Dialectoloxía Galega

• Comprender e coñecer os conceptos e métodos básicos no estudo das variación lingüística
• Coñecer as principais variantes rexionais do galego moderno
• Identificar e analizar as variables que identifican as variedades xeográficas do galego
• Coñecer e diferenciar os niveis de análise lingüística
• Identificar e usar correctamente a terminoloxía propia da descrición lingüística
• Capacitar o alumnado na análise e interpretación da variación lingüística
• Comprender os procesos de variación e cambio lingüístico
• Poñer en relación a variación lingüística co cambio lingüístico
• Iniciarse na investigación da variación dialectal

Bloque 1. Introdución e conceptos xerais
1.1 O estudo da variación lingüística: conceptos previos
1.2. Variación e niveis de análise
1.3. Factores internos e externos

Bloque 2. Dialectoloxía: principios e métodos
2.1. A variación espacial: dialectoloxía e xeografía lingüística.
2.2. Métodos de investigación dialectal
2.3. Ferramentas e recursos para a investigación dialectal

Bloque 3. A variación dialectal en galego
3.1. Historia da dialectoloxía galega
3.2. Fontes para o estudo da variación dialectal en galego
3.3. As variedades dialectais do galego
3.3.1. A variación dialectal do galego no panorama románico e ibérico
3.3.2. Caracterización das variedades dialectais galegas: niveis lingüísticos e variación
3.3.3. Propostas de clasificación das variedades dialectais

Bloque 4. Variación e cambio lingüístico en dialectoloxía
4.1 O estudo do cambio lingüístico e a dialectoloxía

BIBLIOGRAFÍA BÁSICA
Aitchison, Jean. 2001. Language change: progress or decay? Cambridge: Cambridge University Press. Versión en español: 1993. El cambio en las lenguas: ¿progreso o decadencia? Barcelona: Ariel.
Álvarez, Rosario & Xulio Sousa. 2017. A investigación sobre a variación lingüística do galego: desde o ALGa ata a actualidade. Labor Histórico 3(1), 63-75. PDF.
Cardeira, Esperança e Maria Helena Mira Mateus. 2008. Norma e variación. Lisboa: Caminho
Chambers, Jack . K. & Peter Trudgill. 2012 [1998]. Dialectology. Cambridge: Cambridge University Press. Versión en español: 1994. La dialectología. Madrid: Visor.
Fernández Rei, Francisco. 1990. Dialectoloxía da lingua galega. Vigo: Xerais.
Penny, Ralph. 2000. Variation and Change in Spanish. Cambridge: Cambridge University Press. Versión en español: 2004. Variación y cambio en español. Madrid: Gredos
Sánchez Rei, Xosé Manuel. 2011. Lingua galega e variación dialectal. Bertamiráns: Laiovento.
Santamarina, Anton. 1982. Dialectoloxía galega: historia e resultados. En R. Lorenzo & D. Kremer (eds.): Tradición, actualidade e futuro do galego. Actas do coloquio de Tréveris, 153-187. Santiago: Xunta de Galicia.
Sousa, Xulio. 2016. A xeolingüística e o estudo da historia da linguas. En A. Rodríguez Guerra (ed.), Lingüística histórica e dialectoloxía: coordenadas do cambio lingüístico. 35-52. Vigo: Servizo de Publicacións da Universidade de Vigo. PDF.
Sousa, Xulio. 2024. Dialectal variation. En Xulio Sousa & Ernesto González Seoane (eds.), Manual of Galician Linguistics. Berlin: de Gruyter.
Valcárcel Riveiro, Carlos. 2011. Lingua e territorio en Galicia. En María J. Piñeira Mantiñán/José M. Santos Solla (eds.), Xeografía de Galicia. Vigo, Xerais, 33–64.

BIBLIOGRAFÍA COMPLEMENTARIA
Álvarez, Rosario & Dubert García, Francisco & Xulio Sousa, (eds.). 2002. Dialectoloxía e léxico. Santiago de Compostela: CCG / ILG. PDF
Álvarez, Rosario & Dubert García, Francisco & Xulio Sousa, (eds.). 2005. Lingua e territorio. Santiago de Compostela: CCG / ILG. PDF
Auer, Peter & J. Schmidt, Jürgen (eds.). 2010. Language and space: an international handbook of linguistic variation. Vol. 1 – Theories and method. Berlin: Mouton de Gruyter.
Boberg, Charles, John Nerbonne & Dominic Watt. 2018. The handbook of dialectology. Malden, MA: Wiley-Blackwell.
Chambers, Jack & Natalie Schilling (eds.). 2002. Handbook of Language Variation and Change. Oxford: Wiley-Blackwell.
Goebl, Hans 2016. Romance linguistic geography and dialectometry. En A. Ledgeway & M. Maiden (eds.), The Oxford Guide to the Romance Languages. 73-87. Oxford: Oxford University Press. PDF
Lameli, Alfred & Kehrein, Roland & Stefan Rabanus (eds.). 2010. Language and Space: An International Handbook of Linguistic Variation. Vol. 2: Language Mapping. Berlin: De Gruyter Mouton.
Petyt, Keith Malcolm. 1980. The study of dialect: an introduction. London: André Deutsch.
Pop, Sever. 1950. La dialectologie. Aperçu historique et méthodes d’enquetes linguistiques. Gembloux : Duculot
Manzano, Francis. 2018. Romance dialectology: from the nineteenth century to the era of sociolinguistics. En Wendy Ayres-Bennett & Janice Carruthers (eds.), Manual of Romance Sociolinguistics. 134-170. Berlin: De Gruyter Mouton
Veny, Joan & Mar Massanell i Messalles. 2012. Dialectologia catalana. Barcelona: Fundació per a la Universitat Oberta de Catalunya.
Zamora Vicente, Alonso. 1986. Dialectología española. Madrid: Gredos.

• Ampliar os coñecementos sobre a análise e interpretación dos feitos lingüísticos
• Valorar axeitadamente a variación lingüística e as diferenzas dialectais
• Aplicar os métodos que axuden a describir a variación lingüística
• Adquirir coñecementos que permitan deseñar e desenvolver un traballo de investigación
• Colaborar cos compañeiros no traballo en equipo
• Coñecer e utilizar os métodos de documentación e análise lingüística
• Deseñar e elaborar un traballo de investigación

1. Exposición dos contidos teóricos e metodolóxicos da materia nas aulas expositivas
2. Comentarios de textos dialectais
3. Deseño e elaboración dun traballo de documentación lingüística
4. Titorías individuais e en grupo
5. Probas escritas sobre os contidos da materia
6. Traballo independente do alumno.
Na aula virtual ofreceranse as referencias e materiais necesarios para o seguimento destas tarefas.

A avaliación das competencias acadadas realizarase de acordo cos sistemas que se indican.
I. Sistema presencial
PRIMEIRA OPORTUNIDADE
Os alumnos deben realizar todas as actividades correspondentes ós seguintes ítems:
1. Control e comentario das lecturas, actividades de comentario de textos dialectais e probas de coñecemento (20%).
2. Traballo de iniciación á investigación (30%). Para superar a materia debe obterse unha puntuación igual ou superior a 5.
3. Exame final (50%). Para superar a materia debe obterse unha puntuación igual ou superior a 5.
As actividades non entregadas ou entregadas fóra de prazo cualificaranse con 0. Para superar a materia os alumnos deben obter unha puntuación global igual ou superior a 5.
SEGUNDA OPORTUNIDADE
Os alumnos deben realizar todas as actividades correspondentes ós ítems sinalados para a primeira oportunidade. No caso de que o desexen poderán repetir o traballo de iniciación á investigación, se é que obtiveron unha cualificación inferior a 5 (deben entregarse 30 días antes da data do exame da 2ª oportunidade).
1. Control e comentario das lecturas, actividades de comentario de textos dialectais e probas de coñecemento (20%).
2. Traballo de iniciación á investigación (30%). Para superar a materia debe obterse unha puntuación igual ou superior a 5.
3. Exame final (50%). Para superar a materia debe obterse unha puntuación igual ou superior a 5.
As actividades non entregadas ou entregadas fóra de prazo cualificaranse cun 0. Para superar a materia os alumnos deben obter unha puntuación global igual ou superior a 5.
II. Sistema non presencial
Este sistema aplicarase exclusivamente ós alumnos que xustifiquen documentalmente a dispensa de asistencia a clase e ós alumnos repetidores que tamén xustifiquen a súa situación. En todos os casos os estudantes deben concertar unha cita co profesor da materia antes do 15 de outubro.
1. Control e comentario das lecturas, actividades de comentario de textos dialectais e probas de coñecemento (15%). As tarefas deben entregarse antes do 15 de decembro.
2. Traballo de iniciación á investigación (15%). Para superar a materia debe obterse unha puntuación igual ou superior a 5. O traballo debe entregarse antes do 15 de decembro.
3. Exame final (70%). Para superar a materia debe obterse unha puntuación igual ou superior a 5.
As actividades non entregadas ou entregadas fóra de prazo cualificaranse cun 0. Para superar a materia os alumnos deben obter unha puntuación global igual ou superior a 5.
Observacións
1. Os alumnos que conten con dúas ou máis cualificacións de tarefas serán avaliados coa nota correspondente (non como non-presentados), independentemente de que non se presenten ó exame final.
2. Nas probas orais e escritas terase en conta a adecuación e corrección lingüísticas e a presentación consonte as convencións de estilo dos traballos académicos.
3. Os alumnos que acudan á segunda oportunidade e teñan unha nota inferior a 5 no traballo de investigación poderán presentar unha nova versión que será avaliada (nota máxima 5).
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o recollido na Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión de cualificacións (https://cutt.ly/3pBmug3).

50 horas para o estudo e preparación de actividades programadas na clase.
20 horas para as lecturas programadas.
25 horas para a realización de traballos de iniciación á investigación.
15 horas para a preparación de probas.