Créditos ECTS Créditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 90 Horas de Titorías: 1 Clase Expositiva: 36 Clase Interactiva: 23 Total: 150
Linguas de docencia Castelán (100%)
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Fisioloxía
Áreas: Fisioloxía
Centro Facultade de Veterinaria
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable
• Coñecer, analizar e valorar individualmente a(s) función(s) dos diversos órganos, aparellos e sistemas do organismo.
• Analizar cada función e os seus mecanismos en cada un dos niveis de organización que a Fisiología teña descrito.
• Coñecer os elementos básicos e comúns nas distintas formas de realizar unha función, de maneira que se mostre a unidade de funcións e a rica diversidade de formas que apareceron na filoxenia animal.
• Comprender as posibilidades funcionais do organismo que o condicionan e o posibilitan respecto do medio ambiente.
• Coñecer os diversos sistemas de adaptación ao medio ambiente con que conta o organismo.
• Coñecer e comprender o significado biolóxico de todas as funcións en circunstancias normais, en diferentes etapas especiais da vida, así como en circunstancias especiais.
• Ser capaz de aplicar os coñecementos adquiridos sobre funcións e a súa regulación ante circunstancias anormais que tendan a modificalas.
• Ser capaz de valorar críticamente as hipóteses emitidas para explicar cientificamente o mecanismo dunha función definida.
• Poder valorar as funcións alteradas dun organismo en función da análise dunha serie de parámetros fisiolóxicos.
Funcionamento, regulación e coordinación dos distintos órganos, aparellos e sistemas fisiolóxicos das principais especies de interese veterinario.
CAPÍTULO I.- MEDIO INTERNO, SANGUE E HEMOSTASIA
T01 Compartimentos líquidos do organismo. Sede.
T02 Sangue e sistema linfático
T03 Hemostasia
CAPÍTULO II.- SISTEMA CARDIOCIRCULATORIO:
T04 Electrofisioloxía cardíaca.
T05 O corazón como bomba. Ciclo cardíaco.
T06 Regulación da actividade cardíaca.
T07 Fisioloxía vascular. Hemodinámica.
T08 Presión arterial e a súa regulación.
T09 Fisiología da microcirculación. Intercambio transcapilar
CAPÍTULO III.- SISTEMA RESPIRATORIO.
T10 Mecánica respiratoria. Traballo respiratorio.
T11 Intercambio gasoso. Transporte de gases. Hemoglobina.
T12 Circulación pulmonar. Equilibrio ventilación/perfusión.
T13 Regulación da respiración.
CAPÍTULO IV.- SISTEMA EXCRETOR RENAL
T14 Organización do sistema excretor renal. Filtración glomerular.
T15 Manexo tubular do filtrado. Reabsorción. Transporte máximo. Secreción.
T16 Mecanismos de concentración de urina. Balance hidrosalino.
CAPÍTULO V.- EQUILIBRIO ÁCIDO-BÁSICO
T17 Equilibrio ácido básico (I).
T18 Equilibrio ácido básico (II).
CAPITULO VI.- FISIOLOXÍA ENDÓCRINA
T19 Principios xerais de acción endócrina.
T20 Hormonas hipotalámicas.
T21 Hormonas hipofisarias: adenohipófise e neurohipófise.
T22 Hormonas tiroideas.
T23 Homeostasis do calcio e o fósforo.
T24 Glándula adrenal
T25 Páncreas endócrino: homeostase da glicosa.
T26 Hormonas Gastrointestinais
CAPITULO VII.- SISTEMA REPRODUTOR
T27 Eixo hipotálamo-hipófiso-testicular.
T28 Eixo hipotálamo-hipófiso-ovárico.
T29 Ciclos reprodutivos.
T30 Xestación y parto.
T31 Fisioloxía da lactación.
PRÁCTICAS
1. Análise de sangue e probas serolóxicas (OR)
2. Fisioloxía e dinámica cardiovascular (OR)
3. Mecánica do sistema respiratorio (OR)
4. Fisioloxía renal (OR)
5. Equilibrio ácido-básico (OR)
6. Fisioloxía endócrina (OR)
Fisiología Veterinaria (1ª edición) 2018. Albino García Sacristán. Edit. Tébar Flores
PhysioEx 9.0: Laboratory Simulations in Physiology. 2012. Zao - Stabler - Smith - Lokuta - Griff. Ed. Pearson
Fisiología Veterinaria (5ª edición), 2013. Cunningham-Klein. Edit. Elsevier-Saunders
Fisiología Veterinaria (1ª edición) 1995. García Sacristán. Edit. McGraw-Hill-Interamericana
Fisiología. (6º edición), 2009. Berne e Levy. Edit. Elsevier-Mosby
Tratado de Fisiología Médica. (12ª edición). 2011. Guyton & Hall. Edit. Elsevier-Saunders
Fisiología Humana (6ª edición), 2014, Silverthorn. Edit. Médica Panamericana
Fisiología Animal (1ª edición), 2006. Hill-Wyse-Anderson. Edit. Méd. Panamericana
Norman & Henry. Hormones. 3ª ed., 2015. Academic Press.
Norris, D.O. y Carr, J.A. Vertebrate endocrinology. 5ª ed., 2013. Academic Press.
Competencias xenéricas:
Capacidade de aprendizaxe e adaptación (GVUSC01)
Capacidade de análise e síntese (GVUSC02)
Coñecementos xerais sobre a área de traballo (GVUSC03)
Capacidade de traballar de forma autónoma e en equipo (GVUSC06)
Competencias disciplinares:
Coñecemento xenérico dos animais, do seu comportamento e as bases da súa identificación (CEDVUSC 01)
Estrutura e función dos animais sans (CEDVUSC 02)
Coñecer as técnicas analíticas básicas e a súa interpretación (CEDVUSC 16)
Competencias profesionais:
Realizar técnicas analíticas básicas e interpretar resultados clínicos, biolóxicos e químicos (D1VUSC 03)
Competencias académicas:
Analizar, sintetizar, resolver problemas e tomar decisións nos ámbitos profesionais do veterinario (CEAVUSC 01)
Manter un comportamento ético no exercicio das súas responsabilidades ante a profesión veterinaria e a sociedade (CEAVUSC 02)
Competencias transversais:
Capacidade para o razoamento e a argumentación (CTVUSC 01)
Capacidade para obter información adecuada, diversa e actualizada por diversos medios, como información bibliográfica e internet, e analizala dunha forma crítica (CTVUSC 02)
Capacidade para elaborar e presentar un texto organizado e comprensible (CTVUSC 03)
Capacidade para realizar unha exposición en público de forma clara, coherente e concisa (CTVUSC 04)
Habilidade no manexo de TICs (CTVUSC 05)
Utilización de información en lingua estranxeira (CTVUSC 06)
Capacidade para resolver problemas mediante a aplicación integrada dos seus coñecementos (CTVUSC 07)
As clases maxistrais consistirán na explicación, por parte do persoal académico coa ayuda do encerado e os medios audiovisuais que considere oportunos, dos contidos da materia reflectidos na guía docente anual.
As prácticas de ordenador (OR), impartidas na aula de informática, servirán para a ilustración dos contidos teóricos da materia e estarán orientadas fundamentalmente a que o estudante adquira habilidades e experiencia prácticas.
Todas as tarefas do estudante (estudo, traballos, lecturas) serán orientadas polo persoal académico nas sesións de titoría.
A temporalidade é de aproximadamente unha hora expositiva por cada tema do programa/seminario e 3,5 horas de traballo por cada práctica.
Para todas as actividades académicas se utilizará como recurso fundamental a Aula Virtual da USC.
A exención de asistencia a clase non é aplicable.
A nota final da materia comprende dúas partes: cualificación teórica (10 puntos), e cualificación práctica (10 puntos). A ponderación final farase cun coeficiente do 80% para a nota teórica e do 20% para a nota práctica. Para realizar a ponderación final é requisito indispensable que ambas as dúas cualificacións, teórica e práctica, superen 3,5 puntos. Considérase a posibilidade de mellorar nota mediante a realización de traballos de grupo (seminarios) ou actividades de avaliación contínua, cuxa cualificación (máximo 1 punto) complementará a nota de teoría, ata o máximo de 10 puntos.
A cualificación de cada estudante farase sobre a base de tres criterios:
1.- Cualificación teórica (80% da puntuación final). Exame final tipo test, pregunta curta e/ou tema (SE1). En caso de que o exámen final se divida en bloques, para o cálculo da media final é indispensable que ningún dos bloques teña unha cualificación inferior a 3,5. Competencias avaliadas: GVUSC01, GVUSC03, CEDVUSC01, CEDVUSC02.
2.- Cualificación práctica (SE5, 20% da puntuación final): Exame tipo test e asistencia a prácticas. Competencias avaliadas: GVUSC06, CEDVUSC16, D1VUSC03, CTVUSC06.
3.- Cualificación adicional (SE4, ata un 10% da puntuación final): A realización e exposición de traballos en grupo permitirá obter unha nota adicional que se sumará linealmente á cualificación teórico-práctica ata completar o 100%. Competencias avaliadas: GVUSC02, GVUSC06, CEAVUSC01, CEAVUSC02, CTVUSC01, CTVUSC02, CTVUSC03, CTVUSC004, CTVUSC05, CTVUSC06, CTVUSC07.
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o establecido na “Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión das cualificacións”.
O número total de horas de traballo do estudante nunha materia organizada en créditos ECTS é igual a 25 x nº ECTS. A presencialidade é do 40% e as horas de traballo do alumno ocupan o 60%.
Traballo presencial:
Expositivas: 35 h
Interactivas laboratorio: 04 h
Interactivas ordenador: 18 h
Titorías: 03 h
Traballo individual
Estudo individual: 57 h
Elaboración de traballos: 18 h
Revisión bibliográfica, etc: 04 h
Asistencia a relatorios ou outras actividades recomendadas: 01 h
Resolución de casos/problemas: 03 h
Presentacións orais: 02 h
Realización de exames: 05 h
Coñecementos previos de Ciencias Fundamentais, Anatomía Veterinaria I e II, Bioquímica, Citoloxía e Histoloxía Veterinaria e Fisioloxía Veterinaria I.
A materia impartirase nos dous idiomas oficiais da Comunidade Autónoma: Castelán e Galego.
Jesús Antonio Casabiell Pintos
Coordinador/a- Departamento
- Fisioloxía
- Área
- Fisioloxía
- Correo electrónico
- x.casabiell [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
María Mercedes Rodríguez Vieytes
- Departamento
- Fisioloxía
- Área
- Fisioloxía
- Correo electrónico
- mmercedes.rodriguez [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Maria Mercedes Camiña Garcia
- Departamento
- Fisioloxía
- Área
- Fisioloxía
- Teléfono
- 982822216
- Correo electrónico
- merchi.camina [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Axudante Doutor LOU
Pablo Cabezas Sainz
- Departamento
- Fisioloxía
- Área
- Fisioloxía
- Correo electrónico
- pablo.cabezas [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Axudante Doutor LOU
Rebeca Alvariño Romero
- Departamento
- Fisioloxía
- Área
- Fisioloxía
- Correo electrónico
- rebeca.alvarino [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Axudante Doutor LOU
| Luns | ||
|---|---|---|
| 13:00-14:00 | Grupo /TI-ECTS01 | Aula 2 |
| 13:00-14:00 | Grupo /TI-ECTS02 | Aula 2 |
| 13:00-14:00 | Grupo /TI-ECTS03 | Aula 2 |
| 13:00-14:00 | Grupo /TI-ECTS04 | Aula 2 |
| 13:00-14:00 | Grupo /TI-ECTS05 | Aula 2 |
| 13:00-14:00 | Grupo /TI-ECTS06 | Aula 2 |
| 13:00-14:00 | Grupo /TI-ECTS07 | Aula 2 |
| 13:00-14:00 | Grupo /TI-ECTS08 | Aula 2 |
| 13:00-14:00 | Grupo /TI-ECTS09 | Aula 2 |
| 13:00-14:00 | Grupo /TI-ECTS10 | Aula 2 |
| 13:00-14:00 | Grupo /TI-ECTS11 | Aula 2 |
| 13:00-14:00 | Grupo /TI-ECTS12 | Aula 2 |
| Mércores | ||
| 11:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 2 |
| Xoves | ||
| 11:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 2 |
| Venres | ||
| 11:00-12:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 2 |
| 08.01.2024 09:00-11:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 1 |
| 08.01.2024 09:00-11:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 2 |
| 08.01.2024 09:00-11:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 3 |
| 28.06.2024 09:00-11:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 1 |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| ALVARIÑO ROMERO, REBECA | Castelán |
| CABEZAS SAINZ, PABLO | Castelán |
| CAMIÑA GARCIA, MARIA MERCEDES | Castelán |
| CASABIELL PINTOS, JESÚS ANTONIO | Castelán |
| RODRÍGUEZ VIEYTES, MARÍA MERCEDES | Castelán |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| ALVARIÑO ROMERO, REBECA | Castelán |
| CABEZAS SAINZ, PABLO | Castelán |
| CAMIÑA GARCIA, MARIA MERCEDES | Castelán |
| CASABIELL PINTOS, JESÚS ANTONIO | Castelán |
| RODRÍGUEZ VIEYTES, MARÍA MERCEDES | Castelán |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| ALVARIÑO ROMERO, REBECA | Castelán |
| CABEZAS SAINZ, PABLO | Castelán |
| CAMIÑA GARCIA, MARIA MERCEDES | Castelán |
| CASABIELL PINTOS, JESÚS ANTONIO | Castelán |
| RODRÍGUEZ VIEYTES, MARÍA MERCEDES | Castelán |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| ALVARIÑO ROMERO, REBECA | Castelán |
| CABEZAS SAINZ, PABLO | Castelán |
| CAMIÑA GARCIA, MARIA MERCEDES | Castelán |
| CASABIELL PINTOS, JESÚS ANTONIO | Castelán |
| RODRÍGUEZ VIEYTES, MARÍA MERCEDES | Castelán |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| ALVARIÑO ROMERO, REBECA | Castelán |
| CABEZAS SAINZ, PABLO | Castelán |
| CAMIÑA GARCIA, MARIA MERCEDES | Castelán |
| CASABIELL PINTOS, JESÚS ANTONIO | Castelán |
| RODRÍGUEZ VIEYTES, MARÍA MERCEDES | Castelán |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| ALVARIÑO ROMERO, REBECA | Castelán |
| CABEZAS SAINZ, PABLO | Castelán |
| CAMIÑA GARCIA, MARIA MERCEDES | Castelán |
| CASABIELL PINTOS, JESÚS ANTONIO | Castelán |
| RODRÍGUEZ VIEYTES, MARÍA MERCEDES | Castelán |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| ALVARIÑO ROMERO, REBECA | Castelán |
| CABEZAS SAINZ, PABLO | Castelán |
| CAMIÑA GARCIA, MARIA MERCEDES | Castelán |
| CASABIELL PINTOS, JESÚS ANTONIO | Castelán |
| RODRÍGUEZ VIEYTES, MARÍA MERCEDES | Castelán |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| ALVARIÑO ROMERO, REBECA | Castelán |
| CABEZAS SAINZ, PABLO | Castelán |
| CAMIÑA GARCIA, MARIA MERCEDES | Castelán |
| CASABIELL PINTOS, JESÚS ANTONIO | Castelán |
| RODRÍGUEZ VIEYTES, MARÍA MERCEDES | Castelán |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| ALVARIÑO ROMERO, REBECA | Castelán |
| CABEZAS SAINZ, PABLO | Castelán |
| CAMIÑA GARCIA, MARIA MERCEDES | Castelán |
| CASABIELL PINTOS, JESÚS ANTONIO | Castelán |
| RODRÍGUEZ VIEYTES, MARÍA MERCEDES | Castelán |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| ALVARIÑO ROMERO, REBECA | Castelán |
| CABEZAS SAINZ, PABLO | Castelán |
| CAMIÑA GARCIA, MARIA MERCEDES | Castelán |
| CASABIELL PINTOS, JESÚS ANTONIO | Castelán |
| RODRÍGUEZ VIEYTES, MARÍA MERCEDES | Castelán |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| ALVARIÑO ROMERO, REBECA | Castelán |
| CABEZAS SAINZ, PABLO | Castelán |
| CAMIÑA GARCIA, MARIA MERCEDES | Castelán |
| CASABIELL PINTOS, JESÚS ANTONIO | Castelán |
| RODRÍGUEZ VIEYTES, MARÍA MERCEDES | Castelán |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| ALVARIÑO ROMERO, REBECA | Castelán |
| CABEZAS SAINZ, PABLO | Castelán |
| CAMIÑA GARCIA, MARIA MERCEDES | Castelán |
| CASABIELL PINTOS, JESÚS ANTONIO | Castelán |
| RODRÍGUEZ VIEYTES, MARÍA MERCEDES | Castelán |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| ALVARIÑO ROMERO, REBECA | Castelán |
| CABEZAS SAINZ, PABLO | Castelán |
| CAMIÑA GARCIA, MARIA MERCEDES | Castelán |
| CASABIELL PINTOS, JESÚS ANTONIO | Castelán |
| RODRÍGUEZ VIEYTES, MARÍA MERCEDES | Castelán |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| ALVARIÑO ROMERO, REBECA | Castelán |
| CABEZAS SAINZ, PABLO | Castelán |
| CAMIÑA GARCIA, MARIA MERCEDES | Castelán |
| CASABIELL PINTOS, JESÚS ANTONIO | Castelán |
| RODRÍGUEZ VIEYTES, MARÍA MERCEDES | Castelán |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| ALVARIÑO ROMERO, REBECA | Castelán |
| CABEZAS SAINZ, PABLO | Castelán |
| CAMIÑA GARCIA, MARIA MERCEDES | Castelán |
| CASABIELL PINTOS, JESÚS ANTONIO | Castelán |
| RODRÍGUEZ VIEYTES, MARÍA MERCEDES | Castelán |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| ALVARIÑO ROMERO, REBECA | Castelán |
| CABEZAS SAINZ, PABLO | Castelán |
| CAMIÑA GARCIA, MARIA MERCEDES | Castelán |
| CASABIELL PINTOS, JESÚS ANTONIO | Castelán |
| RODRÍGUEZ VIEYTES, MARÍA MERCEDES | Castelán |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| ALVARIÑO ROMERO, REBECA | Castelán |
| CABEZAS SAINZ, PABLO | Castelán |
| CAMIÑA GARCIA, MARIA MERCEDES | Castelán |
| CASABIELL PINTOS, JESÚS ANTONIO | Castelán |
| RODRÍGUEZ VIEYTES, MARÍA MERCEDES | Castelán |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| ALVARIÑO ROMERO, REBECA | Castelán |
| CABEZAS SAINZ, PABLO | Castelán |
| CAMIÑA GARCIA, MARIA MERCEDES | Castelán |
| CASABIELL PINTOS, JESÚS ANTONIO | Castelán |
| RODRÍGUEZ VIEYTES, MARÍA MERCEDES | Castelán |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| ALVARIÑO ROMERO, REBECA | Castelán |
| CABEZAS SAINZ, PABLO | Castelán |
| CAMIÑA GARCIA, MARIA MERCEDES | Castelán |
| CASABIELL PINTOS, JESÚS ANTONIO | Castelán |
| RODRÍGUEZ VIEYTES, MARÍA MERCEDES | Castelán |