Créditos ECTS Créditos ECTS: 4.5
Horas ECTS Criterios/Memorias Horas de Titorías: 1 Clase Expositiva: 24 Clase Interactiva: 16 Total: 41
Linguas de uso Castelán, Galego
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Microbioloxía e Parasitoloxía, Ciencias Morfolóxicas, Bioloxía Funcional
Áreas: Microbioloxía, Anatomía e Embrioloxía Humana, Fisioloxía Vexetal
Centro Facultade de Bioloxía
Convocatoria: Segundo semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable
• Comprender os conceptos xerais de biotecnoloxía e relacionalos con outras materias básicas e específicas do Grao en Bioloxía.
• Introducir ao alumnado ás técnicas de enxeñería xenética, o seu impacto no desenvolvemento da biotecnoloxía e na sociedade
• Comprender a importancia dos microorganismos en biotecnoloxía e a súa aplicación en distintos ámbitos (industrial, ambiental, clínico...).
• Coñecer as bases fisiolóxicas e a metodoloxía da propagación de plantas mediante cultivo in vitro, e as súas aplicacións prácticas na industria actual.
• Adquirir coñecementos na modificación xenética das plantas, métodos, aplicacións e avaliación delas.
• Definir os principios básicos da biotecnoloxía médica.
• Coñecer as principais aplicacións da biotecnoloxía no ámbito da medicina e a saúde, con especial atención ao campo da medicina regenerativa.
• Alcanzar coñecementos básicos na materia, tanto teóricos como prácticos, para a súa posible aplicación no mercado laboral.
Programa de teoría: clases maxistrais (26 horas)
BLOQUE I. Biotecnoloxía e sociedade
Tema 1. Historia e desenvolvemento da Biotecnoloxía (1 h).
Tema 2. Aspectos éticos, legais e sociais da Biotecnoloxía (1 h).
BLOQUE II. Enxeñería xenética aplicada
Tema 3. Introdución á tecnoloxía do ADN recombinante (3 h).
Tema 4. Animais transxénicos (2 h).
Tema 5. Terapia xénica (1 h).
Tema 6. Bioloxía sintética (1 h).
BLOQUE III. Biotecnoloxía microbiana
Tema 7. Utilización de microorganismos en procesos biotecnolóxicos industriais (1 h).
Tema 8. Vacinas (1 h).
Tema 9. Procura de substancias bioactivas (1 h).
Bloque IV. Biotecnoloxía médica
Tema 10. Introdución á biotecnoloxía médica (0,5 h).
Tema 11. Medicina rexenerativa, terapia celular e enxeñería de tecidos (4,5 h).
Tema 12. Novas aplicacións da biotecnoloxía no diagnóstico, tratamento e prevención de enfermidades (1 h).
BLOQUE V. Biotecnoloxía vexetal
Tema 13. Introdución á biotecnoloxía vexetal (1 h).
Tema 14. Cultivo in vitro, embrioxénese somática e micropropagación (2 h).
Tema 15. Métodos de transformación xenética de plantas (1,5 h).
Tema 16. Aplicacións da biotecnoloxía vexetal (1,5 h).
Prácticas de laboratorio (10 horas)
P1 e P2. Enxeñería Xenética. Construción dun plásmido recombinante. As prácticas de laboratorio P1 e P2 realizaranse durante dous días consecutivos e ocuparán 4 horas. Impartirase un seminario previo ás prácticas sobre técnicas de laboratorio.
P3. Biotecnoloxía Médica. Terapia celular. Estudo de preparacións de transplantes de células.
P4 e P5. Biotecnoloxía Vexetal. Preparación de medio de cultivo, asepsia de material vexetal e introdución in vitro.
Bibliografía básica
(Bloques I, II y III)
Clark, D. P. & Pazdernik, N. J. (2016) Biotechnology. Second edition. London: Academic Cell. Dispoñible en liña.
Thieman, W. J. & Palladino, M. A. (2010) Introducción a la biotecnología. Segunda edición. Madrid: Pearson Educación. Dispoñible en liña.
Lee, Y. K. (2006) Microbial biotechnology: principles and applications. Second edition. New Jersey: World Scientific.
(Bloque IV)
Atala A., Lanza R., Mikos T. and Nerem R. (Eds.). Principles of regenerative medicine. 3rd ed. New York: Elsevier Academic Press: 2019. Dispoñible en liña.
Khan, F. Advances in application of stem cells: from bench to clinics. Switzerland: Springer; 2021. Dispoñible en liña.
Slack, J.M.W. The science of stem cells. Hoboken: John Wiley; 2018. Dispoñible en liña.
(Bloque VI)
Slater, A., Scott, N.W. and Fowler, M.R., 2008. Plant Biotechnology: The Genetic Manipulation of Plants. 2nd ed. Oxford: Oxford University Press.
Bibliografía complementaria
Artigos de revistas científicas relacionadas coa materia. Dispoñible en liña.
Lamm, E., Leyton , F., Casado, M.J., Lecuona, I. (2019) Derecho y bioética : cuestiones jurídicas y éticas de la biomedicina y la biotecnología. Primera edición. Barcelona: Editorial UOC. Dispoñible en liña.
Coñecementos
Con02: Coñecer e comprender os principios físico-químicos da Bioloxía.
Con03: Coñecer a orixe da vida, os mecanismos da herdanza e a súa evolución.
Con05: Coñecer a estrutura das biomoléculas, as súas propiedades fisicoquímicas e relacionalo coas súas funcións, integrando os distintos niveis de organización dos seres vivos.
Con06: Comprender os principios da bioenergética e bioseñalización, e coñecer os principais roteiros metabólicas e a súa regulación, así como o fluxo da información xenética e bioquímica nos seres vivos.
Con07: Coñecer e comprender a estrutura e a función de virus, células procariotas e eucariotas.
Con08: Coñecer e comprender o desenvolvemento, morfoloxía e anatomía dos seres vivos.
Con09: Comprender e integrar o funcionamento e regulación dos principais procesos fisiolóxicos dos seres vivos así como a súa interacción co ambiente biótico e abiótico.
Habilidades/destrezas
H/D01: Aplicar de forma integrada os coñecementos teóricos-prácticos adquiridos na transmisión de información/ideas e na formulación e resolución de problemas, tanto en contextos académicos como profesionais.
H/D02: Saber obter e interpretar información relevante e resultados experimentais e obter conclusións en temas relacionados coa Bioloxía.
H/D03: Estudar e aprender de forma autónoma, con organización de tempo e recursos, novos coñecementos e técnicas en Bioloxía.
H/D07: Capacidade para buscar, procesar, analizar e sintetizar información procedente de diversas fontes, incluíndo o emprego de TICs no ámbito da Bioloxía.
H/D08: Capacidade para o razoamento, a argumentación e o pensamento crítico.
H/D09: Capacidade para organizar e planificar o traballo.
H/D10: Capacidade para traballar en grupo e abarcar situacións problemáticas de maneira colectiva.
H/D11: Capacidade para elaborar e presentar un texto organizado e comprensible, reflectindo adecuadamente as fontes de información empregadas.
H/D13: Manter un compromiso ético, así como un compromiso coa igualdade e a integración.
H/D14: Iniciativa, creatividade, espírito emprendedor e adaptación a novas situacións (resiliencia).
Competencias
Comp01: Que os estudantes demostrasen posuír, comprender e utilizar os coñecementos das distintas áreas da Bioloxía, incluíndo algúns aspectos de vangarda do seu campo de estudo.
Comp02: Que os estudantes desenvolvesen aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores cun alto grao de autonomía.
Comp03: Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as capacidades que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo.
Comp04: Coñecer e saber aplicar as técnicas instrumentais, e deseñar protocolos de traballo no laboratorio e no campo, aplicando a normativa e as técnicas apropiadas relacionadas coa seguridade, hixiene, xestión de residuos, calidade e desenvolvemento sostible.
Comp06: Ser capaces de transmitir información tanto por escrito como de forma oral e de debater ideas, problemas e solucións relativos á Bioloxía, ante un público xeral ou especializado.
Comp07: Ser capaz de integrarse en equipos interdisciplinares e aplicar os coñecementos teórico-prácticos para resolver problemas complexos, participar en proxectos científico- técnicos ou clínicos do ámbito biosanitario e garantir a saúde e o benestar.
Clases teóricas:
A parte teórica do temario desenvolverase en clases maxistrais que serán impartidas presencialmente e nas que se favorecerá a participación do alumnado. A asistencia ás clases expositivas é voluntaria, con todo, tal como detállase no apartado seguinte (ver Sistema de avaliación apartado b, iii), a asistencia, actitude e participación do alumnado nas clases expositivas serán valoradas como parte da avaliación continua. O profesorado usará como soporte para explicar a materia o computador e o canón proxector co que se proxectarán presentacións. Como material de apoio utilizará o encerado, documentación en ficheiros pdf, vídeos e páxinas web con información sobre a que se poida traballar de forma interactiva co alumnado, para xerar discusións, debates ou aclaracións sobre epígrafes concretos. O estudantado dispoñerá no Campus Virtual da información oportuna relativa a cada tema. Nas clases expositivas realizaranse actividades complementarias, baseadas na resolución de casos ou a gamificación entre outras estratexias, para reforzar a aprendizaxe.
Clases prácticas
As prácticas levarán a cabo presencialmente e a asistencia será obrigatoria. O alumnado dispoñerá con antelación no Campus Virtual dun guion detallado con todas as instrucións e información necesarias para comprender e realizar as prácticas. As prácticas actúan como complemento das clases teóricas, de tal modo que serán moi útiles para o autoaprendizaxe e afianzar conceptos. Nas clases interactivas de laboratorio, a metodoloxía docente empregada basearase nunha aprendizaxe colaborativa/traballo en grupo e na resolución de problemas.
Clases de seminario
Organizaranse 6 seminarios de 1 hora dirixidos polo profesorado e con asistencia voluntaria. En xeral, trataranse temas de actualidade que permitan ao alumnado profundar en contidos relacionados coa materia. Se o estudantado deséxao pode propoñer, previo contacto co profesor, temas que logo se discutirán nun seminario. No Campus virtual detallarase a actividade que se vai a realizar e proporcionarase todo o material necesario para a realización de cada seminario. Nos seminarios, a aprendizaxe do alumnado basearase nunha metodoloxía docente na que prima a aprendizaxe colaborativa/traballo e/o a resolución de problemas.
Titorías individuais
Realizaranse titorías para a orientación da aprendizaxe e a resolución de dúbidas. As titorías son voluntarias e poderán ser presenciais ou telemáticas mediante a ferramenta de Microsoft Teams (previa cita co profesorado). Ademais, habilitarase un foro público de titorías na aula virtual da materia.
A nota final obterase sumando as cualificacións obtidas nas seguintes partes da materia:
a) Exame final de teoría: Realizarase un exame final presencial con preguntas tipo test, que será obrigatorio, e que terá un peso do 60% na cualificación final. Nel valorarase o coñecemento dos contidos teóricos impartidos nas clases expositivas. Para que poidan sumar o resto dos méritos da avaliación continua, a nota mínima para poder superar o exame teórico será de 4 sobre 10.
b) Avaliación continua: Realizarase unha avaliación continua, que supoñerá un 40% da cualificación final, e que se valorarán os seguintes aspectos:
i. Prácticas: A asistencia a todas as prácticas será obrigatoria e será un requisito para poder realizar o exame final de teoría. Avaliaranse os coñecementos adquiridos en prácticas mediante preguntas curtas e/o tipo test incluídas no exame final da materia. A nota do exame de prácticas representará o 15% da nota final.
ii. Seminarios: O contido destes será susceptible de ser avaliado mediante: (i) a participación do alumnado na aula; e/o (ii) a resolución de cuestionarios de realizados na a aula ao final do seminario ou no Campus virtual. O peso dos seminarios na nota final será do 15%, cuxa puntuación final virá dada por suma das notas obtidas en cada seminario.
iii. Valorarase a asistencia, actitude e participación en clase, así como a realización e contido das distintas actividades que se programen durante o curso, o que supoñerá un 10% da puntuación final.
O alumnado que non supere a materia na primeira oportunidade de avaliación do curso académico só terá que facer o exame teórico na segunda oportunidade, conservándose a cualificación correspondente á avaliación continua.
A nota de avaliación continua manterase nos dous cursos académicos posteriores en caso de suspender a materia.
A avaliación das competencias adquiridas na materia será realizada a través das seguintes vías:
1. No exame: Con02, Con03, Con05, Con06, Con07, Con08, Con09, H/D01, H/D02, H/D08, Comp01, Comp03, Comp06.
2. Nas prácticas de laboratorio: Con02, Con05, Con06, Con07, Con08, Con09, H/D02, H/D10, H/D13, H/D14, Comp02, Comp03, Comp04, Compo07.
3. Nos seminarios: Con02, Con03, Con05, Con06, Con07, Con08, Con09, H/D07, H/D08, H/D10, H/D11, H/D13, H/D14, Comp02, Comp03, Comp06, Comp07.
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o recolleito na "Normativa de evaluación del rendimiento académico de los estudiantes y de revisión de calificaciones" (Resolución do 15 de xuño de 2011, DOG do 21 de xullo de 2011).
Traballo presencial na aula (horas):
Clases maxistrais...............................24
Clases de seminario................................6
Prácticas de laboratorio........................10
Titorías.....................1
Examen ..............................................2
TRABALLO EN AULA...............................43
Traballoo individual ou en grupo (horas)
Estudio individual................................60
Elaboración del trabajo de prácticas.......9,5
TRABAJO PERSONAL............................69,5
• Asistir a todas as actividades docentes e participar activamente nelas.
• Estudo continuado da materia
• Consultar a bibliografía recomendada.
• Profundar nos temas.
• Facer uso frecuente das titorías para calquera cuestión relacionada coa materia.
O alumnado terá á súa disposición unha aula virtual da materia na plataforma Moodle, cos recursos e canles de comunicación que ofrece. Para asimilar os contidos desta materia e alcanzar as competencias requiridas de forma eficiente, o alumnado debería superar as materias “Microbioloxía I: Fundamentos de Microbioloxía”, “Microbioloxía II: Diversidade Microbiana e Microbioloxía aplicada”, “Fisioloxía Vexetal I”, "Fisioloxía Vexetal II”, “Bioloxía da Célula”, “Bioloxía de Tecidos e Órganos” e “Bioloxía do desenrolo”.
Jannette Rodriguez Pallares
- Departamento
- Ciencias Morfolóxicas
- Área
- Anatomía e Embrioloxía Humana
- Teléfono
- 881815466
- Correo electrónico
- jannette.rodriguez [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Javier Dubert Perez
Coordinador/a- Departamento
- Microbioloxía e Parasitoloxía
- Área
- Microbioloxía
- Correo electrónico
- javier.dubert [at] usc.es
- Categoría
- PROFESOR/A PERMANENTE LABORAL
Marcos Viejo Somoano
- Departamento
- Bioloxía Funcional
- Área
- Fisioloxía Vexetal
- Teléfono
- 881813322
- Correo electrónico
- marcos.viejo [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Axudante Doutor LOU
| Mércores | |||
|---|---|---|---|
| 13:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula 06. Diane Fosey e Jane Goodall |
| Xoves | |||
| 13:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Castelán | Aula 06. Diane Fosey e Jane Goodall |
| Venres | |||
| 11:00-12:00 | Grupo /CLIS_01 | Castelán | Aula 06. Diane Fosey e Jane Goodall |
| 30.05.2025 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 01. Charles Darwin |
| 30.05.2025 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 02. Gregor Mendel |
| 09.07.2025 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 04: James Watson e Francis Crick |