Protocolo Unificado para trastornos emocionais en pacientes con sintomatoloxía obsesivo compulsiva
Autoría
Y.B.G.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
Y.B.G.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
Data da defensa
28.06.2024 10:45
28.06.2024 10:45
Resumo
Os tratamentos basados no enfoque transdiagnóstico da psicopatoloxía, acadaron gran popularidade no ámbito da investigación e a clínica nos últimos anos, derivada das vantaxes que presentan sobre a abordaxe da comorbilidade, dos casos subsindrómicos e das variables etiolóxicas comúns a diferentes cadros clínicos. O Protocolo Unificado (en adiante PU), xorde como opción terapéutica para o tratamento dos trastornos emocionais dende esta perspectiva transdiagnóstica. A revisión sistemática presentada a continuación, propón continuar co estudo de Sakiris e Berle (2019) e analizar a investigación recente sobre a eficacia do PU. Máis concretamente, o interese principal con esta revisión é profundizar no estudo dos efectos do PU sobre a sintomatoloxía obsesivo-compulsiva. Os estudos analizados permiten concluir que o Protocolo Unificado aborda especialmente as dificultades de regulación emocional e demostra a súa eficacia no tratamento dos trastornos emocionais, tanto en formato individual como grupal, así como a súa capacidade para abordar exitosamente a sintomatoloxía obsesivo-compulsiva. Sen embargo, a pesar da evidencia encontrada, para poder extraer conclusións precisas é necesaria maior investigación en relación á aplicación do PU a poblacións clínicas máis específicas, como os pacientes obsesivo-compulsivos.
Os tratamentos basados no enfoque transdiagnóstico da psicopatoloxía, acadaron gran popularidade no ámbito da investigación e a clínica nos últimos anos, derivada das vantaxes que presentan sobre a abordaxe da comorbilidade, dos casos subsindrómicos e das variables etiolóxicas comúns a diferentes cadros clínicos. O Protocolo Unificado (en adiante PU), xorde como opción terapéutica para o tratamento dos trastornos emocionais dende esta perspectiva transdiagnóstica. A revisión sistemática presentada a continuación, propón continuar co estudo de Sakiris e Berle (2019) e analizar a investigación recente sobre a eficacia do PU. Máis concretamente, o interese principal con esta revisión é profundizar no estudo dos efectos do PU sobre a sintomatoloxía obsesivo-compulsiva. Os estudos analizados permiten concluir que o Protocolo Unificado aborda especialmente as dificultades de regulación emocional e demostra a súa eficacia no tratamento dos trastornos emocionais, tanto en formato individual como grupal, así como a súa capacidade para abordar exitosamente a sintomatoloxía obsesivo-compulsiva. Sen embargo, a pesar da evidencia encontrada, para poder extraer conclusións precisas é necesaria maior investigación en relación á aplicación do PU a poblacións clínicas máis específicas, como os pacientes obsesivo-compulsivos.
Dirección
LOSADA VAZQUEZ, MARIA CONCEPCION (Titoría)
LOSADA VAZQUEZ, MARIA CONCEPCION (Titoría)
Tribunal
Castro Bolaño, Maria Cristina (Presidente/a)
CORRAL VARELA, MARIA MONTSERRAT (Secretario/a)
Míguez Varela, María del Carmen (Vogal)
Castro Bolaño, Maria Cristina (Presidente/a)
CORRAL VARELA, MARIA MONTSERRAT (Secretario/a)
Míguez Varela, María del Carmen (Vogal)
Esquizofrenia e consumo de tabaco: Revisión bibliográfica e proposta aplicada de intervención
Autoría
A.R.P.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
A.R.P.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
Data da defensa
28.06.2024 11:30
28.06.2024 11:30
Resumo
O consumo de tabaco reduciuse nas últimas décadas, pero esta redución non se produciu nas persoas con esquizofrenia. Este grupo ten tasas de consumo de ata o 70%, e explica mellor que ningún outro factor a diferencia en esperanza de vida comparado ca población xeral. A investigación das técnicas para deixar de fumar neste segmento poblacional foron limitadas ata a década pasada, na que foron aumentando aos poucos. A pesar diso, en moitos casos non se atende á idiosincrasia deste grupo, ou considerase o consumo de tabaco un problema menor ou mesmo un mal necesario. Neste traballo explorarase o estado da investigación, e realizarase unha proposta de intervención basada nos resultados obtidos na que se tratará de acadar a abstinencia do tabaco oo, cando menos, a reducción do consumo.
O consumo de tabaco reduciuse nas últimas décadas, pero esta redución non se produciu nas persoas con esquizofrenia. Este grupo ten tasas de consumo de ata o 70%, e explica mellor que ningún outro factor a diferencia en esperanza de vida comparado ca población xeral. A investigación das técnicas para deixar de fumar neste segmento poblacional foron limitadas ata a década pasada, na que foron aumentando aos poucos. A pesar diso, en moitos casos non se atende á idiosincrasia deste grupo, ou considerase o consumo de tabaco un problema menor ou mesmo un mal necesario. Neste traballo explorarase o estado da investigación, e realizarase unha proposta de intervención basada nos resultados obtidos na que se tratará de acadar a abstinencia do tabaco oo, cando menos, a reducción do consumo.
Dirección
BECOÑA IGLESIAS, ELISARDO (Titoría)
BECOÑA IGLESIAS, ELISARDO (Titoría)
Tribunal
VILLAR TORRES, PAULA (Presidente/a)
LOSADA VAZQUEZ, MARIA CONCEPCION (Secretario/a)
VAZQUEZ GONZALEZ, FERNANDO LINO (Vogal)
VILLAR TORRES, PAULA (Presidente/a)
LOSADA VAZQUEZ, MARIA CONCEPCION (Secretario/a)
VAZQUEZ GONZALEZ, FERNANDO LINO (Vogal)
Estudo da relación entre os factores específicos do funcionamento familiar e a conduta suicida adolescente
Autoría
S.I.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
S.I.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
Data da defensa
14.02.2024 18:15
14.02.2024 18:15
Resumo
O suicidio segue sendo un importante problema a nivel nacional e mundial, especialmente entre a poboación de 15 a 29 anos, onde ocupa o cuarto lugar como causa de defunción. A principal estratexia empregada para previr este fenómeno céntrase en reducir os factores de risco e fomentar os factores de protección. A presente revisión sistemática ten como obxectivo sintetizar a información científica existente sobre os factores específicos do funcionamento familiar vinculados á conduta suicida adolescente. Os resultados confirman a presenza de factores familiares que actúan como factores protectores e outros como factores de riscos, así como a identificación de variables que desempeñan roles mediadores e moderadores. Para abordar esta problemática na poboación adolescente, proponse un programa de enfoque cognitivo-condutual con compoñente familiar, que inclúe sesións individuais para adolescentes e pais, así como sesións conxuntas enfocadas en traballar os factores familiares específicos asociados coa conduta suicida adolescente.
O suicidio segue sendo un importante problema a nivel nacional e mundial, especialmente entre a poboación de 15 a 29 anos, onde ocupa o cuarto lugar como causa de defunción. A principal estratexia empregada para previr este fenómeno céntrase en reducir os factores de risco e fomentar os factores de protección. A presente revisión sistemática ten como obxectivo sintetizar a información científica existente sobre os factores específicos do funcionamento familiar vinculados á conduta suicida adolescente. Os resultados confirman a presenza de factores familiares que actúan como factores protectores e outros como factores de riscos, así como a identificación de variables que desempeñan roles mediadores e moderadores. Para abordar esta problemática na poboación adolescente, proponse un programa de enfoque cognitivo-condutual con compoñente familiar, que inclúe sesións individuais para adolescentes e pais, así como sesións conxuntas enfocadas en traballar os factores familiares específicos asociados coa conduta suicida adolescente.
Dirección
BECOÑA IGLESIAS, ELISARDO (Titoría)
BECOÑA IGLESIAS, ELISARDO (Titoría)
Tribunal
CUTRIN MOSTEIRO, OLALLA (Presidente/a)
MARTINEZ VISPO, CARMELA (Secretario/a)
DOALLO PESADO, SONIA (Vogal)
CUTRIN MOSTEIRO, OLALLA (Presidente/a)
MARTINEZ VISPO, CARMELA (Secretario/a)
DOALLO PESADO, SONIA (Vogal)
O sesgo atencional e o craving no trastorno por uso de alcol. Un estudo de casos e controis
Autoría
R.P.S.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
R.P.S.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
Data da defensa
28.06.2024 10:00
28.06.2024 10:00
Resumo
Introdución/obxectivos: O sesgo atencional cara a estímulos relacionados co alcol e o craving son factores de risco para o mantemento e recaída no trastorno por consumo de alcol, aínda que, a relación entre eles non se estableceu claramente. Este estudo investiga a relación entre o sesgo atencional, variables de consumo e craving durante os primeiros meses de abstinencia en poboación nova. Método: Estudo de casos e controis hospitalarios (n=53). Avaliouse a historia de consumo de alcol mediante o Life Drinking History (LDH). O sesgo atencional e o craving medíronse contrabalanceando as versións españolas do Stroop Alcol e o Alcol Craving Questionnaire-Short Form-Revised (ACQ-SF-R). Resultados: Os casos e controis mostraron traxectorias iniciais de consumo paralelas que diverxían na adultez emerxente, con maior consumo en solitario para os casos desde a adolescencia. O MANOVA de medidas repetidas mostrou: maior tempo para palabras relacionadas con alcol; interacción tipo de estímulo por grupo, con maiores tempos en casos ante palabras de alcol; e estímulo x grupo x secuencia, con maiores tempos só na secuencia Stroop-ACQ-SF-R para os casos. Discusión/Conclusións: As habilidades metacognitivas poderían axudar a controlar o craving automático e reducir o rumbo atencional nestes pacientes.
Introdución/obxectivos: O sesgo atencional cara a estímulos relacionados co alcol e o craving son factores de risco para o mantemento e recaída no trastorno por consumo de alcol, aínda que, a relación entre eles non se estableceu claramente. Este estudo investiga a relación entre o sesgo atencional, variables de consumo e craving durante os primeiros meses de abstinencia en poboación nova. Método: Estudo de casos e controis hospitalarios (n=53). Avaliouse a historia de consumo de alcol mediante o Life Drinking History (LDH). O sesgo atencional e o craving medíronse contrabalanceando as versións españolas do Stroop Alcol e o Alcol Craving Questionnaire-Short Form-Revised (ACQ-SF-R). Resultados: Os casos e controis mostraron traxectorias iniciais de consumo paralelas que diverxían na adultez emerxente, con maior consumo en solitario para os casos desde a adolescencia. O MANOVA de medidas repetidas mostrou: maior tempo para palabras relacionadas con alcol; interacción tipo de estímulo por grupo, con maiores tempos en casos ante palabras de alcol; e estímulo x grupo x secuencia, con maiores tempos só na secuencia Stroop-ACQ-SF-R para os casos. Discusión/Conclusións: As habilidades metacognitivas poderían axudar a controlar o craving automático e reducir o rumbo atencional nestes pacientes.
Dirección
CORRAL VARELA, MARIA MONTSERRAT (Titoría)
CORRAL VARELA, MARIA MONTSERRAT (Titoría)
Tribunal
VILLAR TORRES, PAULA (Presidente/a)
LOSADA VAZQUEZ, MARIA CONCEPCION (Secretario/a)
VAZQUEZ GONZALEZ, FERNANDO LINO (Vogal)
VILLAR TORRES, PAULA (Presidente/a)
LOSADA VAZQUEZ, MARIA CONCEPCION (Secretario/a)
VAZQUEZ GONZALEZ, FERNANDO LINO (Vogal)
O especificador co emocións prosociais limitadas como indicador de gravidade no comportamento externalizante
Autoría
M.S.M.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
M.S.M.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
Data da defensa
16.02.2024 12:15
16.02.2024 12:15
Resumo
O especificador con emocións prosociais limitadas (LPE, polas súas siglas en inglés) do DSM-5 baséase nunha ampla investigación sobre os trazos da dureza e insensibilidade emocional. A presente revisión sistemática trata de aclarar se este especificador é útil como indicador da gravidade e heteroxeneidade do comportamento externalizante en nenos e adolescentes con problemas de conduta. Os resultados extraídos da revisión dos artigos seleccionados indican que o porcentaxe de LPE oscila entre o 7,7%-23,4% na poboación xeral e o 21-45,5% na poboación xeral co Trastorno de Conduta e/ou Trastorno de Oposición Desafiante. Obtéñense respostas contraditorias en canto á existencia de diferenzas no comportamento externalizante entre os grupos con e sen LPE. Este resultado xera a necesidade de seguir investigando nesta liña, axustando os métodos de avaliación empregados. A investigación indica que os nenos e adolescentes con LPE non responden do mesmo xeito aos tratamentos establecido para trastornos externalizantes. Por este motivo, proponse unha intervención adaptada ás necesidades e características desta poboación, combinando un programa para familias e outro para adolescentes, baseado na Functional Family Therapy e no Emotion-Processing Skills Training.
O especificador con emocións prosociais limitadas (LPE, polas súas siglas en inglés) do DSM-5 baséase nunha ampla investigación sobre os trazos da dureza e insensibilidade emocional. A presente revisión sistemática trata de aclarar se este especificador é útil como indicador da gravidade e heteroxeneidade do comportamento externalizante en nenos e adolescentes con problemas de conduta. Os resultados extraídos da revisión dos artigos seleccionados indican que o porcentaxe de LPE oscila entre o 7,7%-23,4% na poboación xeral e o 21-45,5% na poboación xeral co Trastorno de Conduta e/ou Trastorno de Oposición Desafiante. Obtéñense respostas contraditorias en canto á existencia de diferenzas no comportamento externalizante entre os grupos con e sen LPE. Este resultado xera a necesidade de seguir investigando nesta liña, axustando os métodos de avaliación empregados. A investigación indica que os nenos e adolescentes con LPE non responden do mesmo xeito aos tratamentos establecido para trastornos externalizantes. Por este motivo, proponse unha intervención adaptada ás necesidades e características desta poboación, combinando un programa para familias e outro para adolescentes, baseado na Functional Family Therapy e no Emotion-Processing Skills Training.
Dirección
LOPEZ ROMERO, MARÍA LAURA (Titoría)
LOPEZ ROMERO, MARÍA LAURA (Titoría)
Tribunal
Vazquez Rodriguez, Maria Isabel (Presidente/a)
López Durán, Ana (Secretario/a)
RODRIGUEZ GONZALEZ, MARIA SOLEDAD (Vogal)
Vazquez Rodriguez, Maria Isabel (Presidente/a)
López Durán, Ana (Secretario/a)
RODRIGUEZ GONZALEZ, MARIA SOLEDAD (Vogal)
Suicidio do proxenitor e postvención en descendentes
Autoría
H.P.L.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
H.P.L.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
Data da defensa
28.06.2024 12:15
28.06.2024 12:15
Resumo
A experiencia de perda por suicidio é un proceso profundamente complexo e doloroso que expón desafíos únicos para quen o experimenta, en termos de procesamento emocional, adaptación e procura de significado ante a traxedia. Este proceso tórnase máis difícil cando é a persoa que debería coidar e protexer, de quen dependen os menores, quen se quita a vida. A presente revisión sistemática levouse a cabo co obxectivo de elucidar as repercusións que experimentan os nenos/as e adolescentes que enfrontan o suicidio do seu pai ou da súa nai durante estas etapas críticas das súas vidas. En base aos resultados obtidos, obsérvase que as investigacións dos últimos anos abordaron primordialmente as consecuencias vinculadas á aparición de trastornos mentais e comportamentos suicidas. Ademais, xurdiron liñas de investigación tales como o impacto na delincuencia ou as repercusións no rendemento e execución nas diferentes etapas formativas. Atopouse unha maior gravidade das secuelas cando o dó ocorre na infancia. Finalmente, realízase unha proposta de intervención en formato grupal dirixida aos descendentes en dó, que considera tamén ao proxenitor supérstite ou persoas achegadas.
A experiencia de perda por suicidio é un proceso profundamente complexo e doloroso que expón desafíos únicos para quen o experimenta, en termos de procesamento emocional, adaptación e procura de significado ante a traxedia. Este proceso tórnase máis difícil cando é a persoa que debería coidar e protexer, de quen dependen os menores, quen se quita a vida. A presente revisión sistemática levouse a cabo co obxectivo de elucidar as repercusións que experimentan os nenos/as e adolescentes que enfrontan o suicidio do seu pai ou da súa nai durante estas etapas críticas das súas vidas. En base aos resultados obtidos, obsérvase que as investigacións dos últimos anos abordaron primordialmente as consecuencias vinculadas á aparición de trastornos mentais e comportamentos suicidas. Ademais, xurdiron liñas de investigación tales como o impacto na delincuencia ou as repercusións no rendemento e execución nas diferentes etapas formativas. Atopouse unha maior gravidade das secuelas cando o dó ocorre na infancia. Finalmente, realízase unha proposta de intervención en formato grupal dirixida aos descendentes en dó, que considera tamén ao proxenitor supérstite ou persoas achegadas.
Dirección
SANTIAGO MARIÑO, MARIA JOSE (Titoría)
SANTIAGO MARIÑO, MARIA JOSE (Titoría)
Tribunal
Castro Bolaño, Maria Cristina (Presidente/a)
CORRAL VARELA, MARIA MONTSERRAT (Secretario/a)
Míguez Varela, María del Carmen (Vogal)
Castro Bolaño, Maria Cristina (Presidente/a)
CORRAL VARELA, MARIA MONTSERRAT (Secretario/a)
Míguez Varela, María del Carmen (Vogal)
Intervencións psicolóxicas en coidadores informais de pacientes non pediátricos que reciben atención paliativa especializada
Autoría
J.J.P.S.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
J.J.P.S.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
Data da defensa
16.02.2024 16:45
16.02.2024 16:45
Resumo
A atención paliativa especializada ten cada vez máis peso nos sistemas nacionais de saúde. Existe abundante literatura sobre a atención psicolóxica aos pacientes que reciben eses coidados, pero non así sobre os seus coidadores informais. Estes coidadores precisarían atención, non só porque padecen a perda do seu familiar, senón porque non adoitan recibir atención para paliar as consecuencias psicolóxicas ocasionadas polo coidado que lle dispensaron. O obxectivo do presente estudo foi realizar unha revisión bibliográfica dos artigos publicados no últimos dez anos sobre intervencións psicolóxicas en coidadores informais de pacientes que reciben coidados paliativos, seleccionándose un total de 22 documentos, e a realización dunha proposta de intervención psicolóxica nos devanditos coidadores. Os resultados obtidos sinalan a heteroxeneidade das intervencións en canto ao uso de técnicas, formatos e modelos teóricos. Con todo, o tamaño pequeno das mostras e outras limitacións sinaladas dificulta o establecemento de conclusións respecto diso. Dado o potencial deste ámbito, realízase unha proposta de intervención breve para a prevención dos síntomas do duelo prolongado en coidadores informais de pacientes falecidos que recibiron atención paliativa especializada.
A atención paliativa especializada ten cada vez máis peso nos sistemas nacionais de saúde. Existe abundante literatura sobre a atención psicolóxica aos pacientes que reciben eses coidados, pero non así sobre os seus coidadores informais. Estes coidadores precisarían atención, non só porque padecen a perda do seu familiar, senón porque non adoitan recibir atención para paliar as consecuencias psicolóxicas ocasionadas polo coidado que lle dispensaron. O obxectivo do presente estudo foi realizar unha revisión bibliográfica dos artigos publicados no últimos dez anos sobre intervencións psicolóxicas en coidadores informais de pacientes que reciben coidados paliativos, seleccionándose un total de 22 documentos, e a realización dunha proposta de intervención psicolóxica nos devanditos coidadores. Os resultados obtidos sinalan a heteroxeneidade das intervencións en canto ao uso de técnicas, formatos e modelos teóricos. Con todo, o tamaño pequeno das mostras e outras limitacións sinaladas dificulta o establecemento de conclusións respecto diso. Dado o potencial deste ámbito, realízase unha proposta de intervención breve para a prevención dos síntomas do duelo prolongado en coidadores informais de pacientes falecidos que recibiron atención paliativa especializada.
Dirección
López Durán, Ana (Titoría)
López Durán, Ana (Titoría)
Tribunal
BECOÑA IGLESIAS, ELISARDO (Presidente/a)
AMENEDO LOSADA, MARIA ELENA (Secretario/a)
OTERO LOPEZ, JOSE MANUEL (Vogal)
BECOÑA IGLESIAS, ELISARDO (Presidente/a)
AMENEDO LOSADA, MARIA ELENA (Secretario/a)
OTERO LOPEZ, JOSE MANUEL (Vogal)
Avaliación neuropsicolóxica do trastorno límite da personalidade: unha proposta de avaliación e revisión sistemática
Autoría
E.P.B.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
E.P.B.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
Data da defensa
16.02.2024 10:45
16.02.2024 10:45
Resumo
Na literatura anterior detectáronse alteracións cognitivas en pacientes con trastorno límite da personalidade (TLP). Estas alteracións poden contribuír á orixe e desenvolvemento do trastorno, aínda que non existen protocolos específicos de consenso para avalialas. O obxectivo deste traballo é a proposta dun protocolo de avaliación neuropsicolóxica do TLP deseñado para o seu uso na investigación. Este protocolo podería aclarar a existencia dun perfil de deterioro neuropsicolóxico no TLP. Para a elaboración do protocolo realizouse unha revisión sistemática da literatura dos últimos cinco anos sobre o perfil neuropsicolóxico do TLP e a súa avaliación. Afectación atopouse na atención, velocidade de procesamento, velocidade psicomotriz, memoria, fluidez verbal, inhibición, flexibilidade cognitiva, capacidade de planificación e cognición social. Non obstante, estes resultados varían entre os estudos. O deterioro cognitivo pode estar determinado por outras variables como a existencia de trastornos psiquiátricos comórbidos ou a reserva cognitiva. A partir dos resultados desta revisión elaborouse o protocolo que avalía a atención, a velocidade de procesamento, a fluidez verbal, a memoria, as funcións executivas e a cognición social. Tamén se avalían variables como a comorbilidade ou o grao de gravidade do TLP, que poden interferir na avaliación cognitiva.
Na literatura anterior detectáronse alteracións cognitivas en pacientes con trastorno límite da personalidade (TLP). Estas alteracións poden contribuír á orixe e desenvolvemento do trastorno, aínda que non existen protocolos específicos de consenso para avalialas. O obxectivo deste traballo é a proposta dun protocolo de avaliación neuropsicolóxica do TLP deseñado para o seu uso na investigación. Este protocolo podería aclarar a existencia dun perfil de deterioro neuropsicolóxico no TLP. Para a elaboración do protocolo realizouse unha revisión sistemática da literatura dos últimos cinco anos sobre o perfil neuropsicolóxico do TLP e a súa avaliación. Afectación atopouse na atención, velocidade de procesamento, velocidade psicomotriz, memoria, fluidez verbal, inhibición, flexibilidade cognitiva, capacidade de planificación e cognición social. Non obstante, estes resultados varían entre os estudos. O deterioro cognitivo pode estar determinado por outras variables como a existencia de trastornos psiquiátricos comórbidos ou a reserva cognitiva. A partir dos resultados desta revisión elaborouse o protocolo que avalía a atención, a velocidade de procesamento, a fluidez verbal, a memoria, as funcións executivas e a cognición social. Tamén se avalían variables como a comorbilidade ou o grao de gravidade do TLP, que poden interferir na avaliación cognitiva.
Dirección
Rodríguez Salgado, Dolores (Titoría)
Rodríguez Salgado, Dolores (Titoría)
Tribunal
Vazquez Rodriguez, Maria Isabel (Presidente/a)
López Durán, Ana (Secretario/a)
RODRIGUEZ GONZALEZ, MARIA SOLEDAD (Vogal)
Vazquez Rodriguez, Maria Isabel (Presidente/a)
López Durán, Ana (Secretario/a)
RODRIGUEZ GONZALEZ, MARIA SOLEDAD (Vogal)
Enfrontando a crise nun caso de suicidio: Primeiros Auxilios Psicolóxicos
Autoría
A.V.R.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
A.V.R.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
Data da defensa
16.02.2024 18:15
16.02.2024 18:15
Resumo
A conduta suicida considérase un importante problema de saúde pública, agravado polo seu continuo crecemento, sobre todo entre os adolescentes. O loito polo suicidio, debido ás súas características peculiares e polo forte impacto que xera, é máis complicado e complexo de procesar; os sentimentos de culpa son intensos, polo que se debe prestar especial atención aos seres queridos da persoa falecida. A este respecto, no presente traballo realízase unha revisión detallada dun caso de suicidio dunha menor, atendido polo Grupo de Intervención Psicolóxica en Catástrofes e Emerxencias (GIPCE). O obxectivo fundamental é coñecer e examinar o proceso de atención psicolóxica nos momentos posteriores ao suceso coa familia, as testemuñas e o centro educativo. Neste caso, aplicáronse Primeiros Auxilios Psicolóxicos e proporcionáronse pautas de autocoidado, así como asesoramento sobre os trámites e actuacións en momentos posteriores. Ademais, neste traballo inclúense aspectos complementarios e propostas de actuación que se poderían ter en conta para futuras intervencións, co obxectivo último de brindar unha atención máis completa en casos de suicidio na poboación adolescente.
A conduta suicida considérase un importante problema de saúde pública, agravado polo seu continuo crecemento, sobre todo entre os adolescentes. O loito polo suicidio, debido ás súas características peculiares e polo forte impacto que xera, é máis complicado e complexo de procesar; os sentimentos de culpa son intensos, polo que se debe prestar especial atención aos seres queridos da persoa falecida. A este respecto, no presente traballo realízase unha revisión detallada dun caso de suicidio dunha menor, atendido polo Grupo de Intervención Psicolóxica en Catástrofes e Emerxencias (GIPCE). O obxectivo fundamental é coñecer e examinar o proceso de atención psicolóxica nos momentos posteriores ao suceso coa familia, as testemuñas e o centro educativo. Neste caso, aplicáronse Primeiros Auxilios Psicolóxicos e proporcionáronse pautas de autocoidado, así como asesoramento sobre os trámites e actuacións en momentos posteriores. Ademais, neste traballo inclúense aspectos complementarios e propostas de actuación que se poderían ter en conta para futuras intervencións, co obxectivo último de brindar unha atención máis completa en casos de suicidio na poboación adolescente.
Dirección
SANTIAGO MARIÑO, MARIA JOSE (Titoría)
SANTIAGO MARIÑO, MARIA JOSE (Titoría)
Tribunal
BECOÑA IGLESIAS, ELISARDO (Presidente/a)
AMENEDO LOSADA, MARIA ELENA (Secretario/a)
OTERO LOPEZ, JOSE MANUEL (Vogal)
BECOÑA IGLESIAS, ELISARDO (Presidente/a)
AMENEDO LOSADA, MARIA ELENA (Secretario/a)
OTERO LOPEZ, JOSE MANUEL (Vogal)
Autonomous Sensory Meridian Response (ASMR) e neurofeedback: unha revisión e un posible novo xeito de intervención
Autoría
S.C.C.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
S.C.C.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
Data da defensa
14.02.2024 16:45
14.02.2024 16:45
Resumo
No ano 2015, o Autonomous Sensory Meridian Response foi definido como un conxunto de sentimentos positivos, relaxación e unha sensación de formigo na pel que provoca un aumento do benestar e a calma, á par que un descenso dos niveis de estrés e tristeza. Na actualidade coñécese información relacionada coa personalidade, os aspectos fisiolóxicos, os correlatos cerebrais e a conectividade funcional asociada a este fenómeno. O obxectivo do presente traballo é realizar unha revisión bibliográfica en torno á actividade EEG asociada ao ASMR. Realizáronse varias búsquedas nas bases de datos PsycInfo, Medline e Web Of Science que obtiveron como resultado un total de sete artigos para revisión. O ASMR está relacionado con procesos atencionais (focalización da atención e inhibición de estímulos), presenta un efecto de decaemento que provoca persistencia da relaxación ata 45 min despois de desaparecer e está relacionado coa meditación e o estado de flow. Con base na revisión, proponse un novo xeito de intervención aplicable só nas persoas que experimentan ASMR, que combina este fenómeno e o Neurofeedback (NF) para intervir con persoas con trastorno de ansiedade xeralizada, cuxa actividade eléctrica cerebral basal está caracterizada por unha diminución da potencia de Alfa e maior presenza de Beta.
No ano 2015, o Autonomous Sensory Meridian Response foi definido como un conxunto de sentimentos positivos, relaxación e unha sensación de formigo na pel que provoca un aumento do benestar e a calma, á par que un descenso dos niveis de estrés e tristeza. Na actualidade coñécese información relacionada coa personalidade, os aspectos fisiolóxicos, os correlatos cerebrais e a conectividade funcional asociada a este fenómeno. O obxectivo do presente traballo é realizar unha revisión bibliográfica en torno á actividade EEG asociada ao ASMR. Realizáronse varias búsquedas nas bases de datos PsycInfo, Medline e Web Of Science que obtiveron como resultado un total de sete artigos para revisión. O ASMR está relacionado con procesos atencionais (focalización da atención e inhibición de estímulos), presenta un efecto de decaemento que provoca persistencia da relaxación ata 45 min despois de desaparecer e está relacionado coa meditación e o estado de flow. Con base na revisión, proponse un novo xeito de intervención aplicable só nas persoas que experimentan ASMR, que combina este fenómeno e o Neurofeedback (NF) para intervir con persoas con trastorno de ansiedade xeralizada, cuxa actividade eléctrica cerebral basal está caracterizada por unha diminución da potencia de Alfa e maior presenza de Beta.
Dirección
AMENEDO LOSADA, MARIA ELENA (Titoría)
AMENEDO LOSADA, MARIA ELENA (Titoría)
Tribunal
CUTRIN MOSTEIRO, OLALLA (Presidente/a)
MARTINEZ VISPO, CARMELA (Secretario/a)
DOALLO PESADO, SONIA (Vogal)
CUTRIN MOSTEIRO, OLALLA (Presidente/a)
MARTINEZ VISPO, CARMELA (Secretario/a)
DOALLO PESADO, SONIA (Vogal)
Deprescrición de benzodiacepinas e antidepresivos en pacientes con trastornos ansioso-depresivos
Autoría
N.G.R.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
N.G.R.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
Data da defensa
28.06.2024 10:30
28.06.2024 10:30
Resumo
A descontinuación de psicofármacos, como as benzodiacepinas e antidepresivos, é un dereito universal recoñecido polos diferentes organismos internacionais que pode resultar dificultoso ao estar asociado a diferentes síntomas de abstinencia. A falta de investigación respecto ao proceso, fai que na actualidade os pacientes non conten con estratexias de descontinuación baseadas en evidencia científica sólida. No marco do presente traballo, levouse a cabo unha revisión sistemática que tivo como obxectivo avaliar a efectividade de diferentes intervencións para a retirada de antidepresivos e benzodiacepinas en pacientes con trastornos ansioso-depresivos. Os resultados preliminares parecen indicar que combinar os protocolos de retirada cunha intervención psicolóxica podería aumentar as taxas de descontinuación e diminuír as taxas de recaída. Porén, o baixo número de estudos existentes, así como a heteroxeneidade e baixa calidade da súa metodoloxía limita a capacidade para establecer conclusións definitivas. Finalmente recóllese unha proposta de intervención, baseada no deseño dun programa de apoio á descontinuación.
A descontinuación de psicofármacos, como as benzodiacepinas e antidepresivos, é un dereito universal recoñecido polos diferentes organismos internacionais que pode resultar dificultoso ao estar asociado a diferentes síntomas de abstinencia. A falta de investigación respecto ao proceso, fai que na actualidade os pacientes non conten con estratexias de descontinuación baseadas en evidencia científica sólida. No marco do presente traballo, levouse a cabo unha revisión sistemática que tivo como obxectivo avaliar a efectividade de diferentes intervencións para a retirada de antidepresivos e benzodiacepinas en pacientes con trastornos ansioso-depresivos. Os resultados preliminares parecen indicar que combinar os protocolos de retirada cunha intervención psicolóxica podería aumentar as taxas de descontinuación e diminuír as taxas de recaída. Porén, o baixo número de estudos existentes, así como a heteroxeneidade e baixa calidade da súa metodoloxía limita a capacidade para establecer conclusións definitivas. Finalmente recóllese unha proposta de intervención, baseada no deseño dun programa de apoio á descontinuación.
Dirección
GUTIERREZ GARCIA, EMILIO (Titoría)
GUTIERREZ GARCIA, EMILIO (Titoría)
Tribunal
Rodríguez Salgado, Dolores (Presidente/a)
ROMERO TRIÑANES, ESTRELLA (Secretario/a)
MERINO MADRID, HIPOLITO (Vogal)
Rodríguez Salgado, Dolores (Presidente/a)
ROMERO TRIÑANES, ESTRELLA (Secretario/a)
MERINO MADRID, HIPOLITO (Vogal)
Repercusións psicolóxicas en casos de aborto espontáneo: Unha proposta de intervención
Autoría
N.G.E.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
N.G.E.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
Data da defensa
14.02.2024 17:30
14.02.2024 17:30
Resumo
O aborto espontáneo conforma unha realidade común na sociedade, chegando a producirse entre o 10-20% dos embarazos. Neste traballo levouse a cabo unha revisión bibliográfica cun dobre obxectivo: por un lado, analizar o impacto psicolóxico do aborto espontáneo tanto nas mulleres como nas súas respectivas parellas; e polo outro, coñecer as principais intervencións psicolóxicas aplicadas na dita casuística. Os resultados reflicteron que as repercusións psicolóxicas máis comúns derivadas dun aborto espontáneo eran a sintomatoloxía depresiva, ansiosa e o trastorno de estrés postraumático. Atopáronse diferenzas con base no xénero, constatando que o impacto psicolóxico era significativamente superior nas mulleres, aínda que nos homes eran máis comúns as condutas compensatorias. Así mesmo, confirmouse que as consecuencias derivadas do aborto perduraban no tempo, afectando en embarazos posteriores e mesmo tras o nacemento dun fillo sano. Identificouse, ademais, que a propia relación de parella (incluíndo apoio, comunicación e relacións maritais) e as relacións sociais e familiares, veseíanse danadas tras o aborto. Finalmente, atopouse evidencia a favor da TCC e o EMDR, sendo tratamentos de elección con eficacia demostrada en múltiples estudos. Por último, bastándose nos fundamentos cognitivo-conductuais e tendo en conta as variables relevantes detectadas na revisión, realizouse unha proposta de intervención que consta de tres módulos, dirixidos á estabilización, narración e procesamento do evento traumático dos dous membros da parella.
O aborto espontáneo conforma unha realidade común na sociedade, chegando a producirse entre o 10-20% dos embarazos. Neste traballo levouse a cabo unha revisión bibliográfica cun dobre obxectivo: por un lado, analizar o impacto psicolóxico do aborto espontáneo tanto nas mulleres como nas súas respectivas parellas; e polo outro, coñecer as principais intervencións psicolóxicas aplicadas na dita casuística. Os resultados reflicteron que as repercusións psicolóxicas máis comúns derivadas dun aborto espontáneo eran a sintomatoloxía depresiva, ansiosa e o trastorno de estrés postraumático. Atopáronse diferenzas con base no xénero, constatando que o impacto psicolóxico era significativamente superior nas mulleres, aínda que nos homes eran máis comúns as condutas compensatorias. Así mesmo, confirmouse que as consecuencias derivadas do aborto perduraban no tempo, afectando en embarazos posteriores e mesmo tras o nacemento dun fillo sano. Identificouse, ademais, que a propia relación de parella (incluíndo apoio, comunicación e relacións maritais) e as relacións sociais e familiares, veseíanse danadas tras o aborto. Finalmente, atopouse evidencia a favor da TCC e o EMDR, sendo tratamentos de elección con eficacia demostrada en múltiples estudos. Por último, bastándose nos fundamentos cognitivo-conductuais e tendo en conta as variables relevantes detectadas na revisión, realizouse unha proposta de intervención que consta de tres módulos, dirixidos á estabilización, narración e procesamento do evento traumático dos dous membros da parella.
Dirección
SANTIAGO MARIÑO, MARIA JOSE (Titoría)
SANTIAGO MARIÑO, MARIA JOSE (Titoría)
Tribunal
CUTRIN MOSTEIRO, OLALLA (Presidente/a)
MARTINEZ VISPO, CARMELA (Secretario/a)
DOALLO PESADO, SONIA (Vogal)
CUTRIN MOSTEIRO, OLALLA (Presidente/a)
MARTINEZ VISPO, CARMELA (Secretario/a)
DOALLO PESADO, SONIA (Vogal)
A influencia do apoio social en pacientes con transplante renal: unha revisión sistemática
Autoría
N.A.A.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
N.A.A.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
Data da defensa
28.06.2024 10:00
28.06.2024 10:00
Resumo
O transplante renal (Tx) é a terapia renal sustitutiva que achega maiores beneficios aos pacientes con enfermidade renal crónica. Nesta revisión pretendeuse determinar a cantidade, fonte e tipo de apoio social que perciben os pacientes Tx e comparalo con outras poboacións, explorar en que medida os factores sociodemográficos e clínicos determinan estes niveis e coñecer a influencia do apoio social na ansiedade, depresión e outras variables relevantes, así como explorar as variacións temporais. Realizouse unha procura sistemática nas bases de datos Medline, PsycInfo e Web of Sciencie de estudos publicados dende o ano 2000, nos que se avalía apoio social percibido en pacientes adultos con Tx e incluíronse 38 estudos. Segundo os resultados, o nivel de apoio social dos pacientes Tx é menor que en poboación xeral e similar a pacientes en diálises, este xeralmente non varía en función de factores sociodemográficos e clínicos, aínda que diminúe co tempo. O nivel de apoio social relaciónase con síntomas depresivos, ansiosos, calidade de vida e o afrontamento da enfermidade. En definitiva, o apoio social é un factor relevante a avaliar e sobre o que intervir en pacientes Tx.
O transplante renal (Tx) é a terapia renal sustitutiva que achega maiores beneficios aos pacientes con enfermidade renal crónica. Nesta revisión pretendeuse determinar a cantidade, fonte e tipo de apoio social que perciben os pacientes Tx e comparalo con outras poboacións, explorar en que medida os factores sociodemográficos e clínicos determinan estes niveis e coñecer a influencia do apoio social na ansiedade, depresión e outras variables relevantes, así como explorar as variacións temporais. Realizouse unha procura sistemática nas bases de datos Medline, PsycInfo e Web of Sciencie de estudos publicados dende o ano 2000, nos que se avalía apoio social percibido en pacientes adultos con Tx e incluíronse 38 estudos. Segundo os resultados, o nivel de apoio social dos pacientes Tx é menor que en poboación xeral e similar a pacientes en diálises, este xeralmente non varía en función de factores sociodemográficos e clínicos, aínda que diminúe co tempo. O nivel de apoio social relaciónase con síntomas depresivos, ansiosos, calidade de vida e o afrontamento da enfermidade. En definitiva, o apoio social é un factor relevante a avaliar e sobre o que intervir en pacientes Tx.
Dirección
Vazquez Rodriguez, Maria Isabel (Titoría)
Vazquez Rodriguez, Maria Isabel (Titoría)
Tribunal
Castro Bolaño, Maria Cristina (Presidente/a)
CORRAL VARELA, MARIA MONTSERRAT (Secretario/a)
Míguez Varela, María del Carmen (Vogal)
Castro Bolaño, Maria Cristina (Presidente/a)
CORRAL VARELA, MARIA MONTSERRAT (Secretario/a)
Míguez Varela, María del Carmen (Vogal)
O papel das creenzas sobre as emocións na regulación emocional e a súa relevancia na intervención dos trastornos emocionais. Unha revisión bibliográfica.
Autoría
M.C.O.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
M.C.O.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
Data da defensa
28.06.2024 11:30
28.06.2024 11:30
Resumo
As crenzas sobre as emocións exercen unha gran influencia no momento de acadar o éxito no proceso de regulación emocional. A regulación emocional identificouse como un factor transdiagnóstico e transteórico relevante no tratamento dos trastornos emocionais, pero aínda se descoñece se ocorre do mesmo xeito coas crenzas sobre as emocións. Polo tanto, nesta revisión propuxéronse como obxectivos principais: (1) Avaliar a eficacia das terapias que abordan as creenzas sobre as emocións e a regulación emocional nos trastornos emocionais e (2) Analizar as creenzas emocionais como mecanismo de cambio transdiagnóstico e transteórico no tratamiento dos trastornos emocionais. Para iso realizouse unha búsqueda sistemática nas bases de datos PsycInfo, Scopus e MedLine, obtendo un total de 14 artigos. Atopáronse intervenciones dende varios modelos teóricos: esquemas emocionais, cognitivo-conductual tradicional e transdiagnóstico, dialéctico-conductual, aceptación e compromiso, mindfulness e mentalidade de crecemento. En xeral, as terapias resultaron ser eficaces no postratamiento e seguemento dos síntomas emocionais. Non se atopou que as creenzas sobre a controlabilidade das emocións estuviesen implicadas na mellora do distrés. Pese a isto, as creenzas sobre a controlabilidade da ansiedade si obtivo un efecto indirecto nos beneficios da terapia. Destes resultados extráese a conclusión de que as creenzas sobre a controlabilidade da ansiedade son un factor transdiagnóstico e transteórico, que xunto á regulación emocional, conseguen un tratamento adecuado e eficaz para os trastornos emocionais.
As crenzas sobre as emocións exercen unha gran influencia no momento de acadar o éxito no proceso de regulación emocional. A regulación emocional identificouse como un factor transdiagnóstico e transteórico relevante no tratamento dos trastornos emocionais, pero aínda se descoñece se ocorre do mesmo xeito coas crenzas sobre as emocións. Polo tanto, nesta revisión propuxéronse como obxectivos principais: (1) Avaliar a eficacia das terapias que abordan as creenzas sobre as emocións e a regulación emocional nos trastornos emocionais e (2) Analizar as creenzas emocionais como mecanismo de cambio transdiagnóstico e transteórico no tratamiento dos trastornos emocionais. Para iso realizouse unha búsqueda sistemática nas bases de datos PsycInfo, Scopus e MedLine, obtendo un total de 14 artigos. Atopáronse intervenciones dende varios modelos teóricos: esquemas emocionais, cognitivo-conductual tradicional e transdiagnóstico, dialéctico-conductual, aceptación e compromiso, mindfulness e mentalidade de crecemento. En xeral, as terapias resultaron ser eficaces no postratamiento e seguemento dos síntomas emocionais. Non se atopou que as creenzas sobre a controlabilidade das emocións estuviesen implicadas na mellora do distrés. Pese a isto, as creenzas sobre a controlabilidade da ansiedade si obtivo un efecto indirecto nos beneficios da terapia. Destes resultados extráese a conclusión de que as creenzas sobre a controlabilidade da ansiedade son un factor transdiagnóstico e transteórico, que xunto á regulación emocional, conseguen un tratamento adecuado e eficaz para os trastornos emocionais.
Dirección
MERINO MADRID, HIPOLITO (Titoría)
MERINO MADRID, HIPOLITO (Titoría)
Tribunal
Castro Bolaño, Maria Cristina (Presidente/a)
CORRAL VARELA, MARIA MONTSERRAT (Secretario/a)
Míguez Varela, María del Carmen (Vogal)
Castro Bolaño, Maria Cristina (Presidente/a)
CORRAL VARELA, MARIA MONTSERRAT (Secretario/a)
Míguez Varela, María del Carmen (Vogal)
Relación entre o estrés e o tabaquismo durante o embarazo e o postparto
Autoría
Y.Q.A.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
Y.Q.A.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
Data da defensa
28.06.2024 10:45
28.06.2024 10:45
Resumo
O tabaquismo durante o embarazo e o postparto pode conlevar consecuencias para as mulleres e os seus fillos, polo que é necesario o diseño de intervencións eficaces para axudar a deixar de fumar neste período. Poucos estudos destinados a coñecer os factores asociados co tabaquismo durante o embarazo examinaron o papel do estrés, polo que o obxectivo deste traballo é analizar a súa influencia no consumo de tabaco no período perinatal. Realizouse unha búsqueda bibliográfica en PsycInfo, Pubmed e Web of Science dende o 1 de xaneiro de 2013 ao 31 de marzo de 2024. Seleccionáronse 19 estudos: 16 analizaban a relación entre o estrés e o tabaquismo durante o embarazo, 2 no postparto e 1 en ambos períodos. Atopouse que o estrés se relaciona co consumo de tabaco no período perinatal, sendo unha variable predictora do mesmo. Desta maneira, realizouse unha proposta aplicada dunha intervención psicolóxica para axudar ás mulleres a deixar de fumar no embarazo, tendo en conta a abordaxe do estrés.
O tabaquismo durante o embarazo e o postparto pode conlevar consecuencias para as mulleres e os seus fillos, polo que é necesario o diseño de intervencións eficaces para axudar a deixar de fumar neste período. Poucos estudos destinados a coñecer os factores asociados co tabaquismo durante o embarazo examinaron o papel do estrés, polo que o obxectivo deste traballo é analizar a súa influencia no consumo de tabaco no período perinatal. Realizouse unha búsqueda bibliográfica en PsycInfo, Pubmed e Web of Science dende o 1 de xaneiro de 2013 ao 31 de marzo de 2024. Seleccionáronse 19 estudos: 16 analizaban a relación entre o estrés e o tabaquismo durante o embarazo, 2 no postparto e 1 en ambos períodos. Atopouse que o estrés se relaciona co consumo de tabaco no período perinatal, sendo unha variable predictora do mesmo. Desta maneira, realizouse unha proposta aplicada dunha intervención psicolóxica para axudar ás mulleres a deixar de fumar no embarazo, tendo en conta a abordaxe do estrés.
Dirección
Míguez Varela, María del Carmen (Titoría)
Míguez Varela, María del Carmen (Titoría)
Tribunal
VILLAR TORRES, PAULA (Presidente/a)
LOSADA VAZQUEZ, MARIA CONCEPCION (Secretario/a)
VAZQUEZ GONZALEZ, FERNANDO LINO (Vogal)
VILLAR TORRES, PAULA (Presidente/a)
LOSADA VAZQUEZ, MARIA CONCEPCION (Secretario/a)
VAZQUEZ GONZALEZ, FERNANDO LINO (Vogal)
Programa de intervención psicosocial para a xestión emocional en adultos maiores con enfermidade de Alzheimer na fase inicial
Autoría
D.P.C.
Máster Universitario en Psicoxerontoloxía (2ª ed)
D.P.C.
Máster Universitario en Psicoxerontoloxía (2ª ed)
Data da defensa
17.07.2024 18:00
17.07.2024 18:00
Resumo
A xestión emocional resulta un elemento importante e innovador nas persoas con demencia tipo Alzheimer, aínda cando o primordial sexa manter, o maior tempo posible, as súas capacidades cognitivas ou atrasar a deterioración. En liña con iso, o presente traballo de fin de máster propón o deseño dun programa de intervención psicosocial para a xestión emocional de adultos maiores con enfermidade de Alzheimer en fase inicial. O obxectivo que persegue é deseñar un programa de intervención para promover a xestión emocional de persoas adultas maiores con diagnóstico de demencia tipo Alzheimer en fase inicial da enfermidade, todo iso a partir de actividades cotiás desenvolvidas nunha contorna grupal segura. O programa inclúe 9 sesións de traballo grupal cunha duración de 1 hora cada unha e relacionadas coa identificación e comprensión das propias emocións, o desenvolvemento de recursos básicos para contribuír á expresión e autorregulación emocional, a automotivación e a empatía. A metodoloxía empregada ten que ver coa atención centrada na persoa e os procesos correctores comunitarios da vida cotiá e propóñense técnicas como a entrevista semi-estruturada, a observación participante e probas psicolóxicas cuantitativas, todo iso antes e despois da aplicación do programa. O programa tería como usuarios a 12 persoas adultas maiores en fase inicial da enfermidade de Alzheimer, que asisten ao centro de día “Salvador de Madariaga” de AFACO. Proponse realizar as sesións en 9 semanas. Os resultados esperados implicarían unha mellora na xestión emocional, dígase en conciencia, expresión e autorregulación emocional, así como na automotivación, recoñecemento facial e empatía, polo menos a curto prazo.
A xestión emocional resulta un elemento importante e innovador nas persoas con demencia tipo Alzheimer, aínda cando o primordial sexa manter, o maior tempo posible, as súas capacidades cognitivas ou atrasar a deterioración. En liña con iso, o presente traballo de fin de máster propón o deseño dun programa de intervención psicosocial para a xestión emocional de adultos maiores con enfermidade de Alzheimer en fase inicial. O obxectivo que persegue é deseñar un programa de intervención para promover a xestión emocional de persoas adultas maiores con diagnóstico de demencia tipo Alzheimer en fase inicial da enfermidade, todo iso a partir de actividades cotiás desenvolvidas nunha contorna grupal segura. O programa inclúe 9 sesións de traballo grupal cunha duración de 1 hora cada unha e relacionadas coa identificación e comprensión das propias emocións, o desenvolvemento de recursos básicos para contribuír á expresión e autorregulación emocional, a automotivación e a empatía. A metodoloxía empregada ten que ver coa atención centrada na persoa e os procesos correctores comunitarios da vida cotiá e propóñense técnicas como a entrevista semi-estruturada, a observación participante e probas psicolóxicas cuantitativas, todo iso antes e despois da aplicación do programa. O programa tería como usuarios a 12 persoas adultas maiores en fase inicial da enfermidade de Alzheimer, que asisten ao centro de día “Salvador de Madariaga” de AFACO. Proponse realizar as sesións en 9 semanas. Os resultados esperados implicarían unha mellora na xestión emocional, dígase en conciencia, expresión e autorregulación emocional, así como na automotivación, recoñecemento facial e empatía, polo menos a curto prazo.
Dirección
PICON PRADO, EDUARDO (Titoría)
PICON PRADO, EDUARDO (Titoría)
Tribunal
MATEOS ALVAREZ, RAIMUNDO (Presidente/a)
Campos Magdaleno, María (Secretario/a)
Lojo Seoane, Cristina (Vogal)
MATEOS ALVAREZ, RAIMUNDO (Presidente/a)
Campos Magdaleno, María (Secretario/a)
Lojo Seoane, Cristina (Vogal)
Programa de intervención psicosocial para a xestión emocional en adultos maiores con enfermidade de Alzheimer na fase inicial
Autoría
D.P.C.
Máster Universitario en Psicoxerontoloxía (2ª ed)
D.P.C.
Máster Universitario en Psicoxerontoloxía (2ª ed)
Data da defensa
05.09.2024 11:00
05.09.2024 11:00
Resumo
A xestión emocional resulta un elemento importante e innovador nas persoas con demencia tipo Alzheimer, aínda cando o primordial sexa manter, o maior tempo posible, as súas capacidades cognitivas ou atrasar a deterioración. En liña con iso, o presente traballo de fin de máster propón o deseño dun programa de intervención psicosocial para a xestión emocional de adultos maiores con enfermidade de Alzheimer en fase inicial. O obxectivo que persegue é deseñar un programa de intervención para promover a xestión emocional de persoas adultas maiores con diagnóstico de demencia tipo Alzheimer en fase inicial da enfermidade, todo iso a partir de actividades cotiás desenvolvidas nunha contorna grupal segura. O programa inclúe 9 sesións de traballo grupal cunha duración de 1 hora cada unha e relacionadas coa identificación e comprensión das propias emocións, o desenvolvemento de recursos básicos para contribuír á expresión e autorregulación emocional, a automotivación e a empatía. A metodoloxía empregada ten que ver coa atención centrada na persoa e os procesos correctores comunitarios da vida cotiá e propóñense técnicas como a entrevista semi-estruturada, a observación participante e probas psicolóxicas cuantitativas, todo iso antes e despois da aplicación do programa. O programa tería como usuarios a 12 persoas adultas maiores en fase inicial da enfermidade de Alzheimer, que asisten ao centro de día “Salvador de Madariaga” de AFACO. Proponse realizar as sesións en 9 semanas. Os resultados esperados implicarían unha mellora na xestión emocional, dígase en conciencia, expresión e autorregulación emocional, así como na automotivación, recoñecemento facial e empatía, polo menos a curto prazo.
A xestión emocional resulta un elemento importante e innovador nas persoas con demencia tipo Alzheimer, aínda cando o primordial sexa manter, o maior tempo posible, as súas capacidades cognitivas ou atrasar a deterioración. En liña con iso, o presente traballo de fin de máster propón o deseño dun programa de intervención psicosocial para a xestión emocional de adultos maiores con enfermidade de Alzheimer en fase inicial. O obxectivo que persegue é deseñar un programa de intervención para promover a xestión emocional de persoas adultas maiores con diagnóstico de demencia tipo Alzheimer en fase inicial da enfermidade, todo iso a partir de actividades cotiás desenvolvidas nunha contorna grupal segura. O programa inclúe 9 sesións de traballo grupal cunha duración de 1 hora cada unha e relacionadas coa identificación e comprensión das propias emocións, o desenvolvemento de recursos básicos para contribuír á expresión e autorregulación emocional, a automotivación e a empatía. A metodoloxía empregada ten que ver coa atención centrada na persoa e os procesos correctores comunitarios da vida cotiá e propóñense técnicas como a entrevista semi-estruturada, a observación participante e probas psicolóxicas cuantitativas, todo iso antes e despois da aplicación do programa. O programa tería como usuarios a 12 persoas adultas maiores en fase inicial da enfermidade de Alzheimer, que asisten ao centro de día “Salvador de Madariaga” de AFACO. Proponse realizar as sesións en 9 semanas. Os resultados esperados implicarían unha mellora na xestión emocional, dígase en conciencia, expresión e autorregulación emocional, así como na automotivación, recoñecemento facial e empatía, polo menos a curto prazo.
Dirección
PICON PRADO, EDUARDO (Titoría)
PICON PRADO, EDUARDO (Titoría)
Tribunal
Zurrón Ocio, Montserrat (Presidente/a)
Lojo Seoane, Cristina (Secretario/a)
Gutierrez Moar, María del Carmen (Vogal)
Zurrón Ocio, Montserrat (Presidente/a)
Lojo Seoane, Cristina (Secretario/a)
Gutierrez Moar, María del Carmen (Vogal)
A xubilación do Minieu: Programa Psicoeducativo baseado na Intelixencia Emocional
Autoría
L.P.M.
Máster Universitario en Psicoxerontoloxía (2ª ed)
L.P.M.
Máster Universitario en Psicoxerontoloxía (2ª ed)
Data da defensa
17.07.2024 11:00
17.07.2024 11:00
Resumo
A Intelixencia Emocional (IE) é a habilidade para monitorear os sentimentos e emocións propios e alleos, discriminar entre eles e usar esta información para guiar o pensamento e a acción. Goleman identifica cinco dominios de IE: autoconciencia, autorregulación, motivación, habilidades sociais e empatía. Durante o envellecemento, e especialmente na transición á xubilación, prodúcense importantes cambios na rutina diaria, identidade e relacións sociais, podendo afectar negativamente ao benestar emocional e á calidade de vida das persoas maiores. Por iso, a IE podería considerarse un recurso básico para afrontar estes desafíos. Neste contexto, preséntase unha proposta de intervención dirixida a persoas en idade de prexubilación (maiores de 55 anos) ou xa xubiladas (que non superen os 2 anos dende a súa xubilación). O programa consta de dez sesións cuxo obxectivo principal é desenvolver e fortalecer as habilidades de IE nestas persoas, dotándoas de recursos que favorezan o seu benestar emocional e a adaptación aos cambios nesta etapa. Este programa caracterízase polo seu enfoque psicoeducativo no que se abordan contidos sobre a xubilación, benestar emocional, IE e proporciónanse estratexias para desenvolver e mellorar a conciencia e autorregulación emocional, a motivación, as habilidades sociais e a empatía. Espérase que os/as participantes desta proposta melloren as súas actitudes cara á xubilación e adquiran estratexias que faciliten a súa adaptación a esta nova etapa aumentando o seu benestar emocional e calidade de vida. De cara ao futuro sería necesario realizar máis estudos sobre programas de IE na xubilación, co obxectivo de implementalos nas organizacións. Desta maneira, promoveríase un envellecemento activo e saudable, estendendo estes beneficios máis aló das entidades dirixidas especificamente a persoas maiores.
A Intelixencia Emocional (IE) é a habilidade para monitorear os sentimentos e emocións propios e alleos, discriminar entre eles e usar esta información para guiar o pensamento e a acción. Goleman identifica cinco dominios de IE: autoconciencia, autorregulación, motivación, habilidades sociais e empatía. Durante o envellecemento, e especialmente na transición á xubilación, prodúcense importantes cambios na rutina diaria, identidade e relacións sociais, podendo afectar negativamente ao benestar emocional e á calidade de vida das persoas maiores. Por iso, a IE podería considerarse un recurso básico para afrontar estes desafíos. Neste contexto, preséntase unha proposta de intervención dirixida a persoas en idade de prexubilación (maiores de 55 anos) ou xa xubiladas (que non superen os 2 anos dende a súa xubilación). O programa consta de dez sesións cuxo obxectivo principal é desenvolver e fortalecer as habilidades de IE nestas persoas, dotándoas de recursos que favorezan o seu benestar emocional e a adaptación aos cambios nesta etapa. Este programa caracterízase polo seu enfoque psicoeducativo no que se abordan contidos sobre a xubilación, benestar emocional, IE e proporciónanse estratexias para desenvolver e mellorar a conciencia e autorregulación emocional, a motivación, as habilidades sociais e a empatía. Espérase que os/as participantes desta proposta melloren as súas actitudes cara á xubilación e adquiran estratexias que faciliten a súa adaptación a esta nova etapa aumentando o seu benestar emocional e calidade de vida. De cara ao futuro sería necesario realizar máis estudos sobre programas de IE na xubilación, co obxectivo de implementalos nas organizacións. Desta maneira, promoveríase un envellecemento activo e saudable, estendendo estes beneficios máis aló das entidades dirixidas especificamente a persoas maiores.
Dirección
Lojo Seoane, Cristina (Titoría)
Lojo Seoane, Cristina (Titoría)
Tribunal
Rodríguez Salgado, Dolores (Presidente/a)
Mallo López, Sabela Carme (Secretario/a)
PICON PRADO, EDUARDO (Vogal)
Rodríguez Salgado, Dolores (Presidente/a)
Mallo López, Sabela Carme (Secretario/a)
PICON PRADO, EDUARDO (Vogal)
Prevención do dó complicado en adultos/as maiores mediante as novas tecnoloxías: Podcast CoñecenDó
Autoría
C.V.A.
Máster Universitario en Psicoxerontoloxía (2ª ed)
C.V.A.
Máster Universitario en Psicoxerontoloxía (2ª ed)
Data da defensa
17.07.2024 12:00
17.07.2024 12:00
Resumo
A proposta de intervención Podcast CoñecenDó xustifícase no crecente envellecemento da poboación e retos asociados, entre eles, a xestión do dó. O dó defínese como un proceso subxectivo e multidimensional de dor ante a perda, que pode ser relacional, interpersoal, material ou evolutiva. Pode manifestarse con síntomas físicos, emocionais, cognitivos e/ou condutuais. Consiste nunha reacción normal ante a perda, mais existen diferentes tipos, algúns deles presentan patróns desadaptativos que afectan significativamente ao funcionamento diario (dó complicado). A intervención con adultos/as maiores en dó debe considerar as características específicas desta poboación que conta cunha experiencia acumulada de perdas. Isto fai que se dominen un maior número de estratexias de afrontamento; pero tamén que se vexan diminuídos os recursos de apoio, debido á perda de persoas significativas. Neste contexto, a psicoeducación ten un papel importante na prevención de complicacións relacionadas coa xestión do dó. As novas tecnoloxías proporcionan ferramentas que pode contribuír nesta tarefa de prevención, pois amosaron ter beneficios para a inclusión social, o mantemento dun rol activo, o fomento da autonomía e o sentimento de utilidade. O obxectivo principal deste traballo foi deseñar unha proposta de prevención do dó complicado en adultos/as maiores, utilizando as TIC. O recurso tecnolóxico seleccionado como ferramenta educativa foi o podcast. Esta proposta está deseñada para desenvolverse en ATEGAL e diríxese ao alumnado que teña interese na temática. Consta de oito sesións e unha avaliación cualitativa elaborada ad hoc. Espérase que as persoas que asistan reciban información útil sobre o dó, aumentando os seus coñecementos e adquirindo estratexias e recursos para afrontalo. Ademais, preténdese facilitar a creación dunha rede de apoio á vez que se fomenta a autonomía dixital dos/as asistentes. Porén, presenta limitacións como ausencia de familiaridade coa tecnoloxía, barreiras emocionais dos/as participantes, omisión de aspectos relevantes do dó ou falta dun grupo control.
A proposta de intervención Podcast CoñecenDó xustifícase no crecente envellecemento da poboación e retos asociados, entre eles, a xestión do dó. O dó defínese como un proceso subxectivo e multidimensional de dor ante a perda, que pode ser relacional, interpersoal, material ou evolutiva. Pode manifestarse con síntomas físicos, emocionais, cognitivos e/ou condutuais. Consiste nunha reacción normal ante a perda, mais existen diferentes tipos, algúns deles presentan patróns desadaptativos que afectan significativamente ao funcionamento diario (dó complicado). A intervención con adultos/as maiores en dó debe considerar as características específicas desta poboación que conta cunha experiencia acumulada de perdas. Isto fai que se dominen un maior número de estratexias de afrontamento; pero tamén que se vexan diminuídos os recursos de apoio, debido á perda de persoas significativas. Neste contexto, a psicoeducación ten un papel importante na prevención de complicacións relacionadas coa xestión do dó. As novas tecnoloxías proporcionan ferramentas que pode contribuír nesta tarefa de prevención, pois amosaron ter beneficios para a inclusión social, o mantemento dun rol activo, o fomento da autonomía e o sentimento de utilidade. O obxectivo principal deste traballo foi deseñar unha proposta de prevención do dó complicado en adultos/as maiores, utilizando as TIC. O recurso tecnolóxico seleccionado como ferramenta educativa foi o podcast. Esta proposta está deseñada para desenvolverse en ATEGAL e diríxese ao alumnado que teña interese na temática. Consta de oito sesións e unha avaliación cualitativa elaborada ad hoc. Espérase que as persoas que asistan reciban información útil sobre o dó, aumentando os seus coñecementos e adquirindo estratexias e recursos para afrontalo. Ademais, preténdese facilitar a creación dunha rede de apoio á vez que se fomenta a autonomía dixital dos/as asistentes. Porén, presenta limitacións como ausencia de familiaridade coa tecnoloxía, barreiras emocionais dos/as participantes, omisión de aspectos relevantes do dó ou falta dun grupo control.
Dirección
Lojo Seoane, Cristina (Titoría)
Lojo Seoane, Cristina (Titoría)
Tribunal
Rodríguez Salgado, Dolores (Presidente/a)
Mallo López, Sabela Carme (Secretario/a)
PICON PRADO, EDUARDO (Vogal)
Rodríguez Salgado, Dolores (Presidente/a)
Mallo López, Sabela Carme (Secretario/a)
PICON PRADO, EDUARDO (Vogal)
Coidando en Igualdade: Un Programa Psicoeducativo para a Prevención, Detección, e Intervención en Violencia de Xénero en Mulleres Maiores para Coidadoras/es Formais
Autoría
R.O.P.
Máster Universitario en Psicoxerontoloxía (2ª ed)
R.O.P.
Máster Universitario en Psicoxerontoloxía (2ª ed)
Data da defensa
17.07.2024 17:00
17.07.2024 17:00
Resumo
A violencia de xénero en mulleres maiores é un problema social consecuencia da intersección entre dous eixos de opresión: machismo e idadismo. Trátase dun tema moi relevante dada a vulnerabilidade que presentan as afectadas por diversos motivos, entre os que destacan a invisibilidade e naturalización da problemática, así como a falta de recursos específicos para a súa detección e intervención. Este Traballo de Fin de Máster presenta unha proposta de programa psicoeducativo destinado a coidadoras/es profesionais da residencia ServiSenior Santiago, de cara a incrementar o seu coñecemento e habilidades de detección, prevención e intervención en casos de violencia de xénero en residentes. O programa está conformado por sete sesións semanais dunha hora e media de duración, deseñadas utilizando unha metodoloxía baseada nun enfoque activo e participativo. Cada unha das sesións combina elementos teóricos e prácticos: primeiro impártese unha pílula informativa, seguida dunha dinámica relacionada coa teoría e finalmente acláranse as dúbidas e realízase o peche da sesión. Para valorar a eficacia do programa, deseñouse unha avaliación de coñecementos pre-post ad-hoc, un seguimento aos seis meses, e unha avaliación continua. Espérase que o programa incremente os coñecementos teóricos e prácticos das/os coidadoras/es sobre a violencia de xénero en mulleres maiores residentes. Trátase dunha proposta innovadora, pois non se atoparon proxectos similares que aborden de forma integral esta temática. Como limitacións cabe mencionar a ausencia dun grupo control e o número limitado de sesións, insuficiente para abordar esta problemática. Futuras investigacións deberían centrarse en desenvolver programas de capacitación e integralos de forma transversal nos centros de atención a persoas maiores. Ademais, é importante promover políticas públicas efectivas e específicas que protexan e coiden ás mulleres maiores de contornas institucionalizados.
A violencia de xénero en mulleres maiores é un problema social consecuencia da intersección entre dous eixos de opresión: machismo e idadismo. Trátase dun tema moi relevante dada a vulnerabilidade que presentan as afectadas por diversos motivos, entre os que destacan a invisibilidade e naturalización da problemática, así como a falta de recursos específicos para a súa detección e intervención. Este Traballo de Fin de Máster presenta unha proposta de programa psicoeducativo destinado a coidadoras/es profesionais da residencia ServiSenior Santiago, de cara a incrementar o seu coñecemento e habilidades de detección, prevención e intervención en casos de violencia de xénero en residentes. O programa está conformado por sete sesións semanais dunha hora e media de duración, deseñadas utilizando unha metodoloxía baseada nun enfoque activo e participativo. Cada unha das sesións combina elementos teóricos e prácticos: primeiro impártese unha pílula informativa, seguida dunha dinámica relacionada coa teoría e finalmente acláranse as dúbidas e realízase o peche da sesión. Para valorar a eficacia do programa, deseñouse unha avaliación de coñecementos pre-post ad-hoc, un seguimento aos seis meses, e unha avaliación continua. Espérase que o programa incremente os coñecementos teóricos e prácticos das/os coidadoras/es sobre a violencia de xénero en mulleres maiores residentes. Trátase dunha proposta innovadora, pois non se atoparon proxectos similares que aborden de forma integral esta temática. Como limitacións cabe mencionar a ausencia dun grupo control e o número limitado de sesións, insuficiente para abordar esta problemática. Futuras investigacións deberían centrarse en desenvolver programas de capacitación e integralos de forma transversal nos centros de atención a persoas maiores. Ademais, é importante promover políticas públicas efectivas e específicas que protexan e coiden ás mulleres maiores de contornas institucionalizados.
Dirección
Mallo López, Sabela Carme (Titoría)
Mallo López, Sabela Carme (Titoría)
Tribunal
MATEOS ALVAREZ, RAIMUNDO (Presidente/a)
Campos Magdaleno, María (Secretario/a)
Lojo Seoane, Cristina (Vogal)
MATEOS ALVAREZ, RAIMUNDO (Presidente/a)
Campos Magdaleno, María (Secretario/a)
Lojo Seoane, Cristina (Vogal)
Deseño dun programa de reminiscencia
Autoría
A.M.P.
Máster Universitario en Psicoxerontoloxía (2ª ed)
A.M.P.
Máster Universitario en Psicoxerontoloxía (2ª ed)
Data da defensa
17.07.2024 10:15
17.07.2024 10:15
Resumo
A terapia de reminiscencia é unha técnica de estimulación cognitiva que emprega a memoria remota autobiográfica para xerar emocións positivas en persoas maiores con demencia, deterioro cognitivo lixeiro e envellecemento san. A pesar de que ten sido amplamente estudada, existen contradicións entre os autores sobre a magnitude dos efectos e o seu mantemento no tempo. Identificáronse beneficios da reminiscencia nas funcións cognitivas, na redución de síntomas depresivos e na calidade de vida. Neste traballo descríbese o deseño dun programa de intervención psicoxerontolóxica baseado na terapia de reminiscencia para a súa proposta de implementación no centro de día Saraiva Milladoiro. Está destinado a uns 10 - 15 usuarios sen deterioro cognitivo e con deterioro cognitivo lixeiro ou moderado. Os obxectivos que se perseguen son a mellora do rendemento cognitivo e memorístico, o fomento das interaccións sociais e a mellora do estado de ánimo, mediante a evocación de emocións positivas. Descríbense doce sesións, divididas en tres bloques: infancia, adolescencia/xuventude e idade adulta/madurez, que inclúen chaves multisensoriais (visuais, olfactivas, gustativas e auditivas) e actividades variadas como a visita a un museo ou un encontro interxeneracional. A duración de cada sesión será de entre unha e tres horas, ao longo de dous meses. Proponse unha evaluación pre - post intervención, ademais de seguemento a curto prazo, despois de seis meses, e a longo prazo, despois dun ano. Para isto emprégase o Mini-Examen Cognoscitivo, a Scale of Positive and Negative Experience e entrevistas individuais semiestruturadas. En base a estudos anteriores, agárdase obter resultados positivos no rendemento cognitivo xeral, no estado de ánimo dos participantes e no rendemento na memoria dos usuarios con deterioro cognitivo. Non se realizan predicións a curto ou longo prazo.
A terapia de reminiscencia é unha técnica de estimulación cognitiva que emprega a memoria remota autobiográfica para xerar emocións positivas en persoas maiores con demencia, deterioro cognitivo lixeiro e envellecemento san. A pesar de que ten sido amplamente estudada, existen contradicións entre os autores sobre a magnitude dos efectos e o seu mantemento no tempo. Identificáronse beneficios da reminiscencia nas funcións cognitivas, na redución de síntomas depresivos e na calidade de vida. Neste traballo descríbese o deseño dun programa de intervención psicoxerontolóxica baseado na terapia de reminiscencia para a súa proposta de implementación no centro de día Saraiva Milladoiro. Está destinado a uns 10 - 15 usuarios sen deterioro cognitivo e con deterioro cognitivo lixeiro ou moderado. Os obxectivos que se perseguen son a mellora do rendemento cognitivo e memorístico, o fomento das interaccións sociais e a mellora do estado de ánimo, mediante a evocación de emocións positivas. Descríbense doce sesións, divididas en tres bloques: infancia, adolescencia/xuventude e idade adulta/madurez, que inclúen chaves multisensoriais (visuais, olfactivas, gustativas e auditivas) e actividades variadas como a visita a un museo ou un encontro interxeneracional. A duración de cada sesión será de entre unha e tres horas, ao longo de dous meses. Proponse unha evaluación pre - post intervención, ademais de seguemento a curto prazo, despois de seis meses, e a longo prazo, despois dun ano. Para isto emprégase o Mini-Examen Cognoscitivo, a Scale of Positive and Negative Experience e entrevistas individuais semiestruturadas. En base a estudos anteriores, agárdase obter resultados positivos no rendemento cognitivo xeral, no estado de ánimo dos participantes e no rendemento na memoria dos usuarios con deterioro cognitivo. Non se realizan predicións a curto ou longo prazo.
Dirección
Díaz Fernández, Fernando (Titoría)
Díaz Fernández, Fernando (Titoría)
Tribunal
Rodríguez Salgado, Dolores (Presidente/a)
Mallo López, Sabela Carme (Secretario/a)
PICON PRADO, EDUARDO (Vogal)
Rodríguez Salgado, Dolores (Presidente/a)
Mallo López, Sabela Carme (Secretario/a)
PICON PRADO, EDUARDO (Vogal)
Efectos dun programa de adestramento en Tarefas Duais na soidade e saúde autopercibida nunha mostra de adultos maiores institucionalizados.
Autoría
J.V.G.
Máster Universitario en Psicoxerontoloxía (2ª ed)
J.V.G.
Máster Universitario en Psicoxerontoloxía (2ª ed)
Data da defensa
17.07.2024 13:00
17.07.2024 13:00
Resumo
O progresivo envellecemento da sociedade e o consecuente incremento da institucionalización de adultos maiores implica a abordaxe dos cambios físicos, cognitivos, funcionais e psicosociais nestes contextos. Dentro das alternativas de servizos e intervencións existen os adestramentos en tarefas duais, ou mutitarefa, caracterizadas pola realización de dúas actividades de forma simultánea, en vez de secuencial. Este tipo de intervencións, relativamente recentes, están demostrando ser prometedoras favorecendo un envellecemento integral máis positivo. Por outra banda, o estudo dos factores psicosociais ten unha especial relevancia na calidade de vida dos adultos maiores, especialmente os institucionalizados. Entre estes, a soidade destaca pola súa alta prevalencia nesta poboación e polos seus efectos negativos sobre a saúde física e mental. Por outro lado, a saúde xeral autopercibida é un indicador de benestar xeral, podendo asociarse a autopercepción negativa á unha peor calidade de vida. Ambos factores destacan pola súa baixa exploración en relación ás intervencións baseadas en multitarefa. O obxectivo principal deste traballo é avaliar o efecto dun programa de intervención en Tarefas Duais (programa RESI-TaD) estudando o impacto na soidade e saúde autopercibida en persoas maiores institucionalizadas. Para iso, empregouse unha mostra de 20 participantes de dúas residencias da provincia de Lugo. Empregáronse a Escala de Soidade de De Jong Gierveld e o GHQ-12 como medidas principais. Os resultados proporcionan evidencias sobre un efecto positivo do programa RESI-TaD na redución da soidade e na capacidade de afrontamento, un dos factores do GHQ-12. Polo tanto, semella que as intervencións baseadas en adestramento con Tarefas Duais poden ser unha ferramenta prometedora para a mellora do benestar psicosocial dos adultos maiores institucionalizados.
O progresivo envellecemento da sociedade e o consecuente incremento da institucionalización de adultos maiores implica a abordaxe dos cambios físicos, cognitivos, funcionais e psicosociais nestes contextos. Dentro das alternativas de servizos e intervencións existen os adestramentos en tarefas duais, ou mutitarefa, caracterizadas pola realización de dúas actividades de forma simultánea, en vez de secuencial. Este tipo de intervencións, relativamente recentes, están demostrando ser prometedoras favorecendo un envellecemento integral máis positivo. Por outra banda, o estudo dos factores psicosociais ten unha especial relevancia na calidade de vida dos adultos maiores, especialmente os institucionalizados. Entre estes, a soidade destaca pola súa alta prevalencia nesta poboación e polos seus efectos negativos sobre a saúde física e mental. Por outro lado, a saúde xeral autopercibida é un indicador de benestar xeral, podendo asociarse a autopercepción negativa á unha peor calidade de vida. Ambos factores destacan pola súa baixa exploración en relación ás intervencións baseadas en multitarefa. O obxectivo principal deste traballo é avaliar o efecto dun programa de intervención en Tarefas Duais (programa RESI-TaD) estudando o impacto na soidade e saúde autopercibida en persoas maiores institucionalizadas. Para iso, empregouse unha mostra de 20 participantes de dúas residencias da provincia de Lugo. Empregáronse a Escala de Soidade de De Jong Gierveld e o GHQ-12 como medidas principais. Os resultados proporcionan evidencias sobre un efecto positivo do programa RESI-TaD na redución da soidade e na capacidade de afrontamento, un dos factores do GHQ-12. Polo tanto, semella que as intervencións baseadas en adestramento con Tarefas Duais poden ser unha ferramenta prometedora para a mellora do benestar psicosocial dos adultos maiores institucionalizados.
Dirección
Campos Magdaleno, María (Titoría)
Campos Magdaleno, María (Titoría)
Tribunal
Rodríguez Salgado, Dolores (Presidente/a)
Mallo López, Sabela Carme (Secretario/a)
PICON PRADO, EDUARDO (Vogal)
Rodríguez Salgado, Dolores (Presidente/a)
Mallo López, Sabela Carme (Secretario/a)
PICON PRADO, EDUARDO (Vogal)
Programa de intervención para a prevención do suicidio en persoas maiores na residencia Servisenior Santiago
Autoría
A.F.R.
Máster Universitario en Psicoxerontoloxía (2ª ed)
A.F.R.
Máster Universitario en Psicoxerontoloxía (2ª ed)
Data da defensa
05.09.2024 10:15
05.09.2024 10:15
Resumo
O suicidio supón un grave problema de saúde pública a nivel global, con aproximadamente 800.000 mortes anuais segundo a OMS, superando a enfermidades como a malaria e o VIH/SIDA. En España, segundo o INE, os suicidios foron a principal causa de morte externa dende 2008, cun preocupante aumento pospandemia, acadando 4.227 suicidios en 2022. As persoas de 65 ou máis anos presentan un risco moi elevado de suicidio, sendo os maiores de 70 ou máis anos os que, proporcionalmente, presentan maiores taxas de morte por suicidio, sobre todo en Galicia. Este traballo académico propón analizar o fenómeno do suicidio en persoas maiores, as súas tendencias e factores asociados, así como o perfil e trazos distintivos. Ademais, realízase unha proposta de programa de intervención para a prevención do suicidio no ámbito residencial tomando como referencia o caso de Servisenior Santiago. O programa prantexa, mediante a realización de diversas actividades, mellorar o estado emocional dos residentes, reducir a ideación suicida e previr a incidencia de suicidios a través do fortalecemento de diversos factores de protección e a redución de factores de risco asociados ao suicidio. A primeira actividade estará dirixida aos traballadores da residencia, mentres que as catro seguintes terán como destinatarios aos residentes. É importante destacar tamén que a finalidade da súa implementación será engadilas á programación habitual da residencia, é dicir, o programa non busca a súa implementación de forma puntual e extraordinaria durante un período determinado de tempo, senón que pretende integralas de maneira continua e permanente.
O suicidio supón un grave problema de saúde pública a nivel global, con aproximadamente 800.000 mortes anuais segundo a OMS, superando a enfermidades como a malaria e o VIH/SIDA. En España, segundo o INE, os suicidios foron a principal causa de morte externa dende 2008, cun preocupante aumento pospandemia, acadando 4.227 suicidios en 2022. As persoas de 65 ou máis anos presentan un risco moi elevado de suicidio, sendo os maiores de 70 ou máis anos os que, proporcionalmente, presentan maiores taxas de morte por suicidio, sobre todo en Galicia. Este traballo académico propón analizar o fenómeno do suicidio en persoas maiores, as súas tendencias e factores asociados, así como o perfil e trazos distintivos. Ademais, realízase unha proposta de programa de intervención para a prevención do suicidio no ámbito residencial tomando como referencia o caso de Servisenior Santiago. O programa prantexa, mediante a realización de diversas actividades, mellorar o estado emocional dos residentes, reducir a ideación suicida e previr a incidencia de suicidios a través do fortalecemento de diversos factores de protección e a redución de factores de risco asociados ao suicidio. A primeira actividade estará dirixida aos traballadores da residencia, mentres que as catro seguintes terán como destinatarios aos residentes. É importante destacar tamén que a finalidade da súa implementación será engadilas á programación habitual da residencia, é dicir, o programa non busca a súa implementación de forma puntual e extraordinaria durante un período determinado de tempo, senón que pretende integralas de maneira continua e permanente.
Dirección
PEREIRO ROZAS, ARTURO JOSE (Titoría)
PEREIRO ROZAS, ARTURO JOSE (Titoría)
Tribunal
Zurrón Ocio, Montserrat (Presidente/a)
Lojo Seoane, Cristina (Secretario/a)
Gutierrez Moar, María del Carmen (Vogal)
Zurrón Ocio, Montserrat (Presidente/a)
Lojo Seoane, Cristina (Secretario/a)
Gutierrez Moar, María del Carmen (Vogal)
intervención multicultural en maiores maiores para usuarios de centros de día
Autoría
C.D.Z.A.
Máster Universitario en Psicoxerontoloxía (2ª ed)
C.D.Z.A.
Máster Universitario en Psicoxerontoloxía (2ª ed)
Data da defensa
05.09.2024 12:00
05.09.2024 12:00
Resumo
Este documento presenta un programa de intervención multicultural deseñado para mellorar o benestar psicosocial de persoas maiores usuarias de centros de día. A crecente diversidade cultural e o envellecemento da poboación requiren estratexias innovadoras para abordar as necesidades específicas das persoas maiores, especialmente aquelas con antecedentes de inmigración. O programa ten unha duración de oito semanas, con sesións temáticas que se levan a cabo dúas veces por semana, centradas na integración social e o enriquecemento cultural a través de actividades diversas como a música, a arte, a gastronomía e a narración de historias. A metodoloxía baséase nun enfoque estruturado e organizado, utilizando técnicas de reminiscencia e terapia grupal para fortalecer a identidade e a autoestima das persoas participantes. Cada sesión está deseñada para fomentar a interacción social e o entendemento intercultural, co obxectivo de reducir o illamento social e mellorar o benestar emocional e social das persoas maiores. Utilízanse ferramentas psicométricas, como a Escala de Benestar Psicolóxico de Ryff e a Escala de Benestar Social de Keyes, para avaliar o impacto do programa nas persoas participantes. Os resultados esperados inclúen un aumento significativo nos niveis de autoestima e sentido de pertenza, unha redución do illamento social e unha mellora na calidade de vida. As actividades interculturais asócianse cunha mellor saúde psicosocial, promovendo a inclusión social e o entendemento entre persoas de diferentes orixes culturais. Este programa destaca a importancia dun enfoque inclusivo e respectuoso cara á diversidade cultural na intervención con persoas maiores, subliñando que as experiencias e recordos persoais son recursos valiosos para o benestar emocional e social. As avaliacións preliminares indican que o programa pode ser unha ferramenta efectiva para mellorar a calidade de vida das persoas maiores en contornas multiculturais.
Este documento presenta un programa de intervención multicultural deseñado para mellorar o benestar psicosocial de persoas maiores usuarias de centros de día. A crecente diversidade cultural e o envellecemento da poboación requiren estratexias innovadoras para abordar as necesidades específicas das persoas maiores, especialmente aquelas con antecedentes de inmigración. O programa ten unha duración de oito semanas, con sesións temáticas que se levan a cabo dúas veces por semana, centradas na integración social e o enriquecemento cultural a través de actividades diversas como a música, a arte, a gastronomía e a narración de historias. A metodoloxía baséase nun enfoque estruturado e organizado, utilizando técnicas de reminiscencia e terapia grupal para fortalecer a identidade e a autoestima das persoas participantes. Cada sesión está deseñada para fomentar a interacción social e o entendemento intercultural, co obxectivo de reducir o illamento social e mellorar o benestar emocional e social das persoas maiores. Utilízanse ferramentas psicométricas, como a Escala de Benestar Psicolóxico de Ryff e a Escala de Benestar Social de Keyes, para avaliar o impacto do programa nas persoas participantes. Os resultados esperados inclúen un aumento significativo nos niveis de autoestima e sentido de pertenza, unha redución do illamento social e unha mellora na calidade de vida. As actividades interculturais asócianse cunha mellor saúde psicosocial, promovendo a inclusión social e o entendemento entre persoas de diferentes orixes culturais. Este programa destaca a importancia dun enfoque inclusivo e respectuoso cara á diversidade cultural na intervención con persoas maiores, subliñando que as experiencias e recordos persoais son recursos valiosos para o benestar emocional e social. As avaliacións preliminares indican que o programa pode ser unha ferramenta efectiva para mellorar a calidade de vida das persoas maiores en contornas multiculturais.
Dirección
Facal Mayo, David (Titoría)
Facal Mayo, David (Titoría)
Tribunal
Zurrón Ocio, Montserrat (Presidente/a)
Lojo Seoane, Cristina (Secretario/a)
Gutierrez Moar, María del Carmen (Vogal)
Zurrón Ocio, Montserrat (Presidente/a)
Lojo Seoane, Cristina (Secretario/a)
Gutierrez Moar, María del Carmen (Vogal)
Proposta dun programa de estimulación cognitiva a través de actividades baseadas na música en adultos/as maiores con trastorno neurocognitivo
Autoría
L.P.B.O.
Máster Universitario en Psicoxerontoloxía (2ª ed)
L.P.B.O.
Máster Universitario en Psicoxerontoloxía (2ª ed)
Data da defensa
17.07.2024 16:15
17.07.2024 16:15
Resumo
Este trabllo presenta unha proposta de intervención non farmacolóxica dirixida aos/as asistentes ao Centro Terapéutico Do Ensanche de AGADEA en Santiago de Compostela con Trastorno Neurocognitivo, que tamén se pode aplicar noutros centros con características similares. O programa baséase nuha revisión exhaustiva da literatura dos últimos 10 anos, realizada nas bases de datos Webofscience, PsycInfo e Pubmed, co obxetivo de identificar a base teórica e as características dos programas máis eficazes. O obxectivo do programa é estimular e manter o estado cognitivo dos/as participante, mellorando a súa calidade de vida. A intervención incúe tres fases: a fase pre-intervención, a fase de execución onde se desenvolven as 24 sesións de estimulación cognitiva baseadas en actividades musicais, cunha periodicidade de duas veces por semana e unha duración de 60 minutos, e a fase post-intervención. Nas avaliacións rexistrarase o nivel cognitivo xeral, o benestar emocional e social, e a calidade de vida antes e despois da intervención. Tamén se levará un rexistro da frecuencia fo uso da música na cada e rexistraranse indicadores de benestar durante as sesión. Tendo en conta a literatura precedente, esperamos observar na avaliación post-intervención un mantemento ou mellora das funións cognitivas en xeral, na conexión emocional e interacción social e na calidade de vida, en comparación cos resultados obtivos na avaliación pre-intervención.
Este trabllo presenta unha proposta de intervención non farmacolóxica dirixida aos/as asistentes ao Centro Terapéutico Do Ensanche de AGADEA en Santiago de Compostela con Trastorno Neurocognitivo, que tamén se pode aplicar noutros centros con características similares. O programa baséase nuha revisión exhaustiva da literatura dos últimos 10 anos, realizada nas bases de datos Webofscience, PsycInfo e Pubmed, co obxetivo de identificar a base teórica e as características dos programas máis eficazes. O obxectivo do programa é estimular e manter o estado cognitivo dos/as participante, mellorando a súa calidade de vida. A intervención incúe tres fases: a fase pre-intervención, a fase de execución onde se desenvolven as 24 sesións de estimulación cognitiva baseadas en actividades musicais, cunha periodicidade de duas veces por semana e unha duración de 60 minutos, e a fase post-intervención. Nas avaliacións rexistrarase o nivel cognitivo xeral, o benestar emocional e social, e a calidade de vida antes e despois da intervención. Tamén se levará un rexistro da frecuencia fo uso da música na cada e rexistraranse indicadores de benestar durante as sesión. Tendo en conta a literatura precedente, esperamos observar na avaliación post-intervención un mantemento ou mellora das funións cognitivas en xeral, na conexión emocional e interacción social e na calidade de vida, en comparación cos resultados obtivos na avaliación pre-intervención.
Dirección
Zurrón Ocio, Montserrat (Titoría)
Zurrón Ocio, Montserrat (Titoría)
Tribunal
MATEOS ALVAREZ, RAIMUNDO (Presidente/a)
Campos Magdaleno, María (Secretario/a)
Lojo Seoane, Cristina (Vogal)
MATEOS ALVAREZ, RAIMUNDO (Presidente/a)
Campos Magdaleno, María (Secretario/a)
Lojo Seoane, Cristina (Vogal)
Explorando o consumo de alcohol en adolescentes con Trastorno por Déficit de Atención e Hiperactividade (TDAH): Unha revisión e un programa de prevención.
Autoría
M.G.J.
Máster Universitario en Psicoloxía
M.G.J.
Máster Universitario en Psicoloxía
Data da defensa
13.09.2024 17:15
13.09.2024 17:15
Resumo
O alcohol segue sendo a sustancia psicoactiva máis usada entre os adolescentes malia provocar tantos problemas de saude mentais e físicos ao longo prazo. Padecer Trastorno por Déficit de Atención e Hiperactividade (TDAH) na adolescencia pode aumentar o risco para o consumo de sustancias. Este traballo fai unha búsqueda bibliográfica a través de diferentes bases de datos para analizar a relación entre o TDAH e o consumo de alcohol. Para isto, seleccionáronse 27 estudos que foron analizados en profundidade. Os resultados suxiren unha tendencia a considerar entre o TDAH na adolescencia e o consumo de alcohol, encontrando un maior risco para todos os tipos de consumo. Ademáis, identificáronse diferentes variables significativas para comprender dita relación. Baseándose nos descubrimentos desta relación máis as propostas de prevención xa existentes para o consumo de alcohol, proponse un novo plan de prevención dirixido cara adolescentes con TDAH e os seus familiares.
O alcohol segue sendo a sustancia psicoactiva máis usada entre os adolescentes malia provocar tantos problemas de saude mentais e físicos ao longo prazo. Padecer Trastorno por Déficit de Atención e Hiperactividade (TDAH) na adolescencia pode aumentar o risco para o consumo de sustancias. Este traballo fai unha búsqueda bibliográfica a través de diferentes bases de datos para analizar a relación entre o TDAH e o consumo de alcohol. Para isto, seleccionáronse 27 estudos que foron analizados en profundidade. Os resultados suxiren unha tendencia a considerar entre o TDAH na adolescencia e o consumo de alcohol, encontrando un maior risco para todos os tipos de consumo. Ademáis, identificáronse diferentes variables significativas para comprender dita relación. Baseándose nos descubrimentos desta relación máis as propostas de prevención xa existentes para o consumo de alcohol, proponse un novo plan de prevención dirixido cara adolescentes con TDAH e os seus familiares.
Dirección
López Durán, Ana (Titoría)
López Durán, Ana (Titoría)
Tribunal
RODRIGUEZ CASAL, MAURO LUCIO (Presidente/a)
JIMENEZ GARCIA, LUIS MIGUEL (Secretario/a)
ANDRADE FERNANDEZ, ELENA MARIA (Vogal)
RODRIGUEZ CASAL, MAURO LUCIO (Presidente/a)
JIMENEZ GARCIA, LUIS MIGUEL (Secretario/a)
ANDRADE FERNANDEZ, ELENA MARIA (Vogal)
Renacer. Proposta de intervención para mellorar a autoestima en mulleres vítimas de violencia de xénero.
Autoría
S.C.P.
Máster Universitario en Psicoloxía
S.C.P.
Máster Universitario en Psicoloxía
Data da defensa
13.09.2024 16:30
13.09.2024 16:30
Resumo
Mediante o presente traballo se expón detalladamente un proxecto de intervención para mellorar a autoestima das mulleres vítimas de violencia de xénero. Dita intervención consta dun grupo control y grupo experimental, sendo cada un formado por dez mulleres de características similares. Son dez sesións maís una de seguimento, nas cuales se farán diferentes dinámicas e actividades grupais. Para comprobar a fiabilidad e efctividade da intervención utilizaranse a Escala de Autoestima de Rosenberg e a Escala de Inadaptación, as cales realizaranse tanto polo grupo control como polo experimental, ao comezo da intervención, ao final e finalmente pasados tres meses. O obxectivo principal é mellorar a autoestima das mullers participantes e crear un grupo sólido de axuda mutua. A intevención levaráse a cabo no Centro de Información á Muller (CIM) de Santiago de Compostela.
Mediante o presente traballo se expón detalladamente un proxecto de intervención para mellorar a autoestima das mulleres vítimas de violencia de xénero. Dita intervención consta dun grupo control y grupo experimental, sendo cada un formado por dez mulleres de características similares. Son dez sesións maís una de seguimento, nas cuales se farán diferentes dinámicas e actividades grupais. Para comprobar a fiabilidad e efctividade da intervención utilizaranse a Escala de Autoestima de Rosenberg e a Escala de Inadaptación, as cales realizaranse tanto polo grupo control como polo experimental, ao comezo da intervención, ao final e finalmente pasados tres meses. O obxectivo principal é mellorar a autoestima das mullers participantes e crear un grupo sólido de axuda mutua. A intevención levaráse a cabo no Centro de Información á Muller (CIM) de Santiago de Compostela.
Dirección
Mirón Redondo, María Lourdes (Titoría)
Mirón Redondo, María Lourdes (Titoría)
Tribunal
RODRIGUEZ CASAL, MAURO LUCIO (Presidente/a)
JIMENEZ GARCIA, LUIS MIGUEL (Secretario/a)
ANDRADE FERNANDEZ, ELENA MARIA (Vogal)
RODRIGUEZ CASAL, MAURO LUCIO (Presidente/a)
JIMENEZ GARCIA, LUIS MIGUEL (Secretario/a)
ANDRADE FERNANDEZ, ELENA MARIA (Vogal)
A necesidade de que o espazo urbano sexa tamén feminino. Unha proposta de intervención comunitaria.
Autoría
M.L.D.C.
Máster Universitario en Psicoloxía
M.L.D.C.
Máster Universitario en Psicoloxía
Data da defensa
10.07.2024 11:30
10.07.2024 11:30
Resumo
Este traballo explora a necesidade de integrar a perspectiva de xénero na planificación urbanística para mellorar a seguridade e o benestar das mulleres nos ámbitos urbanos. Ao examinar como a planificación urbana tradicional, moitas veces, ignora as necesidades específicas das mulleres. Esta investigación destaca o impacto de tal neglixencia na saúde mental das mulleres, centrándose particularmente na ansiedade. A intervención proposta implica métodos participativos comunitarios, como camiñadas exploratorias e enquisas, para recompilar información das mulleres sobre as súas experiencias urbanas. Os achados teñen como obxectivo informar acerca das prácticas de planificación urbana que promovan ámbitos inclusivos e seguros para todos, contribuíndo, en última instancia, a mellorar os resultados de saúde mental para as mulleres. Este enfoque interdisciplinario salienta a importancia da colaboración entre urbanistas e psicólogos comunitarios para crear cidades que sexan inclusivas, seguras e propicias para o benestar de mulleres e homes.
Este traballo explora a necesidade de integrar a perspectiva de xénero na planificación urbanística para mellorar a seguridade e o benestar das mulleres nos ámbitos urbanos. Ao examinar como a planificación urbana tradicional, moitas veces, ignora as necesidades específicas das mulleres. Esta investigación destaca o impacto de tal neglixencia na saúde mental das mulleres, centrándose particularmente na ansiedade. A intervención proposta implica métodos participativos comunitarios, como camiñadas exploratorias e enquisas, para recompilar información das mulleres sobre as súas experiencias urbanas. Os achados teñen como obxectivo informar acerca das prácticas de planificación urbana que promovan ámbitos inclusivos e seguros para todos, contribuíndo, en última instancia, a mellorar os resultados de saúde mental para as mulleres. Este enfoque interdisciplinario salienta a importancia da colaboración entre urbanistas e psicólogos comunitarios para crear cidades que sexan inclusivas, seguras e propicias para o benestar de mulleres e homes.
Dirección
Sampedro Vizcaya, María José (Titoría)
Sampedro Vizcaya, María José (Titoría)
Tribunal
FERNANDEZ FERNANDEZ, CONCEPCION (Presidente/a)
FRAGA CAROU, ISABEL (Secretario/a)
DONO MARTIN, MARCOS (Vogal)
FERNANDEZ FERNANDEZ, CONCEPCION (Presidente/a)
FRAGA CAROU, ISABEL (Secretario/a)
DONO MARTIN, MARCOS (Vogal)
Programa de Intervención Psicosocial para Mulleres en Situación de Prostitución: “Promovendo o Benestar Integral e a Autonomía a través dun Enfoque Feminista, Participativo e de Dereitos.”
Autoría
R.M.M.
Máster Universitario en Psicoloxía
R.M.M.
Máster Universitario en Psicoloxía
Data da defensa
10.07.2024 10:45
10.07.2024 10:45
Resumo
A presente proposta de intervención psico-social-comunitaria está dirixida a abordar, ao longo dun total de 18 sesións de carácter interactivo e participativo, as complexas necesidades que presentan actualmente as mulleres en situación de prostitución. Como obxectivo xeneral, exponse promover o benestar integral e a autonomía das participantes a través dun enfoque feminista e de dereitos, buscando empoderarlas e promover a súa autonomía en todas as áreas da súa vida. Concretamente, o programa está dirixido a un grupo de mulleres do Programa Vagalume de Cáritas, pero o seu deseño permite a súa aplicación noutras entidades sociais, xa que aborda aspectos comúns a todas as mulleres en situación de prostitución. Ademais, este programa incorpora novidades propostas por entidades que traballan no mesmo ámbito e que son resultantes das súas experiencias de intervención: como a promoción dun enfoque participativo e de grupos de apoio, a abordaxe da interculturalidad ou o ensino de habilidades e non unicamente de contidos de carácter teórico. Todo iso co obxectivo de que os cambios logrados ao longo do programa, e de forma posterior, teñan un impacto real e sostido no tempo e na vida das participantes.
A presente proposta de intervención psico-social-comunitaria está dirixida a abordar, ao longo dun total de 18 sesións de carácter interactivo e participativo, as complexas necesidades que presentan actualmente as mulleres en situación de prostitución. Como obxectivo xeneral, exponse promover o benestar integral e a autonomía das participantes a través dun enfoque feminista e de dereitos, buscando empoderarlas e promover a súa autonomía en todas as áreas da súa vida. Concretamente, o programa está dirixido a un grupo de mulleres do Programa Vagalume de Cáritas, pero o seu deseño permite a súa aplicación noutras entidades sociais, xa que aborda aspectos comúns a todas as mulleres en situación de prostitución. Ademais, este programa incorpora novidades propostas por entidades que traballan no mesmo ámbito e que son resultantes das súas experiencias de intervención: como a promoción dun enfoque participativo e de grupos de apoio, a abordaxe da interculturalidad ou o ensino de habilidades e non unicamente de contidos de carácter teórico. Todo iso co obxectivo de que os cambios logrados ao longo do programa, e de forma posterior, teñan un impacto real e sostido no tempo e na vida das participantes.
Dirección
FERNANDEZ FERNANDEZ, CONCEPCION (Titoría)
FERNANDEZ FERNANDEZ, CONCEPCION (Titoría)
Tribunal
López Durán, Ana (Presidente/a)
REDONDO LAGO, JAIME MAURO (Secretario/a)
Gómez Roman, Cristina (Vogal)
López Durán, Ana (Presidente/a)
REDONDO LAGO, JAIME MAURO (Secretario/a)
Gómez Roman, Cristina (Vogal)
Educando en Igualdade: Programa de Prevención da Violencia contra as mulleres en Institutos
Autoría
A.S.C.
Máster Universitario en Psicoloxía
A.S.C.
Máster Universitario en Psicoloxía
Data da defensa
10.07.2024 11:30
10.07.2024 11:30
Resumo
Atopámonos ante un problema social, que leva séculos sendo invisible, e constitúe un dos retos que aínda nos queda por enfrontar como sociedade moderna: a violencia de xénero. Estimase que o 32,4% de mulleres españolas sufriron violencia por parte da súa parella ou ex-parella nalgún momento da súa vida. Son máis de 6 millóns e medio de mulleres. De todas elas, as mulleres máis novas, entre os 16 e os 24 anos, son as que teñen un maior risco de ser vítimas de todos os tipos de violencias. A intervención que aquí recollemos ten como principal obxectivo sensibilizar e formar á comunidade educativa da violencia contra as mulleres en xeral na nosa sociedade, así como na etapa adolescente en particular. Contémplase como unha proba piloto enfocada en institutos de Educación Secundaria Obrigatoria (E.S.O.) e Bacharelato, e se dirixe aos tres principais axentes que forman a comunidade educativa: o equipo docente, o alumnado de maior idade (segundo ciclo da E.S.O. e Bacharelato) e as familias. Estas persoas participarán nun programa de intervención sociocomunitario de forma organizada e planificada, cos mesmos bloques temáticos adaptados ás idades e necesidades particulares de cada caso: coeducación e educación igualitaria, mitos do amor romántico, violencia de xénero (como recoñecela e actuar sobre a mesma) e educación sexual. Farase unha avaliación inicial, final e de seguimento para comprobar se as actitudes en relación á violencia de xénero e cuestións relacionadas ca igualdade se mantiveron ou mudaron.
Atopámonos ante un problema social, que leva séculos sendo invisible, e constitúe un dos retos que aínda nos queda por enfrontar como sociedade moderna: a violencia de xénero. Estimase que o 32,4% de mulleres españolas sufriron violencia por parte da súa parella ou ex-parella nalgún momento da súa vida. Son máis de 6 millóns e medio de mulleres. De todas elas, as mulleres máis novas, entre os 16 e os 24 anos, son as que teñen un maior risco de ser vítimas de todos os tipos de violencias. A intervención que aquí recollemos ten como principal obxectivo sensibilizar e formar á comunidade educativa da violencia contra as mulleres en xeral na nosa sociedade, así como na etapa adolescente en particular. Contémplase como unha proba piloto enfocada en institutos de Educación Secundaria Obrigatoria (E.S.O.) e Bacharelato, e se dirixe aos tres principais axentes que forman a comunidade educativa: o equipo docente, o alumnado de maior idade (segundo ciclo da E.S.O. e Bacharelato) e as familias. Estas persoas participarán nun programa de intervención sociocomunitario de forma organizada e planificada, cos mesmos bloques temáticos adaptados ás idades e necesidades particulares de cada caso: coeducación e educación igualitaria, mitos do amor romántico, violencia de xénero (como recoñecela e actuar sobre a mesma) e educación sexual. Farase unha avaliación inicial, final e de seguimento para comprobar se as actitudes en relación á violencia de xénero e cuestións relacionadas ca igualdade se mantiveron ou mudaron.
Dirección
FERNANDEZ FERNANDEZ, CONCEPCION (Titoría)
FERNANDEZ FERNANDEZ, CONCEPCION (Titoría)
Tribunal
López Durán, Ana (Presidente/a)
REDONDO LAGO, JAIME MAURO (Secretario/a)
Gómez Roman, Cristina (Vogal)
López Durán, Ana (Presidente/a)
REDONDO LAGO, JAIME MAURO (Secretario/a)
Gómez Roman, Cristina (Vogal)
Proposta de Intervención: Grupo de Apoio para Aumentar a Satisfacción Vital e Reducir o Estrés Aculturativo de Inmigrantes Latinoamericanos en Cáritas Interparroquial de Santiago de Compostela
Autoría
N.R.R.
Máster Universitario en Psicoloxía
N.R.R.
Máster Universitario en Psicoloxía
Data da defensa
13.09.2024 18:00
13.09.2024 18:00
Resumo
O proceso migratorio conleva cambios contextuais e culturais para os individuos que trasladan a súa residencia, o que pode xerar Estrés Aculturativo e reducir a súa Satisfacción Vital Hernández Praza et al., 2005; Williams e Berry, 1991; Achotegui, 2009; Urzúa et al., 2015. Neste sentido, incrementar tanto o Apoio Social como a Resiliencia pode ser beneficioso, xa que se asocian ao aumento da Satisfacción Vital e á redución do estrés Chavarría e Barra, 2014; Gracia e Herrero, 2006; García Cid et ao., 2016; 2018. Durante o Practicum do Máster en Psicoloxía, observouse que os inmigrantes a miúdo chegan sós, deixando atrás as súas redes de apoio. Así, en Cáritas Interparroquial de Santiago de Compostela viuse que estas persoas buscan conectar con outras en situacións similares ás súas, aínda que non se tiñan desenvolto na entidade actividades específicas con este obxectivo. Inspirados en programas existentes en España e Galicia esta proposta de intervención busca aumentar a Satisfacción Vital e reducir o Estrés Aculturativo en inmigrantes latinoamericanos en Santiago de Compostela. Enfocarase no apoio social: emocional, informacional e instrumental, e na resiliencia: competencias sociais e autoeficacia. A proposta utilizará a estratexia dos grupos de apoio nun grupo de 10 persoas, seguindo unha estrutura de tres fases posterior á captación de participantes, con 24 sesións ao longo de 6 meses. As sesións semanais serán de 1 hora e media ou 2 horas e incluirán roldas de discusión, talleres psicoeducativos e diferentes actividades.
O proceso migratorio conleva cambios contextuais e culturais para os individuos que trasladan a súa residencia, o que pode xerar Estrés Aculturativo e reducir a súa Satisfacción Vital Hernández Praza et al., 2005; Williams e Berry, 1991; Achotegui, 2009; Urzúa et al., 2015. Neste sentido, incrementar tanto o Apoio Social como a Resiliencia pode ser beneficioso, xa que se asocian ao aumento da Satisfacción Vital e á redución do estrés Chavarría e Barra, 2014; Gracia e Herrero, 2006; García Cid et ao., 2016; 2018. Durante o Practicum do Máster en Psicoloxía, observouse que os inmigrantes a miúdo chegan sós, deixando atrás as súas redes de apoio. Así, en Cáritas Interparroquial de Santiago de Compostela viuse que estas persoas buscan conectar con outras en situacións similares ás súas, aínda que non se tiñan desenvolto na entidade actividades específicas con este obxectivo. Inspirados en programas existentes en España e Galicia esta proposta de intervención busca aumentar a Satisfacción Vital e reducir o Estrés Aculturativo en inmigrantes latinoamericanos en Santiago de Compostela. Enfocarase no apoio social: emocional, informacional e instrumental, e na resiliencia: competencias sociais e autoeficacia. A proposta utilizará a estratexia dos grupos de apoio nun grupo de 10 persoas, seguindo unha estrutura de tres fases posterior á captación de participantes, con 24 sesións ao longo de 6 meses. As sesións semanais serán de 1 hora e media ou 2 horas e incluirán roldas de discusión, talleres psicoeducativos e diferentes actividades.
Dirección
ALZATE GARCIA, MONICA (Titoría)
VILA TOJO, SERGIO Cotitoría
ALZATE GARCIA, MONICA (Titoría)
VILA TOJO, SERGIO Cotitoría
Tribunal
RODRIGUEZ CASAL, MAURO LUCIO (Presidente/a)
JIMENEZ GARCIA, LUIS MIGUEL (Secretario/a)
ANDRADE FERNANDEZ, ELENA MARIA (Vogal)
RODRIGUEZ CASAL, MAURO LUCIO (Presidente/a)
JIMENEZ GARCIA, LUIS MIGUEL (Secretario/a)
ANDRADE FERNANDEZ, ELENA MARIA (Vogal)
Efectos do ambiente percibido sobre a capacidade de restauración e o benestar psicolóxico. Un estudo con realidade virtual
Autoría
M.A.O.
Máster Universitario en Psicoloxía
M.A.O.
Máster Universitario en Psicoloxía
Data da defensa
10.07.2024 10:00
10.07.2024 10:00
Resumo
A exposición a contornas simuladas con realidade virtual ten o potencial de mellorar a capacidade de restauración psicolóxica e o benestar subxectivo. Aínda que escasa, a literatura previa apunta incluso a un posíbel rol mediador da capacidade de restauración. Neste traballo estudamos o efecto de distintas contornas naturais clasificadas como 'paletas de cor', sobre estado de ánimo e vitalidade subxectiva a través da capacidade de restauración. Contamos coa participación dunha mostra de conveniencia formada por 50 estudantes de grao e mestrado, con idades comprendidas entre os 18 e 46 anos (M = 24.52, DT = 6.24). Deseñamos un experimento intersuxeitos aleatorizado, no que as participantes foron asignadas a unha das catro condicións experimentais, tres paisaxes naturais e unha condición control, a contorna de actividade cotiá. En cada condición visualizaban imaxes de 360 graos, proxectadas mediante un dispositivo de realidade virtual, durante un tempo de 5 minutos. As variables de interese rexistráronse concretamente, mediante a implantación de medidas estandarizadas en Microsoft Forms. Comprobouse a homoxeneidade das condicións en canto a idade, experiencia previa con realidade virtual, estado de ánimo e sensación de presenza na contorna virtual. Realizáronse análises de mediación simple coa macro Process 4.2 para SPSS, con categorización ficticia e estimación mediante bootstrapping do efecto indirecto relativo de cada condición experimental. Os resultados amosaron efecto indirecto da exposición á natureza virtual sobre a mellora do estado de ánimo. A mediación da capacidade restaurativa procurou unha mellora do estado ánimo superior en cada paisaxe natural respecto da condición control. Ademais, comprobamos que este efecto se debía fundamentalmente aos compoñentes da fascinación e extensión. Porén, o modelo de mediación non resultou significativo para a variable dependente de vitalidade subxectiva.
A exposición a contornas simuladas con realidade virtual ten o potencial de mellorar a capacidade de restauración psicolóxica e o benestar subxectivo. Aínda que escasa, a literatura previa apunta incluso a un posíbel rol mediador da capacidade de restauración. Neste traballo estudamos o efecto de distintas contornas naturais clasificadas como 'paletas de cor', sobre estado de ánimo e vitalidade subxectiva a través da capacidade de restauración. Contamos coa participación dunha mostra de conveniencia formada por 50 estudantes de grao e mestrado, con idades comprendidas entre os 18 e 46 anos (M = 24.52, DT = 6.24). Deseñamos un experimento intersuxeitos aleatorizado, no que as participantes foron asignadas a unha das catro condicións experimentais, tres paisaxes naturais e unha condición control, a contorna de actividade cotiá. En cada condición visualizaban imaxes de 360 graos, proxectadas mediante un dispositivo de realidade virtual, durante un tempo de 5 minutos. As variables de interese rexistráronse concretamente, mediante a implantación de medidas estandarizadas en Microsoft Forms. Comprobouse a homoxeneidade das condicións en canto a idade, experiencia previa con realidade virtual, estado de ánimo e sensación de presenza na contorna virtual. Realizáronse análises de mediación simple coa macro Process 4.2 para SPSS, con categorización ficticia e estimación mediante bootstrapping do efecto indirecto relativo de cada condición experimental. Os resultados amosaron efecto indirecto da exposición á natureza virtual sobre a mellora do estado de ánimo. A mediación da capacidade restaurativa procurou unha mellora do estado ánimo superior en cada paisaxe natural respecto da condición control. Ademais, comprobamos que este efecto se debía fundamentalmente aos compoñentes da fascinación e extensión. Porén, o modelo de mediación non resultou significativo para a variable dependente de vitalidade subxectiva.
Dirección
ANDRADE FERNANDEZ, ELENA MARIA (Titoría)
ANDRADE FERNANDEZ, ELENA MARIA (Titoría)
Tribunal
FERNANDEZ FERNANDEZ, CONCEPCION (Presidente/a)
FRAGA CAROU, ISABEL (Secretario/a)
DONO MARTIN, MARCOS (Vogal)
FERNANDEZ FERNANDEZ, CONCEPCION (Presidente/a)
FRAGA CAROU, ISABEL (Secretario/a)
DONO MARTIN, MARCOS (Vogal)
Construíndo igualdade: Deseño dun Programa de Intervención nas aulas para adolescentes.
Autoría
A.M.V.
Máster Universitario en Psicoloxía
A.M.V.
Máster Universitario en Psicoloxía
Data da defensa
14.02.2024 12:00
14.02.2024 12:00
Resumo
A violencia de xénero é un problema social que, a pesar de todos os avances acontecidos nos últimos anos en termos de visibilidade, segue sendo un desafío na nosa sociedade. Segundo a Secretaría de Igualdade e contra a Violencia de Xénero, en España, no ano 2023, un total de 55 mulleres foron vítimas mortais por violencia de xénero. Este tipo de violencia nace dun sistema social patriarcal asentado no machismo no que se reforza a idea da superioridade dos homes sobre as mulleres, e, xunto co proceso de socialización ao que todas as persoas vémonos expostas, adquirimos ideas, pensamentos, estereotipos e/ou condutas relacionadas cos roles asociados a cada xénero. Por isto, é necesario educar en valores de igualdade e respecto. Dende esta perspectiva constrúese este proxecto: un programa de intervención destinado a adolescentes de 4º de E.S.O de cinco institutos de Nigrán (Galicia). Neste programa traballaranse tres bloques temáticos: estereotipos de xénero, violencia na parella e resolución de conflitos.
A violencia de xénero é un problema social que, a pesar de todos os avances acontecidos nos últimos anos en termos de visibilidade, segue sendo un desafío na nosa sociedade. Segundo a Secretaría de Igualdade e contra a Violencia de Xénero, en España, no ano 2023, un total de 55 mulleres foron vítimas mortais por violencia de xénero. Este tipo de violencia nace dun sistema social patriarcal asentado no machismo no que se reforza a idea da superioridade dos homes sobre as mulleres, e, xunto co proceso de socialización ao que todas as persoas vémonos expostas, adquirimos ideas, pensamentos, estereotipos e/ou condutas relacionadas cos roles asociados a cada xénero. Por isto, é necesario educar en valores de igualdade e respecto. Dende esta perspectiva constrúese este proxecto: un programa de intervención destinado a adolescentes de 4º de E.S.O de cinco institutos de Nigrán (Galicia). Neste programa traballaranse tres bloques temáticos: estereotipos de xénero, violencia na parella e resolución de conflitos.
Dirección
Gómez Roman, Cristina (Titoría)
Gómez Roman, Cristina (Titoría)
Tribunal
FERNÁNDEZ REY, JOSÉ (Presidente/a)
RODRIGUEZ GONZALEZ, MARIA SOLEDAD (Secretario/a)
Montes Piñeiro, Carlos (Vogal)
FERNÁNDEZ REY, JOSÉ (Presidente/a)
RODRIGUEZ GONZALEZ, MARIA SOLEDAD (Secretario/a)
Montes Piñeiro, Carlos (Vogal)
Despoboamento rural: o apego ao lugar e a identidade como factores predictores da permanencia en áreas rurais.
Autoría
E.J.C.M.
Máster Universitario en Psicoloxía
E.J.C.M.
Máster Universitario en Psicoloxía
Data da defensa
10.07.2024 10:45
10.07.2024 10:45
Resumo
Na actualidade, o despoboamento rural é unha preocupación importante en Galicia. Os plans levados a cabo desde as institucións para contrarrestala están centrados en cuestións demográficas e económicas, con todo, non se considerou a incorporación de variables psicosociais nos devanditos plans para abordar este problema. Para comprender e promover devanditos programas, é necesario analizar como as variables psicosociais inflúen na permanencia no ámbito rural, e no posible regreso das persoas que xa emigraron a contornas urbanas. Neste contexto, o obxectivo do presente estudo é coñecer como diferentes variables psicosociais como o apego ao lugar, a identidade, a percepción de oportunidades e estereotipos están asociados coa decisión de permanencia ou abandono das áreas rurais en Galicia. Para lograr este obxectivo, levou a cabo un estudo cunha mostra de 138 mulleres (68.7 %), 61 homes (30.3%), e 2 persoas non binarias (1 %) cunha media de idade de 27.39 anos. Os resultados mostran que tanto as identidades (de lugar e social), como a percepción de oportunidades e o apego son predictoras da permanencia e a posibilidade de retornar ao rural, con todo, o efecto inicialmente significativo das identidades deixa de selo, o cal suxire que o apego podería estar a mediar este efecto. Finalmente, realizouse unha proposta de intervención centrada en reforzar o apego asociados a eses lugares rurais fundamentado nas teorías expostas co fin de contrarrestar ese problema de despoboamento rural.
Na actualidade, o despoboamento rural é unha preocupación importante en Galicia. Os plans levados a cabo desde as institucións para contrarrestala están centrados en cuestións demográficas e económicas, con todo, non se considerou a incorporación de variables psicosociais nos devanditos plans para abordar este problema. Para comprender e promover devanditos programas, é necesario analizar como as variables psicosociais inflúen na permanencia no ámbito rural, e no posible regreso das persoas que xa emigraron a contornas urbanas. Neste contexto, o obxectivo do presente estudo é coñecer como diferentes variables psicosociais como o apego ao lugar, a identidade, a percepción de oportunidades e estereotipos están asociados coa decisión de permanencia ou abandono das áreas rurais en Galicia. Para lograr este obxectivo, levou a cabo un estudo cunha mostra de 138 mulleres (68.7 %), 61 homes (30.3%), e 2 persoas non binarias (1 %) cunha media de idade de 27.39 anos. Os resultados mostran que tanto as identidades (de lugar e social), como a percepción de oportunidades e o apego son predictoras da permanencia e a posibilidade de retornar ao rural, con todo, o efecto inicialmente significativo das identidades deixa de selo, o cal suxire que o apego podería estar a mediar este efecto. Finalmente, realizouse unha proposta de intervención centrada en reforzar o apego asociados a eses lugares rurais fundamentado nas teorías expostas co fin de contrarrestar ese problema de despoboamento rural.
Dirección
Gómez Roman, Cristina (Titoría)
VILA TOJO, SERGIO Cotitoría
Gómez Roman, Cristina (Titoría)
VILA TOJO, SERGIO Cotitoría
Tribunal
FERNANDEZ FERNANDEZ, CONCEPCION (Presidente/a)
FRAGA CAROU, ISABEL (Secretario/a)
DONO MARTIN, MARCOS (Vogal)
FERNANDEZ FERNANDEZ, CONCEPCION (Presidente/a)
FRAGA CAROU, ISABEL (Secretario/a)
DONO MARTIN, MARCOS (Vogal)
Construíndo comunidade contra o odio LGBTIQ+
Autoría
A.F.G.H.
Máster Universitario en Psicoloxía
A.F.G.H.
Máster Universitario en Psicoloxía
Data da defensa
10.07.2024 10:00
10.07.2024 10:00
Resumo
Ante unha sociedade onde se reproducen discursos violentos e se perpetúan feitos delituosos e de odio cara á comunidade LGBTIQ+ aparece como unha necesidade intervir para erradicar estas situacións. Por este motivo, este traballo pretende crear un programa de intervención en materia de prevención e concienciación sobre os delitos de odio contra persoas pola súa identidade de xénero e a súa orientación sexual. Proponse un programa piloto para ser implementado en 5 institutos da cidade de Santiago de Compostela, no segundo curso da Escola Secundaria Obrigatoria enmarcado dentro dun programa de educación sexual. Traballarase con alumnado, familias e equipos docentes de diversos centros educativos a través de obradoiros participativos e de reflexión para concienciar sobre a temática. Durante a implementación, avaliaranse as crenzas dos participantes e identificaranse cambios despois da intervención. Prevese que a intervención permitirá concienciar á sociedade na temática, acompañar a persoas que están sufrindo e dotar de máis e mellores ferramentas a familias e docentes no seu accionar.
Ante unha sociedade onde se reproducen discursos violentos e se perpetúan feitos delituosos e de odio cara á comunidade LGBTIQ+ aparece como unha necesidade intervir para erradicar estas situacións. Por este motivo, este traballo pretende crear un programa de intervención en materia de prevención e concienciación sobre os delitos de odio contra persoas pola súa identidade de xénero e a súa orientación sexual. Proponse un programa piloto para ser implementado en 5 institutos da cidade de Santiago de Compostela, no segundo curso da Escola Secundaria Obrigatoria enmarcado dentro dun programa de educación sexual. Traballarase con alumnado, familias e equipos docentes de diversos centros educativos a través de obradoiros participativos e de reflexión para concienciar sobre a temática. Durante a implementación, avaliaranse as crenzas dos participantes e identificaranse cambios despois da intervención. Prevese que a intervención permitirá concienciar á sociedade na temática, acompañar a persoas que están sufrindo e dotar de máis e mellores ferramentas a familias e docentes no seu accionar.
Dirección
FERNANDEZ FERNANDEZ, CONCEPCION (Titoría)
FERNANDEZ FERNANDEZ, CONCEPCION (Titoría)
Tribunal
López Durán, Ana (Presidente/a)
REDONDO LAGO, JAIME MAURO (Secretario/a)
Gómez Roman, Cristina (Vogal)
López Durán, Ana (Presidente/a)
REDONDO LAGO, JAIME MAURO (Secretario/a)
Gómez Roman, Cristina (Vogal)
Programa de educación sexual para adolescentes de 4º da ESO: A diversidade como norma
Autoría
C.R.D.
Máster Universitario en Psicoloxía
C.R.D.
Máster Universitario en Psicoloxía
Data da defensa
14.02.2024 13:00
14.02.2024 13:00
Resumo
A educación sexual debería ser un proceso de formación que acompañe ás persoas ao longo da vida, dado que constitúe un factor esencial no desenvolvemento integral destas. Neste traballo preséntase unha proposta de programa de intervención en educación sexual destinado ao alumnado do último ciclo da Educación Secundaria Obrigatoria (ESO), baseado na visión da diversidade como a norma. O programa inclúe actuacións tanto co alumnado como co persoal docente e as familias. As actividades co alumnado levaríanse a cabo presencialmente, mentres que as destinadas ao profesorado e ás familias poderían ser presenciais ou telemáticas, co fin de fomentar a participación e permitir a conciliación familiar e laboral. O programa estrutúrase en 7 sesións destinadas ao alumnado e 4 para o persoal docente e as familias, ademais dunha actividade final conxunta de reforzo na que participarían os 3 grupos. O obxectivo do programa é proporcionar formación de calidade a estes colectivos en materia de sexualidade e diversidade, construír un espazo seguro para a coeducación, así como contribuír a que os adolescentes coñezan e acepten a súa sexualidade. Dado que este programa se deseñou a partir do análise dos aspectos que funcionaron en programas previos, mellorando as súas carencias, é previsible que permita alcanzar os obxectivos. Sería necesario, sen embargo, incrementar a investigación e a difusión dos resultados dos programas, co propósito de poder establecer un marco xeral de actuación na temática da educación sexual a nivel estatal.
A educación sexual debería ser un proceso de formación que acompañe ás persoas ao longo da vida, dado que constitúe un factor esencial no desenvolvemento integral destas. Neste traballo preséntase unha proposta de programa de intervención en educación sexual destinado ao alumnado do último ciclo da Educación Secundaria Obrigatoria (ESO), baseado na visión da diversidade como a norma. O programa inclúe actuacións tanto co alumnado como co persoal docente e as familias. As actividades co alumnado levaríanse a cabo presencialmente, mentres que as destinadas ao profesorado e ás familias poderían ser presenciais ou telemáticas, co fin de fomentar a participación e permitir a conciliación familiar e laboral. O programa estrutúrase en 7 sesións destinadas ao alumnado e 4 para o persoal docente e as familias, ademais dunha actividade final conxunta de reforzo na que participarían os 3 grupos. O obxectivo do programa é proporcionar formación de calidade a estes colectivos en materia de sexualidade e diversidade, construír un espazo seguro para a coeducación, así como contribuír a que os adolescentes coñezan e acepten a súa sexualidade. Dado que este programa se deseñou a partir do análise dos aspectos que funcionaron en programas previos, mellorando as súas carencias, é previsible que permita alcanzar os obxectivos. Sería necesario, sen embargo, incrementar a investigación e a difusión dos resultados dos programas, co propósito de poder establecer un marco xeral de actuación na temática da educación sexual a nivel estatal.
Dirección
Mirón Redondo, María Lourdes (Titoría)
Mirón Redondo, María Lourdes (Titoría)
Tribunal
FERNÁNDEZ REY, JOSÉ (Presidente/a)
RODRIGUEZ GONZALEZ, MARIA SOLEDAD (Secretario/a)
Montes Piñeiro, Carlos (Vogal)
FERNÁNDEZ REY, JOSÉ (Presidente/a)
RODRIGUEZ GONZALEZ, MARIA SOLEDAD (Secretario/a)
Montes Piñeiro, Carlos (Vogal)
Rixidez cognitiva en nenos con altas capacidades intelectuais: abordaxe neuropsicolóxica individual
Autoría
M.D.V.S.P.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
M.D.V.S.P.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
Data da defensa
13.09.2024 11:30
13.09.2024 11:30
Resumo
A rixidez cognitiva é unha problemática frecuente en nenos con Alta Capacidade Intelectual (ACI), que se manifesta con dificultade para adaptarse aos cambios, enfados de gran intensidade, incapacidade de ver outras perspectivas, elevada frustración e pensamento desadaptativo. A primaria é unha etapa crítica no neno con ACI pois non atender as súas necesidades minguase o seu potencial e contribuirá a xerar problemas socioemocionales, de conduta e académicos. O fin deste traballo é propoñer unha intervención neuropsicolóxica individual para abordar a rixidez cognitiva en nenos de primaria con ACI. Para iso, proponse unha intervención baseada en técnicas cognitivo-conductuales (psicoeducación, relaxación, mindfulness, adestramento en resolución de problemas, intelixencia emocional e habilidades sociais), xunto co adestramento en flexibilidade cognitiva mediante o xogo, facendo participes á familia e escola. A proposta contén 20 sesións semanais que se reparten en avaliación inicial, intervención, avaliación final e seguimento. Para avaliar o programa utilizaranse os cuestionarios SENA, rexistros de comportamento e entrevistas con familias e docentes nunha análise pre-post con seguimento aos seis meses. Os resultados esperados son a diminución da rixidez cognitiva e as dificultades socioemocionales dos nenos con ACI, a xeneralización e mantemento a longo prazo.
A rixidez cognitiva é unha problemática frecuente en nenos con Alta Capacidade Intelectual (ACI), que se manifesta con dificultade para adaptarse aos cambios, enfados de gran intensidade, incapacidade de ver outras perspectivas, elevada frustración e pensamento desadaptativo. A primaria é unha etapa crítica no neno con ACI pois non atender as súas necesidades minguase o seu potencial e contribuirá a xerar problemas socioemocionales, de conduta e académicos. O fin deste traballo é propoñer unha intervención neuropsicolóxica individual para abordar a rixidez cognitiva en nenos de primaria con ACI. Para iso, proponse unha intervención baseada en técnicas cognitivo-conductuales (psicoeducación, relaxación, mindfulness, adestramento en resolución de problemas, intelixencia emocional e habilidades sociais), xunto co adestramento en flexibilidade cognitiva mediante o xogo, facendo participes á familia e escola. A proposta contén 20 sesións semanais que se reparten en avaliación inicial, intervención, avaliación final e seguimento. Para avaliar o programa utilizaranse os cuestionarios SENA, rexistros de comportamento e entrevistas con familias e docentes nunha análise pre-post con seguimento aos seis meses. Os resultados esperados son a diminución da rixidez cognitiva e as dificultades socioemocionales dos nenos con ACI, a xeneralización e mantemento a longo prazo.
Dirección
Rodríguez Salgado, Dolores (Titoría)
Rodríguez Salgado, Dolores (Titoría)
Tribunal
AMENEDO LOSADA, MARIA ELENA (Presidente/a)
FERRACES OTERO, MARIA JOSE (Secretario/a)
BECOÑA IGLESIAS, ELISARDO (Vogal)
AMENEDO LOSADA, MARIA ELENA (Presidente/a)
FERRACES OTERO, MARIA JOSE (Secretario/a)
BECOÑA IGLESIAS, ELISARDO (Vogal)
Intolerancia á incerteza e Evitación experiencial no Trastorno de acumulación. Relevancia como variables disposicionais e abordaxe terapéutica
Autoría
L.S.R.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
L.S.R.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
Data da defensa
13.09.2024 11:30
13.09.2024 11:30
Resumo
O trastorno de acumulación (HD) é unha nova entidade diagnóstica cuxo síntoma patognomónico é a dificultade para desfacerse de obxectos sen valor ou utilidade obxectiva ata provocar un abarrotamento de espazos que impide o uso normal destes. Pode ir acompañado de problemas de adquisición excesiva e caracterízase por unha baixa taxa de resposta á intervención terapéutica e unha alta taxa de abandono da mesma. A interferencia que provoca transcende á quen o padece e alcanza á súa contorna, poñendo en risco mesmo a integridade física e a saúde das persoas que se atopan preto; o que o convirte nun asunto de saúde pública. Co fin de ampliar o coñecemento sobre os seus factores de mantemento e mellorar o enfoque terapéutico actual, formulouse a hipótese de que tanto a intolerancia á incerteza (IU) como a evitación experiencial (EA) constitúen variables relevantes no HD cuxa abordaxe podería mellorar os resultados das intervencións psicoterapéuticas actuais. Realizouse unha revisión sistemática destas variables en relación co HD na literatura científica, cuxos resultados apoiaron a hipótese inicial e en base a elo, deseñouse unha proposta de intervención.
O trastorno de acumulación (HD) é unha nova entidade diagnóstica cuxo síntoma patognomónico é a dificultade para desfacerse de obxectos sen valor ou utilidade obxectiva ata provocar un abarrotamento de espazos que impide o uso normal destes. Pode ir acompañado de problemas de adquisición excesiva e caracterízase por unha baixa taxa de resposta á intervención terapéutica e unha alta taxa de abandono da mesma. A interferencia que provoca transcende á quen o padece e alcanza á súa contorna, poñendo en risco mesmo a integridade física e a saúde das persoas que se atopan preto; o que o convirte nun asunto de saúde pública. Co fin de ampliar o coñecemento sobre os seus factores de mantemento e mellorar o enfoque terapéutico actual, formulouse a hipótese de que tanto a intolerancia á incerteza (IU) como a evitación experiencial (EA) constitúen variables relevantes no HD cuxa abordaxe podería mellorar os resultados das intervencións psicoterapéuticas actuais. Realizouse unha revisión sistemática destas variables en relación co HD na literatura científica, cuxos resultados apoiaron a hipótese inicial e en base a elo, deseñouse unha proposta de intervención.
Dirección
MERINO MADRID, HIPOLITO (Titoría)
MERINO MADRID, HIPOLITO (Titoría)
Tribunal
CUTRIN MOSTEIRO, OLALLA (Presidente/a)
VAZQUEZ GONZALEZ, FERNANDO LINO (Secretario/a)
DOALLO PESADO, SONIA (Vogal)
CUTRIN MOSTEIRO, OLALLA (Presidente/a)
VAZQUEZ GONZALEZ, FERNANDO LINO (Secretario/a)
DOALLO PESADO, SONIA (Vogal)
Intervención socioemocional na adolescencia temperá para a prevención da conduta disruptiva ou problemas de conduta
Autoría
L.M.G.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
L.M.G.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
Data da defensa
16.02.2024 10:00
16.02.2024 10:00
Resumo
Os problemas de conduta son moi frecuentes na poboación infanto-xuvenil da nosa sociedade, os cais se intentaron reducir ou eliminar por parte dos profesionais da saúde mental e outros profesionais dedicados á intervención social, así como profesores e pais, moitas veces con métodos conductuais como o castigo e desde o ámbito da intervención. ¿Pero qué sucedería se non tivéramos que dedicar esforzos en intervir con tantas persoas con problemas de conduta porque porque xa fixemos dedicado recursos á prevención destes? Vénse desenvolvendo na literatura científica unha gran cantidade de estudos sobre a instrución en habilidades sociais e emocionais nos nenos para a prevención de posibles problemas de conduta posteriores. Aínda quedan moitas investigacións que realizar neste ámbito, pero as realizadas ata a data mostran a gran eficacia da incorporación dunha serie de adestramentos en habilidades socioemocionais na infancia para a prevención dos problemas de conduta, polo que neste traballo nos centraremos en corroborar a relación entre o adestramento en habilidades socioemocionais e a prevención dos problemas de conduta en etapa da adolescencia.
Os problemas de conduta son moi frecuentes na poboación infanto-xuvenil da nosa sociedade, os cais se intentaron reducir ou eliminar por parte dos profesionais da saúde mental e outros profesionais dedicados á intervención social, así como profesores e pais, moitas veces con métodos conductuais como o castigo e desde o ámbito da intervención. ¿Pero qué sucedería se non tivéramos que dedicar esforzos en intervir con tantas persoas con problemas de conduta porque porque xa fixemos dedicado recursos á prevención destes? Vénse desenvolvendo na literatura científica unha gran cantidade de estudos sobre a instrución en habilidades sociais e emocionais nos nenos para a prevención de posibles problemas de conduta posteriores. Aínda quedan moitas investigacións que realizar neste ámbito, pero as realizadas ata a data mostran a gran eficacia da incorporación dunha serie de adestramentos en habilidades socioemocionais na infancia para a prevención dos problemas de conduta, polo que neste traballo nos centraremos en corroborar a relación entre o adestramento en habilidades socioemocionais e a prevención dos problemas de conduta en etapa da adolescencia.
Dirección
CUTRIN MOSTEIRO, OLALLA (Titoría)
CUTRIN MOSTEIRO, OLALLA (Titoría)
Tribunal
Vazquez Rodriguez, Maria Isabel (Presidente/a)
López Durán, Ana (Secretario/a)
RODRIGUEZ GONZALEZ, MARIA SOLEDAD (Vogal)
Vazquez Rodriguez, Maria Isabel (Presidente/a)
López Durán, Ana (Secretario/a)
RODRIGUEZ GONZALEZ, MARIA SOLEDAD (Vogal)
Estudo da acomodación familiar no trastorno obsesivo-compulsivo en poboación infanto-xuvenil
Autoría
I.V.G.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
I.V.G.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
Data da defensa
13.09.2024 10:45
13.09.2024 10:45
Resumo
O Trastorno Obsesivo-Compulsivo (TOC) na infancia e na adolescencia recibiu pouca atención na literatura científica. Con todo, estímase que ata un 80% dos adultos con TOC padecérono desde antes dos 18 anos, e a miúdo a idades tan temperás como os 6 anos de idade. Un dos factores que máis parece relacionarse coa gravidade do TOC infanto-xuvenil é a Acomodación Familiar (AF). A AF comprende aqueles comportamentos realizados polos familiares co obxectivo de reducir o malestar do neno, e maniféstase tanto mediante condutas de evitación de situacións ansióxenas, como de participación nos síntomas. Este traballo busca sistematizar as variables asociadas á AF realizada polos pais/coidadores primarios e a súa relación co TOC, así como que variables dos nenos e os proxenitores relaciónanse coa AF. Tras a revisión de 25 artigos os principais resultados achados son: (1) A AF realizada polos pais de nenos con TOC é elevada; (2) a AF e a gravidade do TOC aféctanse bidirecionalmente; (3) as variables familiares, os síntomas externalizantes no neno, e as emocións difíciles dos pais correlacionan coa AF; (4) a AF predice o deterioro funcional asociada ao TOC e ten un papel mediador entre este e a gravidade do TOC. Estes resultados son útiles para perfeccionar tratamentos futuros, especialmente en relación con aqueles casos resistentes aos tratamentos actuais.
O Trastorno Obsesivo-Compulsivo (TOC) na infancia e na adolescencia recibiu pouca atención na literatura científica. Con todo, estímase que ata un 80% dos adultos con TOC padecérono desde antes dos 18 anos, e a miúdo a idades tan temperás como os 6 anos de idade. Un dos factores que máis parece relacionarse coa gravidade do TOC infanto-xuvenil é a Acomodación Familiar (AF). A AF comprende aqueles comportamentos realizados polos familiares co obxectivo de reducir o malestar do neno, e maniféstase tanto mediante condutas de evitación de situacións ansióxenas, como de participación nos síntomas. Este traballo busca sistematizar as variables asociadas á AF realizada polos pais/coidadores primarios e a súa relación co TOC, así como que variables dos nenos e os proxenitores relaciónanse coa AF. Tras a revisión de 25 artigos os principais resultados achados son: (1) A AF realizada polos pais de nenos con TOC é elevada; (2) a AF e a gravidade do TOC aféctanse bidirecionalmente; (3) as variables familiares, os síntomas externalizantes no neno, e as emocións difíciles dos pais correlacionan coa AF; (4) a AF predice o deterioro funcional asociada ao TOC e ten un papel mediador entre este e a gravidade do TOC. Estes resultados son útiles para perfeccionar tratamentos futuros, especialmente en relación con aqueles casos resistentes aos tratamentos actuais.
Dirección
ROMERO TRIÑANES, ESTRELLA (Titoría)
ROMERO TRIÑANES, ESTRELLA (Titoría)
Tribunal
AMENEDO LOSADA, MARIA ELENA (Presidente/a)
FERRACES OTERO, MARIA JOSE (Secretario/a)
BECOÑA IGLESIAS, ELISARDO (Vogal)
AMENEDO LOSADA, MARIA ELENA (Presidente/a)
FERRACES OTERO, MARIA JOSE (Secretario/a)
BECOÑA IGLESIAS, ELISARDO (Vogal)
A alexitimia na anorexia nerviosa: unha revisión sistemática e proposta aplicada
Autoría
E.D.R.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
E.D.R.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
Data da defensa
12.09.2024 16:00
12.09.2024 16:00
Resumo
A alexitimia é un constructo psicolóxico que afecta á forma na que as persoas experimentan e expresan as súas emocións. Así mesmo, a alexitimia é factor de risco para o desenvolvemento e/o mantemento da AN e, por tanto, factor de pronóstico negativo na recuperación desta psicopatoloxía. Para comprender mellor esta relación levouse a cabo unha revisión bibliográfica sistemática nas bases de datos MEDLINE e PsycInfo dos artigos publicados nos últimos 15 anos que tratan a prevalencia da alexitimia ou como esta inflúe no curso da AN. Un total de 13 artigos foron seleccionados e analizados segundo as súas características e variables estudadas. Esta revisión atopa elevada prevalencia de alexitimia na poboación con AN, que a alexitimia é predictora da desregulación emocional e que impacta negativamente na sintomatoloxía alimentaria. Finalmente, inclúese unha posible proposta de intervención baseada na adaptación dun programa emerxente que ten uns primeiros resultados prometedores na abordaxe da alexitimia en pacientes hospitalizados de AN.
A alexitimia é un constructo psicolóxico que afecta á forma na que as persoas experimentan e expresan as súas emocións. Así mesmo, a alexitimia é factor de risco para o desenvolvemento e/o mantemento da AN e, por tanto, factor de pronóstico negativo na recuperación desta psicopatoloxía. Para comprender mellor esta relación levouse a cabo unha revisión bibliográfica sistemática nas bases de datos MEDLINE e PsycInfo dos artigos publicados nos últimos 15 anos que tratan a prevalencia da alexitimia ou como esta inflúe no curso da AN. Un total de 13 artigos foron seleccionados e analizados segundo as súas características e variables estudadas. Esta revisión atopa elevada prevalencia de alexitimia na poboación con AN, que a alexitimia é predictora da desregulación emocional e que impacta negativamente na sintomatoloxía alimentaria. Finalmente, inclúese unha posible proposta de intervención baseada na adaptación dun programa emerxente que ten uns primeiros resultados prometedores na abordaxe da alexitimia en pacientes hospitalizados de AN.
Dirección
GUTIERREZ GARCIA, EMILIO (Titoría)
GUTIERREZ GARCIA, EMILIO (Titoría)
Tribunal
GOMEZ FRAGUELA, Xosé Antón (Presidente/a)
SANTIAGO MARIÑO, MARIA JOSE (Secretario/a)
ANDRADE FERNANDEZ, ELENA MARIA (Vogal)
GOMEZ FRAGUELA, Xosé Antón (Presidente/a)
SANTIAGO MARIÑO, MARIA JOSE (Secretario/a)
ANDRADE FERNANDEZ, ELENA MARIA (Vogal)
Estudo da relación existente na adolescencia entre o uso de cigarros electrónicos (CE) e os problemas de depresión.
Autoría
A.P.D.L.T.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
A.P.D.L.T.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
Data da defensa
16.02.2024 16:00
16.02.2024 16:00
Resumo
A prevalencia de uso dos cigarros electrónicos (CE) aumentou signitifcativamente entre os adolescentes nos últimos anos. A pesar da existencia dalgúns estudos sobre as consecuencias a nivel físico do uso de CE, a súa relación cos problemas de saúde mental, en concreto cos problemas de depresión, apenas se investigaron. No presente traballo realizouse una revisión das publicacións existentes entre 2013 e 2023 acerca da relación entre o uso de CE e a sintomatoloxía depresiva nos adolescentes. Finalmente, foron seleccionadas un total de 24 publicacións. Tras o seu análise púidose concluir que o uso de CE na adolescencia, relaciónase cunha maior probabilidades de presentar problemas depresivos, aínda que a dirección da relación non se puido establecer. A realización de estudos loncitudinais podería axudar a esclarecer esta relación. En base aos resultados da revisión realizada, diseñóuse unha proposta de intervención dun programa preventivo para evitar o uso recorrente de CE entre adolescentes usuarios de asociacións de saúde mental xuvenil, con risco de ter problemas de depresión.
A prevalencia de uso dos cigarros electrónicos (CE) aumentou signitifcativamente entre os adolescentes nos últimos anos. A pesar da existencia dalgúns estudos sobre as consecuencias a nivel físico do uso de CE, a súa relación cos problemas de saúde mental, en concreto cos problemas de depresión, apenas se investigaron. No presente traballo realizouse una revisión das publicacións existentes entre 2013 e 2023 acerca da relación entre o uso de CE e a sintomatoloxía depresiva nos adolescentes. Finalmente, foron seleccionadas un total de 24 publicacións. Tras o seu análise púidose concluir que o uso de CE na adolescencia, relaciónase cunha maior probabilidades de presentar problemas depresivos, aínda que a dirección da relación non se puido establecer. A realización de estudos loncitudinais podería axudar a esclarecer esta relación. En base aos resultados da revisión realizada, diseñóuse unha proposta de intervención dun programa preventivo para evitar o uso recorrente de CE entre adolescentes usuarios de asociacións de saúde mental xuvenil, con risco de ter problemas de depresión.
Dirección
López Durán, Ana (Titoría)
López Durán, Ana (Titoría)
Tribunal
BECOÑA IGLESIAS, ELISARDO (Presidente/a)
AMENEDO LOSADA, MARIA ELENA (Secretario/a)
OTERO LOPEZ, JOSE MANUEL (Vogal)
BECOÑA IGLESIAS, ELISARDO (Presidente/a)
AMENEDO LOSADA, MARIA ELENA (Secretario/a)
OTERO LOPEZ, JOSE MANUEL (Vogal)
Mindfulness como técnica complementaria á exposición con prevención de resposta en pacientes con TOC.
Autoría
J.M.V.G.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
J.M.V.G.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
Data da defensa
16.02.2024 17:30
16.02.2024 17:30
Resumo
A exposición con prevención de resposta (EPR) considérase o tratamento de primeira elección para o TOC, pero ante a existencia de taxas de abandono e falta de efectividade, con certo tipo de pacientes, a incorporación do mindfulness como técnica complementaria nas intervencións de EPR. O obxectivo exposto foi realizar unha revisión bibliográfica para obter información sobre intervencións dirixidas a persoas con TOC que incorporen mindfulness na súa intervención EPR e confirmar se a aplicación do mindfulness nestas intervencións está a dar bos resultados e analizar se a súa aplicación é correcta. susceptible a posibles variacións. . Seleccionáronse 12 estudos das bases de datos PsycInfo, PubMed e Scopus, onde, analizando os seus resultados, pódese concluír que a aplicación do mindfulness nas intervencións de TOC con EPR está dando bos resultados, pero sen diferenzas significativas con respecto ás intervencións de EPR que fan non utilizalo, a aplicación dun ou outro tipo de intervención estará suxeita ás necesidades e características do paciente. Por outra banda, os resultados obtidos como terapia de aumento suxiren que é adecuado para pacientes que continúan padecendo síntomas de TOC despois de completar a TCC con ERP. A información obtida serviu de base para o deseño dunha proposta de intervención de EPR con mindfulness.
A exposición con prevención de resposta (EPR) considérase o tratamento de primeira elección para o TOC, pero ante a existencia de taxas de abandono e falta de efectividade, con certo tipo de pacientes, a incorporación do mindfulness como técnica complementaria nas intervencións de EPR. O obxectivo exposto foi realizar unha revisión bibliográfica para obter información sobre intervencións dirixidas a persoas con TOC que incorporen mindfulness na súa intervención EPR e confirmar se a aplicación do mindfulness nestas intervencións está a dar bos resultados e analizar se a súa aplicación é correcta. susceptible a posibles variacións. . Seleccionáronse 12 estudos das bases de datos PsycInfo, PubMed e Scopus, onde, analizando os seus resultados, pódese concluír que a aplicación do mindfulness nas intervencións de TOC con EPR está dando bos resultados, pero sen diferenzas significativas con respecto ás intervencións de EPR que fan non utilizalo, a aplicación dun ou outro tipo de intervención estará suxeita ás necesidades e características do paciente. Por outra banda, os resultados obtidos como terapia de aumento suxiren que é adecuado para pacientes que continúan padecendo síntomas de TOC despois de completar a TCC con ERP. A información obtida serviu de base para o deseño dunha proposta de intervención de EPR con mindfulness.
Dirección
DOALLO PESADO, SONIA (Titoría)
DOALLO PESADO, SONIA (Titoría)
Tribunal
BECOÑA IGLESIAS, ELISARDO (Presidente/a)
AMENEDO LOSADA, MARIA ELENA (Secretario/a)
OTERO LOPEZ, JOSE MANUEL (Vogal)
BECOÑA IGLESIAS, ELISARDO (Presidente/a)
AMENEDO LOSADA, MARIA ELENA (Secretario/a)
OTERO LOPEZ, JOSE MANUEL (Vogal)
A intervención telefónica para a deshabituación tabáquica en mulleres embarazadas.
Autoría
N.C.C.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
N.C.C.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
Data da defensa
14.02.2024 16:00
14.02.2024 16:00
Resumo
En España, o consumo de tabaco entre as mulleres embarazadas ten unha prevalencia de arredor do 15%. Estes datos, xunto cos posibles efectos negativos que pode acarretar na saúde materno-fetal, destacan a necesidade da detección e intervención durante este período. As intervencións telefónicas son unha alternativa que entrañan vantaxes tales como a privacidade e a comodidade, que poden fomentar unha maior participación nas intervencións para deixar de fumar. Esta revisión tivo o obxectivo de avaliar como as intervencións telefónicas contribúen a que as mulleres embarazadas deixen de fumar. Para iso, realizouse unha busca bibliográfica nas bases de datos PsycInfo, Pubmed, Scopus e Medline. Selecciáronse 21 estudos que cumprían os criterios de inclusión. Clasificáronse do seguinte modo: 12 eran intervencións motivacionais; cinco intervencións cognitivo-conductuais combinadas con entrevistas motivacionais; tres intervencións cognitivo-conductuais e unha intervención estaba baseada no modelo das 5As. As intervencións motivacionais e cognitivo-conductuais son as máis utilizadas e eficaces en comparación con materiais de autoaxuda e consello breve. Estas logran unha taxa de abstinencia ao final da intervención entre o 20% e o 90%. Tendo en conta estes datos, plantéase unha proposta de intervención telefónica, baseada en estratexias motivacionais e técnicas cognitivo-conductuais, de 4 sesións de 15 minutos semanais.
En España, o consumo de tabaco entre as mulleres embarazadas ten unha prevalencia de arredor do 15%. Estes datos, xunto cos posibles efectos negativos que pode acarretar na saúde materno-fetal, destacan a necesidade da detección e intervención durante este período. As intervencións telefónicas son unha alternativa que entrañan vantaxes tales como a privacidade e a comodidade, que poden fomentar unha maior participación nas intervencións para deixar de fumar. Esta revisión tivo o obxectivo de avaliar como as intervencións telefónicas contribúen a que as mulleres embarazadas deixen de fumar. Para iso, realizouse unha busca bibliográfica nas bases de datos PsycInfo, Pubmed, Scopus e Medline. Selecciáronse 21 estudos que cumprían os criterios de inclusión. Clasificáronse do seguinte modo: 12 eran intervencións motivacionais; cinco intervencións cognitivo-conductuais combinadas con entrevistas motivacionais; tres intervencións cognitivo-conductuais e unha intervención estaba baseada no modelo das 5As. As intervencións motivacionais e cognitivo-conductuais son as máis utilizadas e eficaces en comparación con materiais de autoaxuda e consello breve. Estas logran unha taxa de abstinencia ao final da intervención entre o 20% e o 90%. Tendo en conta estes datos, plantéase unha proposta de intervención telefónica, baseada en estratexias motivacionais e técnicas cognitivo-conductuais, de 4 sesións de 15 minutos semanais.
Dirección
Míguez Varela, María del Carmen (Titoría)
Míguez Varela, María del Carmen (Titoría)
Tribunal
CUTRIN MOSTEIRO, OLALLA (Presidente/a)
MARTINEZ VISPO, CARMELA (Secretario/a)
DOALLO PESADO, SONIA (Vogal)
CUTRIN MOSTEIRO, OLALLA (Presidente/a)
MARTINEZ VISPO, CARMELA (Secretario/a)
DOALLO PESADO, SONIA (Vogal)
Impacto Psicosocial da Hemodiálisis Domiciliaria na Enfermidade Renal. Revisión Sistemática e Proposta de Intervención
Autoría
P.P.C.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
P.P.C.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
Data da defensa
13.09.2024 10:45
13.09.2024 10:45
Resumo
A hemodialisis domiciliaria é unha terapia renal sustitutiva que ofrece vantaxes para o benestar dos pacientes, pero son poucos os estudos sobre os seus beneficios psicosociais. O obxectivo desta revisión bibliográfica é coñecer a prevalencia de diferentes variables psicolóxicas, identificando os factores demográficos e clínicos que as determinan, así como establecer comparacións con outros tratamentos de remplazo da función renal. Para iso, realizouse unha revisión dos artigos publicados que aborden o impacto psicosocial da hemodiálisis domiciliaria. Esta busca sistemática levouse a cabo nas bases de datos MEDLINE, Pubmed, Web of Science e Scopus, desde o 10 de setembro ata o 27 de outubro de 2023, seleccionando 22 estudos empíricos cuantitativos que conforman esta revisión. Os resultados indican que a hemodiálisis domiciliaria xera un impacto psicosocial favorable sobre os pacientes, sendo o transplante renal superior, a hemodiálisis hospitalaria inferior e a diálise peritoneal similar. Ademais, atopouse que a calidade de vida relacionada coa saúde e a depresión están influídos por diferentes factores demográficos e clínicos. Finalmente, recóllese unha proposta de intervención cognitivo-conductual, aplicable en pacientes en hemodialisis domiciliaria con trastorno mixto ansioso-depresivo.
A hemodialisis domiciliaria é unha terapia renal sustitutiva que ofrece vantaxes para o benestar dos pacientes, pero son poucos os estudos sobre os seus beneficios psicosociais. O obxectivo desta revisión bibliográfica é coñecer a prevalencia de diferentes variables psicolóxicas, identificando os factores demográficos e clínicos que as determinan, así como establecer comparacións con outros tratamentos de remplazo da función renal. Para iso, realizouse unha revisión dos artigos publicados que aborden o impacto psicosocial da hemodiálisis domiciliaria. Esta busca sistemática levouse a cabo nas bases de datos MEDLINE, Pubmed, Web of Science e Scopus, desde o 10 de setembro ata o 27 de outubro de 2023, seleccionando 22 estudos empíricos cuantitativos que conforman esta revisión. Os resultados indican que a hemodiálisis domiciliaria xera un impacto psicosocial favorable sobre os pacientes, sendo o transplante renal superior, a hemodiálisis hospitalaria inferior e a diálise peritoneal similar. Ademais, atopouse que a calidade de vida relacionada coa saúde e a depresión están influídos por diferentes factores demográficos e clínicos. Finalmente, recóllese unha proposta de intervención cognitivo-conductual, aplicable en pacientes en hemodialisis domiciliaria con trastorno mixto ansioso-depresivo.
Dirección
Vazquez Rodriguez, Maria Isabel (Titoría)
Vazquez Rodriguez, Maria Isabel (Titoría)
Tribunal
CUTRIN MOSTEIRO, OLALLA (Presidente/a)
VAZQUEZ GONZALEZ, FERNANDO LINO (Secretario/a)
DOALLO PESADO, SONIA (Vogal)
CUTRIN MOSTEIRO, OLALLA (Presidente/a)
VAZQUEZ GONZALEZ, FERNANDO LINO (Secretario/a)
DOALLO PESADO, SONIA (Vogal)
A Evitacion Experiencial coma Mecanismo de Cambio nos Trastornos Emocionais: Una revision bibliográfica
Autoría
D.L.C.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
D.L.C.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
Data da defensa
12.09.2024 17:30
12.09.2024 17:30
Resumo
Evitación experiencial, un constructo que asociase a aparición e mantemento de diversos factores emocionais, polo que a definen coma un factor transdiagnóstico que colabora no desenvolvemento de comorbilidades psicopatolóxicas. O obxectivo de este traballo, e realizar unha revisión bibliográfica sobre estudos empíricos que a incluan coma variable, que publicáranse nos derradeiros 10 anos e nos que desenvólvanse diferentes tratamentos psicolóxicos para a sua reducción. Realizouse una pesquisa nas diversas bases de datos coma Psych-Info, Web of Science (WOS) e Medline, co obxectivo de recopilar os artigos mais relevantes para este estudo seleccionándose un total de 14. A continuación móstranse intervencións de corte cognitivo y/o conductual, terapias de terceira xeración e o enfoque trasndiagnóstico. Os resultados indican a disminución da psicopatoloxía cando a evitación experiencial reducese, reflexando así, o seu caracter modulador. Non obstante, debido a gran variedade de trastornos emocionais, e complexo realizar o estudo sistematizado, lonxitudinal e específico para cada diagnóstico. Para rematar, realizase unha proposta de intervención sobre a evitación experiencial e a sua reducción baseandonos no Protocolo Unificado para o Tratamento Transdiagnóstico dos Trastornos Emocionais.
Evitación experiencial, un constructo que asociase a aparición e mantemento de diversos factores emocionais, polo que a definen coma un factor transdiagnóstico que colabora no desenvolvemento de comorbilidades psicopatolóxicas. O obxectivo de este traballo, e realizar unha revisión bibliográfica sobre estudos empíricos que a incluan coma variable, que publicáranse nos derradeiros 10 anos e nos que desenvólvanse diferentes tratamentos psicolóxicos para a sua reducción. Realizouse una pesquisa nas diversas bases de datos coma Psych-Info, Web of Science (WOS) e Medline, co obxectivo de recopilar os artigos mais relevantes para este estudo seleccionándose un total de 14. A continuación móstranse intervencións de corte cognitivo y/o conductual, terapias de terceira xeración e o enfoque trasndiagnóstico. Os resultados indican a disminución da psicopatoloxía cando a evitación experiencial reducese, reflexando así, o seu caracter modulador. Non obstante, debido a gran variedade de trastornos emocionais, e complexo realizar o estudo sistematizado, lonxitudinal e específico para cada diagnóstico. Para rematar, realizase unha proposta de intervención sobre a evitación experiencial e a sua reducción baseandonos no Protocolo Unificado para o Tratamento Transdiagnóstico dos Trastornos Emocionais.
Dirección
MERINO MADRID, HIPOLITO (Titoría)
MERINO MADRID, HIPOLITO (Titoría)
Tribunal
GOMEZ FRAGUELA, Xosé Antón (Presidente/a)
SANTIAGO MARIÑO, MARIA JOSE (Secretario/a)
ANDRADE FERNANDEZ, ELENA MARIA (Vogal)
GOMEZ FRAGUELA, Xosé Antón (Presidente/a)
SANTIAGO MARIÑO, MARIA JOSE (Secretario/a)
ANDRADE FERNANDEZ, ELENA MARIA (Vogal)
Impacto do tratamento farmacolóxico e/ou psicolóxico na Calidade de Vida relacionada coa saúde (CVRS) de nenos e adolescentes con TDAH
Autoría
M.S.M.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
M.S.M.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
Data da defensa
16.02.2024 13:00
16.02.2024 13:00
Resumo
O Trastorno por Déficit de Atención e Hiperactividade (TDAH) é un trastorno que comeza na infancia e caracterízase por patróns persistentes de falta de atención, impulsividade e/ou hiperactividade, con impactos negativos que poden perdurar na idade adulta. A Calidade de Vida Relacionada coa Saúde (CVRS) é un índice de medición do benestar autopercibido, que facilita a comprensión das repercusións dunha enfermidade e/ou trastorno en termos de funcionamento físico, psicolóxico e social, máis alá da mera sintomatoloxía. Este aspecto vese afectado en nenos e adolescentes con TDAH, subliñando a importancia de comprender o efecto dos tratamentos principais na CVRS deste grupo. A revisión sistemática procura sintetizar a literatura sobre o impacto dos tratamentos preferidos (farmacolóxico con metilfenidato, terapia condutual e a súa combinación) na CVRS de nenos/as e adolescentes con TDAH. Aínda que o tratamento con metilfenidato e as intervencións condutuais no sono amosan efectos positivos na CVRS, ambos presentan limitacións en diferentes áreas, destacando a terapia combinada como unha solución abrangente.
O Trastorno por Déficit de Atención e Hiperactividade (TDAH) é un trastorno que comeza na infancia e caracterízase por patróns persistentes de falta de atención, impulsividade e/ou hiperactividade, con impactos negativos que poden perdurar na idade adulta. A Calidade de Vida Relacionada coa Saúde (CVRS) é un índice de medición do benestar autopercibido, que facilita a comprensión das repercusións dunha enfermidade e/ou trastorno en termos de funcionamento físico, psicolóxico e social, máis alá da mera sintomatoloxía. Este aspecto vese afectado en nenos e adolescentes con TDAH, subliñando a importancia de comprender o efecto dos tratamentos principais na CVRS deste grupo. A revisión sistemática procura sintetizar a literatura sobre o impacto dos tratamentos preferidos (farmacolóxico con metilfenidato, terapia condutual e a súa combinación) na CVRS de nenos/as e adolescentes con TDAH. Aínda que o tratamento con metilfenidato e as intervencións condutuais no sono amosan efectos positivos na CVRS, ambos presentan limitacións en diferentes áreas, destacando a terapia combinada como unha solución abrangente.
Dirección
LOSADA VAZQUEZ, MARIA CONCEPCION (Titoría)
LOSADA VAZQUEZ, MARIA CONCEPCION (Titoría)
Tribunal
Vazquez Rodriguez, Maria Isabel (Presidente/a)
López Durán, Ana (Secretario/a)
RODRIGUEZ GONZALEZ, MARIA SOLEDAD (Vogal)
Vazquez Rodriguez, Maria Isabel (Presidente/a)
López Durán, Ana (Secretario/a)
RODRIGUEZ GONZALEZ, MARIA SOLEDAD (Vogal)
Dereitos Humanos na Atención dos Servizos de Saúde Mental en España. Revisión Sistemática e Proposta Aplicada
Autoría
R.A.S.S.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
R.A.S.S.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
Data da defensa
28.06.2024 11:15
28.06.2024 11:15
Resumo
España levou a cabo diversos avances lexislativos para garantir os dereitos das persoas con problemas de saúde mental. O obxectivo deste traballo foi analizar as prácticas coercitivas nos recursos de saúde mental do SNS; e os factores que determinan a súa aparición e prevención. Para iso levou a cabo unha revisión sistemática das publicacións desde o 2019 que abordasen os dereitos humanos nos servizos de saúde mental en España. Finalmente seleccionáronse 28 artigos que conforman esta revisión. Os resultados agrupáronse segundo os tipos de coerción e as ferramentas para a súa abordaxe e prevención. Os achados indican que as prácticas coercitivas son habituais no noso país, principalmente a nivel hospitalario. A aplicación do modelo de toma de decisións compartida ou as vontades sanitarias anticipadas é limitada. A desescalada verbal, a relación terapéutica, a práctica baseada na evidencia e a participación do paciente son factores de protección. É necesario formar aos profesionais e cambios a nivel organizacional. Finalmente recóllese unha intervención baseada na sensibilización e información sobre a atención en saúde mental desde a perspectiva de dereitos humanos, aplicable a pacientes, familiares e profesionais.
España levou a cabo diversos avances lexislativos para garantir os dereitos das persoas con problemas de saúde mental. O obxectivo deste traballo foi analizar as prácticas coercitivas nos recursos de saúde mental do SNS; e os factores que determinan a súa aparición e prevención. Para iso levou a cabo unha revisión sistemática das publicacións desde o 2019 que abordasen os dereitos humanos nos servizos de saúde mental en España. Finalmente seleccionáronse 28 artigos que conforman esta revisión. Os resultados agrupáronse segundo os tipos de coerción e as ferramentas para a súa abordaxe e prevención. Os achados indican que as prácticas coercitivas son habituais no noso país, principalmente a nivel hospitalario. A aplicación do modelo de toma de decisións compartida ou as vontades sanitarias anticipadas é limitada. A desescalada verbal, a relación terapéutica, a práctica baseada na evidencia e a participación do paciente son factores de protección. É necesario formar aos profesionais e cambios a nivel organizacional. Finalmente recóllese unha intervención baseada na sensibilización e información sobre a atención en saúde mental desde a perspectiva de dereitos humanos, aplicable a pacientes, familiares e profesionais.
Dirección
GUTIERREZ GARCIA, EMILIO (Titoría)
GUTIERREZ GARCIA, EMILIO (Titoría)
Tribunal
Rodríguez Salgado, Dolores (Presidente/a)
ROMERO TRIÑANES, ESTRELLA (Secretario/a)
MERINO MADRID, HIPOLITO (Vogal)
Rodríguez Salgado, Dolores (Presidente/a)
ROMERO TRIÑANES, ESTRELLA (Secretario/a)
MERINO MADRID, HIPOLITO (Vogal)
Intervencións Para Dejar De Fumar En Personas Con Trastorno Mental Grave
Autoría
T.L.D.V.E.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
T.L.D.V.E.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
Data da defensa
14.02.2024 18:15
14.02.2024 18:15
Resumo
As persoas con trastornos mentais graves teñen un patrón de consumo de tabaco máis intenso e non existe unha tendencia á baixa na prevalencia. Debido á gravidade da situación, é necesario facer todo o posible para mellorala. O obxectivo desta investigación é sintetizar e analizar a evidencia dispoñible dos últimos catro anos sobre intervencións dirixidas a reducir ou abandonar o consumo de tabaco en persoas con trastornos mentais graves, co fin de elaborar unha proposta de intervención adaptada a esta poboación. Incluíronse 13 artigos que conteñen intervencións con compoñentes farmacolóxicos, psicolóxicos e produtos do tabaco non tradicionais. Os mellores resultados de abstinencia asociáronse a técnicas cognitivo-condutuais, elementos motivacionais, atención personalizada e administración por parte de profesionais formados. A proposta baseouse no Programa para deixar de fumar de Becoña e colaboradores, unha intervención cognitivo-conductual e multicompoñente. Realizáronse adaptacións en función dos resultados da revisión co obxectivo de mellorar a adherencia ao tratamento, incluíndo a inclusión dunha fase de preparación en función do estadio de cambio dos suxeitos, e axustar as intervencións ás necesidades do devandito paciente.
As persoas con trastornos mentais graves teñen un patrón de consumo de tabaco máis intenso e non existe unha tendencia á baixa na prevalencia. Debido á gravidade da situación, é necesario facer todo o posible para mellorala. O obxectivo desta investigación é sintetizar e analizar a evidencia dispoñible dos últimos catro anos sobre intervencións dirixidas a reducir ou abandonar o consumo de tabaco en persoas con trastornos mentais graves, co fin de elaborar unha proposta de intervención adaptada a esta poboación. Incluíronse 13 artigos que conteñen intervencións con compoñentes farmacolóxicos, psicolóxicos e produtos do tabaco non tradicionais. Os mellores resultados de abstinencia asociáronse a técnicas cognitivo-condutuais, elementos motivacionais, atención personalizada e administración por parte de profesionais formados. A proposta baseouse no Programa para deixar de fumar de Becoña e colaboradores, unha intervención cognitivo-conductual e multicompoñente. Realizáronse adaptacións en función dos resultados da revisión co obxectivo de mellorar a adherencia ao tratamento, incluíndo a inclusión dunha fase de preparación en función do estadio de cambio dos suxeitos, e axustar as intervencións ás necesidades do devandito paciente.
Dirección
LOSADA VAZQUEZ, MARIA CONCEPCION (Titoría)
LOSADA VAZQUEZ, MARIA CONCEPCION (Titoría)
Tribunal
ROMERO TRIÑANES, ESTRELLA (Presidente/a)
FERRACES OTERO, MARIA JOSE (Secretario/a)
LOPEZ ROMERO, MARÍA LAURA (Vogal)
ROMERO TRIÑANES, ESTRELLA (Presidente/a)
FERRACES OTERO, MARIA JOSE (Secretario/a)
LOPEZ ROMERO, MARÍA LAURA (Vogal)
O rol da resiliencia como factor protector do trastorno de estrés postraumático (TEPT)
Autoría
T.L.B.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
T.L.B.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
Data da defensa
14.02.2024 17:30
14.02.2024 17:30
Resumo
O obxectivo principal deste traballo foi realizar unha revisión sistemática, seguindo os criterios da declaración PRISMA, sobre o rol da resiliencia no desenvolvemento do TEPT, en individuos expostos a eventos traumáticos. Realizouse unha procura exhaustiva de estudos publicados entre os anos 2014 e 2024 nas bases de datos PubMed, PsychInfo e Scopus, dos cales se seleccionaron 19 estudos, sendo avaliada a súa calidade metodolóxica. Atopouse unha ampla diversidade na prevalencia do TEPT, os tipos de eventos traumáticos e nas puntuacións de resiliencia. Ademais, identificouse unha relación negativa significativa entre a resiliencia e o TEPT, destacando o papel protector da resiliencia. A pesar dun risco alto de rumbo en catro estudos, a calidade metodolóxica xeral dos estudos foi boa. Destácase a necesidade de investigacións adicionais para comprender a influencia de múltiples factores na prevalencia do TEPT, e de deseñar e aplicar programas para fomentar a resiliencia, especialmente nas profesións con maior risco. De feito, proponse unha intervención destinada a fortalecer a resiliencia e atenuar os efectos negativos do TEPT en individuos expostos a eventos traumáticos.
O obxectivo principal deste traballo foi realizar unha revisión sistemática, seguindo os criterios da declaración PRISMA, sobre o rol da resiliencia no desenvolvemento do TEPT, en individuos expostos a eventos traumáticos. Realizouse unha procura exhaustiva de estudos publicados entre os anos 2014 e 2024 nas bases de datos PubMed, PsychInfo e Scopus, dos cales se seleccionaron 19 estudos, sendo avaliada a súa calidade metodolóxica. Atopouse unha ampla diversidade na prevalencia do TEPT, os tipos de eventos traumáticos e nas puntuacións de resiliencia. Ademais, identificouse unha relación negativa significativa entre a resiliencia e o TEPT, destacando o papel protector da resiliencia. A pesar dun risco alto de rumbo en catro estudos, a calidade metodolóxica xeral dos estudos foi boa. Destácase a necesidade de investigacións adicionais para comprender a influencia de múltiples factores na prevalencia do TEPT, e de deseñar e aplicar programas para fomentar a resiliencia, especialmente nas profesións con maior risco. De feito, proponse unha intervención destinada a fortalecer a resiliencia e atenuar os efectos negativos do TEPT en individuos expostos a eventos traumáticos.
Dirección
VAZQUEZ GONZALEZ, FERNANDO LINO (Titoría)
VAZQUEZ GONZALEZ, FERNANDO LINO (Titoría)
Tribunal
ROMERO TRIÑANES, ESTRELLA (Presidente/a)
FERRACES OTERO, MARIA JOSE (Secretario/a)
LOPEZ ROMERO, MARÍA LAURA (Vogal)
ROMERO TRIÑANES, ESTRELLA (Presidente/a)
FERRACES OTERO, MARIA JOSE (Secretario/a)
LOPEZ ROMERO, MARÍA LAURA (Vogal)
A experiencia traumática e o patrón atracón-purga: Como se relacionan, variables mediadoras e conseguintes
Autoría
A.P.A.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
A.P.A.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
Data da defensa
16.02.2024 11:30
16.02.2024 11:30
Resumo
A experiencia traumática (ET) é un factor de risco da psicopatoloxía. Unha das patoloxías que se relacionan có trauma son os trastornos da conduta alimentaria (TCA) con patrón bulímico, debido á función de regulación emocional que cumpren as condutas de atracón e purga. A presente revisión sistemática levouse a cabo para revisar a investigación recente acerca da relación entre a ET e o patrón atracón-purga en poboación adulta. Os resultados de dita revisión apoian a relación entre ET a TCA con patrón bulímico, destacando o impacto do abuso emocional e sexual. Tamén amosan o papel mediador de múltiples variables, como son a alexitimia, a desregulación emocional, a insatisfacción corporal e o sentimento de ineficacia. Os resultados achegan a maior severidade do cadro psicopatolóxico cando hai comorbilidade de Trastorno de Estrés Postraumático (TEPT) e TCA. Por último, obsérvase unha maior impulsividade nesta poboación, así como a concorrencia doutras condutas impulsivas (autolesións, consumo de sustancias, hipersexualidade). Finalmente, exponse unha proposta de intervención dirixida a poboación que sufriu experiencias traumáticas e ten un TCA con patrón bulímico.
A experiencia traumática (ET) é un factor de risco da psicopatoloxía. Unha das patoloxías que se relacionan có trauma son os trastornos da conduta alimentaria (TCA) con patrón bulímico, debido á función de regulación emocional que cumpren as condutas de atracón e purga. A presente revisión sistemática levouse a cabo para revisar a investigación recente acerca da relación entre a ET e o patrón atracón-purga en poboación adulta. Os resultados de dita revisión apoian a relación entre ET a TCA con patrón bulímico, destacando o impacto do abuso emocional e sexual. Tamén amosan o papel mediador de múltiples variables, como son a alexitimia, a desregulación emocional, a insatisfacción corporal e o sentimento de ineficacia. Os resultados achegan a maior severidade do cadro psicopatolóxico cando hai comorbilidade de Trastorno de Estrés Postraumático (TEPT) e TCA. Por último, obsérvase unha maior impulsividade nesta poboación, así como a concorrencia doutras condutas impulsivas (autolesións, consumo de sustancias, hipersexualidade). Finalmente, exponse unha proposta de intervención dirixida a poboación que sufriu experiencias traumáticas e ten un TCA con patrón bulímico.
Dirección
BECOÑA IGLESIAS, ELISARDO (Titoría)
BECOÑA IGLESIAS, ELISARDO (Titoría)
Tribunal
Vazquez Rodriguez, Maria Isabel (Presidente/a)
López Durán, Ana (Secretario/a)
RODRIGUEZ GONZALEZ, MARIA SOLEDAD (Vogal)
Vazquez Rodriguez, Maria Isabel (Presidente/a)
López Durán, Ana (Secretario/a)
RODRIGUEZ GONZALEZ, MARIA SOLEDAD (Vogal)
Intervencións preventivas dixitais dos Trastornos da Conduta Alimentaria: unha revisión bibliográfica. Proposta aplicada para a prevención selectiva dos Trastornos da Conduta Alimentaria
Autoría
M.F.C.M.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
M.F.C.M.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
Data da defensa
14.02.2024 16:45
14.02.2024 16:45
Resumo
A elevada incidencia dos Trastornos da Conduta Alimentaria pon en relevancia a importancia dos programas preventivos. Actualmente, o uso de formatos dixitais permite chegar a máis persoas e resolver outras dificultades das intervencións presencias. O obxectivo do presente traballo foi realizar unha revisión bibliográfica para coñecer a efectividade dos programas dixitais preventivos dos últimos dez anos. O estudo seguiu as recomendacións da declaración PRISMA e usáronse as bases de datos SCOPUS, WOS e PsycInfo. Incluíronse 30 estudos na presente revisión. Os resultados mostraron que nas intervencións de tipo universal resultan efectivos para a redución dos factores de risco os programas de aceptación e compromiso, na prevención selectiva os realizados dende a disonancia cognitiva e na prevención indicada os programas cognitivo condutuais. Os resultados da revisión indican que as intervencións dixitais preventivas dos Trastornos da Conduta Alimentaria obteñen resultados positivos, se ben se precisa máis investigación para superar as limitacións que presentan, como a baixa adherencia dos participantes. En base á literatura científica analizada creouse unha proposta de intervención preventiva selectiva online dos Trastornos da Conduta Alimentaria baseado na disonancia cognitiva e na terapia de aceptación e compromiso dirixido a mulleres novas con risco de TCA.
A elevada incidencia dos Trastornos da Conduta Alimentaria pon en relevancia a importancia dos programas preventivos. Actualmente, o uso de formatos dixitais permite chegar a máis persoas e resolver outras dificultades das intervencións presencias. O obxectivo do presente traballo foi realizar unha revisión bibliográfica para coñecer a efectividade dos programas dixitais preventivos dos últimos dez anos. O estudo seguiu as recomendacións da declaración PRISMA e usáronse as bases de datos SCOPUS, WOS e PsycInfo. Incluíronse 30 estudos na presente revisión. Os resultados mostraron que nas intervencións de tipo universal resultan efectivos para a redución dos factores de risco os programas de aceptación e compromiso, na prevención selectiva os realizados dende a disonancia cognitiva e na prevención indicada os programas cognitivo condutuais. Os resultados da revisión indican que as intervencións dixitais preventivas dos Trastornos da Conduta Alimentaria obteñen resultados positivos, se ben se precisa máis investigación para superar as limitacións que presentan, como a baixa adherencia dos participantes. En base á literatura científica analizada creouse unha proposta de intervención preventiva selectiva online dos Trastornos da Conduta Alimentaria baseado na disonancia cognitiva e na terapia de aceptación e compromiso dirixido a mulleres novas con risco de TCA.
Dirección
MARTINEZ VISPO, CARMELA (Titoría)
MARTINEZ VISPO, CARMELA (Titoría)
Tribunal
ROMERO TRIÑANES, ESTRELLA (Presidente/a)
FERRACES OTERO, MARIA JOSE (Secretario/a)
LOPEZ ROMERO, MARÍA LAURA (Vogal)
ROMERO TRIÑANES, ESTRELLA (Presidente/a)
FERRACES OTERO, MARIA JOSE (Secretario/a)
LOPEZ ROMERO, MARÍA LAURA (Vogal)
A prevención da conduta suicida en adolescentes: o papel da resiliencia como factor protector
Autoría
J.P.P.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
J.P.P.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
Data da defensa
13.09.2024 10:00
13.09.2024 10:00
Resumo
O obxectivo deste traballo foi realizar unha revisión sistemática da literatura científica para determinar o rol da resiliencia como factor relacionado, protector ou mediador das condutas suicidas en adolescentes. levou a cabo unha revisión sistemática, seguindo os criterios da declaración PRISMA, recompilando estudos sobre a relación entre a resiliencia e as condutas suicidas. A procura realizouse nas bases de datos de PubMed, PsycInfo e Scopus. Incluíronse un total de 16 estudos e os resultados indicaron que a resiliencia está inversamente correlacionada coas condutas suicidas en adolescentes, confirmando o seu papel crucial na redución do risco de suicidio. Ademais, a maioría dos estudos atoparon que a resiliencia media entre factores de risco como o estrés, a depresión, o acoso e as condutas suicidas. Recoméndase que futuras investigacións exploren máis a fondo as dimensións da resiliencia. Proponse un programa de intervención como guía práctica para psicólogos/as no seu labor de reducir a conduta suicida en adolescentes, subliñando a importancia de fortalecer a resiliencia como estratexia preventiva.
O obxectivo deste traballo foi realizar unha revisión sistemática da literatura científica para determinar o rol da resiliencia como factor relacionado, protector ou mediador das condutas suicidas en adolescentes. levou a cabo unha revisión sistemática, seguindo os criterios da declaración PRISMA, recompilando estudos sobre a relación entre a resiliencia e as condutas suicidas. A procura realizouse nas bases de datos de PubMed, PsycInfo e Scopus. Incluíronse un total de 16 estudos e os resultados indicaron que a resiliencia está inversamente correlacionada coas condutas suicidas en adolescentes, confirmando o seu papel crucial na redución do risco de suicidio. Ademais, a maioría dos estudos atoparon que a resiliencia media entre factores de risco como o estrés, a depresión, o acoso e as condutas suicidas. Recoméndase que futuras investigacións exploren máis a fondo as dimensións da resiliencia. Proponse un programa de intervención como guía práctica para psicólogos/as no seu labor de reducir a conduta suicida en adolescentes, subliñando a importancia de fortalecer a resiliencia como estratexia preventiva.
Dirección
VAZQUEZ GONZALEZ, FERNANDO LINO (Titoría)
VAZQUEZ GONZALEZ, FERNANDO LINO (Titoría)
Tribunal
AMENEDO LOSADA, MARIA ELENA (Presidente/a)
FERRACES OTERO, MARIA JOSE (Secretario/a)
BECOÑA IGLESIAS, ELISARDO (Vogal)
AMENEDO LOSADA, MARIA ELENA (Presidente/a)
FERRACES OTERO, MARIA JOSE (Secretario/a)
BECOÑA IGLESIAS, ELISARDO (Vogal)
Prácticas Parentais e Violencia Filioparental: o Papel do Control e a Calidez
Autoría
S.O.C.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
S.O.C.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
Data da defensa
13.09.2024 10:00
13.09.2024 10:00
Resumo
A violencia filioparental (VFP) non é un fenómeno novo, pero nas últimas décadas suscitou unha crecente preocupación social e un maior interese por parte da comunidade científica. O obxectivo principal deste estudo é avaliar a relación entre as prácticas parentais e a VFP a través das dimensións de control e calor parental propostas por Maccoby e Martin (1983), xa que un dos principais factores predictores da VFP é o emprego de estilos parentais inadecuados. Ademais, realizouse unha distinción cualitativa na dimensión do control, diferenciando entre control adaptativo e control coercitivo, e avaliouse tamén a relación entre estes construtos e a VFP. Para iso, analizouse a literatura científica dos últimos 10 anos, utilizando artigos nos que se avaliou a relación entre estas variables. Por último, propúxose unha intervención psicolóxica para familias con adolescentes que exercen VFP, na que se traballa tanto cos adolescentes como cos pais co obxectivo de reducir a violencia filioparental e promover relacións familiares adaptativas e prosociais.
A violencia filioparental (VFP) non é un fenómeno novo, pero nas últimas décadas suscitou unha crecente preocupación social e un maior interese por parte da comunidade científica. O obxectivo principal deste estudo é avaliar a relación entre as prácticas parentais e a VFP a través das dimensións de control e calor parental propostas por Maccoby e Martin (1983), xa que un dos principais factores predictores da VFP é o emprego de estilos parentais inadecuados. Ademais, realizouse unha distinción cualitativa na dimensión do control, diferenciando entre control adaptativo e control coercitivo, e avaliouse tamén a relación entre estes construtos e a VFP. Para iso, analizouse a literatura científica dos últimos 10 anos, utilizando artigos nos que se avaliou a relación entre estas variables. Por último, propúxose unha intervención psicolóxica para familias con adolescentes que exercen VFP, na que se traballa tanto cos adolescentes como cos pais co obxectivo de reducir a violencia filioparental e promover relacións familiares adaptativas e prosociais.
Dirección
ROMERO TRIÑANES, ESTRELLA (Titoría)
ROMERO TRIÑANES, ESTRELLA (Titoría)
Tribunal
CUTRIN MOSTEIRO, OLALLA (Presidente/a)
VAZQUEZ GONZALEZ, FERNANDO LINO (Secretario/a)
DOALLO PESADO, SONIA (Vogal)
CUTRIN MOSTEIRO, OLALLA (Presidente/a)
VAZQUEZ GONZALEZ, FERNANDO LINO (Secretario/a)
DOALLO PESADO, SONIA (Vogal)
Eficacia do mindfulness no tratamento dos trastornos emocionais e o estrés: unha aproximación aos seus mecanismos de acción
Autoría
L.V.I.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
L.V.I.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
Data da defensa
28.06.2024 12:15
28.06.2024 12:15
Resumo
O mindfulness estendeuse nas últimas décadas dentro do ámbito da psicoloxía como unha alternativa terapéutica para o tratamento dos cada vez máis prevalentes e discapacitantes trastornos de depresión, ansiedade e estrés. A pesar dos grandes avances da investigación sobre o mindfulness, os motivos da súa eficacia non quedan claros. Por iso, a presente revisión bibliográfica presenta como obxectivos coñecer as características xenerais dos principais programas de intervención baseados en mindfulness ou IBM, avaliar a súa eficacia para o tratamento de trastornos emocionais e estrés, e coñecer os mecanismos de acción que subxacen ao seu funcionamento. Para iso levouse a cabo unha revisión bibliográfica das publicacións existentes entre o 2008 e o 2024, seleccionando finalmente un total de 21 artigos publicados a partir do 2015. Tras analizar os resultados dos estudos conclúese que: 1, as IBM resultan eficaces para o tratamento dos trastornos emociones e do estrés, 2, os efectos do mindfulness vense mediados polas variables transdiagnósticas de evitación experiencial, rumiación e preocupación, 3, as distintas técnicas de mindfulness producen efectos diferenciais, 4, a súa eficacia radica en que posibilitan o aumento de conciencia a través dunha observación no momento presente caracterizada pola ausencia de xuízo e de reacción. Fase necesaria unha maior invetsigación dos seus efectos a longo prazo. En base a estes resultados deseñouse unha proposta de intervención grupal baseada en mindfulness para o tratamento de trastornos emocionais e o estrés.
O mindfulness estendeuse nas últimas décadas dentro do ámbito da psicoloxía como unha alternativa terapéutica para o tratamento dos cada vez máis prevalentes e discapacitantes trastornos de depresión, ansiedade e estrés. A pesar dos grandes avances da investigación sobre o mindfulness, os motivos da súa eficacia non quedan claros. Por iso, a presente revisión bibliográfica presenta como obxectivos coñecer as características xenerais dos principais programas de intervención baseados en mindfulness ou IBM, avaliar a súa eficacia para o tratamento de trastornos emocionais e estrés, e coñecer os mecanismos de acción que subxacen ao seu funcionamento. Para iso levouse a cabo unha revisión bibliográfica das publicacións existentes entre o 2008 e o 2024, seleccionando finalmente un total de 21 artigos publicados a partir do 2015. Tras analizar os resultados dos estudos conclúese que: 1, as IBM resultan eficaces para o tratamento dos trastornos emociones e do estrés, 2, os efectos do mindfulness vense mediados polas variables transdiagnósticas de evitación experiencial, rumiación e preocupación, 3, as distintas técnicas de mindfulness producen efectos diferenciais, 4, a súa eficacia radica en que posibilitan o aumento de conciencia a través dunha observación no momento presente caracterizada pola ausencia de xuízo e de reacción. Fase necesaria unha maior invetsigación dos seus efectos a longo prazo. En base a estes resultados deseñouse unha proposta de intervención grupal baseada en mindfulness para o tratamento de trastornos emocionais e o estrés.
Dirección
MERINO MADRID, HIPOLITO (Titoría)
MERINO MADRID, HIPOLITO (Titoría)
Tribunal
VILLAR TORRES, PAULA (Presidente/a)
LOSADA VAZQUEZ, MARIA CONCEPCION (Secretario/a)
VAZQUEZ GONZALEZ, FERNANDO LINO (Vogal)
VILLAR TORRES, PAULA (Presidente/a)
LOSADA VAZQUEZ, MARIA CONCEPCION (Secretario/a)
VAZQUEZ GONZALEZ, FERNANDO LINO (Vogal)
A prevención dos trastornos da conducta alimentaria na adolescencia
Autoría
S.A.A.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
S.A.A.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
Data da defensa
14.02.2024 16:00
14.02.2024 16:00
Resumo
Os trastornos da conducta alimentaria (TCA) constitúen un importante problema de saúde pública, polo que resulta fundamental desenvolver estratexias de prevención e tratamento dende idades temperás. O presente traballo pretende facer unha revisión sistemática dos resultados de eficacia dos programas de prevención dos TCAs en España dende o ano 2010. Para iso levouse a cabo unha revisión bibliográfica na que se seleccionaron 8 estudos e tras analizar os resultados conclúese que: (1) as intervencións baseadas na alfabetización mediática mostraron resultados positivos na prevención universal dos TCAs; (2) non hai resultados concluíntes sobre a influencia da alfabetización mediática sobre a satisfacción ou imaxe corporais; (3) o coñecemento nutricional non supón unha mellora significativa dos resultados nos programas baseados na alfabetización mediática; (4) non hai resultados concluíntes sobre o programa Theater Alive en canto a se ten un efecto protector específico sobre variables relacionadas co TCA ou se ten un efecto protector xeral sobre variables psicolóxicas relacionadas con habilidades para a vida e a comunicación. En xeral, conclúese que a abordaxe preventiva é útil e eficaz para evitar o desenvolvemento de TCAs na adolescencia.
Os trastornos da conducta alimentaria (TCA) constitúen un importante problema de saúde pública, polo que resulta fundamental desenvolver estratexias de prevención e tratamento dende idades temperás. O presente traballo pretende facer unha revisión sistemática dos resultados de eficacia dos programas de prevención dos TCAs en España dende o ano 2010. Para iso levouse a cabo unha revisión bibliográfica na que se seleccionaron 8 estudos e tras analizar os resultados conclúese que: (1) as intervencións baseadas na alfabetización mediática mostraron resultados positivos na prevención universal dos TCAs; (2) non hai resultados concluíntes sobre a influencia da alfabetización mediática sobre a satisfacción ou imaxe corporais; (3) o coñecemento nutricional non supón unha mellora significativa dos resultados nos programas baseados na alfabetización mediática; (4) non hai resultados concluíntes sobre o programa Theater Alive en canto a se ten un efecto protector específico sobre variables relacionadas co TCA ou se ten un efecto protector xeral sobre variables psicolóxicas relacionadas con habilidades para a vida e a comunicación. En xeral, conclúese que a abordaxe preventiva é útil e eficaz para evitar o desenvolvemento de TCAs na adolescencia.
Dirección
CUTRIN MOSTEIRO, OLALLA (Titoría)
CUTRIN MOSTEIRO, OLALLA (Titoría)
Tribunal
ROMERO TRIÑANES, ESTRELLA (Presidente/a)
FERRACES OTERO, MARIA JOSE (Secretario/a)
LOPEZ ROMERO, MARÍA LAURA (Vogal)
ROMERO TRIÑANES, ESTRELLA (Presidente/a)
FERRACES OTERO, MARIA JOSE (Secretario/a)
LOPEZ ROMERO, MARÍA LAURA (Vogal)
Desentrañando a Violencia Filioparental: Cara á proposta de modelos teóricos transaccionais e a súa aplicación a intervención preventiva
Autoría
L.O.S.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
L.O.S.
Máster Universitario en Psicoloxía Xeral Sanitaria
Data da defensa
12.09.2024 16:45
12.09.2024 16:45
Resumo
Violencia Filioparental (VFP) defínese como calquera forma de abuso físico, psicolóxico ou financeiro exercido polos/as fillos/as sobre os seus pais e nais para obter poder e control. Esta revisión bibliográfica investiga os factores de risco individuais, familiares e sociais relacionados coa VFP e as súas interaccións cara a desenvolver unha proposta de intervención comprensiva. A partir da revisión de 17 artigos, identificáronse factores de risco a nivel individual, como o consumo de substancias, esquemas cognitivos disfuncionais, baixa intelixencia emocional, problemas de saúde mental e trazos de personalidade psicopatolóxicos. A nivel familiar, os factores incluíron a exposición á violencia, pautas de crianza ineficaces, falta de calor emocional, relacións familiares deficientes e estilos de comunicación agresivos ou pasivos. Socialmente, destacáronse o baixo rendemento académico e a pertenza a grupos desviados. Estes achados resaltan a importancia de considerar múltiples dimensións da vida do adolescente para comprender a VFP e deseñar intervencións eficaces. A revisión conclúe coa proposta do programa RESILIENCIA, que aborda os factores de risco identificados buscando previr e tratar a VFP de maneira efectiva.
Violencia Filioparental (VFP) defínese como calquera forma de abuso físico, psicolóxico ou financeiro exercido polos/as fillos/as sobre os seus pais e nais para obter poder e control. Esta revisión bibliográfica investiga os factores de risco individuais, familiares e sociais relacionados coa VFP e as súas interaccións cara a desenvolver unha proposta de intervención comprensiva. A partir da revisión de 17 artigos, identificáronse factores de risco a nivel individual, como o consumo de substancias, esquemas cognitivos disfuncionais, baixa intelixencia emocional, problemas de saúde mental e trazos de personalidade psicopatolóxicos. A nivel familiar, os factores incluíron a exposición á violencia, pautas de crianza ineficaces, falta de calor emocional, relacións familiares deficientes e estilos de comunicación agresivos ou pasivos. Socialmente, destacáronse o baixo rendemento académico e a pertenza a grupos desviados. Estes achados resaltan a importancia de considerar múltiples dimensións da vida do adolescente para comprender a VFP e deseñar intervencións eficaces. A revisión conclúe coa proposta do programa RESILIENCIA, que aborda os factores de risco identificados buscando previr e tratar a VFP de maneira efectiva.
Dirección
VILLAR TORRES, PAULA (Titoría)
VILLAR TORRES, PAULA (Titoría)
Tribunal
GOMEZ FRAGUELA, Xosé Antón (Presidente/a)
SANTIAGO MARIÑO, MARIA JOSE (Secretario/a)
ANDRADE FERNANDEZ, ELENA MARIA (Vogal)
GOMEZ FRAGUELA, Xosé Antón (Presidente/a)
SANTIAGO MARIÑO, MARIA JOSE (Secretario/a)
ANDRADE FERNANDEZ, ELENA MARIA (Vogal)