Créditos ECTS Créditos ECTS: 4.5
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 74.25 Horas de Titorías: 2.25 Clase Expositiva: 18 Clase Interactiva: 18 Total: 112.5
Linguas de docencia Castelán (71%), Galego (28%)
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Didácticas Aplicadas
Áreas: Didáctica da Expresión Corporal
Centro Facultade de Formación do Profesorado
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable
• Coñecer os contextos socioeducativos das persoas con diversidade funcional.
• Aprender e empregar a terminoloxía máis adecuada en relación coa atención á diversidade.
• Coñecer as referencias normativas, os compoñentes organizativos e didácticos contorna á inclusión educativa.
• Analizar as principais implicacións físicas, psíquicas e sociais segundo os tipos de diversidade funcional.
• Ser capaz de planificar e poñer en práctica estratexias inclusivas en educación física.
• Empregar recursos didácticos específicos en función das características da persoa con diversidade funcional.
Bloque I: Aproximación á Educación Física Inclusiva.
• Datos dalgunhas realidades.
• Propósitos institucionais.
• Inclusión fronte a integración.
• Algunhas aclaracións terminolóxicas.
Bloque II: A inclusión no contexto escolar.
• Marco legal.
• Compoñentes organizativos da inclusión educativa.
• Compoñentes didácticos da inclusión educativa.
• Modelo de actividade física adaptada.
Bloque III: Estratexias inclusivas.
Bloque IV: Descrición, implicacións e orientacións didácticas segundo as diversidades funcionais:
• Motriz e orgánica.
• Intelectual.
• Auditiva.
• Visual.
• Trastorno mental.
Bloque V: Deporte adaptado.
BÁSICA
Caus, N., & Santos, E. (2011). Análisis de la labor docente en el proceso de inclusión de alumnado con discapacidad en el área de educación física. Educación y Diversidad, 5(1), 119-130.
Consejo Superior de Deportes (2014). La inclusión en la actividad física y deportiva. La práctica de la Educación Física y Deportiva en entornos inclusivos. Paidotribo: Barcelona.
Ríos, M. (Coord.). (2010). Plan Integral para la actividad física y del deporte. Versión 1. Personas con discapacidad. Consejo Superior de Deportes: Madrid.
COMPLEMENTARIA
Abarca-Sos, A., Julián-Clemente, J. A., & García-González, L. (2013). Adaptación del currículum ordinario de educación física en educación primaria y propuesta metodológica para alumnado escolarizado en centros de educación especial. Ágora para la Educación Física y el Deporte, 15(3), 228-242.
Baena-Extremera, A., & Ruiz-Montero, P. J. (2015). Valoración del alumno con discapacidad intelectual. adaptaciones y medidas para la educación física escolar. TRANCES: Revista de Transmisión del Conocimiento Educativo y de la Salud, 7(3), 343-358.
Blández, J., Fernández, E., & Sierra, M. A. (2007). Estereotipos de género, actividad física y escuela: La perspectiva del alumnado. Profesorado. Revista de currículum y formación del profesorado, 11(2), 1-21.
Capllonch, M., & Figueras, S. (2012). Educación Física y comunidades de aprendizaje. Estudios Pedagógicos XXXVIII, 1, 231-247.
Casanova, M. A. (2011). Evaluación para la inclusión educativa. Revista Iberoamericana de Evaluación Educativa, 4(1), 79-89.
Devís, J., Fuentes, J., & Sparkes, A. (2005).¿Qué permanece oculto del currículum oculto? Las identidades de género y de sexualidad en la Educación Física. Revista Iberoamericana de Educación, 39, 73-90.
Gómez, M., Valero, A., Peñalver, I., & Velasco, M. (2008). El trabajo de la motricidad en la clase de educación física con niños autistas a través de la adaptación del lenguaje Benson Schaeffer. Revista Iberoamericana de Educación, 46, 175-192.
González, J., & Baños, L. M. (2012). Estudio sobre el cambio de actitudes hacia la discapacidad en clases de actividad física. Cuadernos de Psicología del Deporte, 12(2), 101-108.
López, V. M. (2012). Didáctica de la educación física, desigualdad y transformación social. Estudios Pedagógicos XXXVIII, 1, 155-176.
Ocete, C., Pérez-Tejero, J., & Coterón, J. (2015). Propuesta de un programa de intervención educativa para facilitar la inclusión de alumnos con discapacidad en educación física. Retos, 140-145.
Piedra, J., Rembrandt, A., Ries, F., & Ramirez, G. (2013). Homofobia, heterosexismo y Educación Física: percepciones del alumnado. Profesorado. Revista de curriculum y formación del profesorado, 17(1), 325-338.
Ríos, M (2006). Estrategias inclusivas en el área de Educación Física. Tándem, 21, 1-6.
Ríos, M. (2009). La inclusión en el área de Educación Física en España. Análisis de las barreras para la partipación y aprendizaje. Ágora para la Educación Física y el Deporte, 9, 83-114.
Soto-Rey, J., & Pérez-Tejero, J. (2014). Estrategias para la inclusión de personas con discapacidad auditiva en Educación Física. Revista Española de Educación Física y Deportes, 406, 93-101.
Torres, D. (2005). Propuesta de programación didáctica coeducativa en Educación Física en Educación Primaria: Un caso de la sierra de Madrid. Retos, 8, 43-49.
XERAIS
G4-Fomentar a convivencia na aula e fóra dela e abordar a resolución pacífica de conflitos. Saber observar sistematicamente contextos de aprendizaxe e convivencia e saber reflexionar sobre eles.
G5-Deseñar e regular espazos de aprendizaxe en contextos de diversidade e que atendan á igualdade de xénero, á equidade e ao respecto aos dereitos humanos e que conformen os valores da formación cidadá.
G10-Reflexionar sobre as prácticas de aula para innovar e mellorar o labor docente. Adquirir hábitos e destrezas para a aprendizaxe autónomo e cooperativo e promovelo entre o estudantado.
ESPECÍFICAS
E6-Identificar e planificar a resolución de situacións educativas que afectan a estudantes con diferentes capacidades e distintos ritmos de aprendizaxe.
E15-Coñecer e abordar situacións escolares en contextos multiculturais.
E58-Comprender os principios que contribúen á formación cultural, persoal e social dende a educación física.
E60-Adquirir recursos para fomentar a participación ao longo da vida en actividades deportivas dentro e fóra da escola.
BÁSICAS
B.2-Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo.
B.4-Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado.
TRANSVERSAIS
T.1-Coñecemento instrumental da lingua galega.
T.3-Coñecemento instrumental das tecnoloxías da información e da comunicación.
SESIÓNS EXPOSITIVAS
A metodoloxía principal que se empregará será a clase maxistral participativa na que se combinarán as explicacións do docente con debates, interrogantes, casos prácticos, visualización de contidos multimedia, exemplos e descansos activos.
SESIÓNS INTERACTIVAS
Realizaranse no pavillón da Facultade e estruturaranse en tres fases: momento de encontro, de actividade motriz e de despedida. Buscarase a adquisición das competencias para fomentar o desenvolvemento da motricidade en contextos diversos a partir da experimentación de situacións motrices, a reflexión construtiva e a análise. Ademais, o alumnado asumirá o rol do docente dirixindo parte dunha sesión e coavaliando as intervencións educativas dos seus compañeiros/as.
TRABALLO GRUPAL
Consistirá no deseño e aplicación dunha sesión de deporte adaptado.
TRABALLOS INDIVIDUAIS
Ao longo do curso solicitaranse dúas actividades formativas relacionadas con:
• Un comentario crítico da película “O miragle de Ana Sullivan”
• O deseño dun xogo cooperativo empregando o enfoque inventivo de Kirchner que fomente o principio de interdependencia positiva.
TUTORÍAS
Servirán para reforzar os aprendizaxes das sesións expositivas e interactivas, así como para supervisar e orientar o desenvolvemento axeitado dos traballos individuais e grupais.
AULA VITUAL
Deseñarase como un espazo de aprendizaxe útil para comunicarse co alumnado, aloxar recursos bibliográficos, completar as actividades formativas, guiar o traballo autónomo e supervisar o proceso de ensino-aprendizaxe.
Os apartados da avaliación-cualificación divídense en catro:
1) PARTICIPACIÓN NA AULA (30%): Para puntuar neste apartado será necesario asistir ao 80% das sesións interactivas e entregar os traballos individuais.
2) INFORMES ESCRITOS E OUTRAS PRODUCIÓNS (20%): Valorarase a través do traballo grupal, relacionado co deseño e aplicación dunha sesión de deporte adaptado. Para puntuar neste apartado será requisito asistir ao 50% das sesións interactivas.
3) PRESENTACIÓNS ORAIS (10%): A cualificación virá da exposición do traballo grupal, asumindo o rol de docente e dirixindo parte dunha sesión interactiva. Para puntuar neste apartado será requisito asistir ao 50% das sesións interactivas.
4) PROBAS ESPECÍFICAS (40%): Correspóndese co exame final.
Para superar a materia deberanse cumprir dos condicións:
• Obter unha cualificación igual ou superior a 5 puntos (sobre 10) no exame final.
• Acadar unha puntuación media de 5 puntos o máis (sobre 10) entre todos os apartados que compoñen a avaliación.
O alumnado que non teña concedida a dispensa de asistencia e non acade o 50% de asistencia nas sesións interactivas non poderá superar a materia na primeira oportunidade debido aos requisitos mencionados anteriormente.
SEGUNDA OPORTUNIDADE
Haberá unha proba global estruturada cos mesmos apartados que configuran a primeira oportunidade (participación na aula, informes escritos e outras producións, presentacións orais e probas específicas). O alumnado terá a posibilidade de decidir as partes ás que presentarse para mellorar a súas cualificacións.
O alumnado que na primeira oportunidade non acade o 50% de asistencia ás sesións interactivas terá que presentar un traballo relacionado coa planificación dun xogo motor en varios contextos de diversidade para un curso de Educación Primaria.
SEGUNDA CONVOCATORIA E SUCESIVAS (REPETIDORES)
Poderase optar por unha das seguintes opcións:
• Participar de todas as actividades formativas nas mesmas condicións co alumnado de primeira oportunidade.
• Ser avaliado cunha proba similar á de segunda oportunidade.
O alumnado repetidor deberá notificar a opción desexada no prazo máximo dunha semana tras a sesión de presentación.
ALUMNADO CON DISPENSA DE ASISTENCIA
Deberase ter en conta as seguintes matizacións:
1) PARTICIPACIÓN NA AULA (30%): Avaliarase cos traballos individuais e, no exame final, con preguntas relacionadas coas sesións interactivas.
2) INFORMES ESCRITOS E OUTRAS PRODUCIÓNS (20%): O alumnado con dispensa non estará exento da participación no traballo grupal.
3) PRESENTACIÓNS ORAIS (10%): Tampouco estará exento da exposición do traballo grupal.
4) PROBA ESPECÍFICA (40%)
Para superar a materia será requisito obter unha cualificación igual o maior a 5 puntos (sobre 10) nos apartados da proba específica e de participación na aula.
ALUMNADO CON NECESIDADES EDUCATIVAS ESPECÍFICAS
O alumnado que requira adaptacións para seguir o desenvolvemento da materia deberá solicitalo ao Servizo de Participación e Integración Universitaria e, inmediatamente despois, concertar unha titoría co docente para concretar o seu plan de traballo.
FRAUDE NAS ACTIVIDADES DE AVALIACIÓN
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o recollido na “Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións”.
122,5 horas totais (38,5 presenciais e 74 de traballo autónomo), que se reparten do seguinte xeito:
• Actividades expositivas en grupo grande: 18 horas presenciais e 25 de traballo autónomo.
• Actividades interactivas en grupo mediano: 18 horas presenciais e 36 de traballo autónomo.
• Actividades titoriais en pequeno grupo: 2,5 horas presenciais e 13 de traballo autónomo.
• Coñecer os obxectivos, os contidos, as metodoloxías e as modalidades e casuísticas da avaliación-cualificación.
• Participar de forma activa, construtiva e constante nas sesións presenciais.
• Seguir as orientacións e recomendacións do docente relativas á temporalización, os traballos, o estudo e as fontes documentais.
• Desenvolver as actividades formativas de forma progresiva ao longo do semestre.
• Cumprir cos prazos de entrega e revisar a calidade lingüística dos traballos.
• Empregar as titorías académicas para resolver dúbidas durante o proceso.
• Recoméndase facer uso da linguaxe non sexista, tanto no traballo cotiá de aula como nos traballos académicos encomendados. Pode obterse información ao respecto no enlace: https://www.usc.gal/export9/sites/webinstitucional/gl/servizos/oix/desc…
• A entrega dos traballos académicos realizarase a través das ferramentas tecnolóxicas institucionais (Campus Virtual, Microsoft Office 365) coa finalidade de aforrar papel.
• A comunicación co docente vía correo electrónico deberá establecerse coa conta @rai proporcionada pola USC.
Ruben Navarro Paton
- Departamento
- Didácticas Aplicadas
- Área
- Didáctica da Expresión Corporal
- Teléfono
- 982821033
- Correo electrónico
- ruben.navarro.paton [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Marcos Mecias Calvo
Coordinador/a- Departamento
- Didácticas Aplicadas
- Área
- Didáctica da Expresión Corporal
- Teléfono
- 982821074
- Correo electrónico
- marcos.mecias [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Axudante Doutor LOU
| Docente | Idioma |
|---|---|
| MECIAS CALVO, MARCOS | Castelán |
| NAVARRO PATON, RUBEN | Galego |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| MECIAS CALVO, MARCOS | Castelán |
| NAVARRO PATON, RUBEN | Galego |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| MECIAS CALVO, MARCOS | Castelán |
| NAVARRO PATON, RUBEN | Galego |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| MECIAS CALVO, MARCOS | Castelán |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| MECIAS CALVO, MARCOS | Castelán |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| MECIAS CALVO, MARCOS | Castelán |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| MECIAS CALVO, MARCOS | Castelán |
| NAVARRO PATON, RUBEN | Galego |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| MECIAS CALVO, MARCOS | Castelán |
| NAVARRO PATON, RUBEN | Galego |