Créditos ECTS Créditos ECTS: 6
Horas ECTS Criterios/Memorias Horas de Titorías: 3 Clase Expositiva: 33 Clase Interactiva: 15 Total: 51
Linguas de docencia Castelán (100%)
Tipo: Materia Ordinaria Grao RD 1393/2007 - 822/2021
Departamentos: Bioquímica e Bioloxía Molecular
Áreas: Bioquímica e Bioloxía Molecular
Centro Facultade de Ciencias
Convocatoria: Segundo semestre
Docencia: Sen docencia (Extinguida)
Matrícula: Non matriculable
Con esta materia pretendemos que os alumnos logren:
- Describir as moléculas implicadas nos sistemas de comunicación intercelular e intracelular.
- Ter unha visión integrada da función de hormonas, neurotransmisores e factores de crecemento no control da expresión xénica.
- Explicar as vías de transdución de sinais implicados nos procesos de regulación.
Teoría:
Tema 1: Introdución á comunicación intercelular.
Tema 2: Principios e mecanismos da sinalización celular.
Tema 3: Receptores extracelulares. Receptores de canle iónica.
Tema 4: Receptores extracelulares. Sinalización mediada por proteínas G.
Tema 5: Receptores extracelulares. Sinalización mediada por receptores con actividade encimática.
Tema 6: Sinalización mediada por receptores intracelulares.
Tema 7: Transdución de sinais e citoesqueleto.
Tema 8: Regulación da división celular. O ciclo celular.
Tema 9: Apoptose e necrose.
Tema 10: Cancro: unha enfermidade de procesamento de sinais.
Prácticas:
As prácticas levarán a cabo na aula de informática, o obxectivo das prácticas é consolidar os contidos traballados nas clases de teoría e que o alumnado adquira habilidades de traballo en grupo, de razoamento crítico e de comunicación e discusión de temas científicos.
Seminarios:
-1.- Presentación de temáticas, instrucións e organización de grupos para a elaboración de traballos.
-2.- Presentación oral de traballos por parte dos/as estudantes e debate.
-3.- Presentación oral de traballos por parte dos/as estudantes e debate.
Titorías:
Estarán dirixidas ao estudo de casos e resolución de problemas no contexto da sinalización celular.
Kramer I. M. Signal transduction. 3ª Ed. Academic Press (London), 2016.
Lodish, H., Berk, A., Kaiser, C. A., Krieger, M., Bretscher, A., Ploegh, H., Amon, A., & Scott, M. P. (2015). Biología Celular y Molecular (7th ed.). Editorial Médica Panamericana, S.A.
Lim, W., Mayer, B., & Pawson, T. (2014). Cell Signaling: Principles and mechanisms. Garland Science.
Berg, J.M., Tymoczko, J.L. & Stryer, L. Bioquímica. 7ª Ed. Editorial Reverté, Barcelona, 2013.
Edward A. Dennis y Ralph A. Bradshaw. Transduction Mechanisms in Cellular Signaling: Cell Signaling Collection (Cell Signaling Series). Academic Press, 2011.
Hancock, J.T. Cell Signalling. Oxford University Press, 2010.
Gary B. Willars y John Challis, R.A. Receptor Signal Transduction Protocols (Methods in Molecular Biology). Humana Press, 2010.
Ijsbrand Kramer, Bastien D. Gomperts, Ijsbrand M. Kramer y Peter E.R. Tatham. Signal Transduction, 2ªEd. Academic Press, 2009.
Ari Sitaramayya (Ed.) Signal Transduction: Pathways, Mechanisms and Diseases. Springer, 2009.
Marks, F. Klingmüller, U. y Müller-Decker, K. Cellular Signal Processing: An Introduction to the Molecular Mechanisms of Signal Transduction. Garland Science, Taylor y Francis Group, LLC., 2008.
Nelson, D.L. y Cox, M.M. Lehninger Principios de Bioquímica. 7ª Ed., Ediciones Omega, Barcelona, 2018
.
Vance, D.E. y Vance, J. Biochemistry of lipids, lipoproteins and membranes (5ª Ed.) Elsevier Science Publishers, B.V., 2008.
Alberts, B., Johnson, A., Lewis, J., Raff, M., Roberts, K. y Walter, P. Molecular Biology of the Cell. 5ª Ed. Garland Science, 2007.
Gomperts, B.D., Kramer, I.M. y Tatham, P.E.R. Signal transduction. 2ª Ed. Elsevier Science, Orlando, FL (USA), 2003.
Básicas e xerais
CB3: Que os estudantes teñan a capacidade de reunir e interpretar datos relevantes (normalmente dentro da súa área de estudo) para emitir xuízos que inclúan unha reflexión sobre temas relevantes de índole social, científica ou ética
CB5: Que os estudantes desenvolvesen aquelas habilidades de aprendizaxe necesarias para emprender estudos posteriores cun alto grao de autonomía
CG4 - Ter unha visión integrada do funcionamento celular (incluíndo o metabolismo e a expresión xénica), abarcando a súa regulación e a relación entre os diferentes compartimentos celulares.
CG7 - Capacidade para expor e resolver cuestións e problemas e interpretar os resultados obtidos no ámbito da Bioquímica e Bioloxía Molecular
Transversais
CT1: Capacidade de análise e síntese.
CT7: Capacidade para a resolución de problemas.
CT10: Capacidade para o razoamento crítico e a argumentación, e capacidade autocrítica.
Específicas
CES4: Comprender os principais procesos fisiolóxicos dos organismos multicelulares, así como comprender as bases moleculares dos devanditos procesos fisiolóxicos. Ter unha visión integrada dos sistemas de comunicación intercelular e de sinalización intracelular que regulan a proliferación, diferenciación, desenvolvemento e función dos tecidos e órganos, para así comprender como a complexidade das interaccións moleculares determina o fenotipo dos organismos vivos.
CES7 - Comprender os principios que determinan a estrutura tridimensional de macromoléculas e complexos supramoleculares biolóxicos, e ser capaz de explicar as relacións entre a estrutura e a función. Comprender baséelas bioquímicas e moleculares do pregamento, modificación postraducional, tráfico intracelular, localización subcelular e recambio das proteínas celulares. Comprender a estrutura das membranas celulares e o seu papel no transporte de moléculas, transdución de enerxía e transdución de sinais.
Para a correcta adquisición das competencias por parte do estudante adoptouse para o título o seguinte conxunto xeral de metodoloxías:
1ª) Docencia expositiva
2ª) Docencia interactiva:
Prácticas
Visitas a empresas e instalacións
Seminarios
Titorías en grupos reducidos
3ª) Realización de traballos:
Traballos individuais, sen exposición
Traballos en grupo, con exposición
4ª) Titorías individuais
Na presentación da materia (1 sesión de 50 minutos) explicarase o programa da materia e os criterios de avaliación. As clases teóricas impártense a modo de clase maxistral en grupo grande, empregando presentacións audiovisuais e con axuda do encerado.
En canto ao programa de prácticas, desenvolverase en 4 sesións de 3 horas, que incluirán unha introdución teórica e un guión de traballo para o alumnado. O docente actuará como guía, dirixindo a aprendizaxe e proporcionando o material necesario para que o alumnado poida levar a cabo as distintas determinacións de forma autónoma.
Os seminarios levaranse a cabo clases de carácter interactivo empregando a metodoloxía de aula invertida. O alumnado deberá presentar oralmente traballos realizados en grupo relacionados coa materia.
As titorías empregaranse para a resolución de casos e problemas, ademais de para o seguimento e orientación de todas as actividades e tarefas realizadas polos/as estudantes. O alumnado poderá tamén solicitar titorías individuais ao longo do curso (non obrigatorias).
Empregarase de forma continuada como apoio á docencia o Campus Virtual da USC.
A avaliación cumpre unha función diagnóstica e formativa. Para a avaliación da materia teranse en conta 4 apartados: (1) coñecementos teóricos, (2) prácticas, (3) presentación de traballos e (4) participación activa en clases e debates. O criterio de avaliación é competencial (avaliaranse as competencias fixadas no programa).
-1. VALORACIÓN DOS COÑECEMENTOS TEÓRICOS (60% da cualificación final, OPCIONALMENTE complementaria á avaliación continua).
O exame final será un exame único, cuxa data de realización é asignada polo Centro e é coñecida antes do inicio do Curso Académico. O tempo de realización do exame será de 2 horas.
EVALUACION CONTÍNUA
Na oportunidade ordinaria, o alumnado DEBERÁ OPTAR por unha das seguintes opcións para a avaliación dos coñecementos teóricos:
Opción 1: Avaliación continua
a) Realizarase un seguimento continuado ao longo do semestre da adquisición de coñecementos mediante a realización dunha proba na parte final de cada unha das sesións de titorías (preguntas tipo test). A suma das notas obtidas terá un peso dun 30% na cualificación.
b) Na data prevista no calendario de exames, realizarase unha cuarta proba escrita que constará de entre 3 a 5 preguntas de resposta curta, desenvolvemento, interpretación de esquemas…, coa que se valorará a capacidade para relacionar, integrar e aplicar os coñecementos adquiridos. A nota obtida nesta proba terá un peso dun 30% na cualificación.
Para APROBAR a materia é OBRIGATORIO superar este apartado de adquisición de coñecementos teóricos, débese alcanzar unha nota mínima dun 4,5 sobre 10 na suma das catro probas.
Opción 2: Avaliación mediante exame final
Neste caso, o grao de adquisición dos coñecementos teóricos avaliarase mediante unha única proba a realizar na data prevista no calendario de exames. A proba constará dunha parte tipo test e unha parte que constará de entre 3 a 5 preguntas de resposta curta, desenvolvemento, interpretación de esquemas…, coa que se valorará a capacidade para relacionar, integrar e aplicar os coñecementos adquiridos. A nota de cada unha das partes terá un peso dun 30% na cualificación.
Para APROBAR a materia é OBRIGATORIO superar este exame, para iso débese alcanzar unha nota mínima dun 4,5 sobre 10.
Competencias avaliadas: CG4, CG7, CT1, CT7, CES4, CES7.
-2. VALORACIÓN DOS COÑECEMENTOS PRÁCTICOS (15% da cualificación final).
a) A actitude e o interese mostrado polo/o alumno/a, o traballo desenvolvido nas clases prácticas e os resultados obtidos terán un peso dun 5% na cualificación.
b) A avaliación dos coñecementos adquiridos mediante a entrega dunha memoria do traballo, terá un peso dun 10% na cualificación.
É OBRIGATORIA a asistencia a todas as prácticas. Si un/a alumno/a falta a algunha, deberá achegar o xustificante e recuperala canto antes. De non facelo así, considerarase que o/o alumno/a non realizou as prácticas e como consecuencia non poderá aprobar a materia.
Competencias avaliadas: CB3, CG4, CG7, CT1, CT7, CT10, CES4, CES7.
-3. VALORACIÓN DA PRESENTACIÓN DE TRABALLOS (15% da cualificación final)
Valoraranse aspectos como a estrutura do traballo, a calidade da información e a presentación oral.
Competencias avaliadas: CB3, CB5, CG4, CT1, CT10, CES4, CES7.
-4- VALORACIÓN DA PARTICIPACIÓN ACTIVA EN CLASES E DEBATES (10% da cualificación final)
Valorarase a participación activa do alumnado durante as clases e a entrega doutros traballos realizados durante as mesmas (estudo de casos e resolución de problemas).
Competencias avaliadas: CB3, CG4, CG7, CT1, CT7, CT10, CES4, CES7.
IMPORTANTE:
Para aprobar a materia é obrigatoria a asistencia ás clases prácticas e superar o apartado de adquisición de coñecementos teóricos (apartado 1), onde se debe alcanzar unha nota mínima dun 4,5 sobre 10 para proceder a calcular a nota final tendo en conta os demais apartados (apartados 2,3 e 4).
Para os casos de realización fraudulenta de exercicios ou probas será de aplicación o establecido na "Normativa de avaliación do rendemento académico dos estudantes e de revisión das cualificacións".
A materia confire 6 créditos ECTS e implica 150 horas de traballo (25 horas/ crédito ECTS). As horas de traballo repártense en 99 horas de traballo persoal (66%) e 51 horas de traballo presencial (34%).
O traballo persoal divídese en:
Estudo individual: 70 horas
Memoria de prácticas: 12 horas
Revisión de bibliografía: 6 horas
Elaboración de traballos, estudo de casos e problemas: 9 horas
Realización de probas de avaliación: 2 horas
O traballo presencial divídese en:
Clases maxistrais: 33 horas
Seminarios: 3 horas
Prácticas: 12 horas
Titorías en grupo: 3 horas
Recoméndase a asistencia a clases teóricas e a resolución de dúbidas nas titorías. Levar a materia ao día e profundar nos contidos presentados nas clases de teoría utilizando a bibliografía recomendada. É recomendable asistir á revisión de exames.
Os idiomas de docencia son castelán e galego.
A cualificación da 2ª oportunidade realizarase en base aos resultados obtidos nun exame final similar ao feito na 1ª oportunidade da convocatoria correspondente e ás valoracións obtidas nos demais apartados obxecto de cualificación (prácticas, traballos, avaliación continua; onde só é de carácter obrigatorio a asistencia ás clases prácticas) que se conservarán nas dúas oportunidades de cada convocatoria. Se un alumno debe cursar novamente a materia conservaráselle, se así o desexa, a nota obtida nestes apartados.
Soamente os alumnos que non realicen ningunha actividade durante o curso serán cualificados con “Non Presentado”.
Saskia Camille Flament Simon
Coordinador/a- Departamento
- Bioquímica e Bioloxía Molecular
- Área
- Bioquímica e Bioloxía Molecular
- Teléfono
- 982822225
- Correo electrónico
- saskia.flament [at] usc.es
- Categoría
- Profesor/a: Profesor Axudante Doutor LOU
| Martes | ||
|---|---|---|
| 09:00-10:00 | Grupo /CLE_01 | 2P AULA 5 SEGUNDA PLANTA |
| Mércores | ||
| 09:00-10:00 | Grupo /CLE_01 | 2P AULA 5 SEGUNDA PLANTA |
| 31.05.2024 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | 2P AULA 3 SEGUNDA PLANTA |
| 31.05.2024 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | 2P AULA 4 SEGUNDA PLANTA |
| 09.07.2024 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | 2P AULA 3 SEGUNDA PLANTA |
| 09.07.2024 10:00-14:00 | Grupo /CLE_01 | 2P AULA 4 SEGUNDA PLANTA |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| Flament Simon, Saskia Camille | Castelán |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| Flament Simon, Saskia Camille | Castelán |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| Flament Simon, Saskia Camille | Castelán |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| Flament Simon, Saskia Camille | Castelán |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| Flament Simon, Saskia Camille | Castelán |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| Flament Simon, Saskia Camille | Castelán |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| Flament Simon, Saskia Camille | Castelán |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| Flament Simon, Saskia Camille | Castelán |
| Docente | Idioma |
|---|---|
| Flament Simon, Saskia Camille | Castelán |