de Embalaxe
Autoría
M.K.M.H.
Máster Universitario en Visión por Computador
M.K.M.H.
Máster Universitario en Visión por Computador
Data da defensa
03.02.2025 12:00
03.02.2025 12:00
Resumo
Este artigo presenta un sistema de visión artificial en tempo real implementado nunha liña de embalaxe de Financiera Maderera S.A., un fabricante líder español de produtos de madeira industrializada. O sistema aborda o reto de detectar caixas abertas nunha produción de alta velocidade. Conta cun sistema personalizado de adquisición de imaxes e procesamento de imaxes para identificar defectos. Integrado perfectamente na liña de embalaxe, o sistema alcanza unha precisión global do 99,89%, cunha precisión do 96,31% e unha recuperación do 96,56% para a detección de caixas abertas, todo en menos de 0,25 segundos por caixa. Estes resultados demostran o potencial do sistema para mellorar o control de calidade en aplicacións de liñas de embalaxe de alta velocidade en diversos sectores.
Este artigo presenta un sistema de visión artificial en tempo real implementado nunha liña de embalaxe de Financiera Maderera S.A., un fabricante líder español de produtos de madeira industrializada. O sistema aborda o reto de detectar caixas abertas nunha produción de alta velocidade. Conta cun sistema personalizado de adquisición de imaxes e procesamento de imaxes para identificar defectos. Integrado perfectamente na liña de embalaxe, o sistema alcanza unha precisión global do 99,89%, cunha precisión do 96,31% e unha recuperación do 96,56% para a detección de caixas abertas, todo en menos de 0,25 segundos por caixa. Estes resultados demostran o potencial do sistema para mellorar o control de calidade en aplicacións de liñas de embalaxe de alta velocidade en diversos sectores.
Dirección
BREA SANCHEZ, VICTOR MANUEL (Titoría)
Ferreiro Miranda, José Miguel Cotitoría
BREA SANCHEZ, VICTOR MANUEL (Titoría)
Ferreiro Miranda, José Miguel Cotitoría
Tribunal
Cernadas García, Eva (Presidente/a)
Pardo López, Xosé Manuel (Secretario/a)
FLORES GONZALEZ, JULIAN CARLOS (Vogal)
Cernadas García, Eva (Presidente/a)
Pardo López, Xosé Manuel (Secretario/a)
FLORES GONZALEZ, JULIAN CARLOS (Vogal)
Oleoxeles de aceite de canola obtidos por metodo indirecto empregando carraxenina hibrida como axente estruturante
Autoría
C.I.G.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
C.I.G.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
Data da defensa
19.02.2025 10:15
19.02.2025 10:15
Resumo
Nas ultimas decadas o ser humano esta a facer un esforzo considerable por mellorar a sua saude e condicions de vida. Unha das vias para logralo esta relacionada cos habitos alimenticios. A substitucion de graxas satuadas por graxas insaturadas permite reducir as probabilidades de sufrir cardiopatías e sobrepeso. Con todo, as graxas saturadas posuen unha serie de caracteristicas mecanicas e organolepticas que non presentan os aceites. Poren, este traballo centrase na investigación de tecnicas de estruturación de aceites que consigan obter un pruduto final co mellor dos dous mundos. Levouse a cabo a preparacion e estudo de xeles de emulsion de aceite de canola empregando carraxenina hibrida como axente estruturante. Dito proceso pasa pola aplicación do metodo emulsion template, debido a dificultade de dispersion do aceite na fase acuosa que conten o axente xelificante. Pola sua parte, a carraxenina extraeuse da especia de alga Chondrus crispus mediante unha tecnica de inmersión en quente, asi como determinouse o seu peso molecular por viscosimetria capilar. A determinacion das propiedades mecanicas en diferentes condicions resulta fundamental. Por este motivo, realizaronse estudos reoloxicos sobre a emulsion e xeles que permiten relacionar ditas propiedades cá variación da concentración de carraxenina, sal e a proporción aceite agua, así como determinar a termoreversibilidade e fenomenos de histerese nos xeles. Por outro lado, tendo en conta as potenciais aplicacion na industria alimentaria e farmaceutica, realizaronse probas de retencion de aceite e auga, textura e cor, enmarcadas dentro dun proceso de control de calidade, e cuxos resultados mostraron relación ca reoloxia. Os resultados obtidos son prometedores, gracias os cales, planteanse futuros retos de cara a conseguir que o uso destes xeles a nivel industrial se acade nun corto prazo
Nas ultimas decadas o ser humano esta a facer un esforzo considerable por mellorar a sua saude e condicions de vida. Unha das vias para logralo esta relacionada cos habitos alimenticios. A substitucion de graxas satuadas por graxas insaturadas permite reducir as probabilidades de sufrir cardiopatías e sobrepeso. Con todo, as graxas saturadas posuen unha serie de caracteristicas mecanicas e organolepticas que non presentan os aceites. Poren, este traballo centrase na investigación de tecnicas de estruturación de aceites que consigan obter un pruduto final co mellor dos dous mundos. Levouse a cabo a preparacion e estudo de xeles de emulsion de aceite de canola empregando carraxenina hibrida como axente estruturante. Dito proceso pasa pola aplicación do metodo emulsion template, debido a dificultade de dispersion do aceite na fase acuosa que conten o axente xelificante. Pola sua parte, a carraxenina extraeuse da especia de alga Chondrus crispus mediante unha tecnica de inmersión en quente, asi como determinouse o seu peso molecular por viscosimetria capilar. A determinacion das propiedades mecanicas en diferentes condicions resulta fundamental. Por este motivo, realizaronse estudos reoloxicos sobre a emulsion e xeles que permiten relacionar ditas propiedades cá variación da concentración de carraxenina, sal e a proporción aceite agua, así como determinar a termoreversibilidade e fenomenos de histerese nos xeles. Por outro lado, tendo en conta as potenciais aplicacion na industria alimentaria e farmaceutica, realizaronse probas de retencion de aceite e auga, textura e cor, enmarcadas dentro dun proceso de control de calidade, e cuxos resultados mostraron relación ca reoloxia. Os resultados obtidos son prometedores, gracias os cales, planteanse futuros retos de cara a conseguir que o uso destes xeles a nivel industrial se acade nun corto prazo
Dirección
SINEIRO TORRES, JORGE (Titoría)
MOREIRA MARTINEZ, RAMON FELIPE Cotitoría
SINEIRO TORRES, JORGE (Titoría)
MOREIRA MARTINEZ, RAMON FELIPE Cotitoría
Tribunal
González Álvarez, Julia (Coordinador)
GARRIDO FERNANDEZ, JUAN MANUEL (Presidente/a)
GONZALEZ GARCIA, SARA (Secretario/a)
González Álvarez, Julia (Coordinador)
GARRIDO FERNANDEZ, JUAN MANUEL (Presidente/a)
GONZALEZ GARCIA, SARA (Secretario/a)
Análise preditiva sobre series temporais para a diminución de custos no aprovisionamento de materias primas na industria alimentaria
Autoría
X.I.M.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
X.I.M.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
Data da defensa
16.07.2025 17:00
16.07.2025 17:00
Resumo
SOSFood é unha iniciativa europea que propón utilizar a explotación masiva de datos e as tecnoloxías de Machine Learning para proporcionar unha visión global do sistema alimentario europeo, construíndo ferramentas preditivas personalizadas que apoien aos actores da cadea alimentaria na toma de decisións ben informadas. Neste traballo desenvólvese un marco de análise preditiva baseado na proposta e aplicación de modelado de series temporais para a diminución de custos no aprovisionamento de materias primas, concretamente para unha empresa grega que participa no proxecto. Úsanse modelos de predicción baseados en métodos estadísticos da familia ARIMA, e métodos baseados en deep learning da arquitecura N-BEATS, que se implementan sobre o caso de uso e realízase unha análise e comparación de resultados valorando a súa fiabilidade de predición e a posterior incorporación no sistema de apoio á decisión.
SOSFood é unha iniciativa europea que propón utilizar a explotación masiva de datos e as tecnoloxías de Machine Learning para proporcionar unha visión global do sistema alimentario europeo, construíndo ferramentas preditivas personalizadas que apoien aos actores da cadea alimentaria na toma de decisións ben informadas. Neste traballo desenvólvese un marco de análise preditiva baseado na proposta e aplicación de modelado de series temporais para a diminución de custos no aprovisionamento de materias primas, concretamente para unha empresa grega que participa no proxecto. Úsanse modelos de predicción baseados en métodos estadísticos da familia ARIMA, e métodos baseados en deep learning da arquitecura N-BEATS, que se implementan sobre o caso de uso e realízase unha análise e comparación de resultados valorando a súa fiabilidade de predición e a posterior incorporación no sistema de apoio á decisión.
Dirección
FELIX LAMAS, PAULO MANUEL (Titoría)
RODRIGUEZ PRESEDO, JESUS MARIA Cotitoría
FELIX LAMAS, PAULO MANUEL (Titoría)
RODRIGUEZ PRESEDO, JESUS MARIA Cotitoría
Tribunal
VIDAL AGUIAR, JUAN CARLOS (Presidente/a)
Sánchez Vila, Eduardo Manuel (Secretario/a)
MERA PEREZ, DAVID (Vogal)
VIDAL AGUIAR, JUAN CARLOS (Presidente/a)
Sánchez Vila, Eduardo Manuel (Secretario/a)
MERA PEREZ, DAVID (Vogal)
Cara a unha Navegación Web Autónoma usando Axentes baseados en LLMs
Autoría
M.I.A.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
M.I.A.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
Data da defensa
21.02.2025 12:00
21.02.2025 12:00
Resumo
A navegación web autónoma segue sendo un desafío complexo, principalmente debido á natureza dinámica, diversa e non estruturada das contornas web. As técnicas tradicionais de web scraping, aínda que efectivas, requiren configuracións ríxidas vinculadas a estruturas específicas de sitios web, o que limita a súa capacidade de xeneralización. Para abordar estes desafíos, este traballo explora o uso de axentes autónomos impulsados por Modelos de Linguaxe de Gran Escala (Large Language Models, LLMs) para a navegación web autónoma, centrándose na recuperación de publicacións académicas dende repositorios de preprints. A solución proposta emprega unha arquitectura multiaxente e un enfoque estruturado similar ao percorrido de árbores para explorar hipervínculos e extraer documentos relevantes. Cada axente desempeña un rol específico, incluíndo a identificación de URLs relevantes, a recompilación de documentos, a planificación, a presentación e o control de calidade. O sistema impleméntase utilizando AutoGen, o que permite interaccións flexibles entre os axentes e un deseño modular. A diferenza das técnicas tradicionais de extracción de información web, este enfoque xeneraliza os patróns de navegación sen depender de selectores HTML predefinidos, permitindo o seu uso en diferentes páxinas web. Os resultados experimentais son prometedores, demostrando a efectividade do sistema na recuperación de contido académico relevante. Con todo, desafíos como tempos de resposta elevados e alucinacións ocasionais indican áreas de mellora. O traballo futuro busca mellorar a interactividade mediante a integración de capacidades avanzadas de procura baseada en formularios, optimizar a eficiencia de recuperación e implementar marcos de avaliación máis sólidos. Estas melloras poderían contribuír a unha exploración web completamente automatizada baseada en IA, mediante o desenvolvemento de ferramentas de navegación autónoma máis xeneralizables.
A navegación web autónoma segue sendo un desafío complexo, principalmente debido á natureza dinámica, diversa e non estruturada das contornas web. As técnicas tradicionais de web scraping, aínda que efectivas, requiren configuracións ríxidas vinculadas a estruturas específicas de sitios web, o que limita a súa capacidade de xeneralización. Para abordar estes desafíos, este traballo explora o uso de axentes autónomos impulsados por Modelos de Linguaxe de Gran Escala (Large Language Models, LLMs) para a navegación web autónoma, centrándose na recuperación de publicacións académicas dende repositorios de preprints. A solución proposta emprega unha arquitectura multiaxente e un enfoque estruturado similar ao percorrido de árbores para explorar hipervínculos e extraer documentos relevantes. Cada axente desempeña un rol específico, incluíndo a identificación de URLs relevantes, a recompilación de documentos, a planificación, a presentación e o control de calidade. O sistema impleméntase utilizando AutoGen, o que permite interaccións flexibles entre os axentes e un deseño modular. A diferenza das técnicas tradicionais de extracción de información web, este enfoque xeneraliza os patróns de navegación sen depender de selectores HTML predefinidos, permitindo o seu uso en diferentes páxinas web. Os resultados experimentais son prometedores, demostrando a efectividade do sistema na recuperación de contido académico relevante. Con todo, desafíos como tempos de resposta elevados e alucinacións ocasionais indican áreas de mellora. O traballo futuro busca mellorar a interactividade mediante a integración de capacidades avanzadas de procura baseada en formularios, optimizar a eficiencia de recuperación e implementar marcos de avaliación máis sólidos. Estas melloras poderían contribuír a unha exploración web completamente automatizada baseada en IA, mediante o desenvolvemento de ferramentas de navegación autónoma máis xeneralizables.
Dirección
FERNANDEZ PICHEL, MARCOS (Titoría)
Morón Reyes, Francisco José Cotitoría
FERNANDEZ PICHEL, MARCOS (Titoría)
Morón Reyes, Francisco José Cotitoría
Tribunal
Gamallo Otero, Pablo (Presidente/a)
CORES COSTA, DANIEL (Secretario/a)
CHAVES FRAGA, DAVID (Vogal)
Gamallo Otero, Pablo (Presidente/a)
CORES COSTA, DANIEL (Secretario/a)
CHAVES FRAGA, DAVID (Vogal)
CRASHED: Sistema de Xeración Aumentada de Recuperación Consistente Para Unha Recuperación Eficaz de Documentos
Autoría
M.J.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
M.J.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
Data da defensa
21.02.2025 12:30
21.02.2025 12:30
Resumo
Neste traballo presentamos CRASHED, un sistema RAG que aproveita o mellor das bases de datos vectoriais e grandes modelos lingüísticos para obter respostas correctas e adecuadas ao contexto. O noso sistema combina unha base de datos de incrustación de documentos cun gran modelo de linguaxe para producir respostas. Usando unha busca híbrida con métodos de reordenación, CRASHED selecciona os fragmentos de documentos máis relevantes e utilízaos para producir respostas baseadas en coñecementos externos. Introducimos unha interface de axente conversacional baseada en LangChain para que os usuarios poidan comunicarse co sistema nunha linguaxe fluída e natural. A nosa avaliación cualitativa confirma que CRASHED recupera e incorpora de forma eficaz as pasaxes relevantes, producindo respostas precisas e relevantes contextualmente. Este proxecto demostra o potencial dos sistemas RAG para xerar respostas de alta calidade e abre o camiño para unha maior investigación e desenvolvemento neste campo.
Neste traballo presentamos CRASHED, un sistema RAG que aproveita o mellor das bases de datos vectoriais e grandes modelos lingüísticos para obter respostas correctas e adecuadas ao contexto. O noso sistema combina unha base de datos de incrustación de documentos cun gran modelo de linguaxe para producir respostas. Usando unha busca híbrida con métodos de reordenación, CRASHED selecciona os fragmentos de documentos máis relevantes e utilízaos para producir respostas baseadas en coñecementos externos. Introducimos unha interface de axente conversacional baseada en LangChain para que os usuarios poidan comunicarse co sistema nunha linguaxe fluída e natural. A nosa avaliación cualitativa confirma que CRASHED recupera e incorpora de forma eficaz as pasaxes relevantes, producindo respostas precisas e relevantes contextualmente. Este proxecto demostra o potencial dos sistemas RAG para xerar respostas de alta calidade e abre o camiño para unha maior investigación e desenvolvemento neste campo.
Dirección
FERNANDEZ PICHEL, MARCOS (Titoría)
Fontenla Seco, Yago Cotitoría
FERNANDEZ PICHEL, MARCOS (Titoría)
Fontenla Seco, Yago Cotitoría
Tribunal
Gamallo Otero, Pablo (Presidente/a)
CORES COSTA, DANIEL (Secretario/a)
CHAVES FRAGA, DAVID (Vogal)
Gamallo Otero, Pablo (Presidente/a)
CORES COSTA, DANIEL (Secretario/a)
CHAVES FRAGA, DAVID (Vogal)
Análise Predictiva Avanzada de Voos utilizando PySpark e Computación de Alto Rendemento
Autoría
F.S.K.
Máster Universitario en Computación de Altas Prestacións / High Performance Computing from the University of A Coruña and the University of Santiago de Compostela (presencial)
F.S.K.
Máster Universitario en Computación de Altas Prestacións / High Performance Computing from the University of A Coruña and the University of Santiago de Compostela (presencial)
Data da defensa
03.09.2025 11:30
03.09.2025 11:30
Resumo
Este proxecto ten como obxectivo analizar e predicir os atrasos nos voos aéreos utilizando PySpark e Computación de Alto Rendemento (HPC). Procesa datos de voos a gran escala mediante computación distribuída para xerar coñecementos e modelos predictivos. Ao empregar aprendizaxe automática, o proxecto axuda a mellorar a programación, a avaliación de riscos e a toma de decisións na aviación. Obxectivos Clave Analizar os patróns de atraso dos voos utilizando sistemas escalables e distribuídos. Construír modelos predictivos (Regresión Liñal e Naive Bayes) utilizando características como a hora, o día e a compañía aérea. Mellorar o rendemento computacional mediante o uso de recursos de HPC. Crear visualizacións para facilitar a comprensión e a selección de características. Avaliar o rendemento do sistema e a súa escalabilidade co incremento do volume de datos.
Este proxecto ten como obxectivo analizar e predicir os atrasos nos voos aéreos utilizando PySpark e Computación de Alto Rendemento (HPC). Procesa datos de voos a gran escala mediante computación distribuída para xerar coñecementos e modelos predictivos. Ao empregar aprendizaxe automática, o proxecto axuda a mellorar a programación, a avaliación de riscos e a toma de decisións na aviación. Obxectivos Clave Analizar os patróns de atraso dos voos utilizando sistemas escalables e distribuídos. Construír modelos predictivos (Regresión Liñal e Naive Bayes) utilizando características como a hora, o día e a compañía aérea. Mellorar o rendemento computacional mediante o uso de recursos de HPC. Crear visualizacións para facilitar a comprensión e a selección de características. Avaliar o rendemento do sistema e a súa escalabilidade co incremento do volume de datos.
Dirección
QUESADA BARRIUSO, PABLO (Titoría)
LÓPEZ TABOADA, GUILLERMO Cotitoría
QUESADA BARRIUSO, PABLO (Titoría)
LÓPEZ TABOADA, GUILLERMO Cotitoría
Tribunal
CABALEIRO DOMINGUEZ, JOSE CARLOS (Presidente/a)
PIÑEIRO POMAR, CESAR ALFREDO (Secretario/a)
González Domínguez, Jorge (Vogal)
CABALEIRO DOMINGUEZ, JOSE CARLOS (Presidente/a)
PIÑEIRO POMAR, CESAR ALFREDO (Secretario/a)
González Domínguez, Jorge (Vogal)
Análise comparativa de sustentabilidade na produción de biodiesel a partir de residuos lipídicos procedentes de aceites comestibles usados e de correntes residuais da industria alimentaria
Autoría
I.O.K.I.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
I.O.K.I.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
Data da defensa
26.06.2025 12:00
26.06.2025 12:00
Resumo
Avalíase produción de biodiesel a partir de aceites de cociña usados domésticos e procedentes da industria alimentaria, realizando unha Análise de Ciclo de Vida (ACV) que analice a súa viabilidade ambiental fronte a outras materias primas para a mesma función. O presente estudo alíñase por tanto cos actuais obxectivos de sustentabilidade ambiental, redución de emisións e transición cara a enerxías limpas; políticas que buscan crear un marco favorable para o desenvolvemento e uso de biocarburantes como parte dunha estratexia de descarbonización e sustentabilidade enerxética.
Avalíase produción de biodiesel a partir de aceites de cociña usados domésticos e procedentes da industria alimentaria, realizando unha Análise de Ciclo de Vida (ACV) que analice a súa viabilidade ambiental fronte a outras materias primas para a mesma función. O presente estudo alíñase por tanto cos actuais obxectivos de sustentabilidade ambiental, redución de emisións e transición cara a enerxías limpas; políticas que buscan crear un marco favorable para o desenvolvemento e uso de biocarburantes como parte dunha estratexia de descarbonización e sustentabilidade enerxética.
Dirección
HOSPIDO QUINTANA, ALMUDENA (Titoría)
Vázquez Vázquez, Brais Cotitoría
HOSPIDO QUINTANA, ALMUDENA (Titoría)
Vázquez Vázquez, Brais Cotitoría
Tribunal
GOMEZ MARQUEZ, JAIME JOSE (Presidente/a)
LU CHAU, THELMO ALEJANDRO (Secretario/a)
MOREIRA MARTINEZ, RAMON FELIPE (Vogal)
GOMEZ MARQUEZ, JAIME JOSE (Presidente/a)
LU CHAU, THELMO ALEJANDRO (Secretario/a)
MOREIRA MARTINEZ, RAMON FELIPE (Vogal)
Optimización do seguemento de proxectos de enxeñaría reembolsables
Autoría
M.A.L.C.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
M.A.L.C.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
Data da defensa
25.06.2025 11:00
25.06.2025 11:00
Resumo
O obxectivo deste traballo é deseñar unha ferramenta integrada que concentre e relacione os datos de seguimento e control dos proxectos de enxeñaría reembolsables tanto a nivel de proxecto como de empresa, permitindo xestionar simultaneamente varios proxectos con diferentes particularidades e facilitando a toma de decisións operativas e estratéxicas. Para iso revísase o estado da arte na xestión de proxectos, diagnosticando a situación actual das oficinas técnicas e as carencias na integración de datos. Posteriormente explórase o desenvolvemento dunha ferramenta baseada en Excel, Power Query, Power Pivot, Power BI, Forms e Power Automate. Desenvólvense bases de datos relacionais, cadros de mando e fluxos automáticos tomando como referencia un proxecto e escenarios simulados.
O obxectivo deste traballo é deseñar unha ferramenta integrada que concentre e relacione os datos de seguimento e control dos proxectos de enxeñaría reembolsables tanto a nivel de proxecto como de empresa, permitindo xestionar simultaneamente varios proxectos con diferentes particularidades e facilitando a toma de decisións operativas e estratéxicas. Para iso revísase o estado da arte na xestión de proxectos, diagnosticando a situación actual das oficinas técnicas e as carencias na integración de datos. Posteriormente explórase o desenvolvemento dunha ferramenta baseada en Excel, Power Query, Power Pivot, Power BI, Forms e Power Automate. Desenvólvense bases de datos relacionais, cadros de mando e fluxos automáticos tomando como referencia un proxecto e escenarios simulados.
Dirección
SOTO CAMPOS, ANA MARIA (Titoría)
SOTO CAMPOS, ANA MARIA (Titoría)
Tribunal
MENDEZ PAMPIN, RAMON (Presidente/a)
MAURICIO IGLESIAS, MIGUEL (Secretario/a)
GOMEZ PEDREIRA, MARIA DOLORES (Vogal)
MENDEZ PAMPIN, RAMON (Presidente/a)
MAURICIO IGLESIAS, MIGUEL (Secretario/a)
GOMEZ PEDREIRA, MARIA DOLORES (Vogal)
Avaliación da calidade da auga residual industrial tratada por ósmosis inversa e a súa viabilidade de reutilización
Autoría
A.L.D.L.T.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
A.L.D.L.T.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
Data da defensa
19.02.2025 11:45
19.02.2025 11:45
Resumo
As augas residuais de orixe industrial constitúen un importante problema ambiental. Ademais dos residuos característicos de cada industria, todas elas, independentemente do sector, xeran augas residuais. Os vertidos industriais están suxeitos a unha normativa que establece os límites máximos para cada contaminante, así como un rango no que deben atoparse parámetros como o pH, a condutividade ou a temperatura. Non obstante, os caudais de vertido poden ser tan elevados que sigan supoñendo un problema, a pesar de cumprir todos os límites establecidos. Ademais, existe o problema da escaseza de recursos hídricos derivada do cambio climático, que afecta a comunidades e ecosistemas. Por iso, é crucial implementar políticas que minimicen o uso destes recursos naturais para garantir a súa sostibilidade. A fábrica de celulosa de Pontevedra conta cunha depuradora propia que trata as augas xeradas durante o seu proceso produtivo antes de seren vertidas á ría de Pontevedra. Coa intención de adiantarse ás problemáticas mencionadas, ampliouse recentemente o sistema de tratamento terciario engadindo unha etapa de osmose inversa, que permite recircular unha parte da auga tratada, reducindo considerablemente os caudais de auga fresca captada e de auga residual vertida. O obxectivo deste proxecto é analizar como mellora a calidade da auga tratada co sistema de osmose inversa e comprobar se realmente se asemella ao auga fresca que se alimenta ao proceso. Ademais, tendo en conta os problemas relacionados cos custos asociados a este sistema debido ao seu elevado consumo de enerxía, avaliaránse estes custos e estudaranse posibles solucións.
As augas residuais de orixe industrial constitúen un importante problema ambiental. Ademais dos residuos característicos de cada industria, todas elas, independentemente do sector, xeran augas residuais. Os vertidos industriais están suxeitos a unha normativa que establece os límites máximos para cada contaminante, así como un rango no que deben atoparse parámetros como o pH, a condutividade ou a temperatura. Non obstante, os caudais de vertido poden ser tan elevados que sigan supoñendo un problema, a pesar de cumprir todos os límites establecidos. Ademais, existe o problema da escaseza de recursos hídricos derivada do cambio climático, que afecta a comunidades e ecosistemas. Por iso, é crucial implementar políticas que minimicen o uso destes recursos naturais para garantir a súa sostibilidade. A fábrica de celulosa de Pontevedra conta cunha depuradora propia que trata as augas xeradas durante o seu proceso produtivo antes de seren vertidas á ría de Pontevedra. Coa intención de adiantarse ás problemáticas mencionadas, ampliouse recentemente o sistema de tratamento terciario engadindo unha etapa de osmose inversa, que permite recircular unha parte da auga tratada, reducindo considerablemente os caudais de auga fresca captada e de auga residual vertida. O obxectivo deste proxecto é analizar como mellora a calidade da auga tratada co sistema de osmose inversa e comprobar se realmente se asemella ao auga fresca que se alimenta ao proceso. Ademais, tendo en conta os problemas relacionados cos custos asociados a este sistema debido ao seu elevado consumo de enerxía, avaliaránse estes custos e estudaranse posibles solucións.
Dirección
MOSQUERA CORRAL, ANUSKA (Titoría)
Raposo Fernández, Fernanda Cotitoría
MOSQUERA CORRAL, ANUSKA (Titoría)
Raposo Fernández, Fernanda Cotitoría
Tribunal
HOSPIDO QUINTANA, ALMUDENA (Presidente/a)
FRANCO RUIZ, DANIEL JOSE (Secretario/a)
GONZALEZ GARCIA, SARA (Vogal)
HOSPIDO QUINTANA, ALMUDENA (Presidente/a)
FRANCO RUIZ, DANIEL JOSE (Secretario/a)
GONZALEZ GARCIA, SARA (Vogal)
Módulo de seguimento automático para obxectos aéreos de longa distancia
Autoría
I.A.M.S.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
I.A.M.S.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
Data da defensa
18.07.2025 10:00
18.07.2025 10:00
Resumo
Esta TFM céntrase na avaliación de diferentes métodos de seguimento integrados en MMTracking, unha biblioteca de código aberto que proporciona implementacións para rastreadores de obxectos individuais e múltiples, explorando as capacidades de cada rastreador en detalle, para identificar o mellor método para maximizar a captura de información relevante sobre o obxecto en movemento. A avaliación realizouse utilizando puntos de referencia coñecidos como MOTChallenge e OTB2015 que proporcionan diversas condicións e escenarios. Os resultados levaron a unha análise exhaustiva de cada método, mostrando cal é o método de seguimento que manexa mellor cada escenario. Ademais, este estudo contribúe á busca continua de algoritmos de seguimento ao proporcionar información e identificar áreas de mellora.
Esta TFM céntrase na avaliación de diferentes métodos de seguimento integrados en MMTracking, unha biblioteca de código aberto que proporciona implementacións para rastreadores de obxectos individuais e múltiples, explorando as capacidades de cada rastreador en detalle, para identificar o mellor método para maximizar a captura de información relevante sobre o obxecto en movemento. A avaliación realizouse utilizando puntos de referencia coñecidos como MOTChallenge e OTB2015 que proporcionan diversas condicións e escenarios. Os resultados levaron a unha análise exhaustiva de cada método, mostrando cal é o método de seguimento que manexa mellor cada escenario. Ademais, este estudo contribúe á busca continua de algoritmos de seguimento ao proporcionar información e identificar áreas de mellora.
Dirección
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Titoría)
Blanco Freire, Lara Cotitoría
Dago Casas, Pablo Cotitoría
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Titoría)
Blanco Freire, Lara Cotitoría
Dago Casas, Pablo Cotitoría
Tribunal
IGLESIAS RODRIGUEZ, ROBERTO (Presidente/a)
CORRALES RAMON, JUAN ANTONIO (Secretario/a)
ALONSO MORAL, JOSE MARIA (Vogal)
IGLESIAS RODRIGUEZ, ROBERTO (Presidente/a)
CORRALES RAMON, JUAN ANTONIO (Secretario/a)
ALONSO MORAL, JOSE MARIA (Vogal)
Avaliación do potencial sostible e circular da valorización de residuos agroindustriais na produción de taboleiros e/ou biofertilizantes
Autoría
A.M.F.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
A.M.F.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
Data da defensa
26.06.2025 13:00
26.06.2025 13:00
Resumo
O presente traballo de fin de máster expón como obxectivo principal a realización dun estudo de sustentabilidade ambiental e circular de dous modelos de produción a partir da valorización de residuos de palla e poda de árbores froiteiras para a obtención de táboas de madeira e/o fertilizantes. En cando á fabricación dos taboleiros, as labras obtidas da valorización da biomasa mestúranse coa cola para a formación do taboleiro; mentres que para a produción de biofertilizantes pártese de pulpa do pexego residual doutros procesos produtivos, ó que se lle engade palla de trigo e residuos de poda, para posteriormente ser sometidos á etapa de compostaxe e madurado. Desta maneira, preténdese determinar cal das materias primas é a máis adecuada para a produción de cada produto desde o punto de vista da viabilidade, a adecuación ambiental e circular. Para iso, disponse de datos proporcionados polo proxecto BIORECER, os cales foron analizados para poder aplicar a metodoloxía de Análise de Ciclo de Vida e a avaliación de indicadores de circularidade e sustentabilidade. Desta maneira, preténdese determinar a distribución das cargas ambientais de cada produto, en función de cada unha das materias primas utilizadas, identificando e cuantificando o uso de cada composto, enerxía e ás verteduras a contorna para determinar os impactos destes e poder tomar unha decisión sobre cal é o produto e materia prima máis circular e sostible. Para a realización do ACV, en primeiro lugar, analizouse a materia prima máis sostible, establecendo para iso como unidade funcional 680 quilogramos de taboleiro obtido, referenciando a ela todos os datos necesarios. Doutra banda, realizouse unha comparación entre os tres escenarios que se están considerando, sendo estes a fabricación do taboleiro a partir de palla, a fabricación do taboleiro a partir de poda e a fabricación de biofertilizantes, para o que se estableceu como unidade funcional 1 quilogramos de biomasa de entrada ao proceso produtivo. Así mesmo, para a realización do estudo de ACV utilizouse o software SimaPro V10 e a metodoloxía Recipe MidPoint (H). Os resultados obtidos mostran que a materia prima máis sostible é a de poda, mentres que o produto que presenta mellores resultados na maior parte dos casos é o biofertilizante. Ademais, tamén se realizou unha análise de sensibilidade do uso de combustibles para o transporte e da electricidade. Por último, para a avaliación con indicadores, seleccionáronse aqueles relacionados con materias primas agrícolas e a enerxía, para chegar a conclusións similares ás obtidas no ACV. Unha das conclusións acadadas foi que o produto que cumpre os requisitos de sustentibilidade ambiental e circular son os biofertilzantes, xa que son o que presentan os mellores resultados na maior parte dos indicadores. Con todo, se se teñen en consideración unicamente as materias primas, na maior parte dos casos, o escenario que segue unha pauta máis sostible é o escenario de aproveitamento de poda de árbores.
O presente traballo de fin de máster expón como obxectivo principal a realización dun estudo de sustentabilidade ambiental e circular de dous modelos de produción a partir da valorización de residuos de palla e poda de árbores froiteiras para a obtención de táboas de madeira e/o fertilizantes. En cando á fabricación dos taboleiros, as labras obtidas da valorización da biomasa mestúranse coa cola para a formación do taboleiro; mentres que para a produción de biofertilizantes pártese de pulpa do pexego residual doutros procesos produtivos, ó que se lle engade palla de trigo e residuos de poda, para posteriormente ser sometidos á etapa de compostaxe e madurado. Desta maneira, preténdese determinar cal das materias primas é a máis adecuada para a produción de cada produto desde o punto de vista da viabilidade, a adecuación ambiental e circular. Para iso, disponse de datos proporcionados polo proxecto BIORECER, os cales foron analizados para poder aplicar a metodoloxía de Análise de Ciclo de Vida e a avaliación de indicadores de circularidade e sustentabilidade. Desta maneira, preténdese determinar a distribución das cargas ambientais de cada produto, en función de cada unha das materias primas utilizadas, identificando e cuantificando o uso de cada composto, enerxía e ás verteduras a contorna para determinar os impactos destes e poder tomar unha decisión sobre cal é o produto e materia prima máis circular e sostible. Para a realización do ACV, en primeiro lugar, analizouse a materia prima máis sostible, establecendo para iso como unidade funcional 680 quilogramos de taboleiro obtido, referenciando a ela todos os datos necesarios. Doutra banda, realizouse unha comparación entre os tres escenarios que se están considerando, sendo estes a fabricación do taboleiro a partir de palla, a fabricación do taboleiro a partir de poda e a fabricación de biofertilizantes, para o que se estableceu como unidade funcional 1 quilogramos de biomasa de entrada ao proceso produtivo. Así mesmo, para a realización do estudo de ACV utilizouse o software SimaPro V10 e a metodoloxía Recipe MidPoint (H). Os resultados obtidos mostran que a materia prima máis sostible é a de poda, mentres que o produto que presenta mellores resultados na maior parte dos casos é o biofertilizante. Ademais, tamén se realizou unha análise de sensibilidade do uso de combustibles para o transporte e da electricidade. Por último, para a avaliación con indicadores, seleccionáronse aqueles relacionados con materias primas agrícolas e a enerxía, para chegar a conclusións similares ás obtidas no ACV. Unha das conclusións acadadas foi que o produto que cumpre os requisitos de sustentibilidade ambiental e circular son os biofertilzantes, xa que son o que presentan os mellores resultados na maior parte dos indicadores. Con todo, se se teñen en consideración unicamente as materias primas, na maior parte dos casos, o escenario que segue unha pauta máis sostible é o escenario de aproveitamento de poda de árbores.
Dirección
MOREIRA VILAR, MARIA TERESA (Titoría)
Arias Calvo, Ana Cotitoría
MOREIRA VILAR, MARIA TERESA (Titoría)
Arias Calvo, Ana Cotitoría
Tribunal
GOMEZ MARQUEZ, JAIME JOSE (Presidente/a)
LU CHAU, THELMO ALEJANDRO (Secretario/a)
MOREIRA MARTINEZ, RAMON FELIPE (Vogal)
GOMEZ MARQUEZ, JAIME JOSE (Presidente/a)
LU CHAU, THELMO ALEJANDRO (Secretario/a)
MOREIRA MARTINEZ, RAMON FELIPE (Vogal)
KIME: Kumite Intelligent Movement Evaluation
Autoría
H.M.C.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
H.M.C.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
Data da defensa
18.07.2025 10:30
18.07.2025 10:30
Resumo
Este traballo aborda o reto de analizar obxectivamente combates de kárate (kumite), nos que se deben xulgar técnicas rápidas e precisas en tempo real, mediante o uso da visión por computadora e a aprendizaxe profunda, todo elo unicamente a partir de gravacións de vídeo. A arbitraxe tradicional baséase en xuíces humanos, o que introduce subxectividade, posibles nesgos e unha capacidade limitada para procesar grandes volumes de imaxes para a valoración de atletas e do seu rendemento. Para superar estas limitacións, desenvolvéronse tres compoñentes interrelacionados: En primeiro lugar, deseñouse un proceso de extracción de datos para localizar e segmentar momentos de interese en vídeos de partidos completos. Combinando a detección de cambios no marcador mediante unha CNN lixeira e a validación manual, xerouse un conxunto de datos de accións puntuables e non puntuables. En segundo lugar, creouse un fluxo de traballo para distinguir aos dous loitadores, Aka e Ao, mediante a detección dos límites do tatami, a detección de persoas, a segmentación de instancias e o filtrado baseado na cor. A continuación, aplicouse o seguimento de obxectos para reducir a carga computacional e manter a coherencia da identidade entre os fotogramas, o que deu como resultado un conxunto de datos validado para clasificación. Por último, exploráronse estratexias de aprendizaxe por transferencia para clasificar fotogramas individuais como accións puntuables ou non puntuables e determinar o karateka que obtén unha cantidade concreta de puntos. Comparáronse dous enfoques: conxelar o extractor de características dun modelo preadestrado e axustar só a súa cabeceira de clasificación, fronte realizar axuste fino das capas superiores do extractor de características e da cabeceira do modelo. A estratexia que mantén intacto o extractor de características demostrou unha maior xeneralización e un baixo índice de falsos positivos, un atributo esencial para a integración no mundo real de sistemas semiautomatizados de avaliación ou análise. En conxunto, este traballo demostra a viabilidade dunha solución non intrusiva, baseada unicamente en vídeo, para a análise de Kumite e senta as bases para un desenvolvemento máis profundo con vistas ao seu despregamento en tempo real, unha mellor capacidade de explicación e unha maior comprensión táctica.
Este traballo aborda o reto de analizar obxectivamente combates de kárate (kumite), nos que se deben xulgar técnicas rápidas e precisas en tempo real, mediante o uso da visión por computadora e a aprendizaxe profunda, todo elo unicamente a partir de gravacións de vídeo. A arbitraxe tradicional baséase en xuíces humanos, o que introduce subxectividade, posibles nesgos e unha capacidade limitada para procesar grandes volumes de imaxes para a valoración de atletas e do seu rendemento. Para superar estas limitacións, desenvolvéronse tres compoñentes interrelacionados: En primeiro lugar, deseñouse un proceso de extracción de datos para localizar e segmentar momentos de interese en vídeos de partidos completos. Combinando a detección de cambios no marcador mediante unha CNN lixeira e a validación manual, xerouse un conxunto de datos de accións puntuables e non puntuables. En segundo lugar, creouse un fluxo de traballo para distinguir aos dous loitadores, Aka e Ao, mediante a detección dos límites do tatami, a detección de persoas, a segmentación de instancias e o filtrado baseado na cor. A continuación, aplicouse o seguimento de obxectos para reducir a carga computacional e manter a coherencia da identidade entre os fotogramas, o que deu como resultado un conxunto de datos validado para clasificación. Por último, exploráronse estratexias de aprendizaxe por transferencia para clasificar fotogramas individuais como accións puntuables ou non puntuables e determinar o karateka que obtén unha cantidade concreta de puntos. Comparáronse dous enfoques: conxelar o extractor de características dun modelo preadestrado e axustar só a súa cabeceira de clasificación, fronte realizar axuste fino das capas superiores do extractor de características e da cabeceira do modelo. A estratexia que mantén intacto o extractor de características demostrou unha maior xeneralización e un baixo índice de falsos positivos, un atributo esencial para a integración no mundo real de sistemas semiautomatizados de avaliación ou análise. En conxunto, este traballo demostra a viabilidade dunha solución non intrusiva, baseada unicamente en vídeo, para a análise de Kumite e senta as bases para un desenvolvemento máis profundo con vistas ao seu despregamento en tempo real, unha mellor capacidade de explicación e unha maior comprensión táctica.
Dirección
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Titoría)
RODRIGUEZ FERNANDEZ, ISMAEL Cotitoría
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Titoría)
RODRIGUEZ FERNANDEZ, ISMAEL Cotitoría
Tribunal
IGLESIAS RODRIGUEZ, ROBERTO (Presidente/a)
CORRALES RAMON, JUAN ANTONIO (Secretario/a)
ALONSO MORAL, JOSE MARIA (Vogal)
IGLESIAS RODRIGUEZ, ROBERTO (Presidente/a)
CORRALES RAMON, JUAN ANTONIO (Secretario/a)
ALONSO MORAL, JOSE MARIA (Vogal)
Análise de estratexias de aprendizaxe federada robustas a datos heteroxéneos
Autoría
R.M.E.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
R.M.E.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
Data da defensa
15.07.2025 16:00
15.07.2025 16:00
Resumo
A aprendizaxe federada (AF) permite adestrar modelos de forma descentralizada sen compartir datos sensibles, mais sofre importantes limitacións en contextos con datos heteroxéneos. Os algoritmos tradicionais tenden a fallar na xeneralización global ou na personalización local. Este traballo presenta FLProtector, un marco dual no que cada cliente aprende un incremento local sobre un modelo global compartido, e decide dinamicamente que modelo utilizar en inferencia mediante un autoencoder adestrado localmente para detectar entradas fóra de distribución. Ademais, FLProtector incorpora un mecanismo de agregación robusto baseado na consistencia de gradientes, que atenúa a influencia de clientes con actualizacións que se desvían do rumbo global agardado. A proposta é avaliada baixo distintos niveis de heteroxeneidade no benchmark Digit-Five, mostrando melloras consistentes fronte métodos clásicos e de personalización do estado da arte, logrando un equilibrio efectivo entre personalización e xeneralización. O sistema mantén o seu rendemento incluso ante clientes estritamente maliciosos, e o estudo por capas confirma a relevancia de cada unha das súas compoñentes. Por último, a proposta salienta por non requerir unha sintonización sensible de hiperparámetros, o que facilita a súa aplicabilidade en escenarios reais.
A aprendizaxe federada (AF) permite adestrar modelos de forma descentralizada sen compartir datos sensibles, mais sofre importantes limitacións en contextos con datos heteroxéneos. Os algoritmos tradicionais tenden a fallar na xeneralización global ou na personalización local. Este traballo presenta FLProtector, un marco dual no que cada cliente aprende un incremento local sobre un modelo global compartido, e decide dinamicamente que modelo utilizar en inferencia mediante un autoencoder adestrado localmente para detectar entradas fóra de distribución. Ademais, FLProtector incorpora un mecanismo de agregación robusto baseado na consistencia de gradientes, que atenúa a influencia de clientes con actualizacións que se desvían do rumbo global agardado. A proposta é avaliada baixo distintos niveis de heteroxeneidade no benchmark Digit-Five, mostrando melloras consistentes fronte métodos clásicos e de personalización do estado da arte, logrando un equilibrio efectivo entre personalización e xeneralización. O sistema mantén o seu rendemento incluso ante clientes estritamente maliciosos, e o estudo por capas confirma a relevancia de cada unha das súas compoñentes. Por último, a proposta salienta por non requerir unha sintonización sensible de hiperparámetros, o que facilita a súa aplicabilidade en escenarios reais.
Dirección
IGLESIAS RODRIGUEZ, ROBERTO (Titoría)
GARCIA POLO, FRANCISCO JAVIER Cotitoría
IGLESIAS RODRIGUEZ, ROBERTO (Titoría)
GARCIA POLO, FRANCISCO JAVIER Cotitoría
Tribunal
RODRIGUEZ PRESEDO, JESUS MARIA (Presidente/a)
Triñanes Fernández, Joaquín Ángel (Secretario/a)
GALLEGO FONTENLA, VICTOR JOSE (Vogal)
RODRIGUEZ PRESEDO, JESUS MARIA (Presidente/a)
Triñanes Fernández, Joaquín Ángel (Secretario/a)
GALLEGO FONTENLA, VICTOR JOSE (Vogal)
Comprensión da progresión do alzhéimer mediante autoencoders variacionais
Autoría
C.M.G.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
C.M.G.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
Data da defensa
16.07.2025 18:00
16.07.2025 18:00
Resumo
Comprender a progresión da enfermidade de Alzheimer mediante imaxes rsfMRI continúa a ser un reto aberto na comunidade investigadora. Os Autoencoders Variacionais (VAEs) son ferramentas potentes para aprender representacións compactas de datos de neuroimaxen de alta dimensión. Neste estudo, adéstranse múltiples VAEs con imaxes de fMRI en estado de repouso procedentes de suxeitos sans e pacientes con Alzheimer, variando a dimensión do espazo latente para identificar a configuración máis eficaz. O modelo seleccionado é logo avaliado mediante clasificadores posteriores para comprobar o poder discriminativo das súas representacións latentes. A partir deste modelo, aplícase a proba de Kolmogorov Smirnov para identificar variables latentes estatisticamente significativas que diferencien os dous grupos. Modificando estas variables, xéranse mostras sintéticas que simulan transicións entre condicións clínicas, mantendo ao mesmo tempo a plausibilidade anatómica. Este método permite tanto unha análise interpretábel das características latentes relevantes como a xeración controlada de datos de neuroimaxen sintéticos, con posibles aplicacións máis aló do ámbito médico.
Comprender a progresión da enfermidade de Alzheimer mediante imaxes rsfMRI continúa a ser un reto aberto na comunidade investigadora. Os Autoencoders Variacionais (VAEs) son ferramentas potentes para aprender representacións compactas de datos de neuroimaxen de alta dimensión. Neste estudo, adéstranse múltiples VAEs con imaxes de fMRI en estado de repouso procedentes de suxeitos sans e pacientes con Alzheimer, variando a dimensión do espazo latente para identificar a configuración máis eficaz. O modelo seleccionado é logo avaliado mediante clasificadores posteriores para comprobar o poder discriminativo das súas representacións latentes. A partir deste modelo, aplícase a proba de Kolmogorov Smirnov para identificar variables latentes estatisticamente significativas que diferencien os dous grupos. Modificando estas variables, xéranse mostras sintéticas que simulan transicións entre condicións clínicas, mantendo ao mesmo tempo a plausibilidade anatómica. Este método permite tanto unha análise interpretábel das características latentes relevantes como a xeración controlada de datos de neuroimaxen sintéticos, con posibles aplicacións máis aló do ámbito médico.
Dirección
Triñanes Fernández, Joaquín Ángel (Titoría)
Veiga García, César Gabriel Cotitoría
Triñanes Fernández, Joaquín Ángel (Titoría)
Veiga García, César Gabriel Cotitoría
Tribunal
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Presidente/a)
IGLESIAS RODRIGUEZ, ROBERTO (Secretario/a)
RIOS VIQUEIRA, JOSE RAMON (Vogal)
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Presidente/a)
IGLESIAS RODRIGUEZ, ROBERTO (Secretario/a)
RIOS VIQUEIRA, JOSE RAMON (Vogal)
Simulación de estratexias de baloncesto a través de Aprendizaxe Reforzado nun entorno de xogo de mesa
Autoría
L.M.L.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
L.M.L.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
Data da defensa
15.07.2025 17:00
15.07.2025 17:00
Resumo
O Aprendizaxe Reforzado é unha técnica avanzada de intelixencia artificial que permite a un axente aprender a tomar decisións óptimas mediante a interacción co seu entorno e a retroalimentación recibida en forma de recompensas. Este Traballo Fin de Máster explora a súa aplicación no ámbito deportivo, concretamente no baloncesto, mediante o desenvolvemento dun entorno simulado implementado cunha arquitectura modular. Para iso, utilizouse a biblioteca Gymnasium para a definición do entorno, Pygame para a visualización e MLflow para a xestión e seguimento dos experimentos, o que facilitou o análise do axente. O entorno, estruturado sobre un taboleiro dividido en celas que representa o campo de baloncesto, permite aos xogadores desprazarse, pasar o balón ou lanzar á canastra segundo unhas regras definidas. A simulación desenvolveuse a través de catro versións progresivas, cada unha introducindo un maior nivel de complexidade: dende un axente illado sen oposición, pasando pola incorporación da acción de pase e probabilidades de acerto, até chegar a unha versión avanzada con defensa activa, roles funcionais diferenciados e datos reais extraídos da NBA. Ao longo do adestramento, o axente mostrou unha evolución clara: dende accións impulsivas como lanzamentos inmediatos, ata estratexias máis elaboradas nas versións avanzadas, priorizando a conservación da posesión, a busca de espazos e a selección do xogador máis adecuado para lanzar. Para avaliar esta progresión definíronse métricas específicas como a recompensa media por episodio, a duración das xogadas, o porcentaxe de tiros tempráns e mapas de calor que mostran a distribución espacial dos eventos relevantes. A integración de datos reais da NBA permitiu analizar a capacidade do axente para adaptar as súas decisións a perfís funcionais como bases, alears ou pívots, evidenciando unha comprensión parcial da lóxica táctica do baloncesto. Aínda que o sistema presenta certas limitacións, como o mapeamento de datos reais ao taboleiro ou unha penalización defensiva excesiva, os resultados obtidos indican a viabilidade do aprendizaxe reforzado para simular comportamentos tácticos deportivos. Ademais, este traballo establece unha base sólida para futuras ampliacións, entre as que destacan o adestramento multiaxente con coordinación descentralizada, o aprendizaxe defensivo autónomo ou a simulación de secuencias completas de xogo que inclúan reinicios, faltas e cambios de posesión. Todo iso achega o modelo a unha representación máis funcional e realista do baloncesto.
O Aprendizaxe Reforzado é unha técnica avanzada de intelixencia artificial que permite a un axente aprender a tomar decisións óptimas mediante a interacción co seu entorno e a retroalimentación recibida en forma de recompensas. Este Traballo Fin de Máster explora a súa aplicación no ámbito deportivo, concretamente no baloncesto, mediante o desenvolvemento dun entorno simulado implementado cunha arquitectura modular. Para iso, utilizouse a biblioteca Gymnasium para a definición do entorno, Pygame para a visualización e MLflow para a xestión e seguimento dos experimentos, o que facilitou o análise do axente. O entorno, estruturado sobre un taboleiro dividido en celas que representa o campo de baloncesto, permite aos xogadores desprazarse, pasar o balón ou lanzar á canastra segundo unhas regras definidas. A simulación desenvolveuse a través de catro versións progresivas, cada unha introducindo un maior nivel de complexidade: dende un axente illado sen oposición, pasando pola incorporación da acción de pase e probabilidades de acerto, até chegar a unha versión avanzada con defensa activa, roles funcionais diferenciados e datos reais extraídos da NBA. Ao longo do adestramento, o axente mostrou unha evolución clara: dende accións impulsivas como lanzamentos inmediatos, ata estratexias máis elaboradas nas versións avanzadas, priorizando a conservación da posesión, a busca de espazos e a selección do xogador máis adecuado para lanzar. Para avaliar esta progresión definíronse métricas específicas como a recompensa media por episodio, a duración das xogadas, o porcentaxe de tiros tempráns e mapas de calor que mostran a distribución espacial dos eventos relevantes. A integración de datos reais da NBA permitiu analizar a capacidade do axente para adaptar as súas decisións a perfís funcionais como bases, alears ou pívots, evidenciando unha comprensión parcial da lóxica táctica do baloncesto. Aínda que o sistema presenta certas limitacións, como o mapeamento de datos reais ao taboleiro ou unha penalización defensiva excesiva, os resultados obtidos indican a viabilidade do aprendizaxe reforzado para simular comportamentos tácticos deportivos. Ademais, este traballo establece unha base sólida para futuras ampliacións, entre as que destacan o adestramento multiaxente con coordinación descentralizada, o aprendizaxe defensivo autónomo ou a simulación de secuencias completas de xogo que inclúan reinicios, faltas e cambios de posesión. Todo iso achega o modelo a unha representación máis funcional e realista do baloncesto.
Dirección
Losada Carril, David Enrique (Titoría)
González López, Manuel Cotitoría
Losada Carril, David Enrique (Titoría)
González López, Manuel Cotitoría
Tribunal
RODRIGUEZ PRESEDO, JESUS MARIA (Presidente/a)
Triñanes Fernández, Joaquín Ángel (Secretario/a)
GALLEGO FONTENLA, VICTOR JOSE (Vogal)
RODRIGUEZ PRESEDO, JESUS MARIA (Presidente/a)
Triñanes Fernández, Joaquín Ángel (Secretario/a)
GALLEGO FONTENLA, VICTOR JOSE (Vogal)
Estudo do desempeño ambiental da produción de amendoeira en Cataluña
Autoría
F.A.M.S.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
F.A.M.S.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
23.06.2025 09:30
23.06.2025 09:30
Resumo
A sustentabilidade ambiental da agricultura constitúe un obxectivo prioritario, especialmente en rexións mediterráneas altamente vulnerables á escaseza hídrica e ao aumento das temperaturas, factores que comprometen a viabilidade dos sistemas agrícolas convencionais. Este estudo tivo como obxectivo caracterizar o perfil ambiental dun sistema convencional de produción de améndoa en Cataluña, con rega por goteo, uso de agro químicos e unha produtividade de 1 t/ha de améndoa en casca. A través da metodoloxía de Análise do Ciclo de Vida (ACV), estimáronse as cargas ambientais asociadas, identificáronse puntos críticos e determináronse os procesos con maior contribución ao impacto, baixo un enfoque da Cuna á Porta e unha unidade funcional de 1 kg de améndoa en casca, empregando o método ReCiPe 2016 Midpoint (H) no software SimaPro. Os resultados para seis categorías de impacto ambiental revelan valores elevados en comparación con outros estudos revisados. No que respecta ao quecemento global (3,03 kg CO2eq/kg), as operacións de campo foron o principal factor, seguidas pola rega e a produción de fertilizantes. No esgotamento do ozono estratosférico, destacaron as emisións de campo asociadas ao uso de fertilizantes nitrogenados. En acidificación terrestre, o impacto estivo máis distribuído, pero volveron destacar as operacións de campo e a produción de pesticidas, sendo esta última tamén relevante na eutrofización mariña. O consumo de auga foi de 6,51 m3/kg, atribuíble case na súa totalidade á rega, que tamén contribuíu á eutrofización de auga doce polos materiais utilizados na súa infraestrutura (plásticos e metais). En conxunto, os resultados evidencian que a baixa eficiencia produtiva e a limitada integración tecnolóxica amplifican os impactos do sistema avaliado. Esta caracterización establece unha liña base técnica no marco do proxecto IReWater, sobre a que se poderán avaliar futuras estratexias orientadas á eficiencia hídrica, redución de impactos e sustentabilidade agronómica.
A sustentabilidade ambiental da agricultura constitúe un obxectivo prioritario, especialmente en rexións mediterráneas altamente vulnerables á escaseza hídrica e ao aumento das temperaturas, factores que comprometen a viabilidade dos sistemas agrícolas convencionais. Este estudo tivo como obxectivo caracterizar o perfil ambiental dun sistema convencional de produción de améndoa en Cataluña, con rega por goteo, uso de agro químicos e unha produtividade de 1 t/ha de améndoa en casca. A través da metodoloxía de Análise do Ciclo de Vida (ACV), estimáronse as cargas ambientais asociadas, identificáronse puntos críticos e determináronse os procesos con maior contribución ao impacto, baixo un enfoque da Cuna á Porta e unha unidade funcional de 1 kg de améndoa en casca, empregando o método ReCiPe 2016 Midpoint (H) no software SimaPro. Os resultados para seis categorías de impacto ambiental revelan valores elevados en comparación con outros estudos revisados. No que respecta ao quecemento global (3,03 kg CO2eq/kg), as operacións de campo foron o principal factor, seguidas pola rega e a produción de fertilizantes. No esgotamento do ozono estratosférico, destacaron as emisións de campo asociadas ao uso de fertilizantes nitrogenados. En acidificación terrestre, o impacto estivo máis distribuído, pero volveron destacar as operacións de campo e a produción de pesticidas, sendo esta última tamén relevante na eutrofización mariña. O consumo de auga foi de 6,51 m3/kg, atribuíble case na súa totalidade á rega, que tamén contribuíu á eutrofización de auga doce polos materiais utilizados na súa infraestrutura (plásticos e metais). En conxunto, os resultados evidencian que a baixa eficiencia produtiva e a limitada integración tecnolóxica amplifican os impactos do sistema avaliado. Esta caracterización establece unha liña base técnica no marco do proxecto IReWater, sobre a que se poderán avaliar futuras estratexias orientadas á eficiencia hídrica, redución de impactos e sustentabilidade agronómica.
Dirección
GONZALEZ GARCIA, SARA (Titoría)
GONZALEZ GARCIA, SARA (Titoría)
Tribunal
Omil Prieto, Francisco (Presidente/a)
RIOS VIQUEIRA, JOSE RAMON (Secretario/a)
BALBOA MENDEZ, SABELA (Vogal)
Omil Prieto, Francisco (Presidente/a)
RIOS VIQUEIRA, JOSE RAMON (Secretario/a)
BALBOA MENDEZ, SABELA (Vogal)
Optimización da Xestión de Recursos Humanos: Asignación, Viabilidade e Análise de Rendemento en Proxecto
Autoría
B.M.V.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
B.M.V.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
Data da defensa
16.07.2025 17:30
16.07.2025 17:30
Resumo
Este Traballo de Fin de Máster ten como obxectivo principal deseñar e implementar un sistema para a asignación eficiente de recursos humanos a proxectos empresariais, baseándose en técnicas avanzadas de análise de datos e aprendizaxe automático. O sistema aborda un problema real de planificación en entornos dinámicos, integrando múltiples variables como habilidades do persoal, carga de traballo, tempos de ejecución, e experiencia previa, para realizar recomendacións personalizadas de asignación de tarefas. Pártese de datos extraídos desde Jira, plataforma de xestión de proxectos, aplicando técnicas de limpeza, anonimización e enriquecemento semántico. O modelo de predición estructúrase en varios módulos funcionais: estimación de tempos, clasificación de habilidades, xeración de perfís técnicos de empregados e predición de candidatos óptimos. A arquitectura do sistema apoiase nunha base de datos relacional PostgreSQL e orquéstase mediante scripts automatizados despregados con Docker, con posibilidade de execución manual ou periódica. Os resultados xerados preséntanse nun ficheiro Excel con follas estructuradas para facilitar o análise por parte de xestores, incluindo filtros por tarefas, empregados e proxectos. A avaliación do sistema realizouse en colaboración cun xestor de proxectos, validando a utilidade das recomendacións nun entorno real. Nas conclusións recoñécense as limitacións do sistema, como a ausencia de variables subxectivas (motivacións, preferencias) e a necesidade de mellorar a granularidade na asignación da experiencia por habilidade. Finalmente, propoñense liñas de mellora futura, como a integración dun calendario laboral, o uso de dashboards interactivos (Power BI), a expansión do conxunto de datos pre-etiquetados, e a adopción de ferramentas avanzadas de orquestación como Apache Airflow. Este proxecto representa unha solución modular, escalable e baseada en datos para optimizar a xestión do talento humano en organizacións, cun enfoque práctico e orientado a toma de decisións estratéxicas.
Este Traballo de Fin de Máster ten como obxectivo principal deseñar e implementar un sistema para a asignación eficiente de recursos humanos a proxectos empresariais, baseándose en técnicas avanzadas de análise de datos e aprendizaxe automático. O sistema aborda un problema real de planificación en entornos dinámicos, integrando múltiples variables como habilidades do persoal, carga de traballo, tempos de ejecución, e experiencia previa, para realizar recomendacións personalizadas de asignación de tarefas. Pártese de datos extraídos desde Jira, plataforma de xestión de proxectos, aplicando técnicas de limpeza, anonimización e enriquecemento semántico. O modelo de predición estructúrase en varios módulos funcionais: estimación de tempos, clasificación de habilidades, xeración de perfís técnicos de empregados e predición de candidatos óptimos. A arquitectura do sistema apoiase nunha base de datos relacional PostgreSQL e orquéstase mediante scripts automatizados despregados con Docker, con posibilidade de execución manual ou periódica. Os resultados xerados preséntanse nun ficheiro Excel con follas estructuradas para facilitar o análise por parte de xestores, incluindo filtros por tarefas, empregados e proxectos. A avaliación do sistema realizouse en colaboración cun xestor de proxectos, validando a utilidade das recomendacións nun entorno real. Nas conclusións recoñécense as limitacións do sistema, como a ausencia de variables subxectivas (motivacións, preferencias) e a necesidade de mellorar a granularidade na asignación da experiencia por habilidade. Finalmente, propoñense liñas de mellora futura, como a integración dun calendario laboral, o uso de dashboards interactivos (Power BI), a expansión do conxunto de datos pre-etiquetados, e a adopción de ferramentas avanzadas de orquestación como Apache Airflow. Este proxecto representa unha solución modular, escalable e baseada en datos para optimizar a xestión do talento humano en organizacións, cun enfoque práctico e orientado a toma de decisións estratéxicas.
Dirección
Sánchez Vila, Eduardo Manuel (Titoría)
Ramos Macías, Óscar Cotitoría
Sánchez Vila, Eduardo Manuel (Titoría)
Ramos Macías, Óscar Cotitoría
Tribunal
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Presidente/a)
IGLESIAS RODRIGUEZ, ROBERTO (Secretario/a)
RIOS VIQUEIRA, JOSE RAMON (Vogal)
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Presidente/a)
IGLESIAS RODRIGUEZ, ROBERTO (Secretario/a)
RIOS VIQUEIRA, JOSE RAMON (Vogal)
Detección de Deepfakes: Estudo comparativo dunha base de datos orixinal contra referencias do estado do arte.
Autoría
A.M.O.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
A.M.O.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
Data da defensa
20.02.2025 10:00
20.02.2025 10:00
Resumo
O estudo realizado na presente memoria atopa a súa motivación no desenvolvemento dun sistema basado en IA capaz de detectar vídeos xerados por IA. Os modelos de IA xerativa son cada vez máis potentes e accesibles, por isto mesmo poden supor unha ameaza cara a poboación xeral, debido a que estos vídeos teñen a capacidade de enganar a individuos e propagar desinformación. O obxectivo deste estudio é desplegar unha primeira aproximación para combatir estas ameazas detectando se un vídeo é xerado por IA ou real. Comprobaremos a eficacia do noso modelo en distintos escenarios e extraremos conclusións para mellorar o noso traballo futuro.
O estudo realizado na presente memoria atopa a súa motivación no desenvolvemento dun sistema basado en IA capaz de detectar vídeos xerados por IA. Os modelos de IA xerativa son cada vez máis potentes e accesibles, por isto mesmo poden supor unha ameaza cara a poboación xeral, debido a que estos vídeos teñen a capacidade de enganar a individuos e propagar desinformación. O obxectivo deste estudio é desplegar unha primeira aproximación para combatir estas ameazas detectando se un vídeo é xerado por IA ou real. Comprobaremos a eficacia do noso modelo en distintos escenarios e extraremos conclusións para mellorar o noso traballo futuro.
Dirección
TABOADA IGLESIAS, MARÍA JESÚS (Titoría)
Segura Muros, José Ángel Cotitoría
Román Sarmiento, Raquel Cotitoría
TABOADA IGLESIAS, MARÍA JESÚS (Titoría)
Segura Muros, José Ángel Cotitoría
Román Sarmiento, Raquel Cotitoría
Tribunal
GARCIA TAHOCES, PABLO (Presidente/a)
IGLESIAS RODRIGUEZ, ROBERTO (Secretario/a)
CELARD PEREZ, PEDRO (Vogal)
GARCIA TAHOCES, PABLO (Presidente/a)
IGLESIAS RODRIGUEZ, ROBERTO (Secretario/a)
CELARD PEREZ, PEDRO (Vogal)
Análise e posta en marcha dunha planta piloto mediante tecnoloxías híbridas para a revalorización de efluentes ricos en nitróxeno para a producción de amoníaco gas
Autoría
M.M.S.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
M.M.S.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
08.09.2025 17:00
08.09.2025 17:00
Resumo
Neste traballo explórase a evolución das plantas de tratamento de augas residuais cara a modelos circulares centrados na recuperación de recursos, cun enfoque na valorización do nitróxeno amoniacal. Achégase unha planta piloto para a recuperación de amoníaco gas mediante cunha tecnoloxía híbrida de contactores de membrana e adsorción por cambio de presión (PSA). Detállanse as fases de estabilización, optimización do contactor de membrana (e optimización do PSA (presións e tempos de ciclo). Validouse o uso de electrodos selectivos de ións para mostras de pH alto. O estudo confirma a viabilidade técnica desta tecnoloxía híbrida para a recuperación de amoníaco a partir de matrices de residuos complexas, identificando parámetros clave e desafíos para a súa ampliación.
Neste traballo explórase a evolución das plantas de tratamento de augas residuais cara a modelos circulares centrados na recuperación de recursos, cun enfoque na valorización do nitróxeno amoniacal. Achégase unha planta piloto para a recuperación de amoníaco gas mediante cunha tecnoloxía híbrida de contactores de membrana e adsorción por cambio de presión (PSA). Detállanse as fases de estabilización, optimización do contactor de membrana (e optimización do PSA (presións e tempos de ciclo). Validouse o uso de electrodos selectivos de ións para mostras de pH alto. O estudo confirma a viabilidade técnica desta tecnoloxía híbrida para a recuperación de amoníaco a partir de matrices de residuos complexas, identificando parámetros clave e desafíos para a súa ampliación.
Dirección
MOSQUERA CORRAL, ANUSKA (Titoría)
Santos Taboada, Antón Cotitoría
MOSQUERA CORRAL, ANUSKA (Titoría)
Santos Taboada, Antón Cotitoría
Tribunal
BARCIELA ALONSO, Ma CARMEN (Presidente/a)
ALDREY VAZQUEZ, JOSE ANTONIO (Secretario/a)
López Romalde, Jesús Ángel (Vogal)
BARCIELA ALONSO, Ma CARMEN (Presidente/a)
ALDREY VAZQUEZ, JOSE ANTONIO (Secretario/a)
López Romalde, Jesús Ángel (Vogal)
Desenvolvemento dunha ferramenta baseada en visión por computador para a detección automática de tiros en baloncesto e a análise da posición na pista.
Autoría
A.M.R.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
A.M.R.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
Data da defensa
17.07.2025 09:30
17.07.2025 09:30
Resumo
Este traballo presenta un sistema modular de visión por computador para a detección automática de tiros en baloncesto e a análise da posición en pista a partir de gravacións cunha soa cámara. Co obxectivo de democratizar o acceso á analítica deportiva e reducir a dependencia da anotación manual, a ferramenta integra técnicas de vangarda en detección de obxectos (YOLO e RT-DETR), seguimento (ByteTrack) e mapeo de pista baseado en homografía para posicionar aos xogadores. Detecta intentos de tiro, clasifica os resultados (encestado/fallado), asigna a posesión e xera tanto vídeos anotados como conxuntos de datos estruturados. Avaliado con vídeos reais de partidos amateurs, o sistema demostra un rendemento robusto en métricas espaciais, temporais e de clasificación. Estes resultados subliñan o seu potencial como unha solución práctica e accesible para a análise automatizada de partidos de baloncesto.
Este traballo presenta un sistema modular de visión por computador para a detección automática de tiros en baloncesto e a análise da posición en pista a partir de gravacións cunha soa cámara. Co obxectivo de democratizar o acceso á analítica deportiva e reducir a dependencia da anotación manual, a ferramenta integra técnicas de vangarda en detección de obxectos (YOLO e RT-DETR), seguimento (ByteTrack) e mapeo de pista baseado en homografía para posicionar aos xogadores. Detecta intentos de tiro, clasifica os resultados (encestado/fallado), asigna a posesión e xera tanto vídeos anotados como conxuntos de datos estruturados. Avaliado con vídeos reais de partidos amateurs, o sistema demostra un rendemento robusto en métricas espaciais, temporais e de clasificación. Estes resultados subliñan o seu potencial como unha solución práctica e accesible para a análise automatizada de partidos de baloncesto.
Dirección
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Titoría)
MALLO ANTELO, JAIME Cotitoría
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Titoría)
MALLO ANTELO, JAIME Cotitoría
Tribunal
Taboada González, José Ángel (Presidente/a)
MERA PEREZ, DAVID (Secretario/a)
CONDORI FERNANDEZ, OLINDA NELLY (Vogal)
Taboada González, José Ángel (Presidente/a)
MERA PEREZ, DAVID (Secretario/a)
CONDORI FERNANDEZ, OLINDA NELLY (Vogal)
Modelos de voz do estado da arte para o galego empregando un corpus TTS de tamaño medio
Autoría
A.M.S.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
A.M.S.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
Data da defensa
17.07.2025 10:00
17.07.2025 10:00
Resumo
A síntese de texto a voz (TTS) desempeña un papel crucial na interacción persoa-ordenador e segue sendo un tema de investigación candente nas comunidades de tecnoloxía da fala e aprendizaxe automática. Cos avances nas técnicas de aprendizaxe profunda e o aumento da potencia informática, os sistemas TTS baseados en redes neuronais profundas xurdiron como unha potente alternativa aos métodos tradicionais. Recentemente, os modelos TTS de aprendizaxe profunda de extremo a extremo produciron impresionantes resultados de son natural e alta calidade. Con todo, estender estes modelos a múltiples idiomas e falantes é un reto, especialmente para idiomas de recursos baixos a medios como o galego. No noso estudo, utilizamos un conxunto de datos aberto de TTS galego de pequeno a mediano tamaño para adestrar diferentes modelos de voz en galego. Tamén aplicamos a xeración de datos sintéticos para abordar as deficiencias identificadas no conxunto de datos orixinal. Exploramos arquitecturas de última xeración, incluíndo o adestramento desde cero e técnicas de aprendizaxe por transferencia. Os modelos resultantes valídanse e compáranse mediante avaliacións subxectivas e automáticas.
A síntese de texto a voz (TTS) desempeña un papel crucial na interacción persoa-ordenador e segue sendo un tema de investigación candente nas comunidades de tecnoloxía da fala e aprendizaxe automática. Cos avances nas técnicas de aprendizaxe profunda e o aumento da potencia informática, os sistemas TTS baseados en redes neuronais profundas xurdiron como unha potente alternativa aos métodos tradicionais. Recentemente, os modelos TTS de aprendizaxe profunda de extremo a extremo produciron impresionantes resultados de son natural e alta calidade. Con todo, estender estes modelos a múltiples idiomas e falantes é un reto, especialmente para idiomas de recursos baixos a medios como o galego. No noso estudo, utilizamos un conxunto de datos aberto de TTS galego de pequeno a mediano tamaño para adestrar diferentes modelos de voz en galego. Tamén aplicamos a xeración de datos sintéticos para abordar as deficiencias identificadas no conxunto de datos orixinal. Exploramos arquitecturas de última xeración, incluíndo o adestramento desde cero e técnicas de aprendizaxe por transferencia. Os modelos resultantes valídanse e compáranse mediante avaliacións subxectivas e automáticas.
Dirección
BUGARIN DIZ, ALBERTO JOSE (Titoría)
MAGARIÑOS IGLESIAS, MARIA DEL CARMEN Cotitoría
BUGARIN DIZ, ALBERTO JOSE (Titoría)
MAGARIÑOS IGLESIAS, MARIA DEL CARMEN Cotitoría
Tribunal
Taboada González, José Ángel (Presidente/a)
MERA PEREZ, DAVID (Secretario/a)
CONDORI FERNANDEZ, OLINDA NELLY (Vogal)
Taboada González, José Ángel (Presidente/a)
MERA PEREZ, DAVID (Secretario/a)
CONDORI FERNANDEZ, OLINDA NELLY (Vogal)
Obtención de oleoxeles de aceite de oliva empregando quitosano de diferente peso molecular
Autoría
A.M.L.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
A.M.L.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
Data da defensa
25.06.2025 11:30
25.06.2025 11:30
Resumo
As restricións gobernamentais sobre as graxas trans e saturadas artificiais, xunto cun cambio na concepción na poboación sobre una dieta saudable e equilibrada obriga a industria alimentaria a buscar substitutos a estes ingredientes tradicionais. Neste contexto, xorden os oleoxeles. Estes consisten en aceite vexetal ou animal estruturado grazas a acción dun xelificante, que o retén nunha matriz molecular, provocando que adquira un comportamento de xel, sendo similares as graxas en termos de textura e sensación na boca, pero cun perfil nutricional mellorado. No presente TFM estudarase a influenza do quitosano de alto e baixo peso molecular en oleoxeles de aceite de oliva elaborados empregando o método indirecto. Para isto realizaranse dous deseños experimentais independentes por tipo de quitosano atendendo a concentración de xelificante no oleoxel final e a relación oil in water. Ademais, estudouse a influencia do uso de diferentes aldehídos que producen xunto co quitosano unha reacción de Schiff que axuda a conformar unha mellor matriz molecular a cal provoca unha mellora nas propiedades fisicoquímicas dos oleoxeles. Os principais resultados correspóndense cos estudios de microscopía da emulsión precursora e os parámetros característicos dos oleoxeles: color, textura y retención de aceite, así como seu estudo reolóxico. Estes serán analizados mediante a metodoloxía de Superficie de Resposta. Como principais resultados obtívose que o emprego de 4-hidroxibenzaldehído confire a os oleoxeles mellores capacidades de retención de aceite, así como acorta o proceso de secado das emulsións precursoras. Por outro lado, tanto o quitosano de baixo peso molecular como o de alto compórtanse de xeito moi diferente, o que provoca a obtención de oleoxeles con diferentes propiedades fisicoquímicas que poderán ser empregados na industria alimentaria para diversos fins.
As restricións gobernamentais sobre as graxas trans e saturadas artificiais, xunto cun cambio na concepción na poboación sobre una dieta saudable e equilibrada obriga a industria alimentaria a buscar substitutos a estes ingredientes tradicionais. Neste contexto, xorden os oleoxeles. Estes consisten en aceite vexetal ou animal estruturado grazas a acción dun xelificante, que o retén nunha matriz molecular, provocando que adquira un comportamento de xel, sendo similares as graxas en termos de textura e sensación na boca, pero cun perfil nutricional mellorado. No presente TFM estudarase a influenza do quitosano de alto e baixo peso molecular en oleoxeles de aceite de oliva elaborados empregando o método indirecto. Para isto realizaranse dous deseños experimentais independentes por tipo de quitosano atendendo a concentración de xelificante no oleoxel final e a relación oil in water. Ademais, estudouse a influencia do uso de diferentes aldehídos que producen xunto co quitosano unha reacción de Schiff que axuda a conformar unha mellor matriz molecular a cal provoca unha mellora nas propiedades fisicoquímicas dos oleoxeles. Os principais resultados correspóndense cos estudios de microscopía da emulsión precursora e os parámetros característicos dos oleoxeles: color, textura y retención de aceite, así como seu estudo reolóxico. Estes serán analizados mediante a metodoloxía de Superficie de Resposta. Como principais resultados obtívose que o emprego de 4-hidroxibenzaldehído confire a os oleoxeles mellores capacidades de retención de aceite, así como acorta o proceso de secado das emulsións precursoras. Por outro lado, tanto o quitosano de baixo peso molecular como o de alto compórtanse de xeito moi diferente, o que provoca a obtención de oleoxeles con diferentes propiedades fisicoquímicas que poderán ser empregados na industria alimentaria para diversos fins.
Dirección
SINEIRO TORRES, JORGE (Titoría)
FRANCO RUIZ, DANIEL JOSE Cotitoría
SINEIRO TORRES, JORGE (Titoría)
FRANCO RUIZ, DANIEL JOSE Cotitoría
Tribunal
MENDEZ PAMPIN, RAMON (Presidente/a)
GOMEZ PEDREIRA, MARIA DOLORES (Secretario/a)
ROCA BORDELLO, ENRIQUE (Vogal)
MENDEZ PAMPIN, RAMON (Presidente/a)
GOMEZ PEDREIRA, MARIA DOLORES (Secretario/a)
ROCA BORDELLO, ENRIQUE (Vogal)
Detección de anomalías mediante modelos de autocodificadores en contornos industriais
Autoría
F.M.S.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
F.M.S.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
Data da defensa
17.07.2025 10:30
17.07.2025 10:30
Resumo
O aumento da conectividade e a automatización nos contornos da Industria 4.0 introduciu novos retos para garantir a fiabilidade e a seguridade operativas. A detección de anomalías desempeña un papel crucial na identificación de fallos e ciberataques que poderían comprometer os sistemas de produción. Este traballo investiga o uso de modelos baseados en autocodificadores para a detección non supervisada de anomalías tanto no tráfico de rede como nos datos de sensores, recollidos dun sistema de produción de cócteles simulado. Empregase un autocodificador totalmente conectado para detectar desviacións nos fluxos de rede Modbus, mentres que se utiliza un autocodificador LSTM secuencia a secuencia para modelar patróns temporais en fluxos de sensores multivariantes. Ambos modelos adéstranse con datos normais e avalíanse en escenarios de ataque realistas, como a manipulación de rexistros Modbus e a denegación de servizo SYN Flood. Os resultados experimentais demostran que os autocodificadores poden detectar eficazmente anomalías en contornos industriais, e que os modelos baseados en LSTM ofrecen un mellor rendemento en contornos con comportamento cíclico.
O aumento da conectividade e a automatización nos contornos da Industria 4.0 introduciu novos retos para garantir a fiabilidade e a seguridade operativas. A detección de anomalías desempeña un papel crucial na identificación de fallos e ciberataques que poderían comprometer os sistemas de produción. Este traballo investiga o uso de modelos baseados en autocodificadores para a detección non supervisada de anomalías tanto no tráfico de rede como nos datos de sensores, recollidos dun sistema de produción de cócteles simulado. Empregase un autocodificador totalmente conectado para detectar desviacións nos fluxos de rede Modbus, mentres que se utiliza un autocodificador LSTM secuencia a secuencia para modelar patróns temporais en fluxos de sensores multivariantes. Ambos modelos adéstranse con datos normais e avalíanse en escenarios de ataque realistas, como a manipulación de rexistros Modbus e a denegación de servizo SYN Flood. Os resultados experimentais demostran que os autocodificadores poden detectar eficazmente anomalías en contornos industriais, e que os modelos baseados en LSTM ofrecen un mellor rendemento en contornos con comportamento cíclico.
Dirección
CARIÑENA AMIGO, MARIA PURIFICACION (Titoría)
Pérez Vilarelle, Laura Cotitoría
CARIÑENA AMIGO, MARIA PURIFICACION (Titoría)
Pérez Vilarelle, Laura Cotitoría
Tribunal
Taboada González, José Ángel (Presidente/a)
MERA PEREZ, DAVID (Secretario/a)
CONDORI FERNANDEZ, OLINDA NELLY (Vogal)
Taboada González, José Ángel (Presidente/a)
MERA PEREZ, DAVID (Secretario/a)
CONDORI FERNANDEZ, OLINDA NELLY (Vogal)
Desenvolvemento dun Axente Conversacional Baseado en Grandes Modelos de Linguaxe (LLMs) para Consultas SQL
Autoría
V.I.D.L.M.O.P.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
V.I.D.L.M.O.P.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
Data da defensa
20.02.2025 10:30
20.02.2025 10:30
Resumo
A crecente dependencia da toma de decisións baseada en datos nas organizacións modernas aumentou a demanda de solucións de consulta de bases de datos intuitivas e accesibles. Porén, as interaccións tradicionais baseadas en SQL seguen sendo unha barreira para os usuarios non técnicos, limitando a súa capacidade para obter información valiosa a partir de datos estruturados. Esta tese presenta o desenvolvemento dun Axente Conversacional para SQL, un sistema intelixente que emprega Modelos de Linguaxe de Gran Escala (LLMs) para permitir a interacción en linguaxe natural con bases de datos relacionais. O enfoque proposto emprega AutoGen, un marco de axentes baseados en LLM, para construír un sistema multi-axente que interpreta, valida e executa consultas SQL de maneira autónoma segundo a entrada do usuario. As principais innovacións inclúen un Axente Planificador, que supervisa a execución de consultas; e un Axente de Información da Base de Datos, que mellora a comprensión do esquema. O sistema foi avaliado en comparación co SQL Agent de LangChain empregando un subconxunto do benchmark Spider, demostrando unha mellora do 57% na precisión da execución. Ademais, introduce mecanismos para xestionar a ambigüidade, corrixir erros dos usuarios e refinar iterativamente as consultas para garantir a súa precisión. Os resultados destacan o potencial dos axentes baseados en LLMs para democratizar o acceso aos datos, facilitando a consulta estruturada para usuarios sen coñecementos de SQL.
A crecente dependencia da toma de decisións baseada en datos nas organizacións modernas aumentou a demanda de solucións de consulta de bases de datos intuitivas e accesibles. Porén, as interaccións tradicionais baseadas en SQL seguen sendo unha barreira para os usuarios non técnicos, limitando a súa capacidade para obter información valiosa a partir de datos estruturados. Esta tese presenta o desenvolvemento dun Axente Conversacional para SQL, un sistema intelixente que emprega Modelos de Linguaxe de Gran Escala (LLMs) para permitir a interacción en linguaxe natural con bases de datos relacionais. O enfoque proposto emprega AutoGen, un marco de axentes baseados en LLM, para construír un sistema multi-axente que interpreta, valida e executa consultas SQL de maneira autónoma segundo a entrada do usuario. As principais innovacións inclúen un Axente Planificador, que supervisa a execución de consultas; e un Axente de Información da Base de Datos, que mellora a comprensión do esquema. O sistema foi avaliado en comparación co SQL Agent de LangChain empregando un subconxunto do benchmark Spider, demostrando unha mellora do 57% na precisión da execución. Ademais, introduce mecanismos para xestionar a ambigüidade, corrixir erros dos usuarios e refinar iterativamente as consultas para garantir a súa precisión. Os resultados destacan o potencial dos axentes baseados en LLMs para democratizar o acceso aos datos, facilitando a consulta estruturada para usuarios sen coñecementos de SQL.
Dirección
FERNANDEZ PICHEL, MARCOS (Titoría)
RAMA MANEIRO, EFREN Cotitoría
FERNANDEZ PICHEL, MARCOS (Titoría)
RAMA MANEIRO, EFREN Cotitoría
Tribunal
GARCIA TAHOCES, PABLO (Presidente/a)
IGLESIAS RODRIGUEZ, ROBERTO (Secretario/a)
CELARD PEREZ, PEDRO (Vogal)
GARCIA TAHOCES, PABLO (Presidente/a)
IGLESIAS RODRIGUEZ, ROBERTO (Secretario/a)
CELARD PEREZ, PEDRO (Vogal)
Validación de heurísticas de deseño e escalado integrando externalidades ambientais
Autoría
A.P.C.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
A.P.C.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
Data da defensa
19.02.2025 10:45
19.02.2025 10:45
Resumo
As avaliacións temperás resultan de interese na validación da fiabilidade actual de heurísticas de deseño en enxeñería química ao anticipar a viabilidade técnica, económica e ambiental dun proxecto cunha perspectiva holística. O seu desenvolvemento depende do estado de madurez dunha tecnoloxía, polo que o presente documento aborda a súa aplicación a dous casos de estudo representativos. Inicialmente, proponse a comprobación da idoneidade do factor típico entre a relación de refluxo e o seu valor mínimo nunha columna de destilación cunha dobre análise nun sistema azeotrópico a gran escala nunha unidade de pratos, e de contacto por recheo nunha produción típica do sector de química fina. Nunha segunda avaliación, revísanse os métodos de escalado máis adecuados para unha hipotética fábrica industrial de polihidroxialcanoatos con cultivos microbianos mixtos e un substrato orgánico residual partindo de rexistros experimentais piloto. Os resultados obtidos na tecnoloxía madura demostraron un favorecemento a un punto de equilibrio entre a eficiencia de separación e custos operativos en relacións de refluxo máis baixas, abordando un maior investimento inicial para primar unha redución de emisións e gastos de proceso. En canto á casuística do sistema emerxente, as heurísticas de ampliación de enxeñería de procesos resultaron óptimas en termos de aplicabilidade e incerteza, mentres que a análise económica e de pegada de carbono sinalaron a conversión de acidificación, extracción do produto intracelular e o custo de adquisición de materias primas como as principais limitacións para a súa introdución no mercado.
As avaliacións temperás resultan de interese na validación da fiabilidade actual de heurísticas de deseño en enxeñería química ao anticipar a viabilidade técnica, económica e ambiental dun proxecto cunha perspectiva holística. O seu desenvolvemento depende do estado de madurez dunha tecnoloxía, polo que o presente documento aborda a súa aplicación a dous casos de estudo representativos. Inicialmente, proponse a comprobación da idoneidade do factor típico entre a relación de refluxo e o seu valor mínimo nunha columna de destilación cunha dobre análise nun sistema azeotrópico a gran escala nunha unidade de pratos, e de contacto por recheo nunha produción típica do sector de química fina. Nunha segunda avaliación, revísanse os métodos de escalado máis adecuados para unha hipotética fábrica industrial de polihidroxialcanoatos con cultivos microbianos mixtos e un substrato orgánico residual partindo de rexistros experimentais piloto. Os resultados obtidos na tecnoloxía madura demostraron un favorecemento a un punto de equilibrio entre a eficiencia de separación e custos operativos en relacións de refluxo máis baixas, abordando un maior investimento inicial para primar unha redución de emisións e gastos de proceso. En canto á casuística do sistema emerxente, as heurísticas de ampliación de enxeñería de procesos resultaron óptimas en termos de aplicabilidade e incerteza, mentres que a análise económica e de pegada de carbono sinalaron a conversión de acidificación, extracción do produto intracelular e o custo de adquisición de materias primas como as principais limitacións para a súa introdución no mercado.
Dirección
HOSPIDO QUINTANA, ALMUDENA (Titoría)
MAURICIO IGLESIAS, MIGUEL Cotitoría
HOSPIDO QUINTANA, ALMUDENA (Titoría)
MAURICIO IGLESIAS, MIGUEL Cotitoría
Tribunal
González Álvarez, Julia (Presidente/a)
FRANCO RUIZ, DANIEL JOSE (Secretario/a)
GONZALEZ GARCIA, SARA (Vogal)
González Álvarez, Julia (Presidente/a)
FRANCO RUIZ, DANIEL JOSE (Secretario/a)
GONZALEZ GARCIA, SARA (Vogal)
Análise tecno-económica e ambiental da recuperación de celulosa en estacións depuradoras de augas residuais urbanas (EDAR)
Autoría
M.P.F.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
M.P.F.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
Data da defensa
09.09.2025 17:00
09.09.2025 17:00
Resumo
A xestión sostible dos recursos hídricos e o tratamento das augas residuais son piares fundamentais na transición cara a unha economía circular. Tradicionalmente, as estacións depuradoras de augas residuais (EDARs) operaron baixo un modelo lineal centrado unicamente no saneamento. Non obstante, o sector está a evolucionar cara ao concepto de ecofactorías, onde se promove a recuperación de recursos como enerxía, nutrientes e materiais valorizables, reducindo así os impactos ambientais. Neste contexto, este traballo ten como obxectivo simular diferentes escenarios de EDARs e analizar o impacto da implementación da tecnoloxía de filtros de leito rotatorio (RBF). Avaliaranse parámetros operativos clave, como o consumo de enerxía para aireación e a produción de lodos, complementando o estudo cunha análise ambiental e económica. Ademais, valorarase o potencial da recuperación de celulosa como estratexia para reducir o uso de materiais fósiles, minimizar os impactos ambientais e fomentar unha xestión máis eficiente e sostible das EDARs.
A xestión sostible dos recursos hídricos e o tratamento das augas residuais son piares fundamentais na transición cara a unha economía circular. Tradicionalmente, as estacións depuradoras de augas residuais (EDARs) operaron baixo un modelo lineal centrado unicamente no saneamento. Non obstante, o sector está a evolucionar cara ao concepto de ecofactorías, onde se promove a recuperación de recursos como enerxía, nutrientes e materiais valorizables, reducindo así os impactos ambientais. Neste contexto, este traballo ten como obxectivo simular diferentes escenarios de EDARs e analizar o impacto da implementación da tecnoloxía de filtros de leito rotatorio (RBF). Avaliaranse parámetros operativos clave, como o consumo de enerxía para aireación e a produción de lodos, complementando o estudo cunha análise ambiental e económica. Ademais, valorarase o potencial da recuperación de celulosa como estratexia para reducir o uso de materiais fósiles, minimizar os impactos ambientais e fomentar unha xestión máis eficiente e sostible das EDARs.
Dirección
GONZALEZ GARCIA, SARA (Titoría)
Ferreiro Crespo, Iago Cotitoría
GONZALEZ GARCIA, SARA (Titoría)
Ferreiro Crespo, Iago Cotitoría
Tribunal
ROCA BORDELLO, ENRIQUE (Presidente/a)
Montes Piñeiro, Carlos (Secretario/a)
HOSPIDO QUINTANA, ALMUDENA (Vogal)
ROCA BORDELLO, ENRIQUE (Presidente/a)
Montes Piñeiro, Carlos (Secretario/a)
HOSPIDO QUINTANA, ALMUDENA (Vogal)
Revisión e Identificación de Boas Prácticas en Modelos Semánticos de Power BI
Autoría
C.P.I.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
C.P.I.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
Data da defensa
09.09.2025 19:30
09.09.2025 19:30
Resumo
Power BI consolidouse como unha das ferramentas máis potentes e versátiles para a análise e visualización de datos en entornos empresariais. Porén, esta popularidade tamén amosou unha problemática importante: a ausencia dun marco sistemático e automatizable que permita detectar e aplicar boas prácticas no desenvolvemento de modelos semánticos. A pesar de que moitas destas boas prácticas son recoñecidas pola comunidade técnica, acostuman estar dispersas e sen unha organización clara. Este traballo propón un sistema de validación baseado integramente en código DAX, que emprega vistas internas do motor de Analysis Services (DMV) para detectar automaticamente desviacións estructurais e de rendemento nos modelos. Deseñáronse 29 boas prácticas, divididas entre aspectos estructuraris e aspectos técnicos. Para validar o enfoque, construíuse un modelo experimental con erros intencionados sobre o conxunto de datos de proba, aplicando os scripts deselvolvidos para detectar e corrixir os incumprimentos. Os resultados mostran que certas malas prácticas impactan negativamente no rendemento, chegando a mellorar ata un 38 por cento tras a súa corrección. Aínda que non todas as melloras tiveron un impacto medible no entorno controlado, evidenciouse que unha configuración incorrecta pode afectar mesmo en modelos pequenos, reforzando a necesidade dun enfoque preventivo. Tamén se definiu unha metodoloxía de avaliación cuantitativa replicable baseadano uso de visualizacións existentes e o Performance Analyzer de Power BI, permitindo medir obxectivamente o impacto das melloras. En conxunto, a solución proposta permite automatizar a validación de estándares, serve como ferramenta formativa e promove unha cultura de mellora continua no desenvolvemento de informes en Power BI.
Power BI consolidouse como unha das ferramentas máis potentes e versátiles para a análise e visualización de datos en entornos empresariais. Porén, esta popularidade tamén amosou unha problemática importante: a ausencia dun marco sistemático e automatizable que permita detectar e aplicar boas prácticas no desenvolvemento de modelos semánticos. A pesar de que moitas destas boas prácticas son recoñecidas pola comunidade técnica, acostuman estar dispersas e sen unha organización clara. Este traballo propón un sistema de validación baseado integramente en código DAX, que emprega vistas internas do motor de Analysis Services (DMV) para detectar automaticamente desviacións estructurais e de rendemento nos modelos. Deseñáronse 29 boas prácticas, divididas entre aspectos estructuraris e aspectos técnicos. Para validar o enfoque, construíuse un modelo experimental con erros intencionados sobre o conxunto de datos de proba, aplicando os scripts deselvolvidos para detectar e corrixir os incumprimentos. Os resultados mostran que certas malas prácticas impactan negativamente no rendemento, chegando a mellorar ata un 38 por cento tras a súa corrección. Aínda que non todas as melloras tiveron un impacto medible no entorno controlado, evidenciouse que unha configuración incorrecta pode afectar mesmo en modelos pequenos, reforzando a necesidade dun enfoque preventivo. Tamén se definiu unha metodoloxía de avaliación cuantitativa replicable baseadano uso de visualizacións existentes e o Performance Analyzer de Power BI, permitindo medir obxectivamente o impacto das melloras. En conxunto, a solución proposta permite automatizar a validación de estándares, serve como ferramenta formativa e promove unha cultura de mellora continua no desenvolvemento de informes en Power BI.
Dirección
Triñanes Fernández, Joaquín Ángel (Titoría)
Jácome Rodríguez, Cristina Cotitoría
Triñanes Fernández, Joaquín Ángel (Titoría)
Jácome Rodríguez, Cristina Cotitoría
Tribunal
GARCIA POLO, FRANCISCO JAVIER (Presidente/a)
FERNANDEZ PICHEL, MARCOS (Secretario/a)
López Martínez, Paula (Vogal)
GARCIA POLO, FRANCISCO JAVIER (Presidente/a)
FERNANDEZ PICHEL, MARCOS (Secretario/a)
López Martínez, Paula (Vogal)
Segmentación de hemorraxias intracraneais asistida por aprendizaxe profunda en CT cerebrais: nnU-Net, MedNeXt e arquitecturas en conxunto
Autoría
M.P.F.
Máster Universitario en Visión por Computador
M.P.F.
Máster Universitario en Visión por Computador
Data da defensa
03.02.2025 12:30
03.02.2025 12:30
Resumo
Este estudo comparou diferentes modelos de aprendizaxe profunda para a segmentación de hemorraxias intracraneais (ICH) en tomografías computarizadas, incluíndo nnU-Net 2D, nnU-Net 3D e MedNeXt, así como un modelo en conxunto que combina nnU-Net 2D e 3D. Os modelos foron adestrados con 200 imaxes utilizando validación cruzada de 5 folds durante 1.000 épocas e probados en datos non vistos. MedNeXt acadou o mellor rendemento cunha puntuación Dice de 0,6433+/-0,2417, seguido polo modelo conxunto 2D-3D nnU-Net con 0,6405+/-0,2256. Os modelos nnU-Net 2D e 3D obtiveron puntuacións de 0,6348+/-0,2179 e 0,6331+/-0,2636, respectivamente. O rendemento superior de MedNeXt destaca o beneficio de incorporar transformadores para capturar dependencias a longo alcance e contexto global, aínda que a costa de tempos de adestramento máis longos debido á súa maior complexidade. O modelo conxunto demostrou que combinar arquitecturas U-Net 2D e 3D pode mellorar a precisión da segmentación sen aumentar a complexidade do modelo. A pesar das vantaxes potenciais de nnU-Net 3D, os modelos nnU-Net 2D e 3D mostraron rendementos semellantes, o que indica que calquera das configuracións pode ser efectiva dependendo do caso de uso. Estes achados indican que o rendemento superior de MedNeXt na segmentación de ICH (puntuación Dice 0,6433) convérteo na opción preferida para a implementación clínica, mentres que o enfoque conxunto ofrece unha alternativa robusta que acada resultados comparables (puntuación Dice 0,6405) sen requirir modificacións arquitectónicas, proporcionando flexibilidade para diferentes escenarios de implementación clínica.
Este estudo comparou diferentes modelos de aprendizaxe profunda para a segmentación de hemorraxias intracraneais (ICH) en tomografías computarizadas, incluíndo nnU-Net 2D, nnU-Net 3D e MedNeXt, así como un modelo en conxunto que combina nnU-Net 2D e 3D. Os modelos foron adestrados con 200 imaxes utilizando validación cruzada de 5 folds durante 1.000 épocas e probados en datos non vistos. MedNeXt acadou o mellor rendemento cunha puntuación Dice de 0,6433+/-0,2417, seguido polo modelo conxunto 2D-3D nnU-Net con 0,6405+/-0,2256. Os modelos nnU-Net 2D e 3D obtiveron puntuacións de 0,6348+/-0,2179 e 0,6331+/-0,2636, respectivamente. O rendemento superior de MedNeXt destaca o beneficio de incorporar transformadores para capturar dependencias a longo alcance e contexto global, aínda que a costa de tempos de adestramento máis longos debido á súa maior complexidade. O modelo conxunto demostrou que combinar arquitecturas U-Net 2D e 3D pode mellorar a precisión da segmentación sen aumentar a complexidade do modelo. A pesar das vantaxes potenciais de nnU-Net 3D, os modelos nnU-Net 2D e 3D mostraron rendementos semellantes, o que indica que calquera das configuracións pode ser efectiva dependendo do caso de uso. Estes achados indican que o rendemento superior de MedNeXt na segmentación de ICH (puntuación Dice 0,6433) convérteo na opción preferida para a implementación clínica, mentres que o enfoque conxunto ofrece unha alternativa robusta que acada resultados comparables (puntuación Dice 0,6405) sen requirir modificacións arquitectónicas, proporcionando flexibilidade para diferentes escenarios de implementación clínica.
Dirección
BREA SANCHEZ, VICTOR MANUEL (Titoría)
Gómez González, Juan Pablo Cotitoría
BREA SANCHEZ, VICTOR MANUEL (Titoría)
Gómez González, Juan Pablo Cotitoría
Tribunal
Cernadas García, Eva (Presidente/a)
Pardo López, Xosé Manuel (Secretario/a)
FLORES GONZALEZ, JULIAN CARLOS (Vogal)
Cernadas García, Eva (Presidente/a)
Pardo López, Xosé Manuel (Secretario/a)
FLORES GONZALEZ, JULIAN CARLOS (Vogal)
Integrando Grandes Modelos da Linguaxe con sistemas baseados en regras borrosas para xerar explicacións fiables
Autoría
P.M.P.F.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
P.M.P.F.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
Data da defensa
20.02.2025 11:00
20.02.2025 11:00
Resumo
Neste traballo, desenvolvemos e validamos explicacións en linguaxe natural fiables e baseadas en lóxica borrosa mediante a integración de Grandes Modelos da Linguaxe (LLMs) con sistemas baseados en regras borrosas. Beneficiámonos da destreza da lóxica borrosa á hora de lidar coa vaguidade e a incerteza inherentes á linguaxe humana, e propoñemos unha forma eficaz de combinar a inferencia baseada en regras borrosas coas potentes capacidades de verbalización dos LLMs. O noso obxectivo é que as explicacións equilibren naturalidade e fidelidade aos datos subxacentes. A arquitectura de software proposta é de código aberto, modular e fácil de transferir entre contextos e dominios de aplicación. Utilizamos o campo da medicina para a proba de concepto, xa que se trata dun ámbito no que a fiabilidade é fundamental. Observamos unha mellora significativa na nosa métrica de detección de alucinacións para as configuracións experimentais estudadas, o que apunta a unha maior fidelidade; e a nosa arquitectura tamén produciu narrativas significativamente máis compactas, evitando o habitual problema de «sobreexplicación» dos LLMs que pode danar a súa naturalidade, sen perda de precisión preditiva.
Neste traballo, desenvolvemos e validamos explicacións en linguaxe natural fiables e baseadas en lóxica borrosa mediante a integración de Grandes Modelos da Linguaxe (LLMs) con sistemas baseados en regras borrosas. Beneficiámonos da destreza da lóxica borrosa á hora de lidar coa vaguidade e a incerteza inherentes á linguaxe humana, e propoñemos unha forma eficaz de combinar a inferencia baseada en regras borrosas coas potentes capacidades de verbalización dos LLMs. O noso obxectivo é que as explicacións equilibren naturalidade e fidelidade aos datos subxacentes. A arquitectura de software proposta é de código aberto, modular e fácil de transferir entre contextos e dominios de aplicación. Utilizamos o campo da medicina para a proba de concepto, xa que se trata dun ámbito no que a fiabilidade é fundamental. Observamos unha mellora significativa na nosa métrica de detección de alucinacións para as configuracións experimentais estudadas, o que apunta a unha maior fidelidade; e a nosa arquitectura tamén produciu narrativas significativamente máis compactas, evitando o habitual problema de «sobreexplicación» dos LLMs que pode danar a súa naturalidade, sen perda de precisión preditiva.
Dirección
ALONSO MORAL, JOSE MARIA (Titoría)
CATALA BOLOS, ALEJANDRO Cotitoría
ALONSO MORAL, JOSE MARIA (Titoría)
CATALA BOLOS, ALEJANDRO Cotitoría
Tribunal
GARCIA TAHOCES, PABLO (Presidente/a)
IGLESIAS RODRIGUEZ, ROBERTO (Secretario/a)
CELARD PEREZ, PEDRO (Vogal)
GARCIA TAHOCES, PABLO (Presidente/a)
IGLESIAS RODRIGUEZ, ROBERTO (Secretario/a)
CELARD PEREZ, PEDRO (Vogal)
Evaluación del potencial de implementación del proceso anammox para el tratamiento de aguas industriales
Autoría
A.P.O.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
A.P.O.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
23.06.2025 10:30
23.06.2025 10:30
Resumo
Este trabajo evalúa la viabilidad de operar un sistema autotrófico de nitrificación parcial alimentado exclusivamente con urea como fuente de nitrógeno, sin adición externa de bicarbonato. Se operó un reactor de una sola etapa bajo distintas condiciones de aireación y composición del influente. Los resultados muestran una activación progresiva de la hidrólisis de urea, alcanzando eficiencias superiores al 90 % tras un periodo de adaptación. La oxidación del amonio generado se estabilizó en torno al 50 %, limitada por la alcalinidad generada internamente como resultado de la hidrólisis de la urea. Además, se observó una acumulación sostenida de nitrito (mayor que 60 %), condición favorable para la implementación del proceso anammox. El sistema mostró un funcionamiento estable y controlado, y constituye una base sólida para la integración de bacterias anammox en el propio reactor. Esto permitiría desarrollar un método de tratamiento para aguas industriales con muy baja relación C/N, más eficiente y económico que los tratamientos convencionales.
Este trabajo evalúa la viabilidad de operar un sistema autotrófico de nitrificación parcial alimentado exclusivamente con urea como fuente de nitrógeno, sin adición externa de bicarbonato. Se operó un reactor de una sola etapa bajo distintas condiciones de aireación y composición del influente. Los resultados muestran una activación progresiva de la hidrólisis de urea, alcanzando eficiencias superiores al 90 % tras un periodo de adaptación. La oxidación del amonio generado se estabilizó en torno al 50 %, limitada por la alcalinidad generada internamente como resultado de la hidrólisis de la urea. Además, se observó una acumulación sostenida de nitrito (mayor que 60 %), condición favorable para la implementación del proceso anammox. El sistema mostró un funcionamiento estable y controlado, y constituye una base sólida para la integración de bacterias anammox en el propio reactor. Esto permitiría desarrollar un método de tratamiento para aguas industriales con muy baja relación C/N, más eficiente y económico que los tratamientos convencionales.
Dirección
MOSQUERA CORRAL, ANUSKA (Titoría)
Pedrouso Fuentes, Alba Cotitoría
MOSQUERA CORRAL, ANUSKA (Titoría)
Pedrouso Fuentes, Alba Cotitoría
Tribunal
Omil Prieto, Francisco (Presidente/a)
VAL DEL RIO, MARIA ANGELES (Secretario/a)
BALBOA MENDEZ, SABELA (Vogal)
Omil Prieto, Francisco (Presidente/a)
VAL DEL RIO, MARIA ANGELES (Secretario/a)
BALBOA MENDEZ, SABELA (Vogal)
Incidencia de microplásticos en zonas agrícolas, forestais e costeiras na illa de Ons
Autoría
M.P.P.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
M.P.P.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
23.06.2025 16:30
23.06.2025 16:30
Resumo
Este Traballo Fin de Máster ten como obxectivo avaliar ata que punto os solos da Illa de Ons (Parque Nacional das Illas Atlánticas) están contaminados por microplásticos e a súa orixe. Para iso, realizarase inicialmente un inventario de plásticos e outros residuos en cada zona (zona forestal, agrícola e costeira). Posteriormente, tomaranse mostras de solo composto de cada zona para separar e identificar os microplásticos. As mostras analizaranse no Departamento de Edafoloxía e Química Agrícola. Os microplásticos sepáranse por flotación nunha solución de ZnCl2. Ademais, empregarase a espectroscopia RAMAN para identificar microplásticos.
Este Traballo Fin de Máster ten como obxectivo avaliar ata que punto os solos da Illa de Ons (Parque Nacional das Illas Atlánticas) están contaminados por microplásticos e a súa orixe. Para iso, realizarase inicialmente un inventario de plásticos e outros residuos en cada zona (zona forestal, agrícola e costeira). Posteriormente, tomaranse mostras de solo composto de cada zona para separar e identificar os microplásticos. As mostras analizaranse no Departamento de Edafoloxía e Química Agrícola. Os microplásticos sepáranse por flotación nunha solución de ZnCl2. Ademais, empregarase a espectroscopia RAMAN para identificar microplásticos.
Dirección
OTERO PEREZ, XOSE LOIS (Titoría)
OTERO PEREZ, XOSE LOIS (Titoría)
Tribunal
PEÑA VAZQUEZ, ELENA MARIA (Presidente/a)
PARAJO MONTES, MARIA MERCEDES (Secretario/a)
SOUTO GONZALEZ, JOSE ANTONIO (Vogal)
PEÑA VAZQUEZ, ELENA MARIA (Presidente/a)
PARAJO MONTES, MARIA MERCEDES (Secretario/a)
SOUTO GONZALEZ, JOSE ANTONIO (Vogal)
Portfolio Management Optimization Project Master
Autoría
E.P.V.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
E.P.V.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
Data da defensa
20.02.2025 10:00
20.02.2025 10:00
Resumo
This TFM aims at developing and deploying a portfolio management tool optimized with machine learning. It is a work conducted at Government and Information Society and Knowledge (AGESIC) [1] and at the United Nations, in response to the necessity for decision-support systems with an ML basis. The primary concern is a scarcity of decision-support tools with an ML basis, holding portfolio efficiency and portfolio selection in constraint. This weakness is important both for Uruguay [3] and for international financial institutions, including lending agencies and the Inter-American Development Bank (IDB), in that inefficient portfolio management can have an impact on funding distribution, AGESIC’s credit rating, and service delivery in general. The methodology conforms to a hierarchical AI model, comprising end-to-end AI development, AI for data management (DAMA), AI for project management, software engineering, and TOGAF IA for governance at a strategic level. The dataset consists of 183,281 observations and 362 features, arranged in three layers: EDA FULL, SUB EDA, and EDA MODELS, for efficient processing of information. EDA FULL constitutes the platform for analysis, comprising datetime, numerical, integer, categorical, and text, consuming 506.2 MB of disk space. SUB EDA segments the dataset into thematically oriented, smaller sets, such as Risks, Lesson Learner, Programs, Deliverables, Budget, Other Data, and Non-relevant Information, with 71,383 entries in each one of them. EDA MODELS utilize statistics for extracting insights, for model development, such as EDA Regression and Random Forest Model (37,050 entries, 16 columns), EDA Time Series Models (29,704 entries, 8 columns), and EDA Recommendation System (9,564 entries, 4 columns), for a systemic transition between predictive modeling and data exploration. The models constructed during Exploratory Data Analysis (EDA) involve Logistic Regression and an ensemble model of a Random Forest for classification. For forecasting in a time series, deep algorithms like Simple RNN, LSTM, GRU, and Bidirectional RNN have been compared and utilized. For a recommendation system, a variety of algorithms have been checked, including NormalPredictor, BaselineOnly, and KNNWithZScore with cosine, MSD, and Pearson for similarity, and SVD. The results confirm 86.48% accuracy testing in classification with Logistic Regression, a testing MAE of 0.0001 for budget prediction with Prophet, and an SVD-based recommendation model with a testing MAE of 0.7748. All three pass acceptance tests, confirming them effective, efficient, and reliable in portfolio management improvement. Finally, classified under strong process innovation according to the Oslo Manual, such a methodology optimizes efficiency and introduces a new perspective in AI-powered decision-making.
This TFM aims at developing and deploying a portfolio management tool optimized with machine learning. It is a work conducted at Government and Information Society and Knowledge (AGESIC) [1] and at the United Nations, in response to the necessity for decision-support systems with an ML basis. The primary concern is a scarcity of decision-support tools with an ML basis, holding portfolio efficiency and portfolio selection in constraint. This weakness is important both for Uruguay [3] and for international financial institutions, including lending agencies and the Inter-American Development Bank (IDB), in that inefficient portfolio management can have an impact on funding distribution, AGESIC’s credit rating, and service delivery in general. The methodology conforms to a hierarchical AI model, comprising end-to-end AI development, AI for data management (DAMA), AI for project management, software engineering, and TOGAF IA for governance at a strategic level. The dataset consists of 183,281 observations and 362 features, arranged in three layers: EDA FULL, SUB EDA, and EDA MODELS, for efficient processing of information. EDA FULL constitutes the platform for analysis, comprising datetime, numerical, integer, categorical, and text, consuming 506.2 MB of disk space. SUB EDA segments the dataset into thematically oriented, smaller sets, such as Risks, Lesson Learner, Programs, Deliverables, Budget, Other Data, and Non-relevant Information, with 71,383 entries in each one of them. EDA MODELS utilize statistics for extracting insights, for model development, such as EDA Regression and Random Forest Model (37,050 entries, 16 columns), EDA Time Series Models (29,704 entries, 8 columns), and EDA Recommendation System (9,564 entries, 4 columns), for a systemic transition between predictive modeling and data exploration. The models constructed during Exploratory Data Analysis (EDA) involve Logistic Regression and an ensemble model of a Random Forest for classification. For forecasting in a time series, deep algorithms like Simple RNN, LSTM, GRU, and Bidirectional RNN have been compared and utilized. For a recommendation system, a variety of algorithms have been checked, including NormalPredictor, BaselineOnly, and KNNWithZScore with cosine, MSD, and Pearson for similarity, and SVD. The results confirm 86.48% accuracy testing in classification with Logistic Regression, a testing MAE of 0.0001 for budget prediction with Prophet, and an SVD-based recommendation model with a testing MAE of 0.7748. All three pass acceptance tests, confirming them effective, efficient, and reliable in portfolio management improvement. Finally, classified under strong process innovation according to the Oslo Manual, such a methodology optimizes efficiency and introduces a new perspective in AI-powered decision-making.
Dirección
Cotos Yáñez, José Manuel (Titoría)
MERA PEREZ, DAVID Cotitoría
Mato Fernández, Daniel Cotitoría
Cotos Yáñez, José Manuel (Titoría)
MERA PEREZ, DAVID Cotitoría
Mato Fernández, Daniel Cotitoría
Tribunal
TABOADA IGLESIAS, MARÍA JESÚS (Presidente/a)
Pardo López, Xosé Manuel (Secretario/a)
VILA BLANCO, NICOLAS (Vogal)
TABOADA IGLESIAS, MARÍA JESÚS (Presidente/a)
Pardo López, Xosé Manuel (Secretario/a)
VILA BLANCO, NICOLAS (Vogal)
Evolución Avanzada dun Sistema de Datos de Fórmula 1: Análise Predictiva e Novas Métricas
Autoría
L.P.M.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
L.P.M.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
Data da defensa
15.07.2025 17:30
15.07.2025 17:30
Resumo
Este proxecto presenta o desenvolvemento dun sistema integral de análise e predición centrado no ámbito da Fórmula 1, combinando técnicas de aprendizaxe automática, procesamento de datos e visualización interactiva. Xorde como resposta á falta de ferramentas abertas, accesibles e tecnicamente sólidas que permitan explorar o rendemento de pilotos e equipos desde unha perspectiva analítica. A solución proposta estrutúrase arredor dunha base de datos completa e actualizada, deseñada para integrar información técnica, meteorolóxica e contextual sobre cada sesión de carreira, e alimentada mediante procesos de automatización que permiten a recollida, limpeza e normalización continua dos datos. A partir desta base, construíronse modelos de regresión capaces de estimar tanto o tempo de clasificación como o tempo ideal de volta, utilizando algoritmos avanzados como XGBoost, Random Forest e redes neuronais multicapa. Estes modelos entrénanse e valídanse mediante técnicas robustas, considerando a natureza variable e dinámica dos datos na Fórmula 1. Ademais dos modelos predictivos, o sistema inclúe un conxunto de métricas personalizadas que permiten avaliar o rendemento relativo dos pilotos, identificar desviacións sistemáticas respecto ao esperado e analizar decisións estratéxicas como as eleccións de pneumáticos e a eficiencia en carreira. Estes indicadores ofrecen unha visión máis rica e contextualizada que as métricas tradicionais. Toda a análise intégrase nunha interface interactiva desenvolvida con Streamlit, que se conecta en tempo real cunha base de datos aloxada en Snowflake. Esta ferramenta permite explorar visualmente tanto as predicións como as métricas, adaptándose a distintos perfís de usuario, desde técnicos ata afeccionados.
Este proxecto presenta o desenvolvemento dun sistema integral de análise e predición centrado no ámbito da Fórmula 1, combinando técnicas de aprendizaxe automática, procesamento de datos e visualización interactiva. Xorde como resposta á falta de ferramentas abertas, accesibles e tecnicamente sólidas que permitan explorar o rendemento de pilotos e equipos desde unha perspectiva analítica. A solución proposta estrutúrase arredor dunha base de datos completa e actualizada, deseñada para integrar información técnica, meteorolóxica e contextual sobre cada sesión de carreira, e alimentada mediante procesos de automatización que permiten a recollida, limpeza e normalización continua dos datos. A partir desta base, construíronse modelos de regresión capaces de estimar tanto o tempo de clasificación como o tempo ideal de volta, utilizando algoritmos avanzados como XGBoost, Random Forest e redes neuronais multicapa. Estes modelos entrénanse e valídanse mediante técnicas robustas, considerando a natureza variable e dinámica dos datos na Fórmula 1. Ademais dos modelos predictivos, o sistema inclúe un conxunto de métricas personalizadas que permiten avaliar o rendemento relativo dos pilotos, identificar desviacións sistemáticas respecto ao esperado e analizar decisións estratéxicas como as eleccións de pneumáticos e a eficiencia en carreira. Estes indicadores ofrecen unha visión máis rica e contextualizada que as métricas tradicionais. Toda a análise intégrase nunha interface interactiva desenvolvida con Streamlit, que se conecta en tempo real cunha base de datos aloxada en Snowflake. Esta ferramenta permite explorar visualmente tanto as predicións como as métricas, adaptándose a distintos perfís de usuario, desde técnicos ata afeccionados.
Dirección
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Titoría)
Curra Durán, Alberto Cotitoría
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Titoría)
Curra Durán, Alberto Cotitoría
Tribunal
RODRIGUEZ PRESEDO, JESUS MARIA (Presidente/a)
Triñanes Fernández, Joaquín Ángel (Secretario/a)
GALLEGO FONTENLA, VICTOR JOSE (Vogal)
RODRIGUEZ PRESEDO, JESUS MARIA (Presidente/a)
Triñanes Fernández, Joaquín Ángel (Secretario/a)
GALLEGO FONTENLA, VICTOR JOSE (Vogal)
Desenvolvemento dun plan de transición ecolóxica aplicado a unha granxa porcina empregando técnicas de análise multicriterio
Autoría
D.R.Y.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
D.R.Y.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
Data da defensa
26.06.2025 12:30
26.06.2025 12:30
Resumo
O obxectivo final deste traballo de fin de máster é desenvolver unha proposta de Plan de Transición Ecolóxica para unha granxa de cría e engorde porcina. Para iso, analizouse a estrutura operativa de dúas granxas porcinas, considerando varios indicadores clave de rendemento (KPI) (enerxéticos, ambientais e económicos) co obxectivo de identificar áreas críticas e deseñar un plan con alternativas de mellora propostas. Esta análise requiriu o primeiro paso de preparar un inventario que incluíse o consumo de enerxía (incluíndo electricidade e combustible), o uso de recursos materiais empregados no funcionamento das dúas granxas modelo e a xestión dos residuos xerados nas granxas. Os indicadores ambientais obtivéronse mediante o software GLEAM i 3.0 e OpenLCA para a análise do ciclo de vida (ACV), así como a Calculadora de Pegada de Carbono para Organizacións 2007 2023, proporcionada polo Ministerio para a Transición Ecolóxica e o Reto Demográfico. Os indicadores enerxéticos obteranse a partir do consumo das explotacións e, finalmente, consideraranse indicadores económicos da viabilidade das alternativas. A aplicación de metodoloxías multicriterio (por exemplo, AHP, ELECTRE) permitiu a creación dunha clasificación das alternativas, que posteriormente se empregou no deseño dun plan de transición ecolóxica. En canto aos indicadores ambientais, a pegada de carbono (emisións de gases de efecto invernadoiro) empregarase como principal instrumento debido ao seu uso xeneralizado nas áreas empresariais e xurídicas. O cálculo da pegada de carbono estudouse para os tres alcances que abarcan as emisións de gases de efecto invernadoiro. Demostrouse que o alcance tres, referido á cría e engorde de porcos, é a principal fonte de emisións. Polo tanto, este alcance foi posteriormente sometido a unha análise detallada das medidas de redución de emisións que, de aplicarse, poderían levar a unha redución de emisións de ata o 40 %; emitindo 1,57 kgCO2e/kgCarne.
O obxectivo final deste traballo de fin de máster é desenvolver unha proposta de Plan de Transición Ecolóxica para unha granxa de cría e engorde porcina. Para iso, analizouse a estrutura operativa de dúas granxas porcinas, considerando varios indicadores clave de rendemento (KPI) (enerxéticos, ambientais e económicos) co obxectivo de identificar áreas críticas e deseñar un plan con alternativas de mellora propostas. Esta análise requiriu o primeiro paso de preparar un inventario que incluíse o consumo de enerxía (incluíndo electricidade e combustible), o uso de recursos materiais empregados no funcionamento das dúas granxas modelo e a xestión dos residuos xerados nas granxas. Os indicadores ambientais obtivéronse mediante o software GLEAM i 3.0 e OpenLCA para a análise do ciclo de vida (ACV), así como a Calculadora de Pegada de Carbono para Organizacións 2007 2023, proporcionada polo Ministerio para a Transición Ecolóxica e o Reto Demográfico. Os indicadores enerxéticos obteranse a partir do consumo das explotacións e, finalmente, consideraranse indicadores económicos da viabilidade das alternativas. A aplicación de metodoloxías multicriterio (por exemplo, AHP, ELECTRE) permitiu a creación dunha clasificación das alternativas, que posteriormente se empregou no deseño dun plan de transición ecolóxica. En canto aos indicadores ambientais, a pegada de carbono (emisións de gases de efecto invernadoiro) empregarase como principal instrumento debido ao seu uso xeneralizado nas áreas empresariais e xurídicas. O cálculo da pegada de carbono estudouse para os tres alcances que abarcan as emisións de gases de efecto invernadoiro. Demostrouse que o alcance tres, referido á cría e engorde de porcos, é a principal fonte de emisións. Polo tanto, este alcance foi posteriormente sometido a unha análise detallada das medidas de redución de emisións que, de aplicarse, poderían levar a unha redución de emisións de ata o 40 %; emitindo 1,57 kgCO2e/kgCarne.
Dirección
ROCA BORDELLO, ENRIQUE (Titoría)
FERNANDEZ CARRASCO, EUGENIO Cotitoría
ROCA BORDELLO, ENRIQUE (Titoría)
FERNANDEZ CARRASCO, EUGENIO Cotitoría
Tribunal
GOMEZ MARQUEZ, JAIME JOSE (Presidente/a)
LU CHAU, THELMO ALEJANDRO (Secretario/a)
MOREIRA MARTINEZ, RAMON FELIPE (Vogal)
GOMEZ MARQUEZ, JAIME JOSE (Presidente/a)
LU CHAU, THELMO ALEJANDRO (Secretario/a)
MOREIRA MARTINEZ, RAMON FELIPE (Vogal)
Avaliación do impacto dun activador en tecnosolos versus o proceso convencional
Autoría
X.R.B.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
X.R.B.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
21.02.2025 10:15
21.02.2025 10:15
Resumo
A mina de Touro é un xacemento de sulfuros metálicos, explotado durante 1974-1988 para a obtención de cobre. A causa desta explotación mineira provocouse unha gran alteración ambiental. Os materiais expostos ao aire libre, nos que non existe rastro de vexetación nin de solo, xeran grandes cantidades de drenaxe hiperácida con altas concentracións de metais pesados. Co obxectivo de solucionar este problema ambiental, actualmente estase a realizar a restauración da mina coa aplicación de tecnosolos redutores e tamponantes. Ao longo deste traballo, preténdese realizar un estudo para optimizar o proceso de produción destes tecnosolos, estudando a viabilidade do uso dun acelerador do proceso de compostaxe. Así mesmo, analizaranse as vantaxes que aporta este aditivo ao proceso de compostaxe fronte ao proceso convencional. Ao longo do estudo abordaranse os seguintes puntos para determinar a idoneidade ou non dun produto acelerante: - Tempos de compostaxe - Temperaturas de compostaxe - Estabilización da materia orgánica - Diferenzas microbiolóxicas - Eliminación de olores - Impacto económico Ademais, tamén se realizarán probas en canto ás doses e ás formas de aplicación do acelerante en cuestión.
A mina de Touro é un xacemento de sulfuros metálicos, explotado durante 1974-1988 para a obtención de cobre. A causa desta explotación mineira provocouse unha gran alteración ambiental. Os materiais expostos ao aire libre, nos que non existe rastro de vexetación nin de solo, xeran grandes cantidades de drenaxe hiperácida con altas concentracións de metais pesados. Co obxectivo de solucionar este problema ambiental, actualmente estase a realizar a restauración da mina coa aplicación de tecnosolos redutores e tamponantes. Ao longo deste traballo, preténdese realizar un estudo para optimizar o proceso de produción destes tecnosolos, estudando a viabilidade do uso dun acelerador do proceso de compostaxe. Así mesmo, analizaranse as vantaxes que aporta este aditivo ao proceso de compostaxe fronte ao proceso convencional. Ao longo do estudo abordaranse os seguintes puntos para determinar a idoneidade ou non dun produto acelerante: - Tempos de compostaxe - Temperaturas de compostaxe - Estabilización da materia orgánica - Diferenzas microbiolóxicas - Eliminación de olores - Impacto económico Ademais, tamén se realizarán probas en canto ás doses e ás formas de aplicación do acelerante en cuestión.
Dirección
GONZALEZ GARCIA, SARA (Titoría)
Castro Fernández, Noelia Cotitoría
GONZALEZ GARCIA, SARA (Titoría)
Castro Fernández, Noelia Cotitoría
Tribunal
PRIETO LAMAS, BEATRIZ LORETO (Presidente/a)
RIOS VIQUEIRA, JOSE RAMON (Secretario/a)
ROMERO CASTRO, NOELIA MARIA (Vogal)
PRIETO LAMAS, BEATRIZ LORETO (Presidente/a)
RIOS VIQUEIRA, JOSE RAMON (Secretario/a)
ROMERO CASTRO, NOELIA MARIA (Vogal)
Valorización de biomasa lignocelulósica en ácidos graxos de cadea media mediante fermentación anaerobia en cultivo mixto.
Autoría
A.R.G.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
A.R.G.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
20.02.2025 11:00
20.02.2025 11:00
Resumo
A crecente preocupación polo medio ambiente e o esgotamento dos recursos fósiles aumentou o interese na busca de procesos que sexan capaces de substituír a utilización de recursos non renovables e reducir a pegada de carbono. A economía circular preséntase como clave para reducir a cantidade de residuos xerados e producir compostos de alto valor engadido, e os residuos orgánicos son unha materia prima fundamental neste propósito. Neste contexto, a biomasa lignocelulósica atópase nunha situación de preponderancia respecto a outras materias primas debido á súa enorme abundancia. A biomasa lignocelulósica procede xeralmente de residuos agrícolas e forestais e está composta por celulosa, hemicelulosa e lignina, sendo o contido de cada unha das fraccións moi variable segundo a súa orixe. O contido destas fraccións determina as propiedades da biomasa lignocelulósica, así como as súas posibles aplicacións. A hemicelulosa é a fracción máis biodegradable, seguida pola celulosa e a lignina, cuxa presenza dificulta a maioría das aplicacións. A máis establecida na actualidade é a dixestión anaerobia, pero o biogás é un produto de menor valor engadido que os AGV ou os AGCM, moi demandados en industrias como a farmacéutica ou a cosmética. O proceso para obter AGV é a fermentación anaerobia, un proceso que segue os pasos da dixestión anaerobia evitando a acetoxénese e a metanoxénese para obter AGV. A partir destes, e mediante un proceso de elongación de cadea e a presenza de doadores electrónicos, obtense os AGCM, principalmente ácido caproico. O obxectivo xeral deste TFM é afondar no coñecemento da valorización da biomasa lignocelulósica para obter AGCM. Para iso, avalíase a produción de ácido caproico a partir dunha mestura sintética de celulosa e xilano e a partir de restrollo de millo. Para acadar este obxectivo, utilízase un SBR fed-batch que é operado con ciclos de 2 e 3,5 días e dúas cargas por ciclo. Os resultados deste TFM amosan que un reactor secuencial con dúas cargas de substrato é axeitado para a formación de AGCM. A non adición de BES e o control do TRS mediante purgas do reactor de cofermentación resultaron nunha maior produción de ácido caproico que en condicións contrarias. Nos experimentos realizados con residuo de millo observouse unha conversión limitada do substrato a causa dunha baixa hidrólise e amosaron como a presenza de AGV limita a aparición de mofos no reactor. De cara á posible continuación deste traballo, considérase que sería interesante a realización de experimentación con substrato sintético na que se estuden outros parámetros como a VCO ou a relación entre as cargas de substrato. En canto á experimentación con residuo real de restrollo de millo, sería interesante a realización dalgún pretratamento que puidese mellorar a conversión do substrato.
A crecente preocupación polo medio ambiente e o esgotamento dos recursos fósiles aumentou o interese na busca de procesos que sexan capaces de substituír a utilización de recursos non renovables e reducir a pegada de carbono. A economía circular preséntase como clave para reducir a cantidade de residuos xerados e producir compostos de alto valor engadido, e os residuos orgánicos son unha materia prima fundamental neste propósito. Neste contexto, a biomasa lignocelulósica atópase nunha situación de preponderancia respecto a outras materias primas debido á súa enorme abundancia. A biomasa lignocelulósica procede xeralmente de residuos agrícolas e forestais e está composta por celulosa, hemicelulosa e lignina, sendo o contido de cada unha das fraccións moi variable segundo a súa orixe. O contido destas fraccións determina as propiedades da biomasa lignocelulósica, así como as súas posibles aplicacións. A hemicelulosa é a fracción máis biodegradable, seguida pola celulosa e a lignina, cuxa presenza dificulta a maioría das aplicacións. A máis establecida na actualidade é a dixestión anaerobia, pero o biogás é un produto de menor valor engadido que os AGV ou os AGCM, moi demandados en industrias como a farmacéutica ou a cosmética. O proceso para obter AGV é a fermentación anaerobia, un proceso que segue os pasos da dixestión anaerobia evitando a acetoxénese e a metanoxénese para obter AGV. A partir destes, e mediante un proceso de elongación de cadea e a presenza de doadores electrónicos, obtense os AGCM, principalmente ácido caproico. O obxectivo xeral deste TFM é afondar no coñecemento da valorización da biomasa lignocelulósica para obter AGCM. Para iso, avalíase a produción de ácido caproico a partir dunha mestura sintética de celulosa e xilano e a partir de restrollo de millo. Para acadar este obxectivo, utilízase un SBR fed-batch que é operado con ciclos de 2 e 3,5 días e dúas cargas por ciclo. Os resultados deste TFM amosan que un reactor secuencial con dúas cargas de substrato é axeitado para a formación de AGCM. A non adición de BES e o control do TRS mediante purgas do reactor de cofermentación resultaron nunha maior produción de ácido caproico que en condicións contrarias. Nos experimentos realizados con residuo de millo observouse unha conversión limitada do substrato a causa dunha baixa hidrólise e amosaron como a presenza de AGV limita a aparición de mofos no reactor. De cara á posible continuación deste traballo, considérase que sería interesante a realización de experimentación con substrato sintético na que se estuden outros parámetros como a VCO ou a relación entre as cargas de substrato. En canto á experimentación con residuo real de restrollo de millo, sería interesante a realización dalgún pretratamento que puidese mellorar a conversión do substrato.
Dirección
CARBALLA ARCOS, MARTA (Titoría)
Iglesias Riobó, Juan Cotitoría
CARBALLA ARCOS, MARTA (Titoría)
Iglesias Riobó, Juan Cotitoría
Tribunal
Rojo Alboreca, Alberto (Presidente/a)
GONZALEZ GARCIA, SARA (Secretario/a)
FERNANDEZ ESCRIBANO, JOSE ANGEL (Vogal)
Rojo Alboreca, Alberto (Presidente/a)
GONZALEZ GARCIA, SARA (Secretario/a)
FERNANDEZ ESCRIBANO, JOSE ANGEL (Vogal)
Scraping e análise de autoría: identificación de patróns de escritura en foros en liña mediante modelos de aprendizaxe automática
Autoría
R.R.J.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
R.R.J.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
Data da defensa
16.07.2025 16:00
16.07.2025 16:00
Resumo
Nun ambiente dixital caracterizado polo anonimato e o auxe das identidades falsas, a atribución de autoría emerxe como unha ferramenta esencial para inferir quen está detrás dun texto en función do seu estilo lingüístico. Este traballo aborda a atribución de autoría en foros en liña, cunha atención especial aos usuarios involucrados en discusións sobre transaccións de criptomoedas. Para este fin, recolléronse datos mediante técnicas de extracción web, seleccionando publicacións de autores previamente identificados. Os textos foron preprocesados e representados mediante n-gramas de caracteres, aplicando esquemas de vectorización como TF-IDF. Despois adestráronse e avaliáronse diferentes modelos de clasificación, que van desde enfoques tradicionais como SVM, Rocchio ou Random Forest ata modelos de linguaxe profunda como BERT. Os resultados permiten comparar o rendemento dos diferentes modelos e analizar a súa capacidade para identificar patróns estilísticos persistentes mesmo cando os usuarios operan con contas desbotables ou varios alias.
Nun ambiente dixital caracterizado polo anonimato e o auxe das identidades falsas, a atribución de autoría emerxe como unha ferramenta esencial para inferir quen está detrás dun texto en función do seu estilo lingüístico. Este traballo aborda a atribución de autoría en foros en liña, cunha atención especial aos usuarios involucrados en discusións sobre transaccións de criptomoedas. Para este fin, recolléronse datos mediante técnicas de extracción web, seleccionando publicacións de autores previamente identificados. Os textos foron preprocesados e representados mediante n-gramas de caracteres, aplicando esquemas de vectorización como TF-IDF. Despois adestráronse e avaliáronse diferentes modelos de clasificación, que van desde enfoques tradicionais como SVM, Rocchio ou Random Forest ata modelos de linguaxe profunda como BERT. Os resultados permiten comparar o rendemento dos diferentes modelos e analizar a súa capacidade para identificar patróns estilísticos persistentes mesmo cando os usuarios operan con contas desbotables ou varios alias.
Dirección
Losada Carril, David Enrique (Titoría)
Pérez Vilarelle, Laura Cotitoría
Losada Carril, David Enrique (Titoría)
Pérez Vilarelle, Laura Cotitoría
Tribunal
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Presidente/a)
IGLESIAS RODRIGUEZ, ROBERTO (Secretario/a)
RIOS VIQUEIRA, JOSE RAMON (Vogal)
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Presidente/a)
IGLESIAS RODRIGUEZ, ROBERTO (Secretario/a)
RIOS VIQUEIRA, JOSE RAMON (Vogal)
Avaliación ambiental do proceso de valorización de subprodutos do aceite de oliva en extractos fenólicos
Autoría
D.R.S.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
D.R.S.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
08.09.2025 16:30
08.09.2025 16:30
Resumo
A produción de aceite de oliva virxe ten un volume cada vez máis importante a nivel mundial, especialmente en España e demais rexións do Mediterráneo. Non obstante, tamén é moi destacable o volume que supoñen os residuos xerados neste proceso, como é o caso do alperuxo, un axente de carácter contaminante, fitotóxico e antimicrobiano. Por iso, examinarase unha opción de recuperación de ditos residuos, mediante un sistema de extracción en dúas fases no que ademais se utilizarán disolventes respectuosos co medio ambiente, como son os disolventes eutécticos profundos naturais (coñecidos como NADES). Con este método, poderanse obter polifenois a partir do alperuxo. O obxectivo deste traballo é realizar unha Análise de Ciclo de Vida do proceso descrito, desde a elaboración dun inventario ata a definición dos impactos e a avaliación destes. Para isto será necesaria a simulación do sistema, que levará a unha modelización ambiental na que aparecerán definidos os distintos impactos a considerar.
A produción de aceite de oliva virxe ten un volume cada vez máis importante a nivel mundial, especialmente en España e demais rexións do Mediterráneo. Non obstante, tamén é moi destacable o volume que supoñen os residuos xerados neste proceso, como é o caso do alperuxo, un axente de carácter contaminante, fitotóxico e antimicrobiano. Por iso, examinarase unha opción de recuperación de ditos residuos, mediante un sistema de extracción en dúas fases no que ademais se utilizarán disolventes respectuosos co medio ambiente, como son os disolventes eutécticos profundos naturais (coñecidos como NADES). Con este método, poderanse obter polifenois a partir do alperuxo. O obxectivo deste traballo é realizar unha Análise de Ciclo de Vida do proceso descrito, desde a elaboración dun inventario ata a definición dos impactos e a avaliación destes. Para isto será necesaria a simulación do sistema, que levará a unha modelización ambiental na que aparecerán definidos os distintos impactos a considerar.
Dirección
GONZALEZ GARCIA, SARA (Titoría)
GONZALEZ GARCIA, SARA (Titoría)
Tribunal
BARCIELA ALONSO, Ma CARMEN (Presidente/a)
ALDREY VAZQUEZ, JOSE ANTONIO (Secretario/a)
López Romalde, Jesús Ángel (Vogal)
BARCIELA ALONSO, Ma CARMEN (Presidente/a)
ALDREY VAZQUEZ, JOSE ANTONIO (Secretario/a)
López Romalde, Jesús Ángel (Vogal)
Avaliación da eficacia de estacións depuradoras de augas residuais para a eliminación de contaminantes orgánicos emerxentes
Autoría
I.R.R.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
I.R.R.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
20.02.2025 17:00
20.02.2025 17:00
Resumo
A Unión Europea publicou a primeira Directiva relativa á depuración de augas residuais no ano 1991. Despois de trinta e tres anos, esta Directiva foi revisada e esixe uns requerimientos de depuración máis estrictos, ademáis de incluir explícitamente a necesidade de eliminar microcontamiantes, entre os cales se atopan os contaminantes de preocupación emerxente. Por iso, este nova Directiva de augas residuais inclúe unha lista de doce compostos indicadores, cuxa eficiencia de eliminación se podería extrapolar á eliminación de outros moitos contaminantes emerxentes. En canto ao estado xeral das masas de auga, é de aplicación a Directiva Marco da Auga, que xa inclúe unha serie de compostos químicos que deben ser monitorizados de forma sistemática para asegurar a calidade da auga. Adicionalmente, nos últimos anos, a Unión Europea publicou catro listas de observación nas que se incluíron varias sustancias que requerían control e vixiancia nas masas de auga para poder determinar os seus efectos sobre a saúde ambiental, animal e humana. Tendo en conta que a principal dos contaminantes ao ciclo da auga e a través dos vertidos das estacións depuradoras de augas residuais (EDAR), ademáis dos vertidos industriais e accidentais, resulta imprescindible analizar a eficacia de eliminación deses doce compostos incluídos na nova Directiva de augas residuais e doutros compostos incluídos nas listas de observación cos tratamentos das EDAR actuais, o que constitúe o obxectivo xeral deste traballo. Estudáronse dúas EDAR e as masas de auga conectadas ao seu vertido, e, como aproximación a un tratamento cuaternario engadido, analizouse o desempeño dun sistema piloto de ozonización para a eliminación dos mesmos contaminantes. Para a cuantificación dos compostos desenvolveuse un método analítico basado na extracción en fase sólida e a cromatografía líquida de alta resolución acoplada a espectrometría de masas. O métodos resultou eficaz para a maioría dos compostos obxecto de estudo. Os resultados obtidos das mostras do medio receptor dos vertidos amosaron que a descarga do efluente non aumenta as concentración dos contaminantes no medio, debido principalmente ao efecto da dilución. Dos compostos medidos calculouse a eficacia de eliminación, sendo esta moi dependente do composto analizado, pero presentando resultados comparables entre as distintas EDAR. As porcentaxes de eliminación non cumplirían os criterios establecidos pola nova lexislación, polo que é necesario implementar tratamentos adicionais enfocados na eliminación dos contaminantes emerxentes. Por outra banda, os ensaios de ozonización amosan que esta tecnoloxía é eficaz para a eliminación de moitos contaminantes, logrando eficacias superiores ao 90% para a maioría dos compostos medidos.
A Unión Europea publicou a primeira Directiva relativa á depuración de augas residuais no ano 1991. Despois de trinta e tres anos, esta Directiva foi revisada e esixe uns requerimientos de depuración máis estrictos, ademáis de incluir explícitamente a necesidade de eliminar microcontamiantes, entre os cales se atopan os contaminantes de preocupación emerxente. Por iso, este nova Directiva de augas residuais inclúe unha lista de doce compostos indicadores, cuxa eficiencia de eliminación se podería extrapolar á eliminación de outros moitos contaminantes emerxentes. En canto ao estado xeral das masas de auga, é de aplicación a Directiva Marco da Auga, que xa inclúe unha serie de compostos químicos que deben ser monitorizados de forma sistemática para asegurar a calidade da auga. Adicionalmente, nos últimos anos, a Unión Europea publicou catro listas de observación nas que se incluíron varias sustancias que requerían control e vixiancia nas masas de auga para poder determinar os seus efectos sobre a saúde ambiental, animal e humana. Tendo en conta que a principal dos contaminantes ao ciclo da auga e a través dos vertidos das estacións depuradoras de augas residuais (EDAR), ademáis dos vertidos industriais e accidentais, resulta imprescindible analizar a eficacia de eliminación deses doce compostos incluídos na nova Directiva de augas residuais e doutros compostos incluídos nas listas de observación cos tratamentos das EDAR actuais, o que constitúe o obxectivo xeral deste traballo. Estudáronse dúas EDAR e as masas de auga conectadas ao seu vertido, e, como aproximación a un tratamento cuaternario engadido, analizouse o desempeño dun sistema piloto de ozonización para a eliminación dos mesmos contaminantes. Para a cuantificación dos compostos desenvolveuse un método analítico basado na extracción en fase sólida e a cromatografía líquida de alta resolución acoplada a espectrometría de masas. O métodos resultou eficaz para a maioría dos compostos obxecto de estudo. Os resultados obtidos das mostras do medio receptor dos vertidos amosaron que a descarga do efluente non aumenta as concentración dos contaminantes no medio, debido principalmente ao efecto da dilución. Dos compostos medidos calculouse a eficacia de eliminación, sendo esta moi dependente do composto analizado, pero presentando resultados comparables entre as distintas EDAR. As porcentaxes de eliminación non cumplirían os criterios establecidos pola nova lexislación, polo que é necesario implementar tratamentos adicionais enfocados na eliminación dos contaminantes emerxentes. Por outra banda, os ensaios de ozonización amosan que esta tecnoloxía é eficaz para a eliminación de moitos contaminantes, logrando eficacias superiores ao 90% para a maioría dos compostos medidos.
Dirección
RODIL RODRIGUEZ, MARIA DEL ROSARIO (Titoría)
MONTES GOYANES, ROSA MARIA Cotitoría
RODIL RODRIGUEZ, MARIA DEL ROSARIO (Titoría)
MONTES GOYANES, ROSA MARIA Cotitoría
Tribunal
CARBALLA ARCOS, MARTA (Presidente/a)
VAL DEL RIO, MARIA ANGELES (Secretario/a)
PARADELO NUÑEZ, REMIGIO (Vogal)
CARBALLA ARCOS, MARTA (Presidente/a)
VAL DEL RIO, MARIA ANGELES (Secretario/a)
PARADELO NUÑEZ, REMIGIO (Vogal)
Control baseado en visión 2D para procesos de embalaxe de madeira
Autoría
A.R.C.
Máster Universitario en Visión por Computador
A.R.C.
Máster Universitario en Visión por Computador
Data da defensa
03.02.2025 13:00
03.02.2025 13:00
Resumo
Dentro da industria da madeira, a automatización das liñas de producción faise cada vez máis esencial para mellorar a eficiencia e reducir o traballo manual. Este proxecto aborda especificamente a automatización dunha liña de embalaxe de madeira seca mediante a integración de dous brazos robóticos ABB para a manipulación. Non obstante, o control de todas as variables do proceso nun entorno industrial real demostrou ser un reto. Para abordar este desafío, implementouse un sistema de control baseado en visión, utilizando unha cámara matricial 2D para verificar a posición e o estado de cada capa de táboas antes de ser manipuladas polos robots. Este sistema de visión é crucial para garantir a precisión e a fiabilidade do embalaxe, xa que detecta calquera desaliñamento ou defecto que poida comprometer a operación. Ao integrar a visión por computador, o sistema non só mellora a eficiencia global, senón que tamén incrementa significativamente a precisión e a seguridade do proceso. Este artigo presenta o deseño, a implementación e o impacto do sistema de visión no contexto máis amplo da automatización industrial.
Dentro da industria da madeira, a automatización das liñas de producción faise cada vez máis esencial para mellorar a eficiencia e reducir o traballo manual. Este proxecto aborda especificamente a automatización dunha liña de embalaxe de madeira seca mediante a integración de dous brazos robóticos ABB para a manipulación. Non obstante, o control de todas as variables do proceso nun entorno industrial real demostrou ser un reto. Para abordar este desafío, implementouse un sistema de control baseado en visión, utilizando unha cámara matricial 2D para verificar a posición e o estado de cada capa de táboas antes de ser manipuladas polos robots. Este sistema de visión é crucial para garantir a precisión e a fiabilidade do embalaxe, xa que detecta calquera desaliñamento ou defecto que poida comprometer a operación. Ao integrar a visión por computador, o sistema non só mellora a eficiencia global, senón que tamén incrementa significativamente a precisión e a seguridade do proceso. Este artigo presenta o deseño, a implementación e o impacto do sistema de visión no contexto máis amplo da automatización industrial.
Dirección
BREA SANCHEZ, VICTOR MANUEL (Titoría)
Ferreiro Miranda, José Miguel Cotitoría
BREA SANCHEZ, VICTOR MANUEL (Titoría)
Ferreiro Miranda, José Miguel Cotitoría
Tribunal
Cernadas García, Eva (Presidente/a)
Pardo López, Xosé Manuel (Secretario/a)
FLORES GONZALEZ, JULIAN CARLOS (Vogal)
Cernadas García, Eva (Presidente/a)
Pardo López, Xosé Manuel (Secretario/a)
FLORES GONZALEZ, JULIAN CARLOS (Vogal)
Desenvolvemento dun Data Operating System (Data OS) asistido por IA
Autoría
A.R.P.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
A.R.P.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
Data da defensa
16.07.2025 17:30
16.07.2025 17:30
Resumo
Este traballo presenta a implementación dun sistema de inxesta baseado en metadatos sobre a plataforma Microsoft Fabric. O obxectivo principal foi migrar e adaptar un framework desenvolvido orixinalmente en Azure Data Factory, mantendo a súa lóxica funcional pero aproveitando as capacidades nativas do novo contorno. O sistema está deseñado para executar cargas de datos desde orixes heteroxéneas cara a un contorno analítico na nube. Todo o proceso está dirixido por metadatos definidos externamente mediante ficheiros estruturados que describen o comportamento de cada obxecto sen necesidade de modificar código. O documento inclúe unha análise detallada do framework orixinal, o proceso de migración técnica, as melloras implementadas e os resultados obtidos, así como unha proposta de seguintes pasos para continuar coa súa evolución dentro do ecosistema corporativo.
Este traballo presenta a implementación dun sistema de inxesta baseado en metadatos sobre a plataforma Microsoft Fabric. O obxectivo principal foi migrar e adaptar un framework desenvolvido orixinalmente en Azure Data Factory, mantendo a súa lóxica funcional pero aproveitando as capacidades nativas do novo contorno. O sistema está deseñado para executar cargas de datos desde orixes heteroxéneas cara a un contorno analítico na nube. Todo o proceso está dirixido por metadatos definidos externamente mediante ficheiros estruturados que describen o comportamento de cada obxecto sen necesidade de modificar código. O documento inclúe unha análise detallada do framework orixinal, o proceso de migración técnica, as melloras implementadas e os resultados obtidos, así como unha proposta de seguintes pasos para continuar coa súa evolución dentro do ecosistema corporativo.
Dirección
RIOS VIQUEIRA, JOSE RAMON (Titoría)
Acedo Nieto, Carlos Cotitoría
Martínez Torres, María Cotitoría
RIOS VIQUEIRA, JOSE RAMON (Titoría)
Acedo Nieto, Carlos Cotitoría
Martínez Torres, María Cotitoría
Tribunal
VIDAL AGUIAR, JUAN CARLOS (Presidente/a)
Sánchez Vila, Eduardo Manuel (Secretario/a)
MERA PEREZ, DAVID (Vogal)
VIDAL AGUIAR, JUAN CARLOS (Presidente/a)
Sánchez Vila, Eduardo Manuel (Secretario/a)
MERA PEREZ, DAVID (Vogal)
Despregamento de Redes de Aprendizaxe Profunda no Bordo mediante Técnicas de Compresión.
Autoría
M.R.R.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
M.R.R.
Máster Universitario en Intelixencia Artificial
Data da defensa
20.02.2025 10:30
20.02.2025 10:30
Resumo
Nos últimos anos, os modelos de aprendizaxe profunda creceron exponencialmente en complexidade e tamaño, facendo que o seu despregamento en dispositivos no bordo con recursos limitados sexa un reto significativo. Este TFM/MSc explora técnicas de compresión de modelos, incluíndo a cuantización, poda e destilación do coñecemento, para optimizar as redes neuronais profundas para a computación no bordo mantendo unha alta precisión. Os métodos propostos aplícanse a un modelo ResNet-50 adestrado no conxunto de datos CIFAR-10, avaliando o seu impacto no tamaño do modelo, a velocidade de inferencia e a precisión. Os modelos optimizados despréganse na FPGA ZCU104 utilizando Vitis AI, demostrando a viabilidade de executar modelos eficientes de aprendizaxe profunda en hardware con recursos computacionais limitados. Os resultados experimentais mostran que unha combinación de técnicas de compresión pode lograr unha redución do tamaño do modelo de ata o 95%, preservando ou mesmo mellorando a precisión. Estes resultados poñen de relevo o potencial da compresión de modelos para permitir a inferencia en tempo real en dispositivos periféricos, reducir a latencia e mellorar a eficiencia enerxética.
Nos últimos anos, os modelos de aprendizaxe profunda creceron exponencialmente en complexidade e tamaño, facendo que o seu despregamento en dispositivos no bordo con recursos limitados sexa un reto significativo. Este TFM/MSc explora técnicas de compresión de modelos, incluíndo a cuantización, poda e destilación do coñecemento, para optimizar as redes neuronais profundas para a computación no bordo mantendo unha alta precisión. Os métodos propostos aplícanse a un modelo ResNet-50 adestrado no conxunto de datos CIFAR-10, avaliando o seu impacto no tamaño do modelo, a velocidade de inferencia e a precisión. Os modelos optimizados despréganse na FPGA ZCU104 utilizando Vitis AI, demostrando a viabilidade de executar modelos eficientes de aprendizaxe profunda en hardware con recursos computacionais limitados. Os resultados experimentais mostran que unha combinación de técnicas de compresión pode lograr unha redución do tamaño do modelo de ata o 95%, preservando ou mesmo mellorando a precisión. Estes resultados poñen de relevo o potencial da compresión de modelos para permitir a inferencia en tempo real en dispositivos periféricos, reducir a latencia e mellorar a eficiencia enerxética.
Dirección
BREA SANCHEZ, VICTOR MANUEL (Titoría)
PARDO SECO, FERNANDO RAFAEL Cotitoría
BREA SANCHEZ, VICTOR MANUEL (Titoría)
PARDO SECO, FERNANDO RAFAEL Cotitoría
Tribunal
TABOADA IGLESIAS, MARÍA JESÚS (Presidente/a)
Pardo López, Xosé Manuel (Secretario/a)
VILA BLANCO, NICOLAS (Vogal)
TABOADA IGLESIAS, MARÍA JESÚS (Presidente/a)
Pardo López, Xosé Manuel (Secretario/a)
VILA BLANCO, NICOLAS (Vogal)
Sistema IoT para comunicacións oportunistas en entornos marítimo-costeiros
Autoría
R.J.S.G.
Máster Universitario en Internet das Cousas - IoT
R.J.S.G.
Máster Universitario en Internet das Cousas - IoT
Data da defensa
14.07.2025 11:30
14.07.2025 11:30
Resumo
Aínda que a dixitalización e o IoT están chegando a moitos sectores da sociedade e a industria, o sector primario, e especialmente aquelas partes máis tradicionalistas do mesmo como as actividades de marisqueo, estanse quedando bastante atrás na incorporación das novas tecnoloxías. A resistencia ao cambio e a dificultade de implementación de solucións no mar provoca que as bateas non conten con ningún mecanismo de control ou monitorización dixital. Isto provoca a baixa eficiencia do sector. Neste traballo proponse a creación dun sistema IoT que poida ser exposto ás extremas condicións do mar para monitorizar certas variables de interese. En particular, púxose o foco no control da produción de mexillón nas bateas a partir da medida do seu afundimento, que se produce polo engorde do produto. Dita creación foi o resultado de varias fases sucesivas de deseño, implementación e probas do sistema. O resultado final é un dispositivo que demostrou ser capaz de enviar datos de forma segura dende o mar, aproveitándose da tecnoloxía de comunicación LoRaWAN, e empregando un sistema de colleita e almacenamento de enerxía baseado en paneis solares. Os datos enviados póñense a disposición do usuario almacenados nunha base de datos de series temporais, pudendo visualizalos a través dun panel de control. Todo isto construíuse seguindo o paradigma do Edge Computing Oportunista, realizando o procesamento da información o máis preto posible dos dispositivos finais, non sobrecargando as infraestruturas do Cloud e permitindo unha cobertura flexible gracias ao posible movemento dos Gateaways de acceso ao Cloud ás zonas desertas de cobertura.
Aínda que a dixitalización e o IoT están chegando a moitos sectores da sociedade e a industria, o sector primario, e especialmente aquelas partes máis tradicionalistas do mesmo como as actividades de marisqueo, estanse quedando bastante atrás na incorporación das novas tecnoloxías. A resistencia ao cambio e a dificultade de implementación de solucións no mar provoca que as bateas non conten con ningún mecanismo de control ou monitorización dixital. Isto provoca a baixa eficiencia do sector. Neste traballo proponse a creación dun sistema IoT que poida ser exposto ás extremas condicións do mar para monitorizar certas variables de interese. En particular, púxose o foco no control da produción de mexillón nas bateas a partir da medida do seu afundimento, que se produce polo engorde do produto. Dita creación foi o resultado de varias fases sucesivas de deseño, implementación e probas do sistema. O resultado final é un dispositivo que demostrou ser capaz de enviar datos de forma segura dende o mar, aproveitándose da tecnoloxía de comunicación LoRaWAN, e empregando un sistema de colleita e almacenamento de enerxía baseado en paneis solares. Os datos enviados póñense a disposición do usuario almacenados nunha base de datos de series temporais, pudendo visualizalos a través dun panel de control. Todo isto construíuse seguindo o paradigma do Edge Computing Oportunista, realizando o procesamento da información o máis preto posible dos dispositivos finais, non sobrecargando as infraestruturas do Cloud e permitindo unha cobertura flexible gracias ao posible movemento dos Gateaways de acceso ao Cloud ás zonas desertas de cobertura.
Dirección
Cotos Yáñez, José Manuel (Titoría)
Fernández Caramés, Tiago Cotitoría
Cotos Yáñez, José Manuel (Titoría)
Fernández Caramés, Tiago Cotitoría
Tribunal
CARIÑENA AMIGO, MARIA PURIFICACION (Presidente/a)
Burguillo Rial, Juan Carlos (Secretario/a)
Pardo Martínez, Xoan Carlos (Vogal)
CARIÑENA AMIGO, MARIA PURIFICACION (Presidente/a)
Burguillo Rial, Juan Carlos (Secretario/a)
Pardo Martínez, Xoan Carlos (Vogal)
Producción de ácidos grasos volátiles tendo en conta as dimensións de sostebilidade e circularidade
Autoría
A.S.L.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
A.S.L.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
20.02.2025 12:00
20.02.2025 12:00
Resumo
O aumento da escaseza de auga, o cambio climático e a explotación intensiva dos recursos naturais teñen un impacto negativo no ciclo da auga. Estes factores reducen a dispoñibilidade de auga, o que pon en risco tanto ás comunidades humanas como aos ecosistemas naturais que dependen deste recurso. Por iso, é imprescindible implementar solucións innovadoras e sostibles que garantan o acceso a auga limpa e a protección do medio ambiente. Unha estratexia clave para abordar estes problemas é o tratamento de augas residuais. Este proceso contribúe a reducir a contaminación, mellorando a calidade da auga tratada. Ademais, non só asegura a sostibilidade hídrica ao devolver a auga aos corpos hídricos, senón que tamén permite recuperar recursos valiosos como nutrientes e enerxía. No contexto da Unión Europea, a taxonomía europea estableceuse como un marco lexislativo deseñado para fomentar actividades económicas sostibles en liña con seis obxectivos ambientais fundamentais: a mitigación do cambio climático, a adaptación ao cambio climático, o uso sostible e a protección dos recursos acuáticos e mariños, a transición cara a unha economía circular, a prevención e o control da contaminación, e a protección e restauración da biodiversidade e dos ecosistemas. Dentro deste marco, as actividades relacionadas co tratamento de augas residuais e a xestión de biorresiduos destacan pola súa capacidade para contribuír á mitigación do cambio climático e favorecer a economía circular. Este Traballo Final de Máster céntrase na análise de tres casos de estudo específicos: a Estación Depuradora de Augas Residuais (EDAR) de Os Praceres, a EDAR de Lagares e unha planta piloto dedicada á produción de Ácidos Grasos Volátiles a partir de lodos e biorresiduos. En cada caso, aplicouse a metodoloxía da taxonomía europea para avaliar as actividades que se aliñan cos obxectivos de sostibilidade definidos por este marco regulador. Ademais, empregáronse os indicadores do proxecto BioReCer para avaliar o desenvolvemento destas instalacións en termos de circularidade e sostibilidade.
O aumento da escaseza de auga, o cambio climático e a explotación intensiva dos recursos naturais teñen un impacto negativo no ciclo da auga. Estes factores reducen a dispoñibilidade de auga, o que pon en risco tanto ás comunidades humanas como aos ecosistemas naturais que dependen deste recurso. Por iso, é imprescindible implementar solucións innovadoras e sostibles que garantan o acceso a auga limpa e a protección do medio ambiente. Unha estratexia clave para abordar estes problemas é o tratamento de augas residuais. Este proceso contribúe a reducir a contaminación, mellorando a calidade da auga tratada. Ademais, non só asegura a sostibilidade hídrica ao devolver a auga aos corpos hídricos, senón que tamén permite recuperar recursos valiosos como nutrientes e enerxía. No contexto da Unión Europea, a taxonomía europea estableceuse como un marco lexislativo deseñado para fomentar actividades económicas sostibles en liña con seis obxectivos ambientais fundamentais: a mitigación do cambio climático, a adaptación ao cambio climático, o uso sostible e a protección dos recursos acuáticos e mariños, a transición cara a unha economía circular, a prevención e o control da contaminación, e a protección e restauración da biodiversidade e dos ecosistemas. Dentro deste marco, as actividades relacionadas co tratamento de augas residuais e a xestión de biorresiduos destacan pola súa capacidade para contribuír á mitigación do cambio climático e favorecer a economía circular. Este Traballo Final de Máster céntrase na análise de tres casos de estudo específicos: a Estación Depuradora de Augas Residuais (EDAR) de Os Praceres, a EDAR de Lagares e unha planta piloto dedicada á produción de Ácidos Grasos Volátiles a partir de lodos e biorresiduos. En cada caso, aplicouse a metodoloxía da taxonomía europea para avaliar as actividades que se aliñan cos obxectivos de sostibilidade definidos por este marco regulador. Ademais, empregáronse os indicadores do proxecto BioReCer para avaliar o desenvolvemento destas instalacións en termos de circularidade e sostibilidade.
Dirección
MOREIRA VILAR, MARIA TERESA (Titoría)
MOREIRA VILAR, MARIA TERESA (Titoría)
Tribunal
FERNANDEZ ESCRIBANO, JOSE ANGEL (Presidente/a)
MAURICIO IGLESIAS, MIGUEL (Secretario/a)
GONZALEZ GARCIA, SARA (Vogal)
FERNANDEZ ESCRIBANO, JOSE ANGEL (Presidente/a)
MAURICIO IGLESIAS, MIGUEL (Secretario/a)
GONZALEZ GARCIA, SARA (Vogal)
Optimización do procesamento de algoritmos vectoriais mediante a integración de Ray IO e HPC na nube
Autoría
T.S.O.
Máster Universitario en Computación de Altas Prestacións / High Performance Computing from the University of A Coruña and the University of Santiago de Compostela (a distancia)
T.S.O.
Máster Universitario en Computación de Altas Prestacións / High Performance Computing from the University of A Coruña and the University of Santiago de Compostela (a distancia)
Data da defensa
03.09.2025 10:00
03.09.2025 10:00
Resumo
A adopción de modelos de incrustación vectorial débese principalmente á súa capacidade para transformar datos complexos e non estruturados nun formato estruturado e comprensible para a máquina. Esta transformación é clave para resolver tarefas que requiren unha comprensión profunda do contido, o contexto e as relacións sutís dentro dos datos, o que fai que as incrustacións sexan indispensables no campo da intelixencia artificial (IA) e a aprendizaxe automática. Para xestionar as demandas computacionais do procesamento de grandes cantidades de datos complexos (imaxes, vídeos, sons ou texto non estruturado) usando incrustacións vectoriais, requírese unha potencia computacional intensiva, o que implica unha combinación de xestión de datos eficiente e arquitecturas e infraestruturas de software como computación distribuída, redución da dimensionalidade, modelos eficientes, procesamento por lotes, aceleración de hardware, computación na nube e recursos de alto rendemento (HPC). Por iso, este traballo implementa unha solución baseada na nube, empregando Amazon Web Services (AWS), para inxerir conxuntos de datos complexos e realizar a súa limpeza, estandarización, enriquecemento, transformación e extracción de metadatos a través de Ray IO. Unha vez procesados, os resultados envíanse a un clúster virtual HPC onde se efectúa o procesamento vectorial combinando MPI, OpenMP e aceleración GPU. Como exemplo de fluxo de traballo: un depósito en S3 recibe un conxunto de vídeos; unha API REST almacena metadatos nunha base RDS e recibe a solicitude de procesamento; a través da mesma API, o clúster Ray IO extrae metadatos, limpa e enriquece usando modelos de aprendizaxe profunda, aplica algoritmos de codificación (vectorización) e particiona os datos. Co vídeo transformado en vectores, un comando Slurm lanza o clúster HPC, que carga eses vectores e executa algoritmos de medición de semellanza, agrupamento e recoñecemento, xenerando finalmente un informe coas conclusións.
A adopción de modelos de incrustación vectorial débese principalmente á súa capacidade para transformar datos complexos e non estruturados nun formato estruturado e comprensible para a máquina. Esta transformación é clave para resolver tarefas que requiren unha comprensión profunda do contido, o contexto e as relacións sutís dentro dos datos, o que fai que as incrustacións sexan indispensables no campo da intelixencia artificial (IA) e a aprendizaxe automática. Para xestionar as demandas computacionais do procesamento de grandes cantidades de datos complexos (imaxes, vídeos, sons ou texto non estruturado) usando incrustacións vectoriais, requírese unha potencia computacional intensiva, o que implica unha combinación de xestión de datos eficiente e arquitecturas e infraestruturas de software como computación distribuída, redución da dimensionalidade, modelos eficientes, procesamento por lotes, aceleración de hardware, computación na nube e recursos de alto rendemento (HPC). Por iso, este traballo implementa unha solución baseada na nube, empregando Amazon Web Services (AWS), para inxerir conxuntos de datos complexos e realizar a súa limpeza, estandarización, enriquecemento, transformación e extracción de metadatos a través de Ray IO. Unha vez procesados, os resultados envíanse a un clúster virtual HPC onde se efectúa o procesamento vectorial combinando MPI, OpenMP e aceleración GPU. Como exemplo de fluxo de traballo: un depósito en S3 recibe un conxunto de vídeos; unha API REST almacena metadatos nunha base RDS e recibe a solicitude de procesamento; a través da mesma API, o clúster Ray IO extrae metadatos, limpa e enriquece usando modelos de aprendizaxe profunda, aplica algoritmos de codificación (vectorización) e particiona os datos. Co vídeo transformado en vectores, un comando Slurm lanza o clúster HPC, que carga eses vectores e executa algoritmos de medición de semellanza, agrupamento e recoñecemento, xenerando finalmente un informe coas conclusións.
Dirección
QUESADA BARRIUSO, PABLO (Titoría)
Pardo Martínez, Xoan Carlos Cotitoría
Padrón González, Emilio J. Cotitoría
QUESADA BARRIUSO, PABLO (Titoría)
Pardo Martínez, Xoan Carlos Cotitoría
Padrón González, Emilio J. Cotitoría
Tribunal
CABALEIRO DOMINGUEZ, JOSE CARLOS (Presidente/a)
PIÑEIRO POMAR, CESAR ALFREDO (Secretario/a)
González Domínguez, Jorge (Vogal)
CABALEIRO DOMINGUEZ, JOSE CARLOS (Presidente/a)
PIÑEIRO POMAR, CESAR ALFREDO (Secretario/a)
González Domínguez, Jorge (Vogal)
Mellora da calidade nutricional de forraxes para gando bovino mediante a fertilización con selenio, iodo e boro: un enfoque para mellorar a reprodución e previr enfermidades
Autoría
V.S.V.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
V.S.V.
Máster Universitario en Enxeñaría Ambiental (3ª ed)
Data da defensa
20.02.2025 16:00
20.02.2025 16:00
Resumo
Este traballo explora o impacto dunha fertilización con selenio, boro e iodo na calidade e produtividade do raigrás (Lolium sp.), un cultivo forraxeiro de gran importancia en Galicia. Dada a importancia dos pastos nos sistemas gandeiros da rexión, esta investigación propón unha innovadora formulación fertilizante que inclúe estes micronutrientes para mellorar tanto o valor nutricional da forraxe como a saúde do gando e, en consecuencia, a calidade dos produtos derivados, como o leite. Realizouse un ensaio en maceta en condicións ambientais en Vilanova de Arousa, utilizando catro tratamentos: o fertilizante experimental combinado con outro formulado a base de nitróxeno (SeBI), un fertilizante comercial que inclúe selenio, nitróxeno e xofre (Y), só fertilizante nitróxeno (BA) e un control sen fertilización (BB). Analizáronse parámetros de crecemento, productividade e a concentración de nutrientes na planta, e as propiedades do solo antes e despois do ensaio. Os resultados indican que os tratamentos SeBI e Y melloraron o crecemento do raigrás, aumentando a súa biomasa e contido nutricional. Con todo, a produtividade foi inferior á esperada (4000 kg MS/ha) debido, posiblemente, á restrición das raíces nas macetas e á lixiviación de nutrientes. A análise do iodo en planta mostrou unha maior acumulación en SeBI, confirmando o efecto positivo da fertilización con este elemento. Con todo, non foi posible detectar selenio e boro. Este traballo subliña a importancia da fertilización estratéxica para maximizar a produción forraxeira, os sistemas gandeiros e, potencialmente, enriquecer a cadea alimentaria con produtos máis nutritivos.
Este traballo explora o impacto dunha fertilización con selenio, boro e iodo na calidade e produtividade do raigrás (Lolium sp.), un cultivo forraxeiro de gran importancia en Galicia. Dada a importancia dos pastos nos sistemas gandeiros da rexión, esta investigación propón unha innovadora formulación fertilizante que inclúe estes micronutrientes para mellorar tanto o valor nutricional da forraxe como a saúde do gando e, en consecuencia, a calidade dos produtos derivados, como o leite. Realizouse un ensaio en maceta en condicións ambientais en Vilanova de Arousa, utilizando catro tratamentos: o fertilizante experimental combinado con outro formulado a base de nitróxeno (SeBI), un fertilizante comercial que inclúe selenio, nitróxeno e xofre (Y), só fertilizante nitróxeno (BA) e un control sen fertilización (BB). Analizáronse parámetros de crecemento, productividade e a concentración de nutrientes na planta, e as propiedades do solo antes e despois do ensaio. Os resultados indican que os tratamentos SeBI e Y melloraron o crecemento do raigrás, aumentando a súa biomasa e contido nutricional. Con todo, a produtividade foi inferior á esperada (4000 kg MS/ha) debido, posiblemente, á restrición das raíces nas macetas e á lixiviación de nutrientes. A análise do iodo en planta mostrou unha maior acumulación en SeBI, confirmando o efecto positivo da fertilización con este elemento. Con todo, non foi posible detectar selenio e boro. Este traballo subliña a importancia da fertilización estratéxica para maximizar a produción forraxeira, os sistemas gandeiros e, potencialmente, enriquecer a cadea alimentaria con produtos máis nutritivos.
Dirección
MONTERROSO MARTINEZ, MARIA DEL CARMEN (Titoría)
Gago Otero, Rafael Cotitoría
MONTERROSO MARTINEZ, MARIA DEL CARMEN (Titoría)
Gago Otero, Rafael Cotitoría
Tribunal
HOSPIDO QUINTANA, ALMUDENA (Presidente/a)
PARADELO NUÑEZ, REMIGIO (Secretario/a)
CARBALLA ARCOS, MARTA (Vogal)
HOSPIDO QUINTANA, ALMUDENA (Presidente/a)
PARADELO NUÑEZ, REMIGIO (Secretario/a)
CARBALLA ARCOS, MARTA (Vogal)
Detección de discursos de odio en textos en castelán publicados en redes sociais
Autoría
O.T.P.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
O.T.P.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
Data da defensa
15.07.2025 16:30
15.07.2025 16:30
Resumo
O aumento do discurso de odio nas plataformas de redes sociais supón serios desafíos tanto tecnolóxicos como sociais. Este estudo presenta un enfoque integral para a detección automática de discurso de odio en textos en español, cun foco específico na misoginia e no sentimento antiinmigrante. Lévase a cabo unha análise lingüística e semántica en profundidade. Ademais, avalíanse múltiples estratexias de clasificación, que abranguen dende modelos clásicos de aprendizaxe automática ata arquitecturas baseadas en Transformers e Modelos de Linguaxe de Gran Tamaño (LLMs). Así mesmo, explórase o impacto de diferentes estratexias de preprocesamento e aplícase unha técnica de adaptación ao dominio baseada no enmascaramento guiado utilizando léxicos relacionados co odio. Os experimentos realízanse sobre dous conxuntos de datos de referencia, AMI (IberEval 2018) e HatEval (SemEval 2019), obtendo resultados que superan aos gañadores de competicións anteriores e a traballos posteriores. Os nosos achados salientan a importancia do preprocesamento, a robustez na procura de hiperparámetros e os mecanismos de adaptación para mellorar o rendemento da clasificación. Ademais, os LLMs como GPT-4o acadan resultados competitivos sen necesidade de afinamento específico para a tarefa, e os modelos de propósito xeral adaptados amosan melloras medibles respecto ás súas versións non adaptadas.
O aumento do discurso de odio nas plataformas de redes sociais supón serios desafíos tanto tecnolóxicos como sociais. Este estudo presenta un enfoque integral para a detección automática de discurso de odio en textos en español, cun foco específico na misoginia e no sentimento antiinmigrante. Lévase a cabo unha análise lingüística e semántica en profundidade. Ademais, avalíanse múltiples estratexias de clasificación, que abranguen dende modelos clásicos de aprendizaxe automática ata arquitecturas baseadas en Transformers e Modelos de Linguaxe de Gran Tamaño (LLMs). Así mesmo, explórase o impacto de diferentes estratexias de preprocesamento e aplícase unha técnica de adaptación ao dominio baseada no enmascaramento guiado utilizando léxicos relacionados co odio. Os experimentos realízanse sobre dous conxuntos de datos de referencia, AMI (IberEval 2018) e HatEval (SemEval 2019), obtendo resultados que superan aos gañadores de competicións anteriores e a traballos posteriores. Os nosos achados salientan a importancia do preprocesamento, a robustez na procura de hiperparámetros e os mecanismos de adaptación para mellorar o rendemento da clasificación. Ademais, os LLMs como GPT-4o acadan resultados competitivos sen necesidade de afinamento específico para a tarefa, e os modelos de propósito xeral adaptados amosan melloras medibles respecto ás súas versións non adaptadas.
Dirección
FERNANDEZ PICHEL, MARCOS (Titoría)
ARAGON SAENZPARDO, MARIO EZRA Cotitoría
FERNANDEZ PICHEL, MARCOS (Titoría)
ARAGON SAENZPARDO, MARIO EZRA Cotitoría
Tribunal
RODRIGUEZ PRESEDO, JESUS MARIA (Presidente/a)
Triñanes Fernández, Joaquín Ángel (Secretario/a)
GALLEGO FONTENLA, VICTOR JOSE (Vogal)
RODRIGUEZ PRESEDO, JESUS MARIA (Presidente/a)
Triñanes Fernández, Joaquín Ángel (Secretario/a)
GALLEGO FONTENLA, VICTOR JOSE (Vogal)
Treinamento de redes neurais distribuídas de alto desempenho para a reconstrução de imagens hiperespectrais a partir de dados RGB
Autoría
Y.U.A.
Máster Universitario en Computación de Altas Prestacións / High Performance Computing from the University of A Coruña and the University of Santiago de Compostela (presencial)
Y.U.A.
Máster Universitario en Computación de Altas Prestacións / High Performance Computing from the University of A Coruña and the University of Santiago de Compostela (presencial)
Data da defensa
03.07.2025 10:00
03.07.2025 10:00
Resumo
Nos últimos anos, o processamento de imagens de teledeteção avançou notavelmente, especialmente na reconstrução de imagens hiperespectrais. Dado o alto custo de obter essas imagens em ambientes reais, foram desenvolvidas alternativas baseadas em inteligência artificial, destacando-se o uso de redes neurais profundas para gerar espectros sintéticos a partir de imagens RGB. No entanto, esses métodos enfrentam desafios, como a necessidade de grandes volumes de dados, longos tempos de treinamento e alta demanda computacional. Diante dessas limitações, este trabalho propõe um modelo híbrido composto por uma fase generalista, baseada em uma rede generativa adversária condicional (CGAN), e uma fase especializada, implementada por meio de uma arquitetura U-Net, para a reconstrução de imagens hiperespectrais a partir de imagens RGB. Essa abordagem é desenvolvida dentro de um esquema de processamento paralelo e distribuído, com o objetivo de otimizar a eficiência computacional e melhorar a escalabilidade do sistema, sem comprometer a qualidade das reconstruções obtidas.
Nos últimos anos, o processamento de imagens de teledeteção avançou notavelmente, especialmente na reconstrução de imagens hiperespectrais. Dado o alto custo de obter essas imagens em ambientes reais, foram desenvolvidas alternativas baseadas em inteligência artificial, destacando-se o uso de redes neurais profundas para gerar espectros sintéticos a partir de imagens RGB. No entanto, esses métodos enfrentam desafios, como a necessidade de grandes volumes de dados, longos tempos de treinamento e alta demanda computacional. Diante dessas limitações, este trabalho propõe um modelo híbrido composto por uma fase generalista, baseada em uma rede generativa adversária condicional (CGAN), e uma fase especializada, implementada por meio de uma arquitetura U-Net, para a reconstrução de imagens hiperespectrais a partir de imagens RGB. Essa abordagem é desenvolvida dentro de um esquema de processamento paralelo e distribuído, com o objetivo de otimizar a eficiência computacional e melhorar a escalabilidade do sistema, sem comprometer a qualidade das reconstruções obtidas.
Dirección
QUESADA BARRIUSO, PABLO (Titoría)
SUAREZ GAREA, JORGE ALBERTO Cotitoría
QUESADA BARRIUSO, PABLO (Titoría)
SUAREZ GAREA, JORGE ALBERTO Cotitoría
Tribunal
Fernández Rivera, Francisco (Presidente/a)
PICHEL CAMPOS, JUAN CARLOS (Secretario/a)
González Domínguez, Jorge (Vogal)
Fernández Rivera, Francisco (Presidente/a)
PICHEL CAMPOS, JUAN CARLOS (Secretario/a)
González Domínguez, Jorge (Vogal)
Optimización da clasificación de recensións hoteleiras mediante técnicas de aprendizaxe automática e análise do seu impacto na toma de decisións do departamento de Calidade.
Autoría
A.V.R.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
A.V.R.
Máster Universitario en Tecnoloxías de Análise de Datos Masivos: Big Data
Data da defensa
15.07.2025 18:00
15.07.2025 18:00
Resumo
No sector turístico, a análise e a clasificación das recensións dos clientes son fundamentais para que os establecementos poidan mellorar os seus servizos, optimizar a experiencia dos usuarios e manter a súa competitividade nun mercado cada vez máis esixente. Debido ao elevado volume de recensións xeradas diariamente, á súa diversidade lingüística e á complexidade semántica do contido, resulta inviable realizar unha análise manual exhaustiva. Por iso, é imprescindíbel contar con sistemas automáticos de clasificación que permitan procesar e clasificar eficientemente esta información. Este traballo parte dun sistema inicial de clasificación automática xerárquica multietiqueta, centrado en maximizar a capacidade de detección de todos os aspectos relevantes das recensións. Proponse un conxunto de melloras progresivas, incluíndo a ampliación do conxunto de adestramento, a actualización dos modelos de embeddings e a integración de técnicas baseadas en modelos de linguaxe avanzados. Estas melloras conducen a un sistema máis equilibrado, que incrementa significativamente a capacidade de detección de categorías relevantes sen comprometer a calidade da clasificación, superando notablemente o rendemento da configuración inicial e aportando maior valor para a toma de decisións na mellora continua dos servizos.
No sector turístico, a análise e a clasificación das recensións dos clientes son fundamentais para que os establecementos poidan mellorar os seus servizos, optimizar a experiencia dos usuarios e manter a súa competitividade nun mercado cada vez máis esixente. Debido ao elevado volume de recensións xeradas diariamente, á súa diversidade lingüística e á complexidade semántica do contido, resulta inviable realizar unha análise manual exhaustiva. Por iso, é imprescindíbel contar con sistemas automáticos de clasificación que permitan procesar e clasificar eficientemente esta información. Este traballo parte dun sistema inicial de clasificación automática xerárquica multietiqueta, centrado en maximizar a capacidade de detección de todos os aspectos relevantes das recensións. Proponse un conxunto de melloras progresivas, incluíndo a ampliación do conxunto de adestramento, a actualización dos modelos de embeddings e a integración de técnicas baseadas en modelos de linguaxe avanzados. Estas melloras conducen a un sistema máis equilibrado, que incrementa significativamente a capacidade de detección de categorías relevantes sen comprometer a calidade da clasificación, superando notablemente o rendemento da configuración inicial e aportando maior valor para a toma de decisións na mellora continua dos servizos.
Dirección
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Titoría)
Comesaña García, Alejandra Cotitoría
MUCIENTES MOLINA, MANUEL FELIPE (Titoría)
Comesaña García, Alejandra Cotitoría
Tribunal
RODRIGUEZ PRESEDO, JESUS MARIA (Presidente/a)
Triñanes Fernández, Joaquín Ángel (Secretario/a)
GALLEGO FONTENLA, VICTOR JOSE (Vogal)
RODRIGUEZ PRESEDO, JESUS MARIA (Presidente/a)
Triñanes Fernández, Joaquín Ángel (Secretario/a)
GALLEGO FONTENLA, VICTOR JOSE (Vogal)
Estudo microestructural de oleoxeis de aceite de oliva con quitosano e quitina a partir de emulsions pickering
Autoría
S.V.M.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
S.V.M.
Máster Universitario en Enxeñaría Química e Bioprocesos
Data da defensa
19.02.2025 09:15
19.02.2025 09:15
Resumo
Un dos obxectivos principais da industria alimentaria actual es substituir as graxas prexudiciais para a saude por aceites ou graxas con propiedades organolepticas semellantes e cun bo perfil nutricional. Este traballo de fin de master estudia o desenvolvemento de oleoxeles a partir de aceites vexetais, especificamente de aceite de oliva. A emulsion xerase a partir dunha fase acuosa de quitosano como axente estruturante e vainillina, que ao reaccionar co quitosano, forma unha base de Schiff e crea unha rede tridimensional que atrapa o aceite. Ademais, incorporase quitina en forma de particulas para estabilizar a emulsion mediante o efecto Pickering. Posteriormente, elimínase a auga das emulsions mediante secado convectivo para obter unha emulsion seca, e tras a sua trituracion, obteñese o oleoxel final. O obxectivo principal deste traballo es estudar o impacto da concentracion de particulas de quitina, 0,5, 1,0, 1,5 e 2,0 por cento, sobre as propiedades da emulsion e do oleoxel, tanto en presenza como en ausencia de vainillina. Estudaronse as propiedades reoloxicas da emulsion mediante ensaios oscilatorios. Primeiro realizanse barridos de deformacion para determinar o rexime viscoelastico lineal das emulsions e logo midense os espectros mecanicos para observar a variacion dos modulos elastico e viscoso coa frecuencia. No oleoxel, analizaronse as propiedades reoloxicas mediante barridos de deformacion e frecuencia, ademais de ensaios de calidade como colorimetria, textura e retencion de aceite. Os ensaios reoloxicos amosaron que as emulsions presentaron un comportamento predominantemente viscoso a concentracions de quitina inferiores ao 1,5 por cento en peso, e que a concentracions maiores, o comportamento se invirte. O comportamento reoloxico das emulsions modelouse co modelo de Cross-Williamson para os sistemas sen quitina, e engadiuse un termo empirico en funcion da concentracion de particulas para os sistemas con quitina, o que permitiu obter un modelo valido de viscosidade complexa para o rango de concentracions ensaiadas. Tamén se analizou a distribucion do tamaño de gota das emulsions mediante imaxes de microscopia optica, observandose que o diametro das gotas diminuia coa concentracion de quitina. En canto aos oleoxeles, modelouse o secado convectivo a 70 graos Celsius usando o modelo de Page, verificando que a maior concentracion de quitina aumentaba o tempo de secado das emulsions. Ademais, observouse que as particulas de quitina desestabilizaban os oleoxeles, resultando nunha menor retencion de aceite nos sistemas con quitina. Ainda que a vainillina non tivo un efecto significativo na reoloxia das emulsions, a sua presenza no oleoxel final amosou unha mellora considerable nas propiedades determinadas. Isto debese as reaccions endotermicas entre os grupos amino e aldehido, favorecidas pola temperatura de secado. En xeral, ao aumentar a cantidade de quitina, a dureza do oleoxel diminúe, mentres que a sua adhesividade e elasticidade aumentan, alcanzando un maximo cunha concentracion de 1,5 por cento de quitina. A cohesividade permanece case inalterada. En conclusion, a presenza de particulas de quitina non mellora a calidade dos oleoxeles en comparacion cos sistemas sen particulas, pero si aumenta a estabilidade das emulsions, o que é relevante a nivel industrial.
Un dos obxectivos principais da industria alimentaria actual es substituir as graxas prexudiciais para a saude por aceites ou graxas con propiedades organolepticas semellantes e cun bo perfil nutricional. Este traballo de fin de master estudia o desenvolvemento de oleoxeles a partir de aceites vexetais, especificamente de aceite de oliva. A emulsion xerase a partir dunha fase acuosa de quitosano como axente estruturante e vainillina, que ao reaccionar co quitosano, forma unha base de Schiff e crea unha rede tridimensional que atrapa o aceite. Ademais, incorporase quitina en forma de particulas para estabilizar a emulsion mediante o efecto Pickering. Posteriormente, elimínase a auga das emulsions mediante secado convectivo para obter unha emulsion seca, e tras a sua trituracion, obteñese o oleoxel final. O obxectivo principal deste traballo es estudar o impacto da concentracion de particulas de quitina, 0,5, 1,0, 1,5 e 2,0 por cento, sobre as propiedades da emulsion e do oleoxel, tanto en presenza como en ausencia de vainillina. Estudaronse as propiedades reoloxicas da emulsion mediante ensaios oscilatorios. Primeiro realizanse barridos de deformacion para determinar o rexime viscoelastico lineal das emulsions e logo midense os espectros mecanicos para observar a variacion dos modulos elastico e viscoso coa frecuencia. No oleoxel, analizaronse as propiedades reoloxicas mediante barridos de deformacion e frecuencia, ademais de ensaios de calidade como colorimetria, textura e retencion de aceite. Os ensaios reoloxicos amosaron que as emulsions presentaron un comportamento predominantemente viscoso a concentracions de quitina inferiores ao 1,5 por cento en peso, e que a concentracions maiores, o comportamento se invirte. O comportamento reoloxico das emulsions modelouse co modelo de Cross-Williamson para os sistemas sen quitina, e engadiuse un termo empirico en funcion da concentracion de particulas para os sistemas con quitina, o que permitiu obter un modelo valido de viscosidade complexa para o rango de concentracions ensaiadas. Tamén se analizou a distribucion do tamaño de gota das emulsions mediante imaxes de microscopia optica, observandose que o diametro das gotas diminuia coa concentracion de quitina. En canto aos oleoxeles, modelouse o secado convectivo a 70 graos Celsius usando o modelo de Page, verificando que a maior concentracion de quitina aumentaba o tempo de secado das emulsions. Ademais, observouse que as particulas de quitina desestabilizaban os oleoxeles, resultando nunha menor retencion de aceite nos sistemas con quitina. Ainda que a vainillina non tivo un efecto significativo na reoloxia das emulsions, a sua presenza no oleoxel final amosou unha mellora considerable nas propiedades determinadas. Isto debese as reaccions endotermicas entre os grupos amino e aldehido, favorecidas pola temperatura de secado. En xeral, ao aumentar a cantidade de quitina, a dureza do oleoxel diminúe, mentres que a sua adhesividade e elasticidade aumentan, alcanzando un maximo cunha concentracion de 1,5 por cento de quitina. A cohesividade permanece case inalterada. En conclusion, a presenza de particulas de quitina non mellora a calidade dos oleoxeles en comparacion cos sistemas sen particulas, pero si aumenta a estabilidade das emulsions, o que é relevante a nivel industrial.
Dirección
MOREIRA MARTINEZ, RAMON FELIPE (Titoría)
SINEIRO TORRES, JORGE Cotitoría
MOREIRA MARTINEZ, RAMON FELIPE (Titoría)
SINEIRO TORRES, JORGE Cotitoría
Tribunal
GARRIDO FERNANDEZ, JUAN MANUEL (Presidente/a)
MAURICIO IGLESIAS, MIGUEL (Secretario/a)
González Álvarez, Julia (Vogal)
GARRIDO FERNANDEZ, JUAN MANUEL (Presidente/a)
MAURICIO IGLESIAS, MIGUEL (Secretario/a)
González Álvarez, Julia (Vogal)