Créditos ECTS Créditos ECTS: 4.5
Horas ECTS Criterios/Memorias Traballo do Alumno/a ECTS: 74.2 Horas de Titorías: 2.25 Clase Expositiva: 18 Clase Interactiva: 18 Total: 112.45
Linguas de docencia Galego (100.00%)
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Psicoloxía Social, Básica e Metodoloxía
Áreas: Psicoloxía Social
Centro Facultade de Psicoloxía
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Con docencia
Matrícula: Matriculable
- Mostrar os procesos psicosociais básicos que activan as percepcións, actitudes e crenzas que facilitan a expresión de diferentes formas de violencia.
- Expoñer a relevancia da perspectiva psicosocial nas diferentes formas de violencia interpersoal e intergrupal.
- Explicar diferentes estratexias de prevención e intervención nas distintas formas de violencia.
Aproximación conceptual ao problema da violencia
1.- Os diferente rostros da violencia
Dimensións persoais, sociais e culturais da violencia. Contextos da Violencia. Niveis de prevención e intervención.
Violencia interpersoal e en grupo
2.- Violencia e xénero. A aprendizaxe do xénero e a violencia nos contextos de socialización. Masculinidade como factor de risco/ feminidade como factor de protección. Sexo, xénero e manifestacións da agresión. O factor xénero nos programas de prevención e intervención social.
3.- Violencia grupal xuvenil.
Modelos teóricos da violencia xuvenil. Violencia intergrupal xuvenil: bandas e cuadrillas. Programas de prevención e intervención en violencia grupal.
Violencia social e política
4.- Causas e prevención dos crimes de obediencia.
Do experimento de Stanford ao cárcere de Abu Graib. O poder da situación. Estratexias fronte ás influencias contextuais.
5.- Violencia política e terrorismo.
Conflito e violencia política. Crenzas lexitimadoras da violencia.
6.- Negociación e reconciliación Política.
Prevención e estratexias de negociación. Apoio ás vítimas e reconstrución social.
Contido para as sesións interactivas-seminarios
Están planificadas 8 sesións de 85 minutos de duración cada unha, que se realizará ao longo de 8 semanas.
1. Causas e rostros da violencia (1 sesión).
2. Cultura de honra, ideoloxía e intervención en violencia de xénero (1 sesión).
3. Violencia intergrupal (2 sesiones).
4. A tregua das maras salvadoreñas: Reflexións para a prevención e intervención en violencia grupal (1 sesión).
5. Medios de comunicación e violencia (1 sesión).
6. Violencia política e terrorismo (2 sesiones).
As sesións interactivas farán uso de material audiovisual, textos, instrumentos de avaliación e programas de prevención e intervención.
MANUAIS BÁSICOS:
Sabucedo, J.M. y Sanmartín, J. (2007). Los escenarios de la violencia. Barcelona: Ariel
Roca, N. y Masip, J. (2011). Violencia Sexista. Barcelona: Herder. [Dispoñible en Ebook]
MATERIAL COMPLEMENTARIO:
Alzate, M., Durán, M. & Sabucedo, J.M. (2015) Agresión y violencia. En J.M. Sabucedo y J.F. Morales. Psicología Social (pp. 217-237). Madrid: Editorial Médica Panamericana.
Alzate, M., Sabucedo, J. M. y Durán, M. (2014). Eight Cultures of Peace Indicators Applied to Colombian Conflict During 2002–2006. En Sacipa-Rodriguez, S. y Montero, M. (Eds.) Psychosocial Approaches to Peace-Building in Colombia. (pp. 137-152). Estados Unidos: Springer. [Dispoñible en Ebook]
Arias, A. (2007). Psicología Social de la Agresión. En J.F. Morales, M. Moya E. Gaviria, e I. Cuadrado (Eds.), Psicología social (3º edición). Madrid: McGraw Hill, pp. 415-440
Blanco, A., Del Águila, R. Y Sabucedo, J.M. (2005) Madrid 11-M : un análisis del mal y sus consecuencias. Madrid: Trotta
Baron, R.A. y Byrne, D.(2008): Agresión: su naturaleza, causas y control. En R.A. Baron y D. Byrne (Eds.), Psicología Social. Madrid: Pearson, pp. 445-485 [Dispoñible en Ebook]
Consejo general de colegios de psicólogos de España y Psicofundación (2019). Guía para una atención de calidad a víctimas del terrorismo. Madrid: Ministerio del Interior [Disponible on line]
Fernández- Villanueva, C. (ed). (1998). Jóvenes violentos. causas psicosociológicas de la violencia en grupo. Barcelona: Icaria-Antrazyt
García-Mina, A. y Carrasco, M. J. (Eds.) (2003). Violencia y género. Madrid: Universidad Pontificia Comillas
Kruglanski, A., Sharvit, K. Fishman, S. (2011) Woking of terrorist mind Its individual, group,and organizational psychologies. En D. Bar-Tal (Ed). Intergroup conflict and their resolution (pp.195-216). London: Psychology Press.
Milgram, S. (1979). Obediencia a la autoridad. Bilbao: Desclée de Brouwer, D.L.
Páez, D., Martín Beristain, C., González, J.L., Basabe, N., y de Rivera, J. (Eds.) (2011) Superando la violencia colectiva y construyendo culturas de paz. Madrid: Editorial Fundamentos.
Ruiz-Jarabo, C.(2004). La violencia contra las mujeres. Prevención y detección. Madrid: Díaz de Santos. [Dispoñible en Ebook]
Sabucedo, J. M., Durán, M., Alzate, M. y Dono, M. (2018). Intervención en violencia política. En AAVV. Formación Continuada a Distancia. Consejo General de Colegios Oficiales de Psicólogos. (pp. 1-27). España: FOCAD.
Scandroglio, B. (2009). Jóvenes, grupos y violencia. Barcelona: Icaria.
Scandroglio, B. y López-Martínez, J.S. (2013). la violencia grupal y juvenil. Psicología Política, 46, 95-115 [disponible on line]
Zimbardo, P. (2008). El efecto lucifer: el porqué de la maldad. Barcelona: Paidós
A súa vez, as/os estudantes terán a súa disposición, no Campus Virtual, diferentes seccións de apoio á docencia, nas que atoparán multitude de ferramentas e recursos.
Competencias específicas da titulación ás que contribúe a materia:
1. Coñecer as funcións, características, contribucións e limitacións dos distintos modelos teóricos da Psicoloxía.
5. Coñecer os principios psicosociais que interveñen no comportamento dos individuos e no funcionamento dos grupos e das organizacións.
8. Saber identificar as necesidades e demandas dos destinatarios nos diferentes campos de aplicación e establecer as metas da actuación psicolóxica.
12. Saber definir os obxectivos, elaborar o plan e as técnicas de intervención en función das necesidades e demandas dos destinatarios, e avaliar os seus resultados.
15. Axustarse ás obrigas deontolóxicas da Psicoloxía.
Específicas:
- Que os/as estudantes coñezan a relevancia da perspectiva psicosocial na explicación dos distintos rostros da violencia.
- Que os/as estudantes sexan capaces de identificar diferentes situacións de risco de violencia en distintos contextos.
- Que os/as estudantes sexan capaz, a un nivel básico, de avaliar e deseñar estratexias de prevención e intervención nos diferentes contextos de violencia.
- Que os/as estudantes orienten a súa actuación profesional polos valores de respecto e igualdade.
Combinaranse as seguintes metodoloxías:
Sesións expositivas (26 sesións de 55 minutos). Nelas farase fincapé nos contidos relevantes para cada tema teórico, co apoio de material audiovisual existentes na aula.
Sesións interactivas-seminarios (8 sesións de 85 minutos cada unha). Estas actividades resaltarán o traballo en grupo para fomentar tanto a discusión sobre a problemática psicosocial como para ampliar o coñecemento que se expón nas sesións teóricas.
Titorías (2 sesións de 30 minutos cada unha). Nestas sesións comprobarase a compresión das problemáticas formuladas nas sesións anteriores e ampliaranse algúns conceptos e ideas.
PARTE TEÓRICA:
Avaliarase de forma continua, incluíndo os diferentes controis formativos e o exame oficial (65%), que se realizarán en data aprobada pola Xunta de Facultade, e diferentes traballos do estudante que se realizarán ao longo do curso (20%).
PARTE INTERACTIVA:
Requírese unha asistencia mínima a 6 das sesións interactivas programadas. A súa avaliación, que suporá un 10% da cualificación final, farase en función da asistencia ás sesións e o traballo desenvolvido nestas.
TITORÍAS:
Require tanto traballo individual coma grupal (grupos reducidos). Esto suporá un 5% da cualificación final.
Na avaliación dos/das estudantes que estean en programas de intercambio e, por iso, non poidan asistir ás actividades programadas, eximiráselles da asistencia a estas.
O alumnado excepcionalmente dispensado de asistencia, de acordo coa instrución 1/2017 da Secretaría Xeral da Universidade de Santiago de Compostela (http://www.usc.es/export9/sites/webinstitucional/gl/goberno/secxeral/in…) deberá realizar individualmente un mínimo de 6 sesións interactivas (25% da cualificación) e o exame oficial (75% da cualificación). O profesorado indicará en titorías persoais as características das sesións interactivas.
O/a estudante debe dedicar un total de 110 horas, das cales 39 serán presenciais e 71 de traballo persoal.
Titorías Mónica Alzate:
Martes: 17-19 h
Xoves: 12-14 h
Venres: 13-15 h
Establecer cita previa por correo-e: monica.alzate [at] usc.es (monica[dot]alzate[at]usc[dot]es)
Jose Manuel Sabucedo Cameselle
- Departamento
- Psicoloxía Social, Básica e Metodoloxía
- Área
- Psicoloxía Social
- Teléfono
- 881813789
- Correo electrónico
- josemanuel.sabucedo [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Catedrático/a de Universidade
Mónica Alzate García
- Departamento
- Psicoloxía Social, Básica e Metodoloxía
- Área
- Psicoloxía Social
- Teléfono
- 881813804
- Correo electrónico
- monica.alzate [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Titular de Universidade
Marcos Dono Martín
Coordinador/a- Departamento
- Psicoloxía Social, Básica e Metodoloxía
- Área
- Psicoloxía Social
- Teléfono
- 881813893
- Correo electrónico
- marcos.dono.martin [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Axudante Doutor LOU
| Mércores | ||
|---|---|---|
| 12:00-13:00 | Grupo /CLE_02 | Aula 11 |
| 13:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 10 |
| Xoves | ||
| 16:00-17:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 8 |
| 17:00-18:00 | Grupo /CLE_02 | Aula 11 |
| 12.01.2024 16:30-18:30 | Grupo /CLE_01 | Aula 3 |
| 12.01.2024 16:30-18:30 | Grupo /CLE_02 | Aula 3 |
| 12.01.2024 16:30-18:30 | Grupo /CLE_01 | Aula 5 |
| 12.01.2024 16:30-18:30 | Grupo /CLE_02 | Aula 5 |
| 12.01.2024 16:30-18:30 | Grupo /CLE_01 | Aula 6 |
| 12.01.2024 16:30-18:30 | Grupo /CLE_02 | Aula 6 |
| 12.01.2024 16:30-18:30 | Grupo /CLE_01 | Aula 7 |
| 12.01.2024 16:30-18:30 | Grupo /CLE_02 | Aula 7 |
| 18.06.2024 09:30-12:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 1 |
| 18.06.2024 09:30-12:00 | Grupo /CLE_02 | Aula 1 |
| 18.06.2024 09:30-12:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 3 |
| 18.06.2024 09:30-12:00 | Grupo /CLE_02 | Aula 3 |
| 18.06.2024 09:30-12:00 | Grupo /CLE_01 | Aula 2 |
| 18.06.2024 09:30-12:00 | Grupo /CLE_02 | Aula 2 |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| Dono Martín, Marcos | Galego |
| SABUCEDO CAMESELLE, JOSE MANUEL | Galego |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| Dono Martín, Marcos | Galego |
| SABUCEDO CAMESELLE, JOSE MANUEL | Galego |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| Alzate García, Mónica | Galego |
| Dono Martín, Marcos | Galego |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| Alzate García, Mónica | Galego |
| Dono Martín, Marcos | Galego |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| Alzate García, Mónica | Galego |
| Dono Martín, Marcos | Galego |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| Alzate García, Mónica | Galego |
| Dono Martín, Marcos | Galego |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| Alzate García, Mónica | Galego |
| Dono Martín, Marcos | Galego |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| Alzate García, Mónica | Galego |
| Dono Martín, Marcos | Galego |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| Alzate García, Mónica | Galego |
| Dono Martín, Marcos | Galego |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| Alzate García, Mónica | Galego |
| Dono Martín, Marcos | Galego |
| SABUCEDO CAMESELLE, JOSE MANUEL | Galego |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| Alzate García, Mónica | Galego |
| Dono Martín, Marcos | Galego |
| SABUCEDO CAMESELLE, JOSE MANUEL | Galego |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| Alzate García, Mónica | Galego |
| Dono Martín, Marcos | Galego |
| SABUCEDO CAMESELLE, JOSE MANUEL | Galego |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| Alzate García, Mónica | Galego |
| Dono Martín, Marcos | Galego |
| SABUCEDO CAMESELLE, JOSE MANUEL | Galego |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| Alzate García, Mónica | Galego |
| Dono Martín, Marcos | Galego |
| SABUCEDO CAMESELLE, JOSE MANUEL | Galego |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| Alzate García, Mónica | Galego |
| Dono Martín, Marcos | Galego |
| SABUCEDO CAMESELLE, JOSE MANUEL | Galego |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| Alzate García, Mónica | Galego |
| Dono Martín, Marcos | Galego |
| SABUCEDO CAMESELLE, JOSE MANUEL | Galego |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| Alzate García, Mónica | Galego |
| Dono Martín, Marcos | Galego |
| SABUCEDO CAMESELLE, JOSE MANUEL | Galego |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| Alzate García, Mónica | Galego |
| Dono Martín, Marcos | Galego |
| SABUCEDO CAMESELLE, JOSE MANUEL | Galego |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| Alzate García, Mónica | Galego |
| Dono Martín, Marcos | Galego |
| SABUCEDO CAMESELLE, JOSE MANUEL | Galego |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| Alzate García, Mónica | Galego |
| Dono Martín, Marcos | Galego |
| SABUCEDO CAMESELLE, JOSE MANUEL | Galego |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| Alzate García, Mónica | Galego |
| Dono Martín, Marcos | Galego |
| SABUCEDO CAMESELLE, JOSE MANUEL | Galego |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| Alzate García, Mónica | Galego |
| Dono Martín, Marcos | Galego |
| SABUCEDO CAMESELLE, JOSE MANUEL | Galego |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| Alzate García, Mónica | Galego |
| Dono Martín, Marcos | Galego |
| SABUCEDO CAMESELLE, JOSE MANUEL | Galego |