Créditos ECTS Créditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 99 Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 24 Clase Interactiva: 24 Total: 150
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Pedagoxía e Didáctica
Áreas: Didáctica e Organización Escolar
Centro Facultade de Formación do Profesorado
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable
A materia de Proxectos e innovación na aula está dirixida á que o alumnado sexa capaz de analizar e deseñar proxectos didácticos para o primeiro e segundo ciclo de Educación Infantil.
O obxectivo principal é dotar ao alumnado dos coñecementos, habilidades e destrezas necesarias para realizar unha planificación didáctica en base á metodoloxía de traballo por proxectos, tanto globalizados como interdisciplinares, axustados ás necesidades, intereses e características dos nenos e nenas da etapa infantil.
Esta materia supón unha continuación da materia de Didáctica e Profesión docente, impartida no curso pasado, e está fortemente vinculada ás materias de Deseño e desenvolvemento curricular, Organización e xestión de aula que se imparten no mesmo semestre. Por este motivo, parte dos obxectivos son comúns a ditas materias posto que contribúen á adquisición de competencias comúns.
Para acadar este obxectivo xeral e desenvolver as competencias que se establecen no Plan de Estudos para esta materia propoñemos os seguintes obxectivos específicos:
Obxectivos referidos ao saber
1. Coñecer os eixos e principios básicos que orientan a intervención educativa na etapa infantil e comprender o traballo por proxectos en cada un dos ciclos de Educación Infantil.
2. Coñecer as tendencias e retos actuais da innovación na Educación Infantil.
Obxectivos referidos ao saber facer
1. Analizar e avaliar o desenvolvemento de proxectos didácticos documentados do 1º e 2º ciclo de Educación Infantil identificando as súas fases e valorando a súa adecuación ás características do alumnado e o rol que desempeñaron as distintas persoas implicadas.
2. Deseñar propostas de intervención educativa en base ao método de proxectos, obradoiros ou ambientes de aprendizaxe preparados; para as etapas 0-3 e 3-6 tendo en conta as características dos nenos e nenas a partir de situacións reais ou simuladas.
3. Documentar o proceso de realización dun proxecto ou dun obradoiro empregando e combinando distintos métodos visuais e gráficos.
Obxectivos referidos ao saber ser
1. Valorar a importancia da escoita e dos momentos da vida cotiá como elementos clave para o desenvolvemento da saúde física e emocional dos nenos e das nenas.
2. Estimular o respecto á pluralidade de perspectivas, favorecer a actitude interrogadora e a apertura a distintos puntos de vista e interpretacións.
3. Analizar e valorar cales son as actitudes éticas necesarias para o traballo con nenos e nenas pequenos.
4. Valorar a importancia da observación e a escoita do alumnado como punto de partida para a planificación de estratexias de intervención.
Outros obxectivos:
Acadar e demostrar, por parte do alumnado, competencia en lingua galega, por formar parte esta materia do Proxecto CompetenteS, impulsado pola Comisión de Normalización Lingüística da Facultade.
1. A innovación educativa e o traballo por proxectos na Educación Infantil. Tendencias e retos actuais no 1º e 2º ciclo de EI.
2. O traballo por proxectos e o currículo de Educación Infantil.
3. O proceso didáctico de elaboración dun proxecto.
4. A importancia da documentación no traballo por proxectos.
5. Análise de proxectos de traballo e obradoiros no ámbito do 0-3 e 3-6.
Para cada tema entregarase un guión máis detallado na guia docente a comenzo de curso.
A. Bibliografía básica
Aula de Infantil, 74 (2014). Monografico sobre Proyectos, Entorno y Comunidad. Disponible On Line a través de la Biblioteca de la USC. https://www.grao.com/es/producto/los-proyectos-de-trabajo-25958
Arias Correa, A.; Arias Correa, D.; Navaza Blanco, M.V.; Rial Fernández, M.D. (2009). O traballo por proxectos en infantil, primaria e secundaria. Xunta de Galicia. Consellería de Educación e Ordenación Universitaria. Recuperado de: https://www.edu.xunta.es/ftpserver/portal/DXC/9002463-Proxectos_Web.pdf
Balongo, E. y Mérida, R. (2017). Proyectos de trabajo: una metodología inclusiva en Educación Infantil. Revista Electrónica de Investigación Educativa, 19(2), 125-142. https://doi.org/10.24320/redie.2017.19.2.1091
Domínguez Chillón, G. (2000). Proyectos de trabajo: una escuela diferente. Madrid: La Muralla.
Ortega Rodríguez, P. (2016). Los trabajos por proyectos en la Educación Infantil. En primera persona: estudio de caso biográfico-narrativo de una maestra. Investigación en la Escuela, 88, 112-126. Recuperado www.investigacionenlaescuela.es/artiuclos/R88/R88-7
Rodríguez Prat, S. (2010). De las competencias a los proyectos de trabajo. Cuadernos de Pedagogía, 400, 36-39.
Ruiz Torres, M.C. y Mérida Serrano, R. (2016). El Desarrollo profesional docente derivado de la aplicación de los proyectos de trabajo en un aula infantil. Estudio de caso. Revista Complutense de Educación, Vol.27 nº2(2016), 477-497.
Vallejo Salinas, A. (2007). Teoria del trabajo por proyectos. Documento sin publicar. Dispoñible na plataforma virtual da materia.
Vallejo Salinas, A. (2008). Innovar en Educación Infantil 0-6. Acercamiento práctico a la metodología de proyectos. Documento sin publicar. Dispoñible na plataforma virtual da materia.
Vizcaino Timón, M.I. (2008). Guía fácil para programar en Educación Infantil (0-6 años). Trabajar por proyectos.
*No campus virtual facilitarase as e ós estudantes o material necesario e a documentación pertinente para o correcto desenvolvemento dos contidos da materia proporcionando recursos realizados pola docente ou outros materiais seleccionados como vídeos, páxinas web, etc.
B. Bibliografía complementaria
Antón, M. (Coord.) (2007). Planificar la etapa 0-6. Graó. Barcelona
Borghi, Q. (2008). Los talleres en Educación Infantil. Espacios de crecimiento. Barcelona: Graó
Díez Navarro, C. (2007). Mi escuela sabe a naranja. Barcelona: Graó
Díez Navarro, C. (1999). Un diario de clase no del todo pedagógico. Barcelona: Ediciones de La Torre
Escuelas infantiles de Reggio Emilia (1995). La inteligencia se construye usándola. Madrid: Ministerio de Educación y Ciencia y Ediciones Morata.
Gardner, H. (2012). Inteligencias múltiples: la teoría en la práctica. Barcelona: Paidós.
Hernández, F. y Ventura, M. (1992). La organización del curriculum por proyectos de trabajo: el conocimiento es un calidoscopio. Barcelona: Graò.
Kilpatrick, Thomas H. (1918). The Project Method, Teachers College Record, 19 (September: 319–334.
Pitluk, L. (2007). La planificación didáctica en Educación Infantil. Sevilla: Homosapiens ediciones.
Richards, Roy; Collis, Margaret; Kincaid, Doug (1987). An early start to science. Macdonald Educational.
Ritscher, P. (2006). El jardín de los secretos: organizar y vivir los espacios exteriores en las escuelas. Barcelona: Octaedro e Rosa Sensat.
A) COMPETENCIAS XERAIS
X2. Promover e facilitar as aprendizaxes na primeira infancia, desde unha perspectiva globalizadora e integradora das diferentes dimensións cognitiva, emocional, psicomotora e volitiva.
X3. Deseñar e regular espazos de aprendizaxe en contextos de diversidade que atendan ás singulares necesidades educativas dos estudantes, á igualdade de xénero, á equidade e ó respecto aos dereitos humanos.
B) COMPETENCIAS ESPECÍFICAS
E19. Comprender que a dinámica diaria en educación infantil é cambiante en función de cada estudante, grupo e situación e saber ser flexible no exercicio da función docente.
E20. Valorar a importancia da estabilidade e a regularidade no entorno escolar, os horarios e os estados de ánimo do profesorado como factores que contribúen ó progreso harmónico e integral dos estudantes.
E21. Saber traballar en equipo con outros profesionais de dentro e fóra do centro na atención a cada estudante, así como na planificación das secuencias de aprendizaxe e na organización das situacións de traballo na aula e no espazo de xogo, identificando as peculiaridades do período 0-3 e do período 3-6.
C) COMPETENCIAS BÁSICAS
Estas competencias son as establecidas polo Marco Español de Cualificacións para a Educación Superior, (MECES).
B1. Que os estudantes teñan demostrado posuír e comprender coñecementos nunha área de estudo que parte da base da educación secundaria xeral, e acostuma a atoparse a un nivel que, se ben se apoia en libros de texto avanzados, inclúe tamén algúns aspectos que implican coñecementos procedentes da vangarda do seu campo de estudo.
B2. Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha maneira profesional e posúan as competencias que acostuman a demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo.
B3. Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética.
B4. Que os estudantes poidan transmitir información, ideas, problemas e solucións a un público tanto especializado como non especializado.
B5. Que os estudantes teñan desenvolvido aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores con un alto grao de autonomía.
D) COMPETENCIAS TRANSVERSAIS
Das catro competencias transversais establecidas pola USC (Universidade de Santiago de Compostela) nas Liñas Xerais para a implantación dos estudos de grao e posgrao (aprobadas polo Consello Galego de Universidades o 05/11/2007), esta materia, aínda que terá en conta todas as competencias transversais establecidas, contribuirá de maneira especial á aprendizaxe e desenvolvemento das competencias T2, T3 e T4.
T2. Coñecemento instrumental da lingua galega.
T3. Coñecemento instrumental das tecnoloxías da información e da comunicación.
T4. Competencia informacional.
A metodoloxía proposta integra dous elementos fundamentais para o correcto desenvolvemento da materia: teoría e práctica. Polo tanto, combinaranse sesións de carácter teórico-expositivo e sesións de carácter interactivo que contribúan á posta en práctica dos coñecementos adquiridos por parte do alumnado en tarefas concretas que permitan a reflexión persoal, a análise, a creación propia, o descubrimento ou a busca de información entre outros aspectos. Para isto, o traballo desenvolto nas sesións presenciais debe complementarse, necesariamente, co traballo autónomo por parte do alumnado fora da aula.
As sesións expositivas desenvólvense na aula e poden incluír diversas actividades:
- Exposicións por parte da docente sobre os contidos.
- Exposición por parte do alumnado de actividades formativas realizadas de xeito autónomo (mapa conceptual, comentario de artigos, análise dun texto, análise dun vídeo, etc.).
- Aplicación de enquisas de AUTOAVALIACIÓN sobre os contidos do tema.
- Discusión sobre unha parte dos contidos do tema preparado previamente por parte do alumnado.
As sesións interactivas serán de dous tipos:
- Sesións de aula que implican a posta en común, análise e valoración de actividades formativas desenvolvidas polo alumnado de forma autónoma fora da aula (análise de proxectos, deseño dun pequeno proxecto, deseño dun proxecto de documentación, etc.). Para estas sesións é imprescindible que o alumnado traia desenvoltas as tarefas que lle foran asignadas.
- Sesións de laboratorio. Estas sesións desenvólvense conxuntamente coa materia de Organización e Xestión de aula no Laboratorio de Educación Infantil polo que terán unha duración de 3 horas distribuídas do seguinte xeito: PRESENTACIÓN da actividade por parte da docente (ou do alumnado), INTERVENCIÓN sobre as propostas didácticas presentadas, RECOLLIDA e limpeza dos materiais e dos espazos e, por último, Posta en común e AVALIACIÓN do traballo realizado durante a sesión.
Acerca do TRABALLO AUTÓNOMO fora da aula: Polo que respecta ao traballo autónomo que debe realizar o alumnado fóra da aula, éste concretarase en:
- Preparacion de ACTIVIDADES DE APRENDIZAXE que se irán especificando para cada tema ou sesión práctica (lectura ou análise de documentos, visionado de videos, realización dun mapa conceptual etc.). Ditas actividades serán presentadas e comentadas en clase polo que é importante a PARTICIPACIÓN ACTIVA do alumnado.
- Elaboración do CADERNO DE PRÁCTICAS. Ao rematar as sesións interactivas deberá subirse a un documento dixital compartido coa profesora, o traballo realizado en relación coa práctica. A actualización do caderno de prácticas será semanal ou quincenal dependeno das prácticas. A docente fará un seguimento semanal ou quincenal do caderno.
- TRABALLO INTERDISCIPLINAR. Trátase dun traballo autónomo para realizar fora da aula no que se relacionan contidos das asignaturas de Proxectos e Organización. Na primeira semana de clase danse indicacións máis precisas sobre o seu contido e condicións de realización.
- Preparación dos exames parciais e/ou exame final. Realizaranse probas parciais para cada bloque temático e tamén se poderán ralizar cuestionarios de avaliación dos contidos relacionados coas prácticas de laboratorio.
Sobre os agrupamentos
As actividades de aprendizaxe así como o traballo nas clases interactivas (tanto no laboratorio como nas sesións de aula) realizaranse en pequenos grupos compostos por un máximo de 3-4 persoas que serán conformados polo alumnado ao comezo do curso e notificaranse á docente na primeira semana de clase. Os estudantes que informen despois desta data serán asignados pola profesora a grupos que poidan estar incompletos.
A nivel organizativo, para a realización dalgunhas tarefas (debates, posta en común, proxecto de procura de información, etc.) poderán configurarse agrupamentos de 2 ou 3 grupos de traballo (máximo 15 persoas). Dentro destes agrupamentos poderá realizarse unha distribución de tarefas individuais ou en parellas.
Participación no Proxecto CompetenteS
Esta materia e o seu corpo docente participan no Proxecto CompetenteS impulsado pola Comisión de Normalización Lingüística da Facultade, co perfil de galego. Por iso o profesorado desenvolverá en lingua galega a docencia da materia (expositiva, interactiva e titorial) e todas as actividades ligadas a ela, á marxe de que parte dos textos escritos que o alumnado deberá ler puidesen ofrecerse noutra lingua. O alumnado, pola súa parte, tamén interactuará co profesorado normalmente na lingua de perfil da materia, tanto a nivel oral como escrito, tanto nas clases como nas titorías, tanto en actividades presenciais como telemáticas ou non presenciais, tanto se son síncronas como asíncronas.
A modalidade de avaliación da materia é a avaliación continua formativa que será de aplicación para todo o alumnado (incluído o alumnado con exención ou dispensa de asistencia á clase). Dita modalidade avaliativa contempla o emprego de diversos instrumentos, normas e circunstancias que inciden na avaliación e que se detallan a continuación nas seguintes epígrafes.
1. Instrumentos de avaliación
Teranse en consideración os seguintes instrumentos de avaliación:
A. Participación na aula
Carácter: Obrigatorio (para todo o alumnado nos tres escenarios).
Peso na cualificación: 10% (máximo 1 punto e mínimo 0,50).
Instrumentos principais de rexistro:
- As listaxes de asistencia
- A observación directa da profesora nas sesións presenciais, especialmente nas sesións interactivas no Laboratorio.
- Cuestionarios de avaliación ou exposicións puntuais das actividades realizadas nas sesións inrteractivas
- O seguimento semanal das actividades prácticas que se realicen nas sesións interactivas a través do caderno de prácticas.
Criterios de avaliación:
- Asistencia regular ás clases (expositivas e interactivas).
- Participación activa nas actividades que se realicen na aula, na plataforma e/ou no Laboratorio.
- Publicación semanal na plataforma virtual da materia das actividades realizadas na clase (ou de forma autónoma na casa) individualmente ou en grupo.
B. Informes escritos e outras producións: CARTAFOL GRUPAL
Carácter: Obrigatorio para todo o alumnado.
Peso na cualificación: 40% (máximo 4 puntos e mínimo 2 puntos).
Realización: individual ou en grupo
Contido: O CARTAFOL inclúe:
1. O CADERNO DE PRÁCTICAS: no que se recollen todas as actividades de carácter práctico, tanto as que se desenvolvan nas sesións interactivas (de aula ou de Laboratorio) como no tempo de traballo persoal fora da aula. As prácticas de Laboratorio son comúns ás asignaturas de Proxectos e Organización. A revisión do caderno de prácticas será semanal ou quincenal dependendo das prácticas.
2. TRABALLO INTERDISCIPLINAR: Trátase dun traballo autónomo para realizar fora da aula no que se relacionan contidos das asignaturas de Proxectos e Organización. Na primeira semana de clase danse indicacións máis precisas sobre o seu contido e condicións de realización.
3. REFLEXIÓN FINAL: Un ensaio “breve” como conclusión-reflexión final das aprendizaxes adquiridas na asignatura. Na primeira semana de clase daranse indicacions precisas sobre a súa realización.
4. Valoración do traballo en grupo e informe de reunións e dedicación á asignatura.
Como pode verse, unha parte das actividades realízanse en coordinación coa asignatura de Proxectos e innovación na aula. Isto significa que as actividades deseñadas inclúen a xestión de contidos e a adquisición de habilidades correspondentes a ambas as dúas materias. Só se consideran algunhas prácticas de aula específicas de cada asignatura. Polo tanto, o CARTAFOL de actividades valorarase xunto coa asignatura de Proxectos e só se valorarán as actividades específicas por separado.
Criterios xerais de avaliación:
- Axustarse ás directrices aportadas pola docente en canto a forma e contido. Entregaranse as orientacións específicas na primeira semana de clase.
- Cumprir cos prazos de entrega establecidos para as distintas tarefas e para o seguimento do cartafol grupal.
- Claridade expositiva e coherencia na redacción dos contidos tratados.
- Empregar unha linguaxe de calidade e unha expresión lingüística sen erros ortográficos e de sintaxe.
- Rigor académico e científico na presentación dos contidos (citas bibliográficas e referencias bibliográficas empregadas debidamente citadas).
- Respectar os aspectos formais que se indiquen en relación á presentación de cada actividade.
O primeiro día de clase, na guía docente, especificarase con maior detalle cada unha das actividades asi como os criterios específicos de avaliación establecidos.
C. Exame final
Na data oficial establecida no calendario de exames haberá un exame final sobre o contido teórico da materia baseado nos materiais de lectura obrigatoria establecidos para cada tema e que se facilitarán aos estudantes a través da plataforma virtual.
Carácter da proba: Obrigatorio para todo o alumnado.
Peso na cualificación: 40% (4 puntos) (Máximo 4 puntos e mínimo 2 puntos)
Realización: individual
Tipo de proba: Este exame inclúe 40 preguntas de diferentes tipos (elección múltiple, completar, relacionar, etc.) e 2 ou 3 preguntas de desenvolvemento.
Contido: serán obxecto de exame tanto as lecturas obrigatorias dos bloques temáticos como os contidos teóricos relacionados coas prácticas de laboratorio.
Avaliación continua: Para o alumnado que asiste regularmente a clase (expositiva e interactiva), realizaranse probas de autoavaliación de cada bloque temático e dos contidos relacionados coas prácticas de laboratorio. Si estas probas obteñen unha cualificación positiva poderán eximir ao alumno/a do exame tipo test na avaliación final. En calquera caso deberá realizar as preguntas de desenvolvemento.
D. Presentacións orais
Carácter: Obrigatorio (para todo o alumnado nos tres escenarios)
Peso na cualificación: 10% ( 1 punto máximo e 0,50 mínimo).
Realizacion: En grupo. Participarán todos os membros do grupo na orde que determine a profesora. Sobre o as condicions de realización das exposicións orais daranse indicacións máis precisas na primeira semana de clase.
Temporalización: As datas de exposición dos traballos estableceranse, en consenso co alumnado, na primeira semana de clase.
Contido da exposición: O contido da exposición oral será o Proxecto interdisciplinar e a conclusión-reflexión final do Portafolio sobre as aprendizaxes adquiridas na asignatura.
Instrumento de avaliación: rúbrica elaborada pola docente de ambas asignaturas (Proxectos e Organización). Avalíase tanto o contido e a súa presentación como a calidadade da exposición oral.
Criterios xerais de avaliación:
- Exposición fluída e explicación clara e comprensible dos contidos
- Orixinalidade e creatividade na presentación
- Uso correcto da linguaxe empregada
- Uso axeitado e calidade dos recursos empregados na exposición (gráficos, taboas, imaxes, mapas visuais ou mapas conceptuais, etc)
- Citación adecuada das fontes empregadas
- Calidade e relevancia do contido
2. Normativa e condicións da avaliación
Con carácter xeral, para superar a materia será preciso cumprir os seguintes requisitos:
1. Cualificación mínima: establécese unha puntuación mínima de 5 puntos para obter a cualificación de aprobado na materia. Esta puntuación debe obterse a partir da puntuación mínima concretada nas epígrafes A (Participación), B (Informes escritos e outras producións) e C (Exame final).
2. Para superar e acadar unha valoración positiva na materia, tendo en conta que se establece unha avaliación continua, será preciso realizar e entregar no prazo que se determine todos os traballos e actividades de avaliación requiridas e superar cada unha delas. Se non se entregan todas as actividades e traballos obrigatorios solicitados a cualificación da materia será a de “suspenso”.
3. Valórase a competencia lingüística en lingua galega. En virtude da participación desta materia no Proxecto CompetenteS impulsado pola Comisión de Normalización Lingüística da Facultade (co perfil de galego), e coa intención de que o profesorado poida polo tanto avaliar o dominio por parte do alumnado da competencia T2 da USC (coñecemento instrumental da lingua galega, tanto a nivel oral como escrito), as e os estudantes normalmente presentarán en galego tanto as súas exposicións orais como os traballos escritos da materia. Paralelamente seranlles valoradas no apartado de participación activa as súas intervencións en galego. En relación c on isto, valorarase a competencia T2 (coñecemento instrumental da lingua galega) na participación activa, nas exposicións orais e nos traballos escritos que realice o alumnado.
4. Os traballos individuais ou grupais dos estudantes deberán ser orixinais. Calquera traballo copiado total ou parcialmente suporá o suspenso da materia e a avaliación do alumno ou alumna na seguinte convocatoria. Nestes casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o que se recolle na Normativa de avaliación do rendemento dos estudantes e de revisión de cualificacións.
5. A efectos avaliativos, un mesmo traballo non pode ser utilizado para varias materias, excepto nas actividades programadas de forma coordinada. Nesta materia unha parte das actividades do Cartafol serán avaliadas conxuntamente nas materias de Proxectos e Organización.
6. Asistencia: Controlarase a asistencia en todas as sesións presenciais (clases expositivas e clases interactivas). Para poder realizar as probas de avaliación continua é precisa a asistencia continuada a clase (expositiva e interactiva). O alumando poderá xustificar a falta de asistencia por razóns de índole persoal, familiar ou pola realización de deberes inexcusable de carácter social debidamente xustificadas. A xustificación da falta realizarase presencialmente ante a docente entregando o xustificante oportuno en horario de titoria nun prazo máximo de 10 dias dende que rematou a causa que lle impediu asistir. As faltas debidamente xustificadas non se terán en conta na avaliación da asistencia a clase pero no caso de que a ausencia implique a non realización dunha actividade práctica o alumno/a deberá recuperar a actividade realizando a actividade complementaria que determine a profesora.
Solo se consideran faltas xustificadas as que se establecen na Normativa de asistencia a clase nas ensinanzas adaptadas ao Espazo Europeo de Educación Superior.
Dispoñible en: https://www.usc.es/export9/sites/webinstitucional/gl/normativa/descarga…
A asistencia á clase ten unha incidencia directa na avaliación continua, polo que debemos ter en conta as diferentes situacións:
a) Asistencia a un 80% ou máis das sesións presenciais: Para obter unha valoración positiva pola asistencia á clase é preciso asistir como mínimo ao 80% das sesións presenciais, ademais de implicarse activamente nas actividades que se soliciten. Estas actividades non son recuperables. No caso das Prácticas interactivas no Laboratorio de Educacion Infantil, a clase non é recuperable de ningún xeito. Polo tanto, cando un/unha alumno/a falta a unha práctica de Laboratorio seralle descontada a parte proporcional de dita práctica na avaliación do caderno de prácticas.
b) Alumnado que asiste a menos do 80% das sesións presenciais: o alumnado con 3 ou máis faltas de asistencia (é dicir, o 20% do total das sesións presenciais), non será cualificado na epígrafe A (participación na aula). Tendo en conta as causas da ausencia á clase, e cando a profesora o estime oportuno, estes alumnos e alumnas poderán presentar traballos e realizar exposicións orais, pero sempre con carácter individual, en ningún caso poderán formar parte dun grupo de traballo. Así mesmo, aqueles alumnos e alumnas que polas razóns que sexa (xustificadas ou non) teñan 4 ou máis faltas de asistencia ás reunións de traballo en grupo (tanto presenciais como fóra da aula) quedarán excluídos e excluídas do traballo de grupo e deberán continuar o traballo de xeito individual.
c) Alumnado con dispensa de asistencia a clase (exención de docencia). Aqueles alumnos e alumnas que soliciten a dispensa e esta lle sexa concedida (atendendo ás causas de concesión indicadas na Instrución Nº 1/2017 da Secretaría Xeral sobre a dispensa de asistencia a clase en determinadas circunstancias), deberán informar á profesora desta situación no prazo máximo dunha semana dende a concesión. Recordase que a exención de docencia é solo para as sesións expositivas. As prácticas de laboratorio son obrigatorias para poder superar a materia, podendo faltar únicamente a un 20% das sesións presenciais.
d) Alumnado do curso ponte e alumnos/as que só cursen esta materia (e non cursen a materia de Organización). Estes estudantes deberán poñerse en contacto coa profesora nos primeiros 15 días do curso para deseñar o seu plan de traballo. Neste caso a avaliación tamén será continua e aplicaranse os mesmos criterios que para o resto dos e das estudantes, pero realizarase unha adaptación dos contidos dos traballos de xeito que se recollan só os contidos referidos á materia que cursan.
e) Alumnado con diversidade funcional. O alumnado que presente calquera tipo de diversidade funcional ou dificultade para un seguimento normalizado da materia, sexa esa dificultade permanente ou temporal, deberá xustificar a súa situación a través dun documento expedido polo Servizo de Participación e Integración Universitaria (SEPIU) da USC (www.usc.es/gl/servizos/sepiu), e informar do seu caso á docente dentro das dúas primeiras semanas do semestre, a fin de poder acordar o plan de traballo e as adaptacións e apoios oportunos para un adecuado seguimento da materia.
3. Realización de traballos
Os traballos que se entreguen á profesora para a súa valoración deben cumprir co rigor científico esixido para un traballo académico:
a) Estrutura: a non ser que se indique o contrario, todo traballo debe constar de portada, índice, introdución, corpo do traballo debidamente numerado e organizado, conclusións ou reflexións finais, referencias bibliográficas e, de ser o caso, anexos.
b) Calidade lingüística: ortografía e sintaxe. Os traballos que presenten faltas de ortografía serán penalizados con 1 punto.
c) Citación adecuada das fontes bibliográficas. Realización adecuada das citas bibliográficas directas e indirectas que se empreguen no corpo do texto. As citas mal recollidas serán penalizadas. Aqueles traballos que recollan frases textuais ou ideas orixinais sen citar a fonte bibliográfica serán descualificados, podendo ser causa de suspenso da materia.
d) Referencias bibliográficas segundo a normativa APA. As referencias bibliográficas mal citadas poderán ser penalizadas.
e) Orixinalidade: o plaxio, total ou parcial, dun traballo será motivo de suspenso. Cando se trate dun traballo en grupo, a cualificación será extensible a todos os membros do grupo.
4. Recuperación da materia
a) O alumnado que non supere a materia na primeira oportunidade (período ordinario) terá unha segunda oportunidade de avaliación. Os alumnos e as alumnas que se atopen nesta situación deberán acudir á titoría unha vez feitas públicas as cualificacións para concretar o plan de traballo a realizar para a recuperación da materia na segunda oportunidade. Neste senso, hai que sinalar que a modalidade de avaliación na segunda oportunidade será a mesma: avaliación continua. Así mesmo, o sistema e os criterios de avaliación tamén serán os mesmos na segunda oportunidade. Polo tanto, o alumnado terá nesta segunda oportunidade a posibilidade de realizar, modificar, reelaborar, etc. as actividades e traballos previos cos que non acadaron a cualificación mínima de 5 puntos na primeira oportunidade de avaliación.
b) Alumnado de 2ª convocatoria e posteriores (é dicir, alumnado repetidor). Os e as estudantes que se atopen nesta situación, deberán pasar pola titoría dentro das dúas primeiras semanas do semestre para concretar coa profesora un plan de traballo específico tendo en conta as circunstancias e condicións da súa situación no curso anterior.
c) Este programa será válido para as dúas oportunidades da convocatoria do curso 2023/2024.
Ao tratarse dunha materia de 6 créditos ECTS, correspóndenlle 150 horas de traballo do alumno ou alumna. Estas horas distribúense do seguinte xeito:
Horas de actividade presencial: 51.
- Actividades expositivas en gran grupo: 24.
- Actividades interactivas: 24.
- Actividades de titoría e supervisión programadas: 3.
- Horas de traballo autónomo do alumnado fóra da aula: 99.
Total de horas de traballo estimadas para superar a materia: 150.
Acerca das titorias programadas: O horario das titorias programdas non figura no horario oficial. Acordarase co alumnado na priemira semana de clase. A asistencia ás titorias programadas é obrigatoria e será tida en conta na avaliación, no apartado de participación. Programaranse 3 sesións de 1 hora para a orientación de traballos ou a explicación de técnicas específicas para a realización das prácticas.
1. Ter cursado previamente as materias de 1º curso, especialmente: Didáctica e Profesión docente, Teorías e Institucións Contemporáneas da Educación Infantil e Observación e análise: suxeitos e procesos educativos.
2. A asistencia continuada ás sesións presenciais e a entrega en tempo e forma dos traballos e actividades que se propoñan.
3. É necesario posuír ordenador e conexión a Internet e coñecementos de informática a nivel básico de usuario.
4. Desenvolver un estudo comprensivo e non memorístico da materia.
5. É moi importante realizar un traballo continuado todas as semanas. Nesta materia é difícil poñerse ao día se non se van realizando as actividades de xeito continuado. Ademais, a materia está formulada de forma que a realización dunhas actividades precisa ter realizadas as anteriores.
6. Preparación das practicas de laboratorio. É fundamental, para realizar unhas boas prácticas de laboratorio ter lida a documentación que se entrega para cada práctica e a realización das actividades previas de carácter autónomo que se establezcan.
7. Amosar, tanto nas intervencións en clase como nos escritos, unha actitude ética e de compromiso coa Infancia. Non esquezades que vivir a educación é moito máis que saber empregar unhas ferramentas técnicas e didácticas.
8. Titorías: recoméndase ao alumnado que faga uso das titorías presenciais sempre e cando teña algunha dúbida ou cuestión pertinente. Neste senso, hai que clarificar que as titorías levaranse a cabo principalmente de forma presencial aínda que se poderán programar titorías por vía telemática nos horarios establecidos mediante o correo institucional (@rai.usc.es). As titorias programadas implican a asistencia obrigatoria, ben sexa presencial ou telemática.
1. Observacións de carácter xeral
a) A USC é unha Universidade presencial, polo que, tal como queda reflectido no sistema de avaliación, é obrigatoria a asistencia a un mínimo do 80% das sesións de clase.
b) Os alumnos e alumnas que por algún motivo non poidan asistir á clase de forma continuada deberán contar cunha dispensa de asistencia que terá que ser aprobada pola Xunta da Facultade, tendo en conta os motivos e criterios establecidos na normativa (Instrución Nº 1/2017 da Secretaría Xeral sobre a dispensa de asistencia a clase en determinadas circunstancias). O alumnado que se atope nesta situación deberá ter en conta as condicións que se establecen no apartado de avaliación en relación coa asistencia ás clases.
c) O alumnado que precise de algún tipo de adaptación ou apoio específico por características de NEAE (Necesidades Específicas de Apoio Educativo) deberá solicitalo ao profesorado, pero só se terán en conta a estes efectos aqueles casos que teñan sido valorados e informados polo SEPIU (Servizo de Participación e Integración Universitaria). URL: http://www.usc.es/gl/servizos/sepiu/
2. Responsabilidade ambiental na elaboración de traballos
En relación aos traballos persoais ou de grupo que se realicen para a materia deberanse ter en conta as seguintes indicacións que mellorarán a responsabilidade ambiental no emprego de recursos:
- Sempre que sexa posible, os traballos entregaranse na plataforma do campus virtual.
- No suposto caso de ter que imprimir algún traballo:
- Evitar tapas de plástico ou outros envoltorios externos innecesarios.
- Sempre que sexa posible empregar grampas en lugar de encadernados.
- Imprimir a dúas caras en calidade “aforro de tinta”.
- Non empregar folios en branco como separadores de capítulos ou partes.
- Evitar anexos que non teñan referencia directa cos temas desenvolvidos.
3. Perspectiva de xénero
En atención a criterios de igualdade de xénero no ámbito universitario, recoméndase facer uso da linguaxe non sexista tanto no traballo cotiá de aula como nos traballos académicos encomendados. Pódese obter información ao respecto no enlace:
http://www.usc.es/export/sites/default/gl/servizos/oix/descargas/lingua…
4. Utilización do móbil na aula
Queda restrinxido o uso do teléfono móbil na aula ao seu emprego como instrumento de traballo seguindo as indicacións dadas polo profesorado, responsabilizándose ao alumnado das consecuencias legais e académicas que podan derivarse dun emprego non axeitado do mesmo. Durante as clases expositivas está prohibido o uso do móvil, debendo estar gardando durante a sesión de clase.
Maria Lina Iglesias Forneiro
Coordinador/a- Departamento
- Pedagoxía e Didáctica
- Área
- Didáctica e Organización Escolar
- Teléfono
- 982821044
- Correo electrónico
- lina.iglesias [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Enelina Maria Gerpe Perez
- Departamento
- Pedagoxía e Didáctica
- Área
- Didáctica e Organización Escolar
- Teléfono
- 982821070
- Correo electrónico
- emaria.gerpe [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Contratado/a Interino/a por Vacante - T3
| Luns | |||
|---|---|---|---|
| 13:30-15:00 | Grupo /CLIS_02 | Galego | Aula 30 |
| 13:30-15:00 | Grupo /CLIS_02 | Galego | Laboratorio de Educación Infantil |
| Martes | |||
| 13:30-15:00 | Grupo /CLIS_01 | Galego | Aula 30 |
| 13:30-15:00 | Grupo /CLIS_01 | Galego | Laboratorio de Educación Infantil |
| Mércores | |||
| 09:00-10:30 | Grupo /CLE_01 | Galego | Aula 29 |
| 13:30-15:00 | Grupo /CLIS_03 | - | Aula 30 |
| 13:30-15:00 | Grupo /CLIS_03 | - | Laboratorio de Educación Infantil |
| 15.01.2025 12:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 29 |
| 24.06.2025 16:00-18:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 29 |