Créditos ECTS Créditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 30 Clase Interactiva: 18 Total: 51
Linguas de docencia Castelán (100%)
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Bioquímica e Bioloxía Molecular
Áreas: Bioquímica e Bioloxía Molecular
Centro Facultade de Ciencias
Convocatoria: Primeiro semestre
Docencia: Sen docencia (Extinguida)
Matrícula: Non matriculable
Con esta materia pretendemos que os alumnos logren:
- Describir e interpretar os cambios bioquímicos que ocorren nun amplo rango de patoloxías, e explicar os mecanismos moleculares implicados nestes cambios.
- Mostrar como se determinan no laboratorio clínico os marcadores moleculares e bioquímicos asociados ás diferentes patoloxías.
- Avaliar de forma crítica como se poden aplicar eses marcadores no diagnóstico e no prognóstico das enfermidades.
Teoría:
Tema 1: Introdución á Bioquímica Clínica.
Tema 2: Análise da homeostase do medio interno e as súas alteracións.
Tema 3: Métodos de determinación de aminoácidos, hidratos de carbono e lípidos.
Tema 4: Análise do sangue e as súas alteracións.
Tema 5: Análise da función hepática.
Tema 6: Análise da función renal.
Tema 7: Metabolopatías dos hidratos de carbono.
Tema 8: Metabolopatías dos lípidos.
Tema 9: Metabolopatías de proteínas.
Tema 10: Metabolopatías dos ácidos nucleicos.
Prácticas:
O alumnado deberá seguir os protocolos proporcionados polo docente para realizar a determinación de distintos parámetros bioquímicos sobre mostras biolóxicas e analizar os resultados obtidos no contexto dun caso clínico.
-1.- Presentación de casos e preparación dos reactivos e materiais necesarios para levar a cabo as determinacións bioquímicas.
-2.- Determinación directa (glicosa) e indirecta (proteína glicada) da glicemia mediante técnicas colorimétricas.
-3.- Determinación de urea mediante técnicas colorimétricas, cuantificación de proteínas en ouriños con ácido sulfosalicílico por turbidimetría e realización e interpretación de tiras reactivas para a análise de ouriños.
-4.- Determinación da fosfatase alcalina (ALP) mediante técnicas cinéticas con base na absortividade molar de p-nitrofenol.
-5.-Visita ao laboratorio de análises clínicas dun organismo oficial, fundación, hospital ou empresa. Estudo de casos e comparación dos distintos métodos dispoñibles para realizar determinacións bioquímicas no contexto hospitalario. Hematoloxía clínica e outras determinacións. Interpretación e discusión dos resultados obtidos ao longo das prácticas.
Seminarios:
-1.- Presentación de temáticas, instrucións e organización de grupos para a elaboración de traballos.
-2.- Presentación oral de traballos por parte dos estudantes e debate.
-3.- Presentación oral de traballos por parte dos estudantes e debate.
Titorías:
Estarán dirixidas ao estudo de casos e resolución de problemas no contexto da bioquímica clínica.
Baynes, J. & Dominiczak, M (2019). Bioquímica médica (5ª ed.). Elsevier España. ISBN: 9788491134114.
Bishop (2006). Química clínica: Principios, procedementos e correlacións. McGraw-Hill / Interamericana de México. ISBN: 9789701057667.
García García-Saavedra, M. J., Vicente García, J. C., & D'Ocon Navaza, M. do C. (2005). Fundamentos e técnicas de análise bioquímica (Ciclos formativos sanidade). Edicións Paraninfo. ISBN: 9788497323314.
Gaw, A. (2014). Bioquímica clínica (5ª ed.). Elsevier España. ISBN: 9788490227862.
González de Buitrago, J. M., & Medina Jiménez, J. M. (2001). Patoloxía molecular. McGraw-Hill / Interamericana de España. ISBN: 9788448603366.
Lieberman, M., & Peet, A. (2017). Marks' Basic Medical Biochemistry: A Clinical Approach (5ª ed.). Lippincott Raven. ISBN: 9781496324818.
Meisenberg, G., & Simmons, W. H. (2018). Principios de bioquímica médica (4ª ed.). Elsevier España. ISBN: 9788491132974.
BÁSICAS E XERAIS
CG2 - Pensar dunha forma integrada e abordar os problemas desde diferentes perspectivas tanto no plano técnico-profesional, como a súa relación cos problemas sociais/económicos que implican a un bioquímico.
CG7 - Capacidade para expor e resolver cuestións e problemas e interpretar os resultados obtidos no ámbito da Bioquímica e Bioloxía Molecular.
CB2 - Que os estudantes saiban aplicar os seus coñecementos ao seu traballo ou vocación dunha forma profesional e posúan as competencias que adoitan demostrarse por medio da elaboración e defensa de argumentos e a resolución de problemas dentro da súa área de estudo.
CB3 - Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética.
TRANSVERSAIS
CT3 - Capacidade para traballar en equipo.
CT4 - Demostrar compromiso ético.
CT7 - Capacidade para a resolución de problemas.
CT14 - Capacidade de aplicar os coñecementos á práctica.
ESPECÍFICAS
CES8 - Coñecer e entender os cambios bioquímicos e xenéticos que ocorren nun amplo rango de patoloxías, e saber explicar os mecanismos moleculares implicados nestes cambios. Coñecer como se determinan no laboratorio clínico os marcadores xenéticos, moleculares e bioquímicos asociados ás diferentes patoloxías, e ser capaz de avaliar de forma crítica como poden usarse no diagnóstico e no prognóstico das enfermidades.
Para a correcta adquisición das competencias por parte do estudante adoptouse para o título o seguinte conxunto xeral de metodoloxías:
1ª) Docencia expositiva
2ª) Docencia interactiva:
Prácticas
Visitas a empresas e instalacións
Seminarios
Titorías en grupos reducidos
3ª) Realización de traballos:
Traballos individuais, sen exposición
Traballos en grupo, con exposición
4ª) Titorías individuais
Na presentación da materia (1 sesión de 50 minutos) explicarase o programa da materia e os criterios de avaliación. As clases teóricas impártense a modo de clase maxistral en grupo grande, empregando presentacións audiovisuais e con axuda do encerado.
En canto ao programa de prácticas, desenvolverase en 5 sesións de 3 horas, que incluirán unha introdución teórica e un guión de traballo para o alumnado. Unha das sesións prácticas dedicarase á realización dunha visita ao laboratorio de análises clínicas dun organismo oficial, fundación, hospital ou empresa. O alumnado deberá levar a cabo a determinación dalgúns parámetros bioquímicos que se realizan habitualmente nos laboratorios de bioquímica clínica para o diagnóstico, a monitorización do tratamento, cribado e/ou prognóstico. O docente actuará como guía, dirixindo a aprendizaxe e proporcionando o material necesario para que o alumnado poida levar a cabo as distintas determinacións de forma autónoma.
Os seminarios levaranse a cabo clases de carácter interactivo empregando a metodoloxía de aula invertida. O alumnado deberá presentar oralmente traballos realizados en grupo relacionados coa materia.
As titorías empregaranse para a resolución de casos e problemas, ademais de para o seguimento e orientación de todas as actividades e tarefas realizadas polos/as estudantes. O alumnado poderá tamén solicitar titorías individuais ao longo do curso (non obrigatorias).
Empregarase de forma continuada como apoio á docencia o Campus Virtual da USC.
A avaliación cumpre unha función diagnóstica e formativa. Para a avaliación da materia teranse en conta 4 apartados: (1) coñecementos teóricos, (2) prácticas, (3) presentación de traballos e (4) participación activa en clases e debates. O criterio de avaliación é competencial (avaliaranse as competencias fixadas no programa).
-1. VALORACIÓN DOS COÑECEMENTOS TEÓRICOS (60% da cualificación final, OPCIONALMENTE complementaria á avaliación continua).
O exame final será un exame único, cuxa data de realización é asignada polo Centro e é coñecida antes do inicio do Curso Académico. O tempo de realización do exame será de 2 horas.
EVALUACION CONTÍNUA
Na oportunidade ordinaria, o alumnado DEBERÁ OPTAR por unha das seguintes opcións para a avaliación dos coñecementos teóricos:
Opción 1: Avaliación continua
a) Realizarase un seguimento continuado ao longo do semestre da adquisición de coñecementos mediante a realización dunha proba na parte final de cada unha das sesións de titorías (preguntas tipo test). A suma das notas obtidas terá un peso dun 30% na cualificación.
b) Na data prevista no calendario de exames, realizarase unha cuarta proba escrita que constará de entre 3 a 5 preguntas de resposta curta, desenvolvemento, interpretación de esquemas…, coa que se valorará a capacidade para relacionar, integrar e aplicar os coñecementos adquiridos. A nota obtida nesta proba terá un peso dun 30% na cualificación.
Para APROBAR a materia é OBRIGATORIO superar este apartado de adquisición de coñecementos teóricos, débese alcanzar unha nota mínima dun 4,5 sobre 10 na suma das catro probas.
Opción 2: Avaliación mediante exame final
Neste caso, o grao de adquisición dos coñecementos teóricos avaliarase mediante unha única proba a realizar na data prevista no calendario de exames. A proba constará dunha parte tipo test e unha parte que constará de entre 3 a 5 preguntas de resposta curta, desenvolvemento, interpretación de esquemas…, coa que se valorará a capacidade para relacionar, integrar e aplicar os coñecementos adquiridos. A nota de cada unha das partes terá un peso dun 30% na cualificación.
Para APROBAR a materia é OBRIGATORIO superar este exame, para iso débese alcanzar unha nota mínima dun 4,5 sobre 10.
Competencias avaliadas: CG7, CB2, CB3, CT7, CES8.
-2. VALORACIÓN DOS COÑECEMENTOS PRÁCTICOS (15% da cualificación final).
a) A actitude e o interese mostrado polo/o alumno/a, o traballo desenvolvido nas clases prácticas e os resultados obtidos terán un peso dun 5% na cualificación.
b) A avaliación dos coñecementos adquiridos mediante a entrega dunha memoria do traballo, terá un peso dun 10% na cualificación.
Competencias avaliadas: CG2, CG7, CB2, CB3, CT3, CT4, CT7, CT14, CES8.
É OBRIGATORIA a asistencia a todas as prácticas. Si un/a alumno/a falta a algunha, deberá achegar o xustificante e recuperala canto antes. De non facelo así, considerarase que o/o alumno/a non realizou as prácticas e como consecuencia non poderá aprobar a materia.
-3. VALORACIÓN DA PRESENTACIÓN DE TRABALLOS (15% da cualificación final)
Valoraranse aspectos como a estrutura do traballo, a calidade da información e a presentación oral.
Competencias avaliadas: CG2, CB2, CB3, CT3, CT4, CT7, CES8.
-4- VALORACIÓN DA PARTICIPACIÓN ACTIVA EN CLASES E DEBATES (10% da cualificación final)
Valorarase a participación activa do alumnado durante as clases e a entrega doutros traballos realizados durante as mesmas (estudo de casos e resolución de problemas).
Competencias avaliadas: CG2, CG7, CB2, CB3, CT7, CES8.
IMPORTANTE:
Para aprobar a materia é obrigatoria a asistencia ás clases prácticas e superar o apartado de adquisición de coñecementos teóricos (apartado 1), onde se debe alcanzar unha nota mínima dun 4,5 sobre 10 para proceder a calcular a nota final tendo en conta os demais apartados (apartados 2,3 e 4).
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o establecido na "Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión das cualificacións".
A materia confire 6 créditos ECTS e implica 150 horas de traballo (25 horas/ crédito ECTS). As horas de traballo repártense en 99 horas de traballo persoal (66%) e 51 horas de traballo presencial (34%).
O traballo persoal divídese en:
Estudo individual: 70 horas
Memoria de prácticas: 12 horas
Revisión de bibliografía: 6 horas
Elaboración de traballos, estudo de casos e problemas: 9 horas
Realización de probas de avaliación: 2 horas
O traballo presencial divídese en:
Clases maxistrais: 30 horas
Seminarios: 3 horas
Prácticas: 15 horas
Titorías en grupo: 3 horas
Recoméndase a asistencia a clases teóricas e a resolución de dúbidas nas titorías. Levar a materia ao día e profundar nos contidos presentados nas clases de teoría utilizando a bibliografía recomendada. É recomendable asistir á revisión de exames.
Trátase dunha materia integradora con múltiples aplicacións prácticas, para a súa comprensión é recomendable superar previamente as materias de bioquímica e fisioloxía.
Os idiomas de docencia son castelán e galego.
A cualificación da 2ª oportunidade realizarase en base aos resultados obtidos nun exame final similar ao feito na 1ª oportunidade da convocatoria correspondente e ás valoracións obtidas nos demais apartados obxecto de cualificación (prácticas, traballos, avaliación continua; onde só é de carácter obrigatorio a asistencia ás clases prácticas) que se conservarán nas dúas oportunidades de cada convocatoria. Se un alumno debe cursar novamente a materia conservaráselle, se así o desexa, a nota obtida nestes apartados.
Soamente os alumnos que non realicen ningunha actividade durante o curso serán cualificados con “Non Presentado”.
Saskia Camille Flament Simon
Coordinador/a- Departamento
- Bioquímica e Bioloxía Molecular
- Área
- Bioquímica e Bioloxía Molecular
- Teléfono
- 982822225
- Correo electrónico
- saskia.flament [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Axudante Doutor LOU
| Xoves | ||
|---|---|---|
| 09:00-10:00 | Grupo /CLE_01 | 2P AULA 4 SEGUNDA PLANTA |
| 18.01.2024 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | 2P AULA 3 SEGUNDA PLANTA |
| 18.01.2024 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | 2P AULA 4 SEGUNDA PLANTA |
| 18.06.2024 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | 2P AULA 3 SEGUNDA PLANTA |
| 18.06.2024 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | 2P AULA 4 SEGUNDA PLANTA |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| Flament Simon, Saskia Camille | Castelán |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| Flament Simon, Saskia Camille | Castelán |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| Flament Simon, Saskia Camille | Castelán |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| Flament Simon, Saskia Camille | Castelán |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| Flament Simon, Saskia Camille | Castelán |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| Flament Simon, Saskia Camille | Castelán |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| Flament Simon, Saskia Camille | Castelán |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| Flament Simon, Saskia Camille | Castelán |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| Flament Simon, Saskia Camille | Castelán |